Μια σκηνοθεσία που προδίδει μεν το είδος αλλά με στιλ, μεταμορφώνοντας μια λαϊκή κωμωδία μετ’ ασμάτων του 1893 σε δυσοίωνη μαρτυρία των εθνικών μας παθογενειών. Με το θίασο να πλάθει αξιομνημόνευτες περσόνες, τις οποίες η περιρρέουσα θεατρικότητα απογειώνει σε ένα κωμικοτραγικά σπουδαίο σύμπαν.
Ένας Έλλην του 1893, επαρχιώτης, αμόρφωτος και φαντασμένος, κάνει τα πάντα για να γίνει αστός, Αθηναίος και δη ανώτατος δημόσιος υπάλληλος. Αναρωτιέμαι πόσο μας ενδιαφέρουν σήμερα η υπόθεση, η γλώσσα, οι τύποι, τα ήθη και τα αστεία του «Γενικού Γραμματέα». Η Σοφία Μαραθάκη, απαντώντας με άποψη, καταλήγει στην ευφάνταστη φόρμα ενός παιγνιώδους εξπρεσιονιστικού θεάματος, υψηλής αισθητικής και ακρίβειας, με το θαυμάσιο δεκαμελή θίασο να φέρεται και να κινείται βάσει απόλυτα προσδιορισμένων χορογραφιών (κίνηση: Βρισηίδα Σολωμού). Το αναμενόμενο, λαϊκό και «χύμα» ύφος εξοβελίζεται, το στοιχείο του παραλόγου υπερτονίζεται και το έργο του Καπετανάκη μοιάζει να ξαναγράφτηκε από τον Μποστ. Όλα παίζονται σαν από φασουλήδες, μπροστά στο γαλανόλευκο μπερντέ που στήνει ο σκηνογράφος Κωνσταντίνος Ζαμάνης, με τα περιπαικτικά «φουστανελάτα» κοστούμια της Βασιλικής Σύρμα. Αυτό ήταν: τα βάσανα του φαντασιόπληκτου Λάμπρου ανάγονται σε ζοφερή μαρτυρία των εθνικών μας παθογενειών με το έργο να αποκτά την ισχύ ενός εφιάλτη από το παρελθόν που προσπαθεί, επί ματαίω, να αποτρέψει όσα τελικά συνέβησαν (και συμβαίνουν).
Ο συνθέτης Χαράλαμπος Γωγιός δίνει τον τόνο με τις «κουρδισμένες» μουσικές του: τσάμικα, αμανέδες και πειραγμένα «Κάρμινα Μπουράνα», όλα παιγμένα από χειροποίητα μουσικά κουτιά. Κι αν κάπου τα άσματα περισσεύουν «μπουκώνοντας» την υπόθεση και μπλοκάροντας την εξέλιξη του ρυθμού, η παράσταση έχει το δικό της ειδικό βάρος. Οι δέκα ηθοποιοί νοηματοδοτούν την υιοθετημένη φόρμα, πλάθοντας περσόνες μοναδικές, ενώνοντας τη θεατρικότητα με την ελληνικότητα σε ένα κράμα κωμικοτραγικά εκκεντρικό. Το ισχυρό φινάλε, αποστασιοποιημένο από είδη και διαθέσεις, με τον Λεονάρδο Μπατή στον ομώνυμο ρόλο, ως σπαρακτική πια φιγούρα, κλείνει την παράσταση με τρόπο αιφνιδιαστικά συγκινητικό, διακτινίζοντας μια για πάντα το κωμικό στο τραγικό. Παίζουν επίσης οι Μ. Βαλάσογλου, Λ. Κουτσοδασκάλου, Ρ. Κυπριώτη, Σ. Μαραθάκη, Κ. Παπαθεοδώρου, Φ. Παπαχριστοπούλου, Γ. Σύρμας, Δ. Τσιγκριμάνης, Ν. Χανακούλας. ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ -
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ Πανεπιστημίου 48, 2103301881. Διάρκεια: 110΄.
Περισσότερες πληροφορίες
Ο γενικός γραμματεύς
Η κατάκτηση της θέσης του γενικού γραμματέα από έναν επαρχιώτη δίνει αφορμή στον συγγραφέα να σχολιάσει μεδιασκεδαστικό τρόπο τη μεγαλομανία των επαρχιωτών