Ο ανανεωτής του θεάτρου της εικόνας Ρομπέρ Λεπάζ έρχεται στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση (24-27/10) με το αυτοβιογραφικό «887».
Λίγες ώρες πριν την πρεμιέρα του ο Καναδός δημιουργός συνομίλησε με Έλληνες δημοσιογράφους σε μια συζήτηση επικεντρωμένη στην περφόρμανς που θα παρουσιάσει. «Το πρώτο κομπλιμέντο που ακούς σε μια παράσταση είναι : ‘’Τι φοβερή μνήμη'’!. Από αυτή τη φράση καταλαβαίνει κανείς τους δεσμούς του θεάτρου με την μνήμη». Από αυτήν εφορμάται και ο Καναδός δημιουργός για το αυτοβιογραφικό «887» και τονίζει σε κάθε ευκαιρία πως: «Πρέπει να συμβιβαστείς με το παρελθόν σου, αν θέλεις να προχωρήσεις στο μέλλον».
«Κάθε 5-10 χρόνια, νιώθω την ανάγκη να κάνω κάτι μόνος μου, να εκφράσω δικά μου κομμάτια στη σκηνή». Μ’ αυτά τα λόγια ο Λεπάζ ξεκίνησε να μας μιλά για την παράστασή του και συμπλήρωσε πως μ’ αυτήν του δίνεται η ευκαιρία να παρουσιαστεί ως ηθοποιός στο κοινό και μάλιστα σε μια παράσταση όπου «όλα είναι αληθινά και αυτό σου δίνει μια απίστευτη ελευθερία υποκριτικά».
Ο δημιουργός επισήμανε ότι το show του τροφοδοτείται από τις αναμνήσεις του, οι οποίες λειτούργησαν γι' αυτόν σαν άσκηση: «Με απασχόλησε το πόσο μακριά πάει η μνήμη μου» μας είπε και μας έφερε ένα παράδειγμα: «Να σαν αυτό που λένε τα αδέρφια: Δεν είχες γεννηθεί εκείνη την εποχή. Πώς είναι δυνατόν να το θυμάσαι;». Στο «887» πέρα από την προσωπική του μνήμη θα δούμε και τις μνήμες των δικών του ανθρώπων, τόνισε. Εξάλλου, όταν ρωτήθηκε για τα στάδια που ακολούθησε για να γυρίσει στην παιδική του ηλικία ο ίδιος είπε: «Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να πάω στην αδερφή μου και να κοιτάξω παλιές φωτογραφίες που είχε. Είδα, πως δεν ήμασταν πάντα ευτυχισμένοι μαζί, όμως είχαμε μηχανισμούς άμυνας και απωθούσαμε τα δυσάρεστα συμβάντα. Τις είδα χιλιάδες φορές αυτές τις φωτογραφίες, τις σκάναρα και τις είδα και σε προτζέκτορα. Παντού κυριαρχούσε η μάνα μου, ο πατέρας μου ήταν ταξιτζής, δούλευε τα βράδια και κοιμόταν τα πρωινά, έτσι όλες μου οι αναμνήσεις είναι με τη μαμά μου».
Αλλά και ως έφηβος έζησε πολλές αλλαγές στο Κεμπέκ «τότε ήμουν πολύ νέος για να καταλάβω» όπως μας είπε. Μιλώντας για αναμνήσεις πάντως, δεν θα δούμε ένα νοσταλγικό και τρυφερό σόου, αλλά μια παράσταση που αφορά την κοινωνία και τη χώρα του. Παρ’ όλα αυτά μας ξεκαθαρίζει ότι στην παράσταση δεν τον ενδιαφέρει να μιλήσει για πολιτική και δεν το κάνει... «Όταν είσαι παιδί καταλαβαίνεις τα πράγματα από μια άλλη διάσταση».
Βάση για το δεύτερο έργο με το οποίο έρχεται στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση ο δημιουργός αποτέλεσε η πολυκατοικία στην οποία μεγάλωσε. Γι’ αυτό και στη σκηνή θα δούμε ένα πολυμορφικό κουκλόσπιτο, ομοίωμα της πολυκατοικίας στον αριθμό 887 της λεωφόρου Murray του Κεμπέκ.
Αλήθεια, όμως, είναι ανακουφιστικό ή δύσκολο να εκθέτει κανείς κομμάτια της ζωής του μπροστά στο κοινό; Η απάντηση έρχεται γρήγορα από τον Λεπάζ: «Ναι, είναι δύσκολο» αλλά η τεκμηρίωσή της άκρως ενδιαφέρουσα. «Όταν παίζω, πιστεύω πως δεν υπάρχει κανείς από κάτω. Το κοινό στα πρώτα δέκα λεπτά σκέφτεται άσχετα πράγματα, το στοίχημα είναι εσύ, ως ηθοποιός, να διεισδύσεις και να τους πάρεις μαζί σου».
Το θέατρο όμως φαίνεται πως λειτούργησε γενικότερα ευεργετικά στη ζωή του: «Ήμουν πάρα πολύ ντροπαλό άτομο, όσο ήμουν στο Λύκειο, πάρα πολύ. Στην αρχή έκανa εικαστικά, μετά κλασσική κιθάρα αλλά και με τα δύο ένιωθa πολύ εκτεθιμένος. Στο τέλος δοκίμασα το θέατρο και μου άρεσε περισσότερο, γιατί η ευθύνη βαραίνει τον συγγραφέα και τον σκηνοθέτη και ένιωθα λιγότερο εκτεθειμένος.Σαν ξαφνικά να γινόμουν μέρος μιας συμμορίας, με συνάρπαζε η δύναμη του να είσαι μέρος μιας ομάδας που λέει ιστορίες, με σκοπό να δημιουργήσει ή να αλλάξει κάτι, ακόμα και τον κόσμο».
Είναι γνωστό το χάρισμά του να λέει ιστορίες και να χρησιμοποιεί τις ηλεκτρονικές τεχνικές και τεχνολογικές εικόνες. Θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί μια παράσταση χωρίς τη χρήση αυτών των μέσων; Ο Λεπάζ μας απαντά ένα κατηγορηματικό «Ναι!» και μας πετά το μπαλάκι: «Εγώ δεν ενδιαφέρομαι για την τεχνολογία αλλά περιτριγυρίζομαι από συνεργάτες που ασχολούνται μ’ αυτήν. Χρησιμοποιώ λοιπόν το μέσον, για να πω κάτι, όχι ως αυτοσκοπό. Μου λύνουν τα χέρια! Το κοινό σήμερα περιμένει να πεις μια ιστορία με πολλούς τρόπους. Είναι μαθημένο διαφορετικά, βλέπει βιντεοκλίπ, είναι όλη μέρα πλημμυρισμένο από εικόνες στο ίντερνετ, παρακολουθεί σειρές στο Netflix είναι πιο εκπαιδευμένο στο να ακούει ιστορίες από ό,τι πριν μερικά χρόνια. Αν δεν συμβιβαστείς μ’ αυτό θα νυστάξει. Δεν μπορείς εσύ να χρησιμοποιείς ακόμη το παραδοσιακό λεξιλόγιο».
Τον ενδιαφέρει, τέλος, τι θα πουν οι άλλοι μετά το θάνατό του; «Στην παράσταση φαίνεται ότι αυτή είναι μια εμμονή μου, αλλά δεν είναι, γιατί θα έχω πεθάνει!» απάντησε χαμογελώντας. «Ωστόσο με απασχολεί η γνώμη που θα έχουν οι άνθρωποι και τι θα γράψουν για μένα. Με απασχολεί τι θα αφήσω πίσω μου ως δημιουργός, ωστόσο αυτή ακριβώς η παράσταση δεν γίνεται για να αλλάξει κάτι από αυτά που θα γραφτούν για μένα».
