Με αφορμή την κυκλοφορία της ταινίας "Η πλεξούδα" σήμερα (19/9), επιστρέφουμε για λίγο στις σελίδες που έγραψε αλλά και έφερε στη μεγάλη οθόνη η Λετισιά Κολομπανί. Ποια η έμπνευσή της, τι συμβολίζουν τα μαλλιά στο βιβλίο και ποιο το κοινό στοιχείο των τριών ιστοριών που απαρτίζουν την πλοκή; Σημειώστε ότι το βιβλίο διατίθεται από τις εκδόσεις Πατάκη (μετάφραση: Γιάννης Στρίγκος).
Λίγα λόγια για την πλοκή
Στην "Πλεξούδα" διασταυρώνονται οι ζωές και η μοίρα τριών γυναικών που δε θα συναντηθούν ποτέ.
Η πρώτη είναι η Σμίτα, η οποία ανήκει στην κάστα των Ανέγγιχτων, δηλαδή στο χαμηλότερο σκαλοπάτι της ινδικής κοινωνίας. Οι συνθήκες κάτω απ' τις οποίες ζει είναι άθλιες, όπως και η δουλειά της στα αποχωρητήρια. Έχει όμως άλλα όνειρα για τη μικρή της κόρη κι αυτό θα την οδηγήσει στο να πάρει μια παράτολμη απόφαση. Η δεύτερη είναι η Τζούλια από το Παλέρμο. Είναι αποφασισμένη να βρει λύση ώστε να μη χαθεί η βιοτεχνία του πατέρα της, που μοιάζει να βρίσκεται σε αδιέξοδο λόγω της αλλαγής των συνθηκών. Η τρίτη είναι η Σάρα, εξαιρετικά επιτυχημένη δικηγόρος στο Μόντρεαλ, που βλέπει τον κόσμο της να κλυδωνίζεται, μαζί με την υγεία της, καθώς έρχεται αντιμέτωπη με τον κοινωνικό αποκλεισμό του εργασιακού της περιβάλλοντος όταν αποκαλύπτεται πως πάσχει από καρκίνο.
Οι ιστορίες αυτών των τριών γυναικών, που καλούνται να παλέψουν ενάντια στη μοίρα τους, είναι άρρηκτα δεμένες με ένα παράξενο νήμα που κι οι ίδιες δε γνωρίζουν.
3 ερωταπαντήσεις για το βιβλίο
#1 Πώς προέκυψε η έμπνευση;
Η ιδέα γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 2015, την ημέρα που η συγγραφέας συνόδευσε μία πολύ στενή της φίλη σε ένα κατάστημα με περούκες. Η τελευταία είχε μόλις διαγνωστεί με καρκίνο και θα ξεκινούσε χημειοθεραπείες. Επέλεξε μια φυσική περούκα, φτιαγμένη από μαλλιά Ινδίας. Τότε, η Κολομπανί θυμήθηκε ένα ντοκιμαντέρ που είχε δει στην τηλεόραση αρκετά χρόνια νωρίτερα, το οποίο έδειχνε πώς τα μαλλιά που δώριζαν οι προσκυνητές σε έναν ινδικό ναό ταξίδευαν εκτός της χώρας και χρησιμοποιούνταν για να φτιάχνουν περούκες. Αυτό της έδωσε την ιδέα για μια ιστορία που θα λάμβανε χώρα σε τρεις ηπείρους: μια Ινδή γυναίκα που πρόσφερε τα μαλλιά της σε έναν ναό, μια γυναίκα που φτιάχνει περούκες και μια δυτική γυναίκα που την αγοράζει.
#2 Ποιος είναι ο συμβολισμός των μαλλιών;
Τα μαλλιά πάντα συνδέονταν με μια συγκεκριμένη πτυχή της εικόνας της θηλυκότητας. Έχοντας στον νου την ιστορία αυτής της φίλης της που έχασε τα μαλλιά της, η σκηνοθέτρια και συγγραφέας συναισθάνθηκε πόσο επώδυνη μπορεί να είναι αυτή η απώλεια, πόσο συνδέεται με την ασθένεια αυτή. Έτσι, τα μαλλιά τής χρησίμευσαν ως σύμβολο θηλυκότητας, αλλά και ως σύμβολο δύναμης: η κερατίνη είναι, άλλωστε, ένα πολύ ανθεκτικό υλικό. Η ιδέα των μαλλιών ως συμβόλου αντίστασης ήταν ιδανική, αφού τα μαλλιά είναι φίνα ή λεπτά, αλλά ταυτόχρονα και δυνατά -μια εξαιρετική αλληγορία για τις τρεις ηρωίδες της ιστορίας.
#3 Τι κοινό έχουν και οι τρεις ιστορίες;
Ένα από τα κεντρικά θέματα του μυθιστορήματος, το οποίο διέπει και τις τρεις ιστορίες, είναι, κατά μία έννοια, η "μετάδοση" - τι διαιωνίζουμε και τι αρνούμαστε να διαιωνίζουμε στις ζωές μας. Όταν η Σάρα αποφασίζει να καταπολεμήσει την ασθένειά της, αρνείται να αφεθεί στη μοίρα. Η μητέρα της πέθανε από καρκίνο: αν αφήσει τον εαυτό της να πεθάνει, θα "μεταδώσει" αυτή την κατάρα στην κόρη της. Για την Τζούλια, το ουσιαστικό ερώτημα είναι να μάθει αν η ανάπτυξη της βιοτεχνίας ισοδυναμεί με προδοσία του πατέρα της. Όσο για τη Σμίτα, αρνείται να μεταβιβάσει την "τέχνη" της στην κόρη της, έτσι ώστε εκείνη να μπορέσει να ξεφύγει από τη συνθήκη της ζωής τους.
Διαβάστε παρακάτω την κριτική του "α" για την ταινία: