Την Πέμπτη 28 Σεπτεμβρίου, από τις 7 μ.μ. έως τις 10 μ.μ., εγκαινιάζεται στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης "Ιλεάνα Τούντα" δύο ατομικές εκθέσεις, που θα διαρκέσουν έως το Σάββατο 18 Νοεμβρίου. Η έκθεση της Αλεξίας Ψαραδέλη με τίτλο "Mīres" και το πρότζεκτ του Γιώργου Σταματάκη με τίτλο "A Romantic Stroll in Apnea" έρχονται για να μας δείξουν έργα σύγχρονης τέχνης που μιλούν για ταυτόχρονα επίκαιρα και διαχρονικά κοινωνικά ζητήματα, με επίκεντρο το φύλο, την φύση και τον άνθρωπο.
Mīres
Η εικαστικός Αλεξία Ψαραδέλη στην πρώτη της ατομική έκθεση, παρουσιάζει μία σειρά έργων αποτελούμενη από γλυπτά, σχέδια, βίντεο και μία εγκατάσταση χώρου. Τα έργα της αφορούν τη μετατροπή της γυναικείας φύσης σε δομικό υλικό και την έννοια της γυναικείας θυσίας από τη Βαλκανική λαογραφία έως τη σύγχρονη κοινωνία.
"Οι Mīres της Αλεξίας Ψαραδέλη, αφηγούνται διαχρονικές ιστορίες από τις "Mοίρες των Μηρών", και αποτίουν έναν φόρο τιμής σε όλες τις θηλυκότητες που έχουν εντοιχιστεί διαχρονικά, κυριολεκτικά ή μεταφορικά. Στη Βαλκανική χερσόνησο θρύλοι και παραδόσεις που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά κάνουν λόγο για θυσίες γυναικών με σκοπό να στεριώσει κάποιο οικοδόμημα. […] Στους κεραμικούς μηρούς της Αλεξίας Ψαραδέλη η οργανική ύλη, το χώμα που μετατρέπεται σε εύπλαστη μορφή, γίνεται ένα μαλακό δοκίμιο ή δομικό υλικό. […] Οι μηροί, ως προσδιοριστικό σημείο του γυναικείου σώματος, από θεμέλια γίνονται επιστέγασμα ενός ολόκληρου οικοδομήματος.
Οι "Mīres" παραπέμπουν σαφώς και τις αρχαίες Μοίρες. […] Στην κεντρική εγκατάσταση της έκθεσης γυναικείες "ταυτότητες" ή θραύσματά αυτών συντάσσονται, συστοιχίζονται, και "υφαίνουν" – όπως οι Μοίρες – ένα ενιαίο πλέγμα, αρθρώνοντας μία συλλογική αφήγηση. Ενδυναμωμένες οι "Μήρες των Μοιρών" καλούν στη διερεύνηση επίκαιρων θεμάτων, που κυμαίνονται από την πολιτική του φύλου και την επιθυμία έως τη σωματική μνήμη, την αντίσταση και τις συλλογικές ταυτότητες.
Τέλος, οι μηροί στα σχέδια και τα γλυπτά της Ψαραδέλη, ως κατακερματισμένα μέρη του γυναικείου σώματος, απηχούν ταυτόχρονα τη σκέψη της ανθρωπολόγου-φεμινίστριας Emily Martin: "είναι δύσκολο για τις γυναίκες να αισθάνονται "ολόκληροι άνθρωποι", παραγωγικοί και αναπαραγωγικοί συγχρόνως, όταν η τρέχουσα δομή των χώρων εργασίας δεν διευκολύνει καμία γυναίκα να ζήσει με τις σωματικές της λειτουργίες". Το αίσθημα της συμπερίληψης μιας θηλυκότητας προκύπτει όταν το βιολογικό, το κοινωνικό και το πολιτικό της σώμα βρεθούν σε αρμονία. Μέχρι αυτό να πραγματωθεί, οι "Mires" θα εξακολουθούν να γίνονται πομποί αφηγήσεων του ενσώματου εαυτού."
Απόσπασμα από το κείμενο που επιμελήθηκε για την έκθεση η Ιστορικός Τέχνης Βίκυ Τσίρου
A Romantic Stroll in Apnea
Η νέα εικαστική σειρά του Γιώργου Σταματάκη, με τίτλο "Ai-Zone" (2022), που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην ατομική έκθεση" A Romantic Stroll in Apnea", συνοψίζει πλήρως σε ένα ιδιόμορφο φορμαλιστικό κρεσέντο της καλλιτεχνικής του ρέμβης, όλες τις αμετάκλητες και ανεπίκλιτες αγωνίες του ίδιου του δημιουργού. Ήδη από το 2020 — με το πολυμεσικό του πρότζεκτ, με τίτλο "The Color of Phenomenon" (που φιλοτεχνήθηκε κυρίως για το Sumida Hokusai Museum προς τιμήν των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο), όσο και στηπροηγούμενή του σειρά με τίτλο "Atmosphere" (2021), όπου, μέσω μόνο δύο απέριττων χρωμάτων (Titan White και Vandyke Brown) διαγράφονταν διαισθητικώς οι ειδεχθείς συνέπειες της καταστροφικής ρύπανσης των ατμοσφαιρικών στρωμάτων— το πρωταρχικό μέλημα της οικολογικής επιβάρυνσης των βιογενών επιφανειών της Γης επανέρχεται εδώ ξανά, μέσω πλέον της εικαστικής παρατήρησης ενός ζωτικού τμήματος της πλανητικής βιόσφαιρας, κοινώς της χλωρίδας.
Εδώ ο καλλιτέχνης εμπνέεται ξανά από την βιωματική του σχέση με την Ιαπωνική ύπαιθρο, δηλαδή, από τα μελάγχολα, αλσώδη τοπία του λεγόμενου "Aokigahara" (青木ヶ原,λειμώνας γαλανών δένδρων), ή αλλιώς, "Jukai" (樹海,θάλασσα δένδρων) —ενός μελανόχρωμου δάσους κάτω από τα λευκά οροπέδια του Όρους Fuji, όπου μέσα στις γλαυκές φουσκονεριές από ρητινώδη πεύκα και γκρίζους σφενδάμους, εκατοντάδες Ιάπωνες πολίτες θέτουν κάθε χρόνο εθελούσια τέλος στη ζωή τους. Για τον Γιώργο Σταματάκη, ο γαλάζιος δενδρότοπος, πλέον δημοφιλής στην δυτική κουλτούρα ως "Suicide Forest" (δάσος αυτοχειρίας), αποτελεί ουσιωδώς ένα τραγικό σύμβολο της μοντέρνας αλλοτρίωσης του ανθρώπου έναντι της ακήρατης φύσης.
Ο ίδιος, βαθιά επηρεασμένος από τις πολυάριθμες διαμονές του στην Ιαπωνία (όπως στο Akiyoshidai International Art Village) διερωτάται επακριβώς γιατί ένας αποξενωμένος άνθρωπος μίας υπερκορεσμένης -τεχνικά- κοινωνίας (όπως η σύγχρονη Ιαπωνία) επιλέγει εκούσια ένα τόσο έκπαγλο τοπίο αρχέγονης και μη-εξημερωμένης φύσης για μία τόσο απονενοημένη, αλλά παραλλήλως θαρραλέα πράξη. Η ανήκεστη μελαγχολία εξαιτίας της δυσαχθούς αποκοπής από το φυσικό περιβάλλον, όπως και η ασύνειδη ενοχή έναντι της ανήλεής του εξολόθρευσης, συνδράμουν εν μέρει στην διαδεδομένη πρόσληψη ενός ιδιόβουλου θανάτου σε ένα τέτοιο πανευειδές τοπίο ως μία μεταφυσική "επανένωση" με μία αείβια και αυτογενή φύση—όπως θεωρούσαν ομοίως και οι Γερμανοί Ρομαντικοί, για τους οποίους, ο ατομικός θάνατος αποτελούσε κατ’ εξοχήν μία εκστατική "διάλυση μέσα στο άπειρο" της ακατάλυτης Φύσης, μία μεθυστική "επιστροφή" στην ακατάλυτη ουσία όλων των εγκόσμιων φαινομένων.
Μέσα από τα σύθαμπα τοπία από τετηγμένα σύνδενδρα και νεφελώδεις μάζες, όπου γαλανώδη και σκιερά δένδρα φύονται ράθυμα μέσα από το κυανό μούχρωμα και τις ηέριες και υπόλευκες ρωγμές ενός "κενού" ουρανού, καθώς και μέσω της περίτεχνης χρήσης φυσικών υλικών, όπως indigo, λινό και ξύλο (ή διάφορων φιλοπεριβαλλοντικών χρωμάτων, επιμελώς κατασκευασμένα από εγγενή υπολείμματα του πολτοποιημένου indigo) —ο Γιώργος Σταματάκης εξωτερικεύει πλήρως όλες τις μύχιες απορροές των δημιουργικών του λογισμών και των φαντασιακών του δυνάμεων: τις νεορομαντικές του τάσεις έναντι της αποξένωσης του σύγχρονου ανθρώπου από μία "υψηλή" και "υπέροχη" φύση· τις επιστημονικές και ερευνητικές καταγραφές αδιάβατων και μονηρών βιότοπων· όπως και τις οικολογικές και περιβαλλοντικές του ανησυχίες υπέρ μίας συνολικής ευαισθητοποίησης του παρατηρητή-υποκειμένου έναντι των μελλούμενων ανθρωπογενών καταστροφών, που απειλούν ολέθρια την πλανητική οικόσφαιρα.
Αίας Χριστοφής, Θεωρητικός και Ιστορικός Τέχνης
Info: 28/9-18/11 | Ώρες λειτουργίας : Τρίτη - Πέμπτη 3 μ.μ. έως 8 μ.μ. , Τετάρτη – Παρασκευή 12 μ.μ. έως 8 μ.μ. , Σάββατο 12 μ.μ. έως 4 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
Δείτε όλες τις εκθέσεις της πόλης στον οδηγό τεχνών του athinorama.gr.