Μία νέα εικαστική πρωτοβουλία στον χώρο του Tavros δίνει το λόγο σε μικρές, επαναστατικές φωνές τονίζοντας τη σημασία της συλλογικής δημιουργίας. Το πολυσυλλεκτικό πρότζεκτ "Revolution is not a one time event", για το οποίο πρόσφατα τιμήθηκε ο ελληνικός φορέας locus athens και ο χώρος του Tavros με το βραβείο Impact Grant 2023 στο πλαίσιο του τέταρτου κύκλου επιχορηγήσεων του διεθνούς προγράμματος Outset Partners Grants, ανοίγει στις 31 Μαρτίου με τη συμμετοχή πάνω από τριάντα συντελεστών, σε μια προσπάθεια προώθησης των σύγχρονων φεμινιστικών πρακτικών.
Η ομότιτλη εικαστική έκθεση έγινε αφορμή για τη δημιουργία ενός πλούσιου δημόσιου προγράμματος: περφόρμανς, προβολές, συζητήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, open mic βραδιές και εβδομαδιαίες κοινοτικές συναντήσεις μάς καλούν να γίνουμε μέρος ενός πολυφωνικού εγχειρήματος και να ακούσουμε τις επαναστατικές φωνές που αγωνίζονται για την ισότητα και την αποδοχή της διαφορετικότητας.
Μιλήσαμε με τη Μαρία-Θάλεια Καρρά, συνιδρύτρια του locus athens, για τη σημασία ύπαρξης βιώσιμων χώρων στην Αθήνα και όλα όσα θα δούμε μέσα από τις δράσεις "Revolution is not a one time event".
Το βραβείο Impact Grant είναι μια σημαντική διάκριση για τον χώρο. Τι σημαίνει για εσένα;
Το Βραβείο Outset Impact Grant είναι ένα βραβείο με πολλούς, κατά την γνώμη μου, αποδέκτες. Αρχικά είναι ένα βραβείο για όλη την ομάδα της locus athens που δουλεύουμε και εφαρμόζουμε το πρόγραμμα του χώρου μας στον Ταύρο, αλλά και όλους τους σταθερούς συνεργάτες μας. Είναι το αποτέλεσμα μακροχρόνιας δουλειάς, με την ελπίδα πως αυτά που προσφέρουμε είναι ευχάριστα αλλά παράλληλα και χρήσιμα για την κοινωνία γύρω μας. Είναι επίσης ένα βραβείο για τους ανεξάρτητους χώρους της πόλης που έχουν δύναμη και δυναμική. Είναι φυσικά και μια διάκριση για το Outset στην Ελλάδα, υπό την νέα διεύθυνση της Άρτεμης Σταματιάδη που ευελπιστεί να δημιουργήσει εναλλακτικούς, αλλά απόλυτα αναγκαίους, πόρους στήριξης για τον χώρο της σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα. Τέλος, η συγκυρία έχει σημασία, έρχεται η συγκεκριμένη διάκριση σε μια χρονική στιγμή που φαίνεται ότι η Αθήνα ακούγεται προς τα έξω, με ένα πλήθος ανεξάρτητων χώρων και επιμελητών με έντονη δραστηριότητα, αλλά και φυσικά με την επανασύσταση του ΕΜΣΤ στο γενικότερο κοινό.
Τι πιστεύεις ότι μπορεί να κάνει η ελληνική πολιτεία αλλά και το κοινό γενικότερα έτσι ώστε να δημιουργηθούν περισσότεροι βιώσιμοι χώροι όπως το Tavros;
Η ελληνική πολιτεία έχει κάνει μεγάλα βήματα στο χώρο της σύγχρονης τέχνης με την επαναλειτουργία του ΕΜΣΤ. Τώρα χρειάζεται να δώσει προσοχή στο να μην καταλήξει το ΕΜΣΤ ο μόνος πυρήνας εικαστικής δημιουργίας. Χρειάζεται μια υγιής ισορροπία και ανάλογη χρηματοδότηση μεταξύ ανεξάρτητων χωρών, και δημόσιων ιδρυμάτων και θεσμών που αποτελούν την ραχοκοκαλιά της εικαστικής παραγωγής, ώστε να υπάρχει ένα οικοσύστημα που να αλληλοσυμπληρώνεται και να ανατροφοδοτείται. Προϋπόθεση για τα παραπάνω είναι ένα όραμα και μια κατανόηση πως ο πολιτισμός, και οι άνθρωποι του, οφείλουν να έχουν κεντρική θέση στην πολιτεία όχι μόνο επειδή είναι χρήσιμοι αλλά επιπλέον επειδή οι άνθρωποι αυτοί είναι και η συνείδηση του τόπου. Στο κέντρο αυτής της συζήτησης πρέπει να συμπεριληφθεί η σοβαρή έρευνα και επεξεργασία που έχει γίνει από διάφορες ομάδες και συλλογικότητες καλλιτεχνών για την λειτουργικότητα και βιωσιμότητα της καλλιτεχνικής εργασίας στην χώρα.
Τι έχεις αποκομίσει από την εμπειρία σου στο Tavros όλα αυτά τα χρόνια;
Ότι όλα θέλουν τον χρόνο τους.
Πώς έχει εξελιχθεί η σχέση του χώρου με τη γειτονιά;
Ίσως το πιο σημαντικό που έχουμε καταφέρει στη γειτονιά είναι να δημιουργήσουμε γόνιμες διασυνδέσεις με τα σχολεία της περιοχής. Με κάθε έκθεση ή πρόγραμμα μας, προσπαθούμε να εντάξουμε δράσεις στα γειτονικά σχολεία που να συμπληρώνουν ή να εμβαθύνουν το σκεπτικό της έκθεσης. Θέλω να πιστεύω πως με μικρό η μεγαλύτερο τρόπο, με την σταθερή μας παρουσία, θα δημιουργήσουμε σπόρους περιέργειας. Τα παιδιά και οι έφηβοι που ενεργοποιούνται μέσα από αυτές τις δράσεις θα μπορέσουν ελπίζω από μόνοι τους μετά να συνεχίσουν να τα καλλιεργούν. Στην προηγούμενη μας έκθεση, "The Sea Around Us", παιδιά του δημοτικού παίρνοντας αφίσες του καλλιτέχνη Γιώργου Σαλαμέ από την έκθεση κοσμήσαν τα δικά τους σχολεία, οικειοποιώντας έτσι τις φωτογραφίες του και δημιουργώντας εν τέλει μια δική τους επιμέλεια των έργων του.
Μίλησέ μας περισσότερο για το όραμα πίσω από το "Revolution is not a one time event". Τι θα δούμε στο πρόγραμμα αλλά και στην εικαστική έκθεση;
Το πρόγραμμα "Revolution is not a one time event" προέκυψε μετά από συζήτηση ανάμεσα σε όλη την ομάδα του Ταύρου. Στόχος μας πάντα, είναι να πειραματιζόμαστε με φόρμες, να διευρύνουμε τους όρους του τι μπορεί να προσφέρει ένας χώρος τέχνης σαν τον δικό μας, και να ακουμπάμε πάνω σε κοινωνικά θέματα που μας απασχολούν και μας προβληματίζουν. Μετά από πολύωρες συζητήσεις, άρχισε να διαμορφώνεται μια έκθεση ως αφορμή για ένα πολυσκελές δημόσιο πρόγραμμα αφιερωμένο σε φεμινιστικές πρακτικές, ως ένα δίχτυ αλληλεγγύης για όλες τις φωνές που αποζητούν ισότητα. Ο χώρος μας θα φιλοξενήσει μια πολυφωνική γιορτή, μια σύζευξη ανθρώπων που εμπιστευόμαστε και από τους οποίους μπορούμε εμείς πρωτίστως να ακούσουμε και να μάθουμε. Ελπίζουμε και άλλα άτομα και ομάδες, μαζί μας. Στο πρόγραμμα θα δείτε από περφόρμανς και προβολές έως open mic events και βραδιές karaoke.
Ποια η σημασία ύπαρξης ενός τέτοιου προγράμματος στην πόλη; Πιστεύεις ότι βοηθάει στην ακόμα μεγαλύτερη εξάπλωση αυτόνομων χώρων και πρωτοβουλιών;
Γίνονται πάρα πολλά, σημαντικά και αξιόλογα πράγματα γύρω από αυτά τα ζητήματα τον τελευταίο καιρό. Χρειαζόμαστε όμως πολλαπλές συμμαχίες και πολύ δρόμο ακόμα πριν καθησυχάσουμε. Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα πεδίο διαλόγου, ανοικτότητας και συμπερίληψης, όπου θα ακουστούν και ίσως να συγκρουστούν διακριτές απόψεις και αντιλήψεις. Όπως λέμε και στο προγραμματικό μας κείμενο, δεν τίθεται κάποια σωστή ερώτηση ούτε υπάρχει μια και μόνο ορθή απάντηση. Στόχος μας είναι να ενημερωθούμε και να ενημερώσουμε, να μιλήσουμε για πολύ σοβαρά και επείγοντα ζητήματα, αλλά με ένα ανεπίσημο και άτυπο τρόπο. Οι πολλαπλές διασυνδέσεις δημιουργούν ένα πλέγμα σχέσεων που ελπίζουμε πως θα ενδυναμώσει τις ανεξάρτητες φωνές της πόλης.
Το πρότζεκτ είναι μια ευκαιρία να δοθεί φωνή σε άτομα και εγχειρήματα που προωθούν φεμινιστικές πρακτικές, τη διαφορετικότητα και την ισότητα. Πιστεύεις πως ο φεμινισμός, στη σημερινή του μορφή και ειδικά όσον αφορά την Ελλάδα, έχει συμβάλλει σε μεγάλες κοινωνικές αλλαγές; Ποιες είναι οι φεμινιστικές πρακτικές που προάγουν την κοινωνική εξέλιξη;
Οι ζυμώσεις και οι διεκδικήσεις λειτουργούν αθροιστικά. Αυτά που μας έχουν ανοίξει το δρόμο, όλα αυτά που επεξεργαζόμαστε και επεξεργάζονται τώρα, και όσα πρόκειται να γίνουν στο μέλλον αλληλοσυμπληρώνονται. Μας ενδιαφέρει η γραφή και η καταγραφή, καθώς και η επεξεργασία της γνώσης, όχι ως κάτι σταθερό αλλά ως κάτι που συνεχώς διαμορφώνεται, που αλλάζει, μεταβάλλεται και μεταβάλλει. Εξ ου και ένας πυλώνας του πρότζεκτ είναι τα εργαστήρια, τα εκπαιδευτικά προγράμματα και οι κοινοτικές συναντήσεις, που δεν αποσκοπούν σε κάποιο αποτέλεσμα αλλά αντίθετα προάγουν διάλογο και οργανικές συζητήσεις. Ένα καίριο κομμάτι του πρότζεκτ μας είναι οι συνεργασία μας με ακτιβιστές, με οργανισμούς ή χώρους τέχνης με προσανατολισμό την αλληλεγγύη και τα φεμινιστικά διακυβεύματα. Μας έχουν στείλει διάφορες βιβλιογραφίες: το Radical Sense στην Αλβανία, to ΚΙRIK στην Τουρκία, και το Haven for Artists στην Βυρηττό, μεταξύ άλλων, πρωτοβουλίες που δημιουργούν μια μικρή αλλά σημαντική βιβλιοθήκη μέσα στο χώρο μας, ανοιχτή για το κοινό, το οποίο μπορεί να την επισκεφθεί, να διαβάσει και να ενημερωθεί κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Ναι, ο φεμινισμός ήταν και παραμένει εξαιρετικά σημαντικός.
Τι αντίκτυπο θα ήθελες να έχει το πρόγραμμα στη γειτονιά του Ταύρου;
Πέρα από τα πολλαπλά εκπαιδευτικά προγράμματα που θα τρέξουν η ομάδα Genderhood για την συναίνεση, και η θεατρική ομάδα Blind Spot σε δημοτικά και γυμνάσια της γειτονιάς, ένα έργο που ακουμπάει στις ιστορίες της περιοχής είναι το έργο της Εύας Γιαννακοπούλου, "Αθηνούλα". Η "Αθηνούλα" θα συνδέσει τον δραστήριο σύλλογο Ποντίων/ Σχολή Αλληλεγγύης με τον χώρο μας. Μέσα από την συγκεκριμένη περφόρμανς θα γίνει μια καταγραφή των γυναικών της αντίστασης στον Ταύρο, ανθρώπων που έχασαν την ζωή τους στο αγώνα τους κατά τη διάρκεια της κατοχής. Ο ρόλος της γυναικείας αντίστασης μας διαφαίνεται και σε ένα ακόμα μέρος του προγράμματος μας, συνάντηση που θα διοργανώσουμε στην σχολή του μποξ κάτω από τον χώρο μας, όπου θα συζητηθούν τα όρια των πολεμικών τεχνών. Οι μορφές αντίστασης αλλάζουν, παραμένουν όμως εξίσου απαραίτητες τώρα, όπως και τότε.
© φωτογραφίας εξωφύλλου: Tongues Untied, Marlon T. Riggs, 1989
Αναλυτικά οι δράσεις του "Revolution is not a one time event"
Περισσότερες πληροφορίες
Revolution is not a one time event
H locus athens, μαζί με πέντε άλλα πολιτιστικά ιδρύματα από όλο τον κόσμο, διακρίθηκε με το βραβείο Impact Grant - Nurturing ideas with rippling effects για την υλοποίηση του πρότζεκτ «Revolution is not a one time event», ένας φόρος τιμής στα μικρά επαναστατικά εγχειρήματα και χώρους τέχνης και τον αδιάκοπο αγώνα των φεμινισμών. Μια πολυφωνική συνάντηση πραγματοποιείται στο Tavros με την παρουσίαση της ομότιτλης εικαστικής έκθεσης του πρότζεκτ αλλά και ένα πλούσιο δημόσιο πρόγραμμα με πάνω από 50 συντελεστές και προβολές ταινιών, συζητήσεις, περφόρμανς, open mic βραδιές, εκπαιδευτικά εργαστήρια και εβδομαδιαία meet-ups που μας καλούν να μιλήσουμε ανοιχτά για θέματα ταυτότητας, φεμινισμού, κουήρ και μη-κανονιστικές, επαναστατικές φωνές.
