Η έκθεση "Αμάραντα" του γνωστού γλύπτη Βαγγέλη Πολύζου λαμβάνει χώρα σε έναν νέο εκθεσιακό χώρο, στον δεύτερο όροφο του ιστορικού νεοκλασικού κτιρίου όπου η ΚΟΡΗ (ΚORI) βρίσκεται σε λειτουργία από το 1967.
Ο Βαγγέλης Πολύζος, ο διακεκριμένος και αυτοδίδακτος γλύπτης με καταγωγή από χωριό των Ιωαννίνων, έκανε τα πρώτα του βήματα στον κόσμο της τέχνης το 1981 και δεν έχει σταματήσει έκτοτε να πειραματίζεται με διαφορετικές φόρμες, κάτι που είναι έκδηλο στα "Αμάραντα". Με έργα που ποικίλλουν από λουλούδια κλέφτες μεγάλων διαστάσεων σε μικροσκοπικές φοινικιές, σε φραγκοσυκιές σε ρεαλιστική απεικόνιση, ο Πολύζος δουλεύει το μέταλλο στις διάφορες όψεις του και χειρίζεται ανόμοιες κλίμακες μεγέθους. Την επιμέλεια της έκθεσης έχει αναλάβει η κριτικός τέχνης, συγγραφέας και επιμελήτρια εκθέσεων Ίρις Κρητικού.
Η ατομική έκθεση του Βαγγέλη Πολύζου αποτελείται από τέσσερις διακριτές ενότητες: τα κοσμήματα, τα χρηστικά και κοσμητικά συλλεκτικά αντικείμενα, τα υπερμεγέθη λουλούδια-γλυπτά και τα μικρά γλυπτά δέντρα. Μια έκθεση - αποτέλεσμα της δουλειάς ενός έμπειρου τεχνίτη με πρωτογενείς ύλες.
Χαρακτηρίζοντας την έκθεση "Αμάραντα", η Κρητικού εφιστά την προσοχή μας στο "προσωπικό αλφαβητάριο γλυπτής έκφρασης που διέπεται από αλγόριθμους της καμπύλης και χορευτικές πιρουέτες της φόρμας, από αλλεπάλληλα ευρήματα και ευρεσιτεχνίες". Αναφορικά με την ενότητα των κοσμημάτων, ο καλλιτέχνης χρησιμοποίησε κατεξοχήν μέταλλα και οργανικά υλικά, συγκεκριμένα κέρατα (π.χ. ελαφιών ή κατσικιών) και κόκκαλα ζώων. Αυτά τα κατάλοιπα της φύσης, ο καλλιτέχνης, τα ψηλαφεί διαισθανόμενος αν θα γίνουν κόσμημα, καρφίτσα, μαχαίρι ή κάτι άλλο. Όπως αντίστοιχα ο ράφτης κόβει ένα κομμάτι ύφασμα και ξέρει από αυτήν την πρώτη του επαφή για τι είναι προορισμένο αυτό το ύφασμα.
Τα εν λόγω κοσμήματα είναι κατ’ ουσίαν μικρογλυπτά που φοριούνται, καθώς ο Πολύζος έχει προβεί σε ένα πάντρεμα μεταξύ κοσμηματοποιίας και γλυπτικής. Δεν έχουν δημιουργηθεί με τη χρήση καλουπιού και με τη μέθοδο της χύτευσης, αλλά αντιθέτως αποτελούν μοναδικά υλικά. Τα κέρατα καθώς είναι από κερατίνη έχουν το φυσικό χρώμα του τριχώματος του ζώου, κάτι που διατηρείται από τον καλλιτέχνη καθώς δεν αλλοιώνει ούτε επεξεργάζεται τη χρωματική ύλη. Κοσμήματα ξεχωριστά με λιτές γραμμές και όμορφες καμπύλες συνιστούν το καθένα ένα μικρό έργο τέχνης και παράλληλα ένα είδος επανάχρησης των οργανικών αυτών υλικών. Ο Πολύζος δηλώνει χαρακτηριστικά ότι πάντα ξεκινά χωρίς να ξέρει τι θα κάνει και μέσα από αυτή τη συνομιλία με το υλικό και το πνεύμα του υλικού πορεύεται ανάλογα.
Όσον αφορά τα μικρά γλυπτά δεντράκια σε ορείχαλκο και αλπακά, αποτελούν το αποκορύφωμα της γλυπτικής τεχνικής και της 40ετους πια εμπειρίας του καλλιτέχνη. Όπως αναφέρει η Κρητικού "το μέγεθος (τους) ψιθυριστικό, επιλέγεται εδώ σε αντίστιξη με εκείνο των γλυπτών λουλουδιών, αιχμαλωτίζοντας πνοές και φυλλώματα, εκχυλίζοντας την όψη της μνήμης".
Ο Πολύζος, τον οποίο η επιμελήτρια χαρακτηρίζει ως "ποιητή της ύλης" ξεκίνησε να δημιουργεί παρατηρώντας και αγαπώντας τον φυσικό κόσμο και "λαχταρώντας να μεταποιήσει πλαστικά τη φύση", κάτι που το πέτυχε με έναν τρόπο διόλου φωτογραφικό καθώς "έχει εισπνεύσει την ουσία τους". Για την Κρητικού πρέπει να έχεις αγαπήσει το κάθε στάχυ, το κάθε λουλούδι, το κάθε φραγκόσυκο, την κάθε πευκοβελόνα, για να το κατακτήσεις καλύτερα.
Οι ενότητες της έκθεσης συνοδεύονται από αποσπάσματα ποιητικών συνθέσεων Ελλήνων λογοτεχνών, όπως ο Παλαμάς, ο Καβάφης, ο Σικελιανός ανάμεσα σε άλλους που γράφουν και προσφέρουν τη δική τους οπτική για αυτά τα ακατάβλητα δέντρα της πατρίδας μας. Ως προς την επιλογή του ονόματος της έκθεσης, η Κρητικού επισημαίνει ότι η αμάραντη ομορφιά εντοπίζεται πολλές φορές σε ένα κυκλάμινο, σε έναν κλέφτη, σε ένα κουκούτσι, σε μια πευκοβελόνα που την πατάμε και το συνειδητοποιούμε μόνο αφού την έχουμε ήδη πατήσει. Η άφθαρτη, αυτή αιώνια ομορφιά είναι μια αναζήτηση αθάνατη εγγεγραμμένη μόνο στον καλλιτέχνη.
Ως προς την ενότητα των χρηστικών και επιτραπέζιων αντικειμένων, η επιμελήτρια δίνει έμφαση στον προσωπικό χαρακτήρα που συχνά έχουν, συνδέοντας συνειρμικά τη συλλογή αυτή με τα οικιακά σκεύη που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι στην αρχαία Ελλάδα και στο Βυζάντιο, όπου ο καθένας έφερε το δικό του πιρούνι με τα αρχικά του, ως κτήμα πέρα από εργαλείο χρηστικό. Τα προσωπικά αντικείμενα ήταν κομμάτι της ταυτότητας, κάτι στο οποίο ανατρέχει ο δημιουργός καταργώντας τη μαζοποίηση του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Η Κρητικού τονίζει τη βαρύτητα του χώρου που στεγάζει την έκθεση αυτή, καθώς αναφέρεται στην προσήλωση της KORI ήδη από τα πρώτα της χρόνια να προτάσσει την ελληνική τέχνη και χειροτεχνία. Προστατεύει και συγχρόνως προάγει τις δουλειές των Ελλήνων καλλιτεχνών. Με μια θετική ενέργεια προς και από τον ελληνικό κόσμο των τεχνών, υπήρξε η επιθυμία να δημιουργηθεί ως μέρος της ΚORI ένας εκθεσιακός χώρος, μια γκαλερί, η οποία εγκαταστάθηκε και οργανικά εντάχθηκε στον δεύτερο όροφο του κτιρίου.
Τα "Αμάραντα", μια έκθεση για τη λυρικότητα της φύσης, ένας ύμνος στον ορεινό τόπο καταγωγής του γλύπτη, φιλοξενείται σε έναν χώρο μακράς ιστορίας.
Περισσότερες πληροφορίες
Τα Αμάραντα
Τα δύο τελευταία χρόνια, ο εικαστικός Βαγγέλης Πολύζος δούλεψε σχολαστικά μέσα στο εργαστήριό του, δημιουργώντας μια σειρά έργων που χωρίζεται σε 4 διαφορετικές ενότητες: κοσμήματα (πολύτιμα δαχτυλίδια, περιδέραια, καρφίτες και άλλα στολίδια από κέρατο, ασήμι, κόκκαλο, μπρούτζο και έβενο), χρηστικά και κοσμητικά συλλεκτικά αντικείμενα, δουλεμένα στο χέρι λουλούδια (κρίνα, ανεμώνες, αγριοτριαντάφυλλα και άλλα υπερμεγέθη γλυπτά) και τέλος, τα γλυπτά μικρά δέντρα που περιλαμβάνουν φοίνικες, κέδρους, μουριές και ροδιές. Πολλά από τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν, συλλέχθηκαν σε δάση και βουνά της ορεινής πατρίδας του καλλιτέχνη, ήδη από το 1981.
