Το Delirium είναι ένας χώρος που πραγματικά έλειπε απ’ την Αθήνα, ειδικά εάν σκεφτεί κανείς ότι απ’ την κρίση κι έπειτα θεωρείται από πολλούς μια κρυφή Μέκκα της street art, ισάξια σε δυναμικό με την Λισαβόνα, την Μελβούρνη κι άλλες πόλεις που έχουν παράδοση στην τέχνη που ζωντανεύει απ’ τις βαλβίδες των σπρέι στους τοίχους. Αποστολή του νέου χώρου που άνοιξε στον Νέο Κόσμο είναι να "προβάλλει και να αναδείξει στο κοινό τόσο τους Έλληνες όσο και τους διεθνείς κορυφαίους δημιουργούς της urban art, συγκεντρώνοντας όλη τη δυναμική αυτής της τέχνης υπό την ίδια σκέπη", όπως εξηγεί ο Τhe Krah, που μετράει χιλιόμετρα στο χώρο απ’ το ’90.
Βλέποντας την έλλειψη αναγνώρισης απέναντι στην τέχνη που αγαπάει, αποφάσισε να ιδρύσει ένα εναλλακτικό σημείο αναφοράς, ένα "σπίτι για την urban art στην Αθήνα", το οποίο και θα επιμελείται. "Το μότο και η επιγραφή μας είναι το ντελίριο, ή αλλιώς το παραλήρημα, διότι αυτή είναι πλέον η πραγματικότητα", αναφέρει.
Η αρχή έγινε με το "Athens Urban Art Today" και 21 καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων και ο ίδιος, που παρουσιάζουν έργα τους. Διαφορετικές γραμμές, ύφη και τεχνοτροπίες, και εντυπωσιακά χρώματα είναι η αίσθηση που λαμβάνει ο επισκέπτης μπαίνοντας. Κοινό στοιχείο όλων, ωστόσο, είναι το πάθος και το ταλέντο, όπως και η προσδοκία ότι ενώνοντας τις φωνές τους μπορούν οι underground καλλιτέχνες να ακουστούν δυνατότερα, σπάζοντας το φράγμα που βάζουν τα στερεότυπα.
Ο The Krah προτιμάει να συστήνεται μόνο με το ψευδώνυμό του. Άρχισε το graffiti στα τέλη των 90’s στην Αθήνα, όπου μεγάλωσε. Έπειτα βρέθηκε στην Αγγλία και τη δεκαετία των 00’s ξεχώρισε ως ένας από τους πιο ενεργούς street artists του ανατολικού Λονδίνου, με πολλές εκθέσεις και διεθνείς συνεργασίες στο ιστορικό του, όπως με τους Arctic Monkeys. Τρία από τα limited edition prints του συγκαταλέγονται, μάλιστα, στην συλλογή του Μουσείου V&A του Λονδίνου, το οποίο παρεμπιπτόντως έχει τη μεγαλύτερη συλλογή παγκοσμίως σε εφαρμοσμένες τέχνες, διακόσμηση και design.
"Έχω οργανώσει και αναλάβει την επιμέλεια σε πολλές εκθέσεις urban art στο Λονδίνο με γνωστούς καλλιτέχνες του χώρου", αναφέρει. Το παράδοξο είναι ότι ύστερα από είκοσι χρόνια επιτυχημένης πορείας στο εξωτερικό, όταν επέστρεψε στην Ελλάδα και επισκέφθηκε το εικαστικό επιμελητήριο για να πάρει βεβαίωση ως ζωγράφος, δεν πληρούσε τα κριτήρια. "Παρέδωσα οκτώ πίνακές μου, πολλά βιβλία που έχουν εκδοθεί με την δουλειά μου και το πτυχίο μου από αγγλικό πανεπιστήμιο για να με κρίνει η επιτροπή… και με κόψανε", δηλώνει ο ίδιος. "Εδώ δεν πιστεύουν ότι αυτό που κάνουμε είναι τέχνη· γι’ αυτό τον λόγο φτιάξαμε την Delirium Athens, για να γίνει το σπίτι της urban art στην Αθήνα".
Βουτιά στον ολοζώντανο κόσμο της underground κουλτούρας
"Η αστική τέχνη είναι μια μίξη από διάφορα εικαστικά στυλ", αναφέρει ο The Krah. "Ένα από τα κοινά χαρακτηριστικά του κινήματος είναι ότι προέρχεται από τις αστικές υποκουλτούρες και πολλοί από τους καλλιτέχνες έχουν κάποια σχέση με το graffiti η άλλες underground τέχνες, όπως τα κόμικ, το τατού, το punk, την εικονογράφηση, την τυπογραφία κ.ά.".
Σύμφωνα με τον ίδιο αποτελεί το μεγαλύτερο κίνημα τέχνης που έχει υπάρξει, "διότι το συναντάς σε όλες τις πόλεις του κόσμου". Επίσης, είναι το πιο άμεσο καλλιτεχνικό κίνημα, μιας και αφορά τους πάντες. "Εμένα πάντα με ενθουσίαζε η ιδέα ότι ένα graffiti που έχω κάνει σε μια πόλη μπορεί να σπάει την μονοτονία ενός περαστικού μια μέρα, να τον κάνει να σκεφτεί η απλώς να χαμογελάσει. Πιστεύω ότι είναι μια δυναμική τέχνη που χαρακτηρίζει την κάθε πόλη".
Βασικό χαρακτηριστικό στο dna αυτής της τέχνης ανέκαθεν ήταν η "do it yourself” νοοτροπία – ή αλλιώς DIY- , κόντρα σε έναν κόσμο που χάνει σταδιακά τη δεξιοτεχνία και τη φαντασία του. Με αυτή τη λογική ουσιαστικά γεννήθηκε και ο χώρος στον Νέο Κόσμο. "Εάν δεν εκδίδουν οι άλλοι την τέχνη μας, θα αυτό-εκδώσουμε τα δικά μας βιβλία και περιοδικά, εάν δεν δείχνουν οι γκαλερί την τέχνη μας, θα φτιάξουμε την δικιά μας γκαλερί", λέει με νόημα ο The Krah.
"Αυτή η έκθεση έχει κάτι για όλους, είναι σαν να κοιτάς μέσα σε ένα καλειδοσκόπιο"
"Οι εικόνες της έκθεσης μπορούν να διαβαστούν εύκολα, διότι η τέχνη θεωρώ ότι εμπεριέχει παγκόσμια γλώσσα: όταν την κοιτάς, καταλαβαίνεις απευθείας τι θέλει να πει". Ανάμεσα στους συμμετέχοντες δημιουργούς είναι οι Taxis, Pupet, Ozone OFK, Raiden, Billy Gee, Simek, Atek, Bilos, Lune82, Jola818, Trashtalker κ.ά. "Αυτή η έκθεση θέλουμε να είναι μια πηγή έμπνευσης για τους επισκέπτες μας", συνεχίζει, "είναι σαν να κοιτάς μέσα σε ένα καλειδοσκόπιο, τόσες πολλές εικόνες που η καθεμία έχει την ιστορία της. Μερικοί πιο ρομαντικοί άλλοι πιο σκοτεινοί, σε ταξιδεύουν".
Αναφερόμενος στους urban artists που συμμετέχουν αναφέρει ότι "οι περισσότερο έχουν γίνει πολύ γνωστοί εδώ στην Ελλάδα και κάποιοι παγκόσμια. Γνωρίζω τη δουλειά που κάνουν εδώ και πολλά χρόνια και ήμουν σίγουρος ότι θα είναι όλα τα έργα εξαιρετικά. Όλοι οι καλλιτέχνες της έκθεσης είχαν την απόλυτη ελευθερία να φέρουν ό,τι έργα ήθελαν, αρκεί να μην υπερβούν κάποιες διαστάσεις ώστε να υπάρχει μια αρμονία στο χώρο". Κάποια έργα είναι περισσότερο ζωγραφικά, άλλα πιο γραφιστικά, μερικά είναι ποπ σε αισθητική κι άλλα πιο σκοτεινά. Για παράδειγμα, ο Trashtalker εκθέτει ένα πίνακα που απεικονίζει το χαοτικό εφέ και την παράνοια που προκάλεσε η πανδημία, αποτυπώνοντας το σαν ένα γιαπωνέζικο πάπυρο, που είναι χαμένος στο χρόνο, αιώνες πίσω.
Το μυθικό στοιχείο κυριαρχεί σε πολλές από τις δημιουργίες της έκθεσης. Φτιαγμένα από γραφίτη, μολύβι, χρώματα και ακρυλικά, ξεχωρίζουν τα έντονα αφηρημένα μοτίβα. Είναι οι "μάρτυρες" μιας τέχνης που ακόμη διεκδικεί την αυθυπαρξία της μέσα στο σύστημα της κοινωνίας μας. Πέρα από τα έργα των καλλιτεχνών, ξεχωρίζουν τα prints και οι χειροποίητες σμιλεμένες μυθικές σφίγγες που διατίθενται προς πώληση.
"Η τέχνη μας είναι περιθωριακή, γι’ αυτό δεν θα αρέσει σε όλους και μπορεί να μην την αποδεχτούν όλοι"
"Η αλήθεια είναι ότι παλιότερα όταν μας έβλεπαν με ένα σπρέι στο χέρι καλούσαν την αστυνομία κατευθείαν, χωρίς να ρωτήσουν εάν ήταν ανάθεση κι εάν είχαμε την άδεια του ιδιοκτήτη ή ήταν κάτι όντως παράνομο", λέει ο The Krah. "Αυτό με τα χρόνια άλλαξε και οι περισσότεροι βλέπουν το ταλέντο που υπάρχει στους δρόμους. Μέχρι και στην Αγγλία όμως ήταν έτσι αφού όταν σπούδαζα πήγαν να με διώξουν από το πανεπιστήμιο γιατί δεν πίστευαν ότι η street art είναι τέχνη. Ύστερα από μερικά χρόνια, τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου όπως το Tate Modern, έκαναν εκθέσεις street art στις οποίες και συμμετείχα". Κάπως έτσι, φτάνουμε στο σήμερα και σ’ αυτή την έκθεση που ανοίγει το χώρο Delirium, προσδοκώντας να αποτελέσει το "σπίτι" της urban art από εδώ και στο εξής.
Delirium (Ευστράτιου Πισσά 49, Νέος Κόσμος) | Τρ.-Παρ.: 5-9 μ.μ., Σάβ.: 11 π.μ.-2 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
Στην έκθεση "Athens Urban Art Today" συμμετέχουν οι: Taxis, Pupet, The Krah, Barba dee, Taxiarhis, Ozone OFK, Raiden, Eliot UDK, Reb, Billy Gee, Simek, Atek, Bilos, Lune82, Fors, Betty, Jola818, Trashtalker, Anna Roditi, Quick brown fox και Sophia Paraskevopoulou.