Μια απ’ τις πιο στενόχωρες εικαστικές απώλειες του προηγούμενου έτους, όπως σημειώναμε στον αναλυτικό οδηγό μας για την (ορμητική) επιστροφή των μουσείων μετά την καραντίνα, ήταν το μεγάλο αφιέρωμα στον Takis που είχε προγραμματιστεί αλλά ακυρώθηκε. Συγκεκριμένα, η αναδρομική έκθεση που είχε παρουσιαστεί στην Tate Modern –σημειωτέον, η μεγαλύτερη που είχε γίνει ποτέ για ελληνικής καταγωγής εικαστικό στον top-of-the-list επιδραστικό οργανισμό του Λονδίνου– επρόκειτο, μετά το ταξίδι της στο MACBA της Βαρκελώνης, να έρθει στην γενέτειρα του Παναγιώτη Βασιλάκη και στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Το κενό έρχεται να καλύψει η μεγάλη έκθεση «Takis: Κόσμος σε Κίνηση» που παρουσιάζεται στο ΚΠΙΣΝ από 23 Ιουνίου και για όλο το καλοκαίρι, αποτίνοντας τον φόρο τιμής που αρμόζει στον διεθνώς καταξιωμένο γλύπτη που απεβίωσε πλήρης ημερών το 2019.
Σε συνεργασία με το Ίδρυμα Takis - Κέντρο Ερευνών για την Τέχνη και τις Επιστήμες (ΚΕΤΕ), η παρακαταθήκη του Takis ξεδιπλώνεται στον περιβάλλοντα χώρο του Κέντρου Πολιτισμού, φέρνοντας τα πιο αντιπροσωπευτικά, μνημειακών (κυρίως) διαστάσεων γλυπτά του σε διάλογο τόσο με το αρχιτεκτόνημα του Ρέντσο Πιάνο όσο και με τους χιλιάδες επισκεπτών κάθε ηλικίας που –ειδικά τους θερινούς μήνες– βρίσκουν δροσιά στο παραλιακό τοπόσημο.
Παρουσιάζονται συνολικά 46 έργα, τα οποία διατρέχουν όλη την πορεία και τις θεματικές περιόδους του μεγάλου Taki, επικοινωνώντας την κεντρική ιδέα που τον χαρακτήριζε: την επίμονη αγωνία του να συλλάβει την ενέργεια σε όλο της το φάσμα.
Τα μνημειακά Σινιάλα που κινούνται από τον αέρα, τα (λιγότερο γνωστά αλλά βραβευμένα) Ηλεκτρικά Βαρέλια με φωτοβολταϊκά πάνελ που φωτίζουν το βράδυ, τα Μουσικά Γλυπτά με τις χορδές σε ταλάντωση, καθώς κι αγαπημένη σειρά του ίδιου του καλλιτέχνη, οι Μαγνητικοί Τοίχοι (μια άκρως εντυπωσιακή ενότητα, στην οποία ο Takis μεταφέρει την αόρατη δύναμη του μαγνήτη) είναι μερικά από τα σημεία της έκθεσης «Takis: Κόσμος σε Κίνηση». Για τη σύλληψη της σχέσης γλυπτικής και μαγνητισμού, αξίζει να σημειωθεί πως είχε διακριθεί με διπλώματα ευρεσιτεχνίας από τη γαλλική κυβέρνηση.
Τα γλυπτά ειναι τοποθετημένα σε διάφορα σημεία του ΚΠΙΣΝ: στον Θόλο, στο Κανάλι, στο Κέντρο Επισκεπτών, στον Μεσογειακό Κήπο, στη Μικρή Αγορά, στα Νότια και Δυτικά Μονοπάτια, στον Πευκώνα, στην Κεντρική Υποδοχή και στα Φυτεμένα Δώματα, δημιουργώντας περιπατητικές διαδρομές χωρίς προδιαγεγραμμένη σειρά θέασης. Συγκεκριμένα στο Θόλο, βρίσκονται όλα τα μουσικά του έργα – το Gong, οι Μουσικές Σφαίρες, οι Παράλληλες Γραμμές και τα Μουσικά ταμπλό– και η εκθεσιακή «στάση» ονομάστηκε «Music Room» από το διαμορφωμένο χώρο που υπήρχε στο σπίτι του καλλιτέχνη, μιας που η μουσική και ο ήχος αποτελούσαν αναπόσπαστο και μείζονος σημασίας μέρος της ζωής, της γλυπτικής και της φιλοσοφίας του.
Ο Παναγιώτης Βασιλάκης έζησε και δημιούργησε στο Παρίσι, στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη και στην Ελλάδα, έχοντας εμπλοκή στους καλλιτεχνικούς και λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής, με ιδιαίτερη συμπάθεια προς την παγκόσμια avant-garde, τον Γουίλιαμ Μπάροουζ και γενικότερα τους ποιητές της γενιάς Beat. Από το ’60 κι έπειτα, όταν πλέον πέρασε στην εξερεύνηση των ραντάρ και του μαγνητισμού, το όνομα «Takis» καταξιώθηκε στην πρωτοποριακή αιχμή της σύγχρονης τέχνης, με τα έργα του να παρουσιάζονται σε πολλές διεθνείς εκθέσεις, όπως η Documenta στο Κάσελ της Γερμανίας (1977 και 2017), η Μπιενάλε της Βενετίας (1995) και η Μπιενάλε του Παρισιού (πρώτο βραβείο το 1985).
Στο πλαίσιο της έκθεσης «Takis: Κόσμος σε Κίνηση», όπως συνηθίζεται με όλες τις εκθέσεις στο ΚΠΙΣΝ, οργανώνεται πλούσιο (δωρεάν) παράλληλο πρόγραμμα με εκπαιδευτικά και σχολικά προγράμματα, εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες, αλλά και happenings. Στόχος είναι να διαδοθεί καλύτερα το έργο και η φιλοσοφία του Takis σε μικρούς και μεγάλους επισκέπτες. Ένα σημαντικό μέρος του προγράμματος αφιερώνεται στην οικολογική ευσυνειδησία και η βιώσιμη ανάπτυξη που επιχειρούσε άμεσα ή έμμεσα να μεταδώσει ο καλλιτέχνης. Ειδική μνεία χρήζει μια συνάντηση solar yoga (ηλιακή γιόγκα) που είναι στα προσεχώς, την οποία είχε εφεύρει ο Takis και παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό.
«Takis: Κόσμος σε Κίνηση» | ΚΠΙΣΝ | 23/6-7/11 αλλά για τα Μουσικά Γλυπτά στον Θόλο: 23/6-8/8 | Δευτ.-Κυρ.: 6 π.μ.-12 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
