Πέρασε το διάστημα προσαρμογής στο κατεπείγον ξύπνημα μετά την καραντίνα και οι χώροι τέχνης της Αθήνας έχουν βάλει πλέον τις μηχανές στο φουλ, παρουσιάζοντας όσα ετοίμαζαν από καιρό. Σε κάποιες περιπτώσεις, το αποτέλεσμα είναι τόσο ανακουφιστικό, που αντισταθμίζει μεμιάς τον χαμένο χρόνο.
Στο ανήσυχο, ψυχαναλυτικό πνεύμα του Ruby
Εάν κοιτάξεις προσεκτικά την (εξαιρετικά επιτυχημένη) πορεία του Αμερικανού Sterling Ruby, πέρα από τη ζηλευτή του ευχέρεια να μεταπηδά από το ένα εκφραστικό μέσο στο άλλο, μπορείς να διακρίνεις πως βουτάει προς τα μέσα προτού δείξει κάτι προς τα έξω. Υπάρχει μια αναζήτηση ψυχαναλυτικού ύφους στα έργα του, τόσο με τα βιογραφικά στοιχεία που χρησιμοποιεί για να απαλύνει τραύματα (όπως την «ασφυξία» της αμερικανικής επαρχίας στην οποία μεγάλωσε) όσο και με την προσωπική «ανασκαφή» που κάνει, φτιάχνοντας νέα έργα από θραύσματα προηγούμενων.
Εν προκειμένω, μιλάμε για τη σειρά «Basin Theology», της οποίας το πιο πρόσφατο έργο κλείνει την ατομική του έκθεση στην Gagosian (Αναπήρων Πολέμου 22, Κολωνάκι, 2103640215, έως 31/7), μετά τη σειρά των διχοτομημένων πινάκων που εμπνεύστηκε απ’ τον Σαίξπηρ.
Απευθείας πτήση από Λονδίνο
Στο έδαφος κείτονται διάσπαρτα γλυπτά που παραπέμπουν σε μέλη ανθρωπίνου σώματος, αρθρώσεις, ισχία και άκρα. Από πάνω, αιωρείται σε όλη την αίθουσα μια κατασκευή με λεπτές, μακριές ορειχάλκινες λωρίδες σαν κορδέλες. Αν προσέξεις, κάτι αναγράφουν. Αμέσως μετά, ένα πικάπ κι ο γλυκός ήχος απ’ το κομμάτι που συνέθεσε ο εικαστικός χρησιμοποιώντας το γουργουρητό της γάτας του. Τέλος, μια οπτικοακουστική εγκατάσταση που σε αγκαλιάζει αρμονικά. Περιπλανώμενες συνδέσεις μεταξύ χώρου, υλικού και ήχου που αναμένουν τον επισκέπτη να τις βάλει σε σειρά…
Μετά την παρουσίασή του στο Camden Art Center του Λονδίνου, το σπονδυλωτό «Hollowed Water» του διεθνώς αναγνωρισμένου εικαστικού-συνθέτη Αθανάσιου Αργιανά ξεδιπλώνεται στο Arch (Γκούρα 5, Πλάκα, 2103227301).
Άβολα όμορφα ερείπια
Πριν από τριάντα χρόνια, ο εκ Γάνδης ορμώμενος Peter Buggenhout άφησε τον καμβά για τις τρεις διαστάσεις, οικοδομώντας μεγάλα πολύπλοκα γλυπτά και ένα ιδιαίτερο οπτικό λεξιλόγιο που ή θα το αγαπήσεις ή θα το μισήσεις, όπως λένε συχνά οι κριτικοί: συντρίμμια, βιομηχανικά απόβλητα, σκόνη, τρίχες κ.ά. ενώνονται σε μάζες, φαινομενικά χαοτικές αλλά πρακτικά πολύ μελετημένες, τις οποίες όσες φορές κι αν παρατηρήσεις, ποτέ δεν θα μπορέσεις να απομνημονεύσεις στην ολότητά τους.
Ο ίδιος απαρνείται κάθε έννοια συμβολισμού ή ερμηνείας, διότι «οι λέξεις παίζουν παιχνίδια μ’ εμάς». Οκτώ από τα έργα του (μερικά πολύ πρόσφατης παραγωγής) παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Αθήνα, στην γκαλερί Bernier / Eliades (Επταχάλκου 11, Θησείο, 2103413935), έως τις 10/7.
Επούλωση για την πολιτισμική αποικιοκρατία
Το πώς η Δύση παραμένει χειριστική και παρεμβατική στην πολιτιστική ταυτότητα των υπόλοιπων λαών, διαιωνίζοντας την κοινωνική αδικία, αποτελεί το κεντρικό πεδίο έρευνας και έκφρασης του βραβευμένου Γαλλο-αλγερινού εικαστικού Kader Atttia (Joan Miró Prize 2017). Το τραύμα που έχει συλλογικά προκληθεί είναι διαγενεακό και βαθύτατο, με τις ρίζες του να απλώνονται από τη μουσειακή πολιτική έως τα σύγχρονα συστήματα ελέγχου των μεταναστών.
Ένα «Μουσείο Επούλωσης» είναι κάτι παραπάνω από αναγκαίο, κι ο εικαστικός το πραγματώνει στην πρώτη του παρουσίαση στην Αθήνα και στο State of Concept (Τούσα Μπότσαρη 19, Κουκάκι, 2130318576): Κυρίως φιλμ αλλά και φωτογραφίες, μαρτυρίες και συνεντεύξεις, συνθέτουν ένα οπτικό δοκίμιο που αντιμάχεται την ιστορική «αλήθεια» θεσμών και κυβερνήσεων (έως 19/6), θίγοντας –μεταξύ άλλων– το ζήτημα επαναπατρισμού των κλεμμένων αρχαιοτήτων με έναν καινοτόμο τρόπο.
Ηλεκτροφόρο καράβι στον Πειραιά
Από το φαινόμενο που έβλεπαν οι ναυτικοί στα κατάρτια των πλοίων, όταν έβρεχε μες στη νύχτα και άναβε ξαφνικά μια μοβ λάμψη –η «Φωτιά του Σαν Έλμο»–, εμπνέεται η έκθεση της γκαλερί Rodeo στον Πειραιά (Πολυδεύκους 41, 2104123977), σταχυολογώντας διεθνή ονόματα που ηλεκτρίζουν.
Η σύνθεση επιβεβαιώνει την εν πλω υπόσχεση του τίτλου με έργα όπως το (μεγαλειώδες) φιλοτεχνημένο πανί φελούκας της Anna Boghiguian που κρέμεται απ’ το ταβάνι, το θαλάσσιο πλάσμα στον επιδαπέδιο καμβά-ψαροκόκαλο του Leidy Churchman και ο πίνακας από την περίφημη σειρά που είχε φτιάξει ο Γιάννης Μανιατάκος κάτω απ’ το νερό (έως 30/6). Οι τεχνικές ποικίλλουν και οι προσεγγίσεις ανοίγουν παράθυρο στην πρωτοπορία.
