#1 Κώστας Τσόκλης: Ζωγραφική Όρια και υπερβάσεις
Ένα αντιπροσωπευτικό homage με έργα μισού αιώνα απ’ τον άνθρωπο που εισήγαγε τη «ζωντανή ζωγραφική» ξεπερνώντας τα δυσδιάστατα όρια του καμβά, τον Κώστα Τσόκλη, φιλοξενείται στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη από 8 Σεπτεμβρίου, επ’ ευκαιρίας της συμπλήρωσης ενενήντα χρόνων ζωής του καλλιτέχνη. Τα πορτρέτα της μητέρας και του πατέρα του απ’ τη δεκαετία του ’50 (τα οποία σπανίως παρουσιάζονται), η στροφή στην αφαίρεση, στο απέραντο της θάλασσας και τις αντανακλάσεις δίνουν τη σκυτάλη στους χαρακτηριστικούς κορμούς και τις ερωτικές συνθέσεις, έως ότου φτάσουμε στα φετινά έργα που αν μη τι άλλο φέρουν παραπάνω φορτίο, εκείνο του εγκλεισμού. Επιμέλεια: Τάκης Μαυρωτάς.
Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη | 8/9-8/11 | Δευτ.-Κυρ.: 10 π.μ.-6 μ.μ. | Γενική είσοδος: € 7, μειωμένο εισίτ.: € 4
#2 Postcards
Πέρσι τον Οκτώβριο, ο Αμερικανός Μάθιου Γουόνγκ, διαγνωσμένος με σύνδρομο Τουρέτ, μελαγχολία και ήπια περίπτωση αυτισμού, έβαλε τέλος στη ζωή του που μετρούσε μόλις τριάντα πέντε χρόνια. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, ξεκινώντας απ’ το μηδέν ως αυτοδίδακτος ζωγράφος και σε επτά μόλις χρόνια είχε αποκτήσει εντυπωσιακή ορμή ανέλιξης στους κύκλους της σύγχρονης τέχνης, τόσο των αγοραστών όσο και των κριτικών. Δείγμα πρόσφατης δουλειάς του παρουσιάζεται στην πόλη μας, στην γκαλερί Arch, από 10 Σεπτεμβρίου. Πραγματικά και φανταστικά τοπία αποτυπωμένα σε χαρτί (είκοσι έργα) με την ένταση, το συναίσθημα και τη λεπτή ψυχεδέλεια του Καναδού δημιουργούν στο θεατή το «παράδοξα οικείο» που σχολίαζαν για τα έργα του.
Arch (Γκούρα 5, Πλάκα) | 10/9-11/12 | Τρ.-Σάβ.: 11 π.μ.-6 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#3 113
Κάτι γίνεται στον Άγιο Διονύσιο στον Πειραιά και συγκεκριμένα στην οδό Πολυδεύκους, αφού μετά τη Rodeo ήρθε το The Intermission και τώρα η Carwan Gallery, ακόμη μια διεθνής γκαλερί με δυναμική κι ενδιαφέρον, η οποία ξεκίνησε απ’ την Βυρηττό δέκα χρόνια πριν από τους Νικολά Μπελαβάνς-Λεκόντ και Κουεντίν Μουίζ, δυο επιδραστικούς αρχιτέκτονες που θέλησαν να προωθήσουν το ντιζάιν αιχμής με διαπολιτισμικές συνεργασίες. Πάνω από πενήντα εκθέσεις αναγράφονται στο ιστορικό της ενώ στο νέο της χώρο –μια ψηλοτάβανη αίθουσα με πέτρινους τοίχους κι υποβλητική ατμόσφαιρα– η αρχή γίνεται με τον εικαστικό-ντιζάινερ Ομέρ Αρμπέλ (Καναδός με καταγωγή από το Ισραήλ) από 10 Σεπρεμβρίου: εβδομήντα γλυπτά φτιαγμένα από μείγμα γυαλιού-χαλκού αποτυπώνουν κομψά την μετάπλαση της υλικότητας λόγω θερμοκρασιακής επεξεργασίας.
Carwan Gallery (Πολυδεύκους 39, Άγιος Διονύσιος, Πειραιάς, 2104114536) | 10/9-7/11 | Είσοδος ελεύθερη
#4 Αναστολή των λιτανειών
Πρόσφατη έρευνα υποστηρίζει ότι η ψηφιακή διάχυση της θρησκείας και της πνευματικότητας έφτασε σε νέα υψηλά επίπεδα κατά την διάρκεια της πανδημίας του covid-19. Η αναστολή των λιτανειών και τον εποχιακών εορτασμών, όπως συνέβη στην Ελλάδα, μαζί με τη διέξοδο που προσέφερε η διαδικτυακή σφαίρα άνοιξαν δρόμο για νέες πρακτικές απομονωμένης πνευματικότητας, διαλογισμού, θεραπείας και λύτρωσης. Προαισθήματα, άγχη και μυστικές επιθυμίες που στοιχειώνουν τον εαυτό-σε-καραντίνα πραγματεύεται η νέα έκθεση στο Viz Laboratory Athens, στο πλαίσιο της σειράς Public Hazards: ένα προφητικό βιντεο-έργο μ’ ένα σπίτι-φαντασιακό «ενυδρείο» από την Σάνα Μούλτον, ένα ανησυχητικό mash-up ονείρων από την βερολινέζική κολεκτίβα των Neozoon αλλά κι η παιγνιώδης οπτικοποίηση ενός ευάλωτου, απαλού ιού από την Ιβέτ Γκρανάτα παρουσιάζονται. Εγκαίνια 16 του μηνός.
Viz Laboratory Athens | 16/9-9/10 | Τρ.-Παρ.: 5-9 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#5 Τα θεωρητικά αντικείμενα: Έργα 2017-2020
Update: Λόγω των νέων μέτρων που τέθηκαν σε ισχύ, η έκθεση θα ανοίξει ξανά για το κοινό (εάν δεν υπάρξει νέα επιδείνωση των κρουσμάτων) στις 5/10.
Με τον Χριστόφορο Μαρίνο, πλέον, ως επιμελητής εικαστικών εκθέσεων του Οργανισμού Πολιτισμού, Άθλησης και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, το πρόγραμμα της σεζόν ξεκινάει με πολύ αξιόλογες παρουσιάσεις. Μία απ’ αυτές είναι η ατομική του Ηλία Παπαηλιάκη, πίσω απ’ τις αδρές γραμμές του οποίου πάντα διακρίνεται η ομορφιά που τον ενέπνευσε αλλά κι η λιτή μεστότητα του στοχασμού του. Έργα της τελευταίας τριετίας –πίνακες, σχέδια και γλυπτά– παρουσιάζονται στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων από 17 του μηνός, μέσα από τα οποία θα αντιληφθεί ο θεατής την αφαιρετική διαδικασία που ακολουθεί ο εικαστικός μέχρι να φτάσει στη σχηματική ζωγραφική που τον διακρίνει. Επίσης, θα δει τη νέα φάση της ζωγραφικής του με τη σειρά «Τα αρχαϊκά μέλη» (2018-2019), καθώς και μερικά έργα εκτός σειρών.
Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων | 17/9-29/11 | Τρ.: 10 π.μ.-9 μ.μ., Τετ.-Σάβ.: 10 π.μ.-7 μ.μ., Κυρ.: 10 π.μ.-4 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#6 Athens Photo Festival 2020
Το Athens Photo Festival, πιστό στο ετήσιο ραντεβού του παρά τις δυσμενείς συνθήκες, αναδεικνύει και φέτος την πολυπρισματική αξία της σύγχρονης φωτογραφίας. Στους δύο ορόφους του Μουσείου Μπενάκη / Πειραιώς 138, φωτογραφικά έργα, βίντεο και εγκαταστάσεις από εκατό και πλέον καταξιωμένους ή δυναμικά ανερχόμενους καλλιτέχνες τριάντα πέντε χωρών παρουσιάζονται από 17 του μηνός, προσφέροντας κριτικές αναγνώσεις σε διεθνή ζητήματα του σήμερα. Παράλληλα, το φεστιβάλ ενσωματώνει ένα σύνολο διαδικτυακών πρωτοβουλιών, όπως δράσεις δικτύωσης, εκπαιδευτικά προγράμματα, ομιλίες και παράλληλες εκδηλώσεις.
Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138 (2103453111) | 17/9-15/11 | Πέμ.-Παρ.: 10 π.μ.-6 μ.μ., Παρ.-Σάβ.: 10 π.μ.-8 μ.μ., Γενική είσοδος: € 8, μειωμένο εισίτ.: € 4
#7 Πλοίο της Αγάπης
Update: Λόγω των νέων μέτρων που τέθηκαν σε ισχύ, η έκθεση ολοκληρώθηκε στις 20/9.
Ο αθέατος κόσμος της Ιεράς Οδού 151, των εγκαταστάσεων της Διεύθυνση Καθαριότητας & Ανακύκλωσης του Δήμου Αθηναίων με το αμαξοστάσιο όλων των απορριμματοφόρων που καθαρίζουν καθημερινά την Αθήνα, ανοίγει για πρώτη φορά τις πόρτες του, αποτινάσσοντας τα στερεότυπα. Ο λόγος είναι η έκθεση σύγχρονης τέχνης που προέκυψε ως ιδέα από τις επιμελήτριες Νάιρα Στεργίου και Εριφύλη Βενέρη («Let's Supper, Mr. Iolas», «Rebound») και υλοποιείται με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πληροφόρησης του Δήμου Αθηναίων. Δεκατέσσερις καλλιτέχνες παρουσιάζουν νέες κυρίως παραγωγές οι οποίες διαπραγματεύονται την έννοια του ταξιδιού, του απόβλητου και της καθαριότητας, καθείς με τη δική του προσέγγιση, επανδρώνοντας μια αντιφατική κρουαζιέρα για τρεις μόνο ημέρες, από τις 19 έως τις 21 Σεπτεμβρίου.
Αμαξοστάσιο απορριμματοφόρων Δήμου Αθηναίων | 19-21/9 | Παρ.-Κυρ.: 8-11 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#8 Ubuntu: Πέντε δωμάτια από τη Συλλογή Χάρη Δαυίδ
Όχι και το καλύτερο για ένα εθνικό μουσείο σύγχρονης τέχνης που άνοιξε μετά από χρόνιο λαβύρινθο να ξεκινά την περιοδική του δράση με έργα συλλεκτών, όμως τουλάχιστον επιτυγχάνεται η επανεκκίνηση εν μέσω Covid και το σώμα των έργων που θα εκτεθεί έχει επίκαιρο πρόσημο. Πρόκειται για εξήντα έξι έργα από τριάντα τέσσερις Αφρικανούς καλλιτέχνες και καλλιτέχνες της αφρικανικής διασποράς –η οποία κερδίζει αλματωδώς έδαφος τον τελευταίο χρόνο–, επιλεγμένα από τη Συλλογή Χάρη Δαυίδ. Ο όρος «Ubuntu» προέρχεται από τη Νότια Αφρική, μεταφράζεται είτε ως «ανθρωπότητα» είτε ως «ανθρωπιά», παραπέμποντας στη σχέση του εαυτού με τους άλλους. Ως σημείο αναφοράς για την έκθεση που εγκαινιάζεται 19 Σεπτεμβρίου στο ΕΜΣΤ (πλέον με εισιτήριο γενικής εισόδου), η λέξη υπογραμμίζει την έννοια της συλλογικότητας και το κοινό πνεύμα ανταλλαγής και ενότητας.
ΕΜΣΤ | 19/9-18/10 | Τρ.-Τετ., Παρ.-Κυρ.: 11 π.μ.-7 μ.μ., Πέμ.: 11 π.μ.-10 μ.μ. | Γενική είσοδος: € 8, μειωμένο εισίτ.: € 4
#9 Μπρίς Μάρντεν: Marbles and Drawings
Σε νέους χώρους επεκτείνεται η γκαλερί Gagosian σε Λος Άντζελες και Αθήνα, διευρύνοντας το διεθνές δίκτυό της που ήδη απλώνεται σε σημαντικές μητροπόλεις για τη σύγχρονη τέχνη, και στη δική μας περίπτωση η νέα στέγη αποτελεί ένα εξέχον κτίριο του Μεσοπολέμου στο Κολωνάκι. Στα άνετα δωμάτια του οποίου θα δούμε έργα του μεγάλου Μπρίς Μάρντεν, ενός μαέστρου του μινιμαλισμού που κατά περιόδους έχει συνομιλήσει ανοιχτά με τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό ή ακόμη και την κινεζική τέχνη. Κάθε καλοκαίρι, δε, παραθερίζει στην Ύδρα, της οποίας τον περιβάλλον τον ενέπνευσε το ’80 για να ζωγραφίσει αφηρημένα χρωματικά μοτίβα σε θραύσματα από μάρμαρο που έβρισκε στα τοπικά λατομεία. Η σειρά-καμπή στην τέχνη του παρουσιάζεται από 24 Σεπτεμβρίου.
Gagosian gallery (Αναπήρων Πολέμου 22, Κολωνάκι, 2103640215) | 24/9-19/12 | Είσοδος ελεύθερη
#10 Chto Delat: When the roots start to move and get lost
Το 2017, καλεσμένοι απ’ το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Μεξικού, ολοκλήρωσαν ένα μεγάλο εικαστικό πρότζεκτ σε συνεργασία με τους Ζαπατίστας, το οποίο αποτέλεσε σημαντικό δίαυλο συμφιλίωσης της κοινότητας στην Τσιάπας με την κεντρική κυβέρνηση. Έχουν τα «κοινά» ως καλλιτεχνική κατεύθυνση, χρησιμοποιούν νέα εκπαιδευτικά μοντέλα για να αναθεωρήσουν τις σχέσεις εξουσίας που διαχέονται στα σχολεία και κάνουν παρεμβάσεις με πολιτική ταυτότητα και πυγμή. Είναι η ρώσικη κολεκτίβα Chto Delat, η οποία έρχεται στο State of Concept και παρουσιάζει μια σειρά από έργα-βίντεο και υφαντά από την μακρόχρονη πορεία δράσης της, καθώς και μία καινούργια παραγωγή, σε συνεργασία με το Ανοιχτό Σχολείο Μεταναστών & Προσφύγων στον Πειραιά και τον Στάθη Μαρκόπουλο απ’ το κουκλοθέατρο «Ayusaya! Puppet Theatre». Εγκαίνια στις 25 Σεπτεμβρίου.
State of Concept | 25/9-14/11 | Τετ.-Παρ.: 4.30-8.30 μ.μ., Σάβ.: 12 μ.-5 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#11 Δες απέναντι: έναν οικισμό στην Κέρο 4.500 χρόνια πριν
Update: Λόγω των νέων μέτρων που τέθηκαν σε ισχύ, η έκθεση θα ανοίξει για το κοινό (εάν δεν υπάρξει νέα επιδείνωση των κρουσμάτων) στις 5/10.
Η αρχαιολογική έκθεση που επιλέγει να βάλει στις προθήκες της η Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, σε επιμέλεια του αρχαιολόγου-μουσειολόγου Στέφανου Κεραμίδα, φέρνει στην επιφάνεια ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του κυκλαδικού πολιτισμού στην πρώιμη εποχή του Χαλκού, εκείνο της Κέρου. Ευρήματα της ανασκαφικής περιόδου που πραγματοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια από το πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ στο ακατοίκητο νησί του Αιγαίου καθώς και στη παρακείμενη νησίδα του Δασκαλιού μαρτυρούν ένα πολύ δραστήριο –εμπορικά και πολιτιστικά– τόπο. Τεκμήρια της ανασκαφικής διαδικασίας παρουσιάζονται επίσης με ημέρα έναρξης στις 24 Σεπτεμβρίου.
Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων | 24/9-13/12 | Τρ.: 10 π.μ.-9 μ.μ., Τετ.-Σάβ.: 10 π.μ.-7 μ.μ. | Κυρ.: 10 π.μ.-3 μ.μ. | Είσοδος ελεύθερη
#12 Δομές Συναισθημάτων
Γνωστός στο κοινό τόσο από την εκπροσώπηση του ελληνικού περιπτέρου στη 57η Μπιενάλε Βενετίας όσο κι από τις δύο ατομικές παρουσιάσεις στο ΕΜΣΤ (2009, 2018), ο εικαστικός-σκηνοθέτης Γιώργος Δρίβας, αναποδογυρίζει το γαλήνιο κήπο του Μεγάρου Μουσικής, μετατρέποντάς τον σ’ ένα περιβάλλον αρκετά ανοίκειο και αινιγματικό, το οποίο –όλως παραδόξως– την ίδια στιγμή αποδεικνύεται γνώριμο. «Δομές Συναισθημάτων», είναι ο τίτλος της έκθεσης (επιμ.: Άννα-Μαρία Κάντα) που συνεχίζεται έως 20 Σεπτεμβρίου, και στόχος της είναι να οδηγήσει τον περιπατητή-επισκέπτη στο «νεφελώδες πεδίο των ανθρώπινων συναισθημάτων και συγκινήσεων», όπως αναφέρει το συνοδευτικό κείμενο: αποκλειστικά νέες βιντεο-παραγωγές, πρώτη απόπειρα του Δρίβα σε εξωτερικό χώρο, πρόσκληση για μια περιπλάνηση μόνον μετά τη δύση του ήλιο και έως τα μεσάνυχτα – δέχεσαι;
Μέγαρο Μουσικής (κήπος) | Έως 20/9 | Από τη δύση έως τα μεσάνυχτα | Είσοδος ελεύθερη
