Δευτέρα βράδυ, στην αρχή του τρίτου δεκαημέρου του Ιουλίου και λίγο μετά την παράσταση στο Ηρώδειο, αν έλειπαν και οι λίγοι σκόρπιοι θεατές που κατηφόρισαν και χάθηκαν στα στενάκια της Πλάκας, η πιο λαοφιλής γειτονιά της καλοκαιρινής Αθήνας θα ήταν παντελώς πια ένα σκηνικό εκτός χρόνου. Κλειστά μαγαζιά, ρολά που δεν σηκώθηκαν καθόλου, φώτα στις βιτρίνες που ανάβουν μόνο Παρασκευές και Σάββατα και δρόμοι έρημοι από περαστικούς μπορούν να κάνουν τον αφηρημένο διαβάτη να απορεί πώς γίνεται να κάνει τόση ζέστη μέσα στην καρδιά του... χειμώνα. Κι όμως, είναι Δευτέρα βράδυ, σε έναν Ιούλιο που έχει βρει την Αθήνα με μνημεία χωρίς επισκέπτες, πεζοδρόμους χωρίς βαλίτσες, μαγνητάκια που, για φέτος τουλάχιστον, δεν φαίνεται να ξεκολλούν από τις λαμαρίνες των προθηκών τους, και τσολιαδάκια που θα μείνουν να φλερτάρουν με τις γύψινες μικρές Καρυάτιδες στο απέναντι ράφι.
Στις πιο πρόσφατες μετρήσεις της Inside Airbnb, ανεξάρτητης πλατφόρμας που καταγράφει ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία των ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης της Airbnb.com, για το φετινό καλοκαίρι η Αθήνα παρουσίαζε διαθεσιμότητα ανώτερη του 85%, με την τιμή αυτή να κατεβαίνει ελάχιστα –συγκεκριμένα στο 82%– σε ό,τι αφορά διαθεσιμότητες στις περιοχές της Πλάκας και του εμπορικού τριγώνου. Εικόνα αποκαρδιωτική, ενδεικτική αυτού που συναντάς στην πόλη (ή, ίσως πιο σωστά, αυτού που… δεν συναντάς στην πόλη), αλλά ταυτόχρονα και αντίστοιχη αυτής που χαρακτηρίζει τα κύρια καταλύματά της. Σύμφωνα με πρόσφατο ρεπορτάζ της εφημερίδας «Τα Νέα», με στοιχεία από την Ένωση Ξενοδόχων Αθηνών, Αττικής και Αργοσαρωνικού, οι πληρότητες των μονάδων κυμαίνονται μεταξύ 15% και 20% κατά μέσο όρο, με τις προ πανδημίας κρατήσεις να ακυρώνονται συχνότερα απ’ ό,τι επιβεβαιώνονται.
Σε αυτό το μετα-lockdown τοπίο, τα μεγάλα ξενοδοχεία της πόλης μπορεί να έχουν ανάψει σταδιακά τα φώτα τους τον τελευταίο ένα με ενάμιση μήνα, η λάμψη όμως που χαρίζουν στην Αθήνα αυτοί οι φάροι της φιλοξενίας της μοιάζει αρκετά πιο θαμπή απ’ ό,τι πριν.
Τα απόβραδα του φετινού καλοκαιριού, η πλατεία Μητροπόλεως θυμίζει περισσότερο από ποτέ το ατμοσφαιρικό επίκεντρο ενός ήσυχου, υπναράδικου χωριού. Ένα χωριό χάρμα ιδέσθαι, βέβαια, όταν το χαζεύεις από την καταπράσινη βεράντα του «The Zillers»: από τους επιφανέστερους εκπροσώπους της boutique φιλοξενίας της πόλης, το ξενοδοχείο του Γιάννη Βλαχογιάννη άνοιξε τις πόρτες του από την πρώτη στιγμή που οι οδηγίες το επέτρεψαν. Είδε όμως να τις περνούν όσοι επισκέπτες ήλπιζε; «Είμαστε μικρή μονάδα, και οι μικρές μονάδες είναι σε αρκετά πλεονεκτικότερη θέση απ’ ό,τι μεγαλύτερα ξενοδοχεία της πόλης – τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την πληρότητα. Εκεί, οι απώλειές μας είναι γύρω στο 35%, η μείωση του τζίρου, όμως, είναι πολύ μεγαλύτερη, γιατί οι τιμές είναι αρκετά μειωμένες σε σχέση με πέρσι», σημειώνει, μιλώντας στο «α».
«Στα μέσα της καραντίνας, υπήρχε προσδοκία για μεγαλύτερες πληρότητες και πιο αυξημένη ζήτηση», απαντά όταν του ζητούμε να συγκρίνει την εικόνα που περίμενε να αντικρίσει όταν σχεδίαζε την επανεκκίνηση του «The Zillers» με αυτήν που συνάντησε όταν έβαλε το κλειδί στην πόρτα. «Όσο πιο κοντά φτάναμε στο άνοιγμα, όμως, η προσδοκία αυτή εξανεμιζόταν. Οπότε, βρήκαμε τελικά αυτό περίπου που περιμέναμε: μειωμένη ζήτηση, έντονο last minute και πολύ συχνές τροποποιήσεις κρατήσεων». Όσο για το αν διαφαίνεται δυναμική επιμήκυνσης της φετινής σεζόν, όπως όλοι προσδοκούμε, τόσο ο κύριος Βλαχογιάννης όσο και το σύνολο των συναδέλφων του με τους οποίους μίλησε το «α» διατηρούν την ίδια στάση: επιφυλακτική αισιοδοξία. «Νομίζω ότι πάμε μέρα με τη μέρα, παρακολουθώντας πώς θα πάνε τα κρούσματα, η εξάπλωση και η υγειονομική εικόνα. Με αυτή την έννοια, δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς να κάνει ασφαλείς προβλέψεις. Ωστόσο, αν τα πράγματα μείνουν όπως είναι σήμερα, νομίζω ότι κάθε μήνας μέχρι και τα μέσα Νοεμβρίου θα είναι καλύτερος – χωρίς να έχουμε, βέβαια, τις περσινές απαιτήσεις. Κάτι τέτοιο θα ήταν ουτοπικό».
Λίγα τετράγωνα πιο πάνω, με μόλις μία βδομάδα επαναλειτουργίας, η «Μεγάλη Βρεταννία» μοιάζει με αγουροξυπνημένο γίγαντα που παρακολουθεί το αττικό καλοκαίρι να ξεδιπλώνει το αλλόκοτο πρόσωπό του. Τα επαυξημένα πρωτόκολλα ασφαλείας και υγιεινής καθορίζουν τη λειτουργία όχι μόνο του ξενοδοχείου, αλλά και του βραβευμένου εστιατορίου. Ατομικά φιαλίδια αντισηπτικού, αλατοπίπερα μιας χρήσης και τρόλεϊ με διάφανες καμπάνες για τη μεταφορά των πιάτων συνοψίζουν τα νέα ήθη του high-end σέρβις στο εστιατόριο του roof garden, όπως μεταδίδει ο Δημήτρης Αντωνόπουλος στο αναλυτικό του ρεπορτάζ.
Στον αντίποδα, κατηφορίζοντας προς τη λεωφόρο Συγγρού, ηγέτης του συνεδριακού τουρισμού της χώρας αλλά και ξενοδοχείο αναφοράς για τους business επισκέπτες της πόλης, το «InterContinental Athenaeum Athens» κρατά τις πύλες του κλειστές, μαζί με αυτές του «Premiere», χωρίς κανένας να μπορεί να υπολογίσει πότε και υπό ποιες συνθήκες μπορεί να επαναλειτουργήσουν.
«Υπάρχουν πολλά που δεν γνωρίζουμε ακόμη για τον ιό και θα πρέπει να μάθουμε προκειμένου να βγάλουμε συμπεράσματα», επισημαίνει ο Παναγιώτης Σωπιάδης, Hotel Manager του «Four Seasons», το οποίο απλώνει τη μεγαλοπρέπειά του στον Λαιμό της Βουλιαγμένης, αντανακλώντας τη λάμψη του Σαρωνικού. «Μήνα με το μήνα παρακολουθούμε μια μικρή επιστροφή προς την “κανονικότητα”, οι πτήσεις επανέρχονται, και αργά αλλά σταθερά θα υπάρξει βελτίωση, παρότι δεν περιμένουμε εντυπωσιακά νούμερα», παραδέχεται, συμπληρώνοντας ότι «θα χρειαστεί να περάσουν αρκετοί μήνες μέχρι να ομαλοποιηθεί η κατάσταση».
Και οι ίδιοι οι επισκέπτες, αυτοί που έκαναν το βήμα και έφτασαν ως εδώ, πώς κινούνται άραγε στην υπάρχουσα κατάσταση; «Είναι εντυπωσιακό το πώς αντιμετωπίζουν τα νέα μέτρα», σημειώνει. «Στη συντριπτική τους πλειοψηφία αποδέχονται και εφαρμόζουν τις οδηγίες και τολμώ να πω ότι νιώθουν ασφάλεια: μας προτείνουν ως ασφαλή επιλογή διαμονής και μας συγχαίρουν για τα μέτρα και τις μεθόδους που ακολουθούμε».
Τα υψηλά μέτρα ασφαλείας είναι αυτονόητα για όλους τους μεγάλους παίκτες της ξενοδοχειακής αγοράς. Δεν είναι απλώς ελάχιστη ένδειξη επαγγελματισμού, αλλά και ο μοναδικός τρόπος εξασφάλισης της λειτουργίας αυτού που νοούμε ως τουριστική βιομηχανία στην Ελλάδα. «Αν κάθε ιδιοκτήτης ξενοδοχείου, καταστήματος, μπαρ και εστιατορίου στην πόλη καθοδηγεί με συνέπεια και αληθινό ενδιαφέρον τους πελάτες του, τότε οι επισκέπτες μας θα μπορούν να απολαμβάνουν το μοναδικό αθηναϊκό καλοκαίρι ακόμα και σε αυτή τη νέα πραγματικότητα», σημειώνει ο Bart van de Winkel, General Manager της Hilton για Ελλάδα και Κύπρο.
Έχοντας αναπτύξει τις δικές του πολιτικές ασφαλείας σε συνεργασία με την κατασκευάστρια εταιρεία του Dettol και την κλινική Mayo, το «Hilton» χρησιμοποιεί εξειδικευμένα πρωτόκολλα καθαρισμού και κοινωνικών αποστάσεων, ανεβάζοντας ακόμη πιο ψηλά τον πήχη της προστασίας επισκεπτών και προσωπικού. «Η τουριστική βιομηχανία διεθνώς αλλάζει, και έννοιες όπως “υγιεινή” και “ασφάλεια” γίνονται η απόλυτη προτεραιότητα τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους ταξιδιώτες», εξηγεί ο κύριος Van de Winkel, μιλώντας μας για το ξενοδοχείο, το οποίο άνοιξε με μειωμένη μεν δυναμική και τα εστιατόριά του κλειστά («τα νέα μέτρα σχετικά με τις αποστάσεις έχουν μεταβάλει πολύ τη διαχείριση των χώρων στα ξενοδοχεία», εξηγεί), αλλά με την ονειρεμένη πισίνα και το pool bar σε πλήρη λειτουργία, και με το «Galaxy Bar», αυτό το μοναδικό παρατηρητήριο του αττικού ουρανού, να ανοίγει ξανά τη βεράντα, το sushi bar και την κουζίνα του, μετά από μακρά περίοδο εργασιών αναδιάταξης του ορόφου.
Την ώρα όμως που αυτή η «νέα κανονικότητα» ξεδίπλωνε γρίφους και προκλήσεις για πολλούς από τους παραδοσιακούς παίκτες της ξενοδοχειακής κοινότητας της Αθήνας, μια νέα δύναμη ερχόταν να προστεθεί στην πιάτσα: το «Selina Theatrou», που αποτελεί την εμβληματική νέα προσθήκη στην εκλεκτική βεντάλια ενός disruptor της ξενοδοχειακής αγοράς, άναψε τα φώτα του για πρώτη φορά την 1η Αυγούστου. Όχι ότι το είχε προγραμματίσει ακριβώς έτσι, βέβαια. «Το ξενοδοχείο ήταν δρομολογημένο να ανοίξει την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου», θυμάται ο Ντίνο Αλεξάκης, Regional Director της Selina και Hotel Manager του ξενοδοχείου που είχε δώσει πρώτο ραντεβού γνωριμίας με δημοσιογράφους την 12η Μαρτίου – μία ακριβώς ημέρα πριν από τη σταδιακή έναρξη του lockdown της Ελλάδας.
Ξενοδοχειακό brand που έχει ως βασικό άξονα του business model του την έννοια της κοινωνικοποίησης, τις αλληλεπιδράσεις των επισκεπτών του και τη δημιουργία κοινών εμπειριών ανάμεσα σε ταξιδιώτες, η Selina απευθύνεται σε ψηφιακούς νομάδες και σοφιστικέ backpackers, παρέχοντας κοινούς χώρους εργασίας, κοινόχρηστες κουζίνες και ομαδικούς κοιτώνες, ως συμπλήρωμα των προτάσεων διαμονής σε καλόγουστα μοντέρνα ιδιωτικά δωμάτια, σουίτες και lofts. Η εποχή της κοινωνικής αποστασιοποίησης, λοιπόν, ήρθε να διαταράξει τον ίδιο τον πυρήνα της ύπαρξής του. «Σαφώς, έτσι είναι», επιβεβαιώνει ο κύριος Αλεξάκης, εξηγώντας όμως ότι «ως εταιρεία είμαστε σε λίγο καλύτερη θέση από τα κλασικά ξενοδοχεία, γιατί το δικό μας brand απευθύνεται σε ένα κοινό που ξεκινά από τα 18-19 και φτάνει μέχρι τα 40-45. Και βλέπουμε από τα στατιστικά μας, ότι αυτό θα είναι το κοινό που θα επιστρέψει στα ταξίδια του πιο γρήγορα απ’ όλους».
Με πολλούς χώρους του εκτός λειτουργίας, αλλά με την τεράστια ταράτσα με συναρπαστική θέα στο ηλιοβασίλεμα και την Ακρόπολη να λειτουργεί Τετάρτη με Κυριακή, με cocktails, bites και μουσική από τις 5 το απόγευμα, το «Selina Theatrou» είναι μια ευπρόσδεκτη προσθήκη σε μια ζόρικη γειτονιά της πόλης, που ίσως χρειάζεται μια αχτίδα φωτός για να αποτινάξει το σκοτεινό της προφίλ. Μπορεί όμως ένα ξενοδοχείο να επωμιστεί και τις ελπίδες μιας πόλης εκτός απ’ τις προκλήσεις της εποχής; «Θα είναι πάρα πολύ δύσκολη και απαιτητική κατάσταση για όλους μας αυτή που θα ακολουθήσει τους επόμενους έξι μήνες», σημειώνει ο κύριος Αλεξάκης, «όμως η Αθήνα βελτιώνει το προϊόν της χρόνο με το χρόνο και σίγουρα έχει τη δυνατότητα να επανέλθει στα προηγούμενα επίπεδα». Ας το ελπίσουμε, και σύντομα.
* Εκ παραδρομής στο τεύχος 1047 στο ρεπορτάζ «Το ξενοδοχειακό restart της Αθήνας είναι τόσο επιφυλακτικό όσο και αισιόδοξο» γράφτηκε ότι το βραβευμένο «Aleria» είναι κλειστό. Το «Aleria» λειτουργεί κανονικά. Ζητάμε συγγνώμη για την αναστάτωση.
