Νέα γραμμή πλεύσης χαράσσει η Περιφέρεια Αττικής για το χρόνιο πρόβλημα της διαχείρισης στερεών αποβλήτων στο Λεκανοπέδιο, όπως ανακοινώθηκε στη σχετική συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη 30 Ιανουαρίου στο Ζάππειο Μέγαρο. Προκηρύσσοντας το 2020 ως Έτος Ανακύκλωσης, ο περιφερειάρχης Γιώργος Πατούλης μαζί με τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Εσωτερικών, τους Χατζηδάκη και Θεοδωρικάκο αντίστοιχα, όπως και πλήθος δημάρχων, παρουσίασε αναλυτικά τις προτεραιότητες και τους απώτερους στόχους, ούτως ώστε η Αττική να γίνει πιο βιώσιμη και ορθολογική σε βάθος πενταετίας: περισσότερος εξοπλισμός, περισσότερη ανακύκλωση, διαλογή στην πηγή και τέλος στα ΧΥΤΑ είναι οι τωρινές κατευθύνσεις.
«Κάνουμε μια νέα πράσινη αρχή στον τρόπο που διαχειριζόμαστε τα σκουπίδια της Αττικής», ανέφερε ο Γιώργος Πατούλης στην αρχή της ομιλίας του, «από αυτή τη χρονιά ξεκινάμε να εφαρμόζουμε ένα σχέδιο επιθετικής ανακύκλωσης και διαλογής στην πηγή, ώστε να είμαστε σε θέση ως το 2025, εφαρμόζοντας συγκεκριμένο σχέδιο έργων, δράσεων και παρεμβάσεων, να διαχειριζόμαστε τα σκουπίδια μας με σύγχρονο τρόπο, χωρίς να τα θάβουμε χωρίς επεξεργασία ούτε στη Φυλή, ούτε πουθενά αλλού στην Αττική».
Σύμφωνα με τις προτεραιότητες που τέθηκαν, πρώτα απ’ όλα πρέπει να αναθεωρηθεί το ισχύον Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων: μέχρι τέλος Μαρτίου αναμένεται να βρεθεί ανάδοχος για την μελέτη και την αναθεώρηση, ώστε η νέα αρχή να συμβαδίζει με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκή Ένωσης. Αντίστοιχα, οι δήμοι που υπάγονται στην Περιφέρεια Αττικής θα ενισχυθούν με πόρους άνω του 1,3 εκ. ευρώ –20.000 ευρώ ανά δήμο– για να επικαιροποιήσουν τα τοπικά τους σχέδια (ήδη συστάθηκε γραφείο υποστήριξης στο οποίο έχουν απευθυνθεί πάνω από 45 δήμοι).
Συνολικός στόχος είναι η καθολική κλιμακωτή εφαρμογή συστήματος διαλογής στην πηγή. Για αυτό το λόγο ενισχύεται το δίκτυο καφέ κάδων των δήμων κατά 9.000, οι οποίοι θα συλλέγουν μόνο βιοαπόβλητα (υπολείμματα τροφών και λοιπά βιοδιασπώμενα υλικά), προωθούνται περισσότερο οι μπλε κάδοι και τα συστήματα ανταποδοτικής ανακύκλωσης, ενώ δημιουργούνται γωνιές ανακύκλωσης και Πράσινα Σημεία – πρόκειται για ειδικούς χώρους ανακύκλωσης που εφαρμόζουν διαλογή στην πηγή, αυτή τη στιγμή υπάρχει μονάχα ένα στο Κορωπί. Ίδια ακριβώς χρήση θα έχουν τα 60 φορτηγά που παρέλαβε η Περιφέρεια Αττικής, ως κινητά Πράσινα Σημεία δηλαδή, τα οποία θα συλλέγουν υλικά και παράλληλα θα διανείμουν ενημερωτικό υλικό στους πολίτες. Σε κινούμενη λογική θα κινούνται επίσης οι 22 σκάφες-κοντέινερ που αγοράστηκαν για να συλλέγει ογκώδη αντικείμενα και φυτικά απορρίμματα, ώστε να μην καταλήγουν θαμμένα στη γη αλλά επεξεργασμένα από ένα σύγχρονο λειοτεμαχιστή στον ΕΜΑΚ, που επίσης αποτελεί νέο απόκτημα.
Ως προς την επικοινωνία της κουλτούρας της ανακύκλωσης, μια και όλα ξεκινούν από τον καθένα μας ξεχωριστά, προγραμματίζεται ολοκληρωμένη εκστρατεία ενημέρωσης από την Περιφέρεια Αττικής όπως και η λειτουργία του Παρατηρητηρίου Ανακύκλωσης: μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας, στην οποία θα υπάρχουν επικαιροποιημένα όλα τα στοιχεία για τον όγκο και το είδος απορριμμάτων που συλλέγονται ανά δήμο. «Φιλοδοξούμε έτσι να προωθήσουμε την ευγενή άμιλλα μεταξύ των Δήμων, να προβάλλουμε θετικά τις δράσεις τους και να επιβραβεύουμε δημόσια αυτούς που διακρίνονται για τις επιδόσεις τους», σχολίασε ο Περιφερειάρχης. Αντίστοιχο σκεπτικό έχει η «Πράσινη Κάρτα Ανακύκλωσης Αττικής» για την επιβράβευση των πολιτών.
«Δεσμεύομαι προσωπικά πως η Φυλή θα πάψει να λειτουργεί ως ΧΥΤΑ», συνέχισε ο ίδιος, κατακεραυνώνοντας την αναχρονιστική επιλογή της ταφής απορριμμάτων, «με την ολοκλήρωση του σχεδιασμού μας, η περιοχή θα απαλλαγεί οριστικά από την ανοικτή χωματερή». Πάνω από 1,6 εκατομμύρια τόνοι ανεπεξέργαστων απορριμμάτων θάβονται ετησίως στη μεγάλη πληγή της Αττικής, η οποία κατά κοινή ομολογία αποτελεί ωρολογιακή βόμβα για όλη τη χώρα – αυτή τη στιγμή χρησιμοποιείται ο τελευταίος διαθέσιμος χώρος και εκτιμάται πως πλησιάζει στον κορεσμό.
Προτεραιότητα, λοιπόν, είναι το τέλος στη λογική των ΧΥΤΑ: σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, πρόκειται να κατασκευαστούν τρεις νέες μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) – του Κεντρικού Τομέα στη Φυλή, του Πειραιά στο Σχιστό και της Βορειοανατολικής Αττικής στο Γραμματικό, εκεί που τώρα υπολειτουργεί ΧΥΤΥ. Επίσης, το Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης Λιοσίων θα αναβαθμιστεί εντός του 2020 ώστε να μπορεί να διαχειριστεί πολύ μεγαλύτερο όγκο βιοαπόβλητων (από τους καφέ κάδους) μετατρέποντάς τα σε κομπόστ υψηλής ποιότητας. Τόσο στις νέες ΜΕΑ όσο και σε άλλους διαδημοτικούς χώρους, όπου κριθεί εφικτό, θα φτιαχτούν κι άλλες μονάδες επεξεργασίας βιοαπόβλητων. «Αναμένουμε το ποσοστό ανάκτησης βιοαπόβλητων εντός του 2020 να ξεπεράσει το 12%, ώστε σταδιακά να επιτευχθεί ο στόχος του 40%». Για τη διευκόλυνση της μεταφοράς προβλέφθηκε αύξηση απορριμματοφόρων κατά 90.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου-παρουσίασης, ξεκαθαρίστηκε πως ούτε παλιά λατομεία της Αττικής ούτε οι εγκαταστάσεις στο Γραμματικό θα λειτουργήσουν ως ΧΥΤΑ. Το τελευταίο πρόκειται να μεταμορφωθεί σε «μια σύγχρονη, ευρωπαϊκών προδιαγραφών πράσινη εγκατάσταση επεξεργασίας των απορριμμάτων, που θα προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή κι όχι από όλη την Αττική», όπως σημειώθηκε. Σε κάθε περίπτωση, ορίζοντας ολοκλήρωσης του σχεδίου είναι το 2025, όταν πια θα έχουν δημιουργηθεί οι νέες ΜΕΑ και οι διαδρομές των απορριμμάτων θα έχουν διαμορφωθεί αλλιώς. Για την κατασκευή τους, μια και το νέο ΕΣΠΑ δεν τις καλύπτει, η Περιφέρεια Αττικής προχωρά σε αξιοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων (θα φτιαχτούν ως έργα ΣΔΙΤ) και άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων. Το συνολικό κόστος εκτιμάται στα 500 εκατομμύρια.
