Με αφορμή την φετινή έκθεση «Ξύπνησα με ένα μαρμάρινο κεφάλι στα χέρια» στη Λέσβο, ο Νικόλας Βαμβουκλής μας μίλησε για την ιδιαίτερη πατρίδα του, την πλατφόρμα σύγχρονης τέχνης K-Gold Temporary και την επιθυμία του να γνωρίσει και η περιφέρεια τη σύγχρονη τέχνη.
Ο Νικόλας Βαμβουκλής κατάγεται από τη Μυτιλήνη και είναι απόφοιτος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και Χορού από την Εθνική Λυρική Σκηνή. Με μεταπτυχιακές σπουδές στις Εικαστικές Τέχνες και την Επιμέλεια στο NΑΒΑ Milano, ίδρυσε το 2014 την K-Gold Temporary Gallery, μια νομαδική πλατφόρμα σύγχρονης τέχνης. Στόχος της είναι να φέρει το ευρύ κοινό σε επαφή με τον σύγχρονο πολιτισμό, ενεργοποιώντας εναλλακτικούς χώρους όπου καλλιτέχνες και επιμελητές διευρύνουν την έρευνα και την πρακτική τους.
Ποιά είναι η ιδέα πίσω από τη φετινή έκθεση «Ξύπνησα με ένα μαρμάρινο κεφάλι στα χέρια»;
Η φετινή μας έκτη συνεχόμενη έκθεση βασίζεται στο wunderkammer. Θέλαμε να γεμίσουμε μια άδεια κατοικία και να γίνει το τέλειο σκηνικό για την παρουσίαση διαφόρων μεθόδων χαρτογράφησης, συλλογής και αρχειοθέτησης στην καλλιτεχνική πρακτική. Έτσι, ένα νεοκλασικό κτήριο στο χωριό της Αγίας Παρασκευής στη Λέσβο γεμίζει -σαν ένα άλλο δωμάτιο των θαυμάτων- με θραύσματα της κοινωνίας. Με αντικείμενα και έργα που θα επιλέγαμε να σώσουμε.
«Ξύπνησα με το μαρμάρινο τούτο κεφάλι στα χέρια που μου εξαντλεί τους αγκώνες και δεν ξέρω πού να τ’ ακουμπήσω. Έπεφτε το όνειρο καθώς έβγαινα από το όνειρο έτσι ενώθηκε η ζωή μας και θα είναι πολύ δύσκολο να ξαναχωρίσει.» -Γιώργος Σεφέρης, «Μέμνησο λουτρῶν οἷς ἐνοσφίσθης»
O τίτλος της καλοκαιρινής μας έκθεσης αναφέρεται στο ποίημα του Γιώργου Σεφέρη, που ως σύγχρονη Οδύσσεια διακρίνει τη συνέχεια μεταξύ παρελθόντος και παρόντος και πώς αυτή επιγράφεται τόσο ως προσωπική εμπειρία όσο και ως πολιτισμική μνήμη.
Ποιά είναι τα πιο ιδιαίτερα έργα της φετινής έκθεσης;
Φέτος, έχουμε μερικές νέες ενδιαφέρουσες αναθέσεις, για παράδειγμα ο Ηλίας Παπαηλιάκης φτιάχνει μια τοιχογραφία, παρεμβαίνοντας στο χώρο του νεοκλασικού, ενώ ο Άδωνης Αρχοντίδης κατασκευάζει ένα συντριβάνι στην αυλή. Στους ξένους καλλιτέχνες ξεχωρίζουν οι ιστορικοί εικαστικοί Joan Jonas και Bas Jan Ader. Το έργο του τελευταίου που παρουσιάζεται είναι ένα φιλμ, που εστιάζει στο χέρι του καλλιτέχνη, ο οποίος προσπαθεί να οργανώσει και να αναδιατάξει ένα μπουκέτο, αφήνοντας μόνο κίτρινα, κόκκινα και μπλε λουλούδια.
Συνολικά στην έκθεση συμμετέχουν είκοσι Έλληνες και ξένοι εικαστικοί και φωτογράφοι. Συγκεκριμένα συμμετέχουν οι εικαστικοί καλλιτέχνες Joan Jonas, Ηλίας Παπαηλιάκης, Virginia Russolo, Bas Jan Ader, Guendalina Cerruti, Χρήστος Δεληδήμος, Anna Franceschini, Louis De Belle, Jonathas de Andrade, Ørjan Amundsen, Ευγενία Βερελή, Petter Solberg, Άδωνης Αρχοντίδης, Sarah Cockings και Harriet Fleuriot. Παράλληλα, κυκλοφορεί και ένας δίγλωσσος κατάλογος και το journal της K-Gold Temporary Gallery με τίτλο «The Wild Ones», όπου συμμετέχουν οι φωτογράφοι Polly Brown, Diego Saldiva, Martin Sekera, Elena Subach, Daniel Everett και Christian Michael Filardo.
Η έκθεση βρίσκεται στη Λέσβο. Πώς πιστεύεις ότι η ιστορία του νησιού έχει επηρεάσει τους καλλιτέχνες;
Η Λέσβος είναι ένα νησί με έντονο παρελθόν και ιστορία και αυτό φαίνεται και στο ευρύτερο πλαίσιο της έκθεσης, από τα προϊστορικά ευρήματα του Απολιθωμένου Δάσους, την αρχαιολογία και τη λαϊκή παράδοση μέχρι τη περίφημη συλλογή του Tériade και του πρώτου Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης στην Ελλάδα που ιδρύθηκε στο νησί. Επιπλέον, το προσφυγικό επηρέασε την κατάσταση στο νησί, αφού διαδόθηκε μια αρνητική εικόνα και αυτό φάνηκε και από τον πεσμένο τουρισμό.
Από το 2014, ξεκινήσαμε να προσπαθούμε να αλλάξουμε αυτή την εικόνα και να δημιουργηθούν νέα πράγματα. Με το δημόσιο να είναι μπλοκαρισμένο και να μην επενδύει σε project που σχετίζονται με τη σύγχρονη τέχνη, εμείς θέλαμε να δώσουμε σταδιακά φωνή σε νέους ανθρώπους. Αν και η K-Gold Temporary Gallery έχει βάση της τη Λέσβο ταξιδεύουμε επιθυμώντας να φέρουμε την τέχνη στην περιφέρεια.
Συχνά δεν υπάρχουν τέτοια ερεθίσματα εκτός των μεγάλων πόλεων και εμείς θέλαμε να το αλλάξουμε αυτό. Ειδικά, η περιφέρεια το χρειάζεται αυτό. Χρειάζεται ελπίδα και θάρρος, ώστε να ξεφύγουν οι καλλιτέχνες στην περιφέρεια από τη λογική ότι δεν μπορούν να κάνουν πράγματα και βρίσκονται στο περιθώριο. Έχοντας αυτό στο μυαλό μας προχωράμε και στις εκθέσεις μας βλέπουμε συνεχώς τη θετική ανταπόκριση του κοινού. Μάλιστα, κάνοντας τις εκθέσεις μας σε εναλλακτικούς χώρους στο νησί, όπου δεν παρουσιάζεται εύκολα τέχνη, το κοινό ανακαλύπτει και κτήρια, όπου υπό άλλες συνθήκες δεν θα είχε πρόσβαση.
Μίλησέ μου για τη δική σου Λέσβο. Ποια είναι τα μέρη που πρέπει να επισκεφτεί ο ταξιδιώτης;
Το νησί έχει μια ιδιαίτερη ομορφιά και συνδυάσει γραφικότητα, ιστορία και πολιτισμό. Στην Αγία Παρασκευή, τη δική μου ιδιαίτερη πατρίδα, αξίζει μια επίσκεψη στο επιβλητικής αρχιτεκτονικής σχολείο. Επίσης, θα πρότεινα μια επίσκεψη στον παραδοσιακό οικισμό του Μολύβου με το μεσαιωνικό κάστρο, τα γραφικά σοκάκια και το λιμανάκι, όπου παντού στα ταβερνάκια βλέπεις κρεμασμένα χταποδάκια.
Must είναι και το Μουσείο Βιβλιοθήκη Tériade, το πρώτο μουσείο μοντέρνας τέχνης στην Ελλάδα, με τη ανεκτίμητη συλλογή του γνωστού εκδότη και τεχνοκριτικού Στρατή Ελευθεριάδη. Αν πάντως, έχει κανείς χρόνο αξίζει να έρθει με το αυτοκίνητό του και να εξερευνήσει όλο το νησί, αφού κρύβει διαμαντάκια.
Υπάρχει κάποιο παραδοσιακό έδεσμα που αξίζει να δοκιμάσουμε;
Στον κόλπο της Καλλονής δοκιμάστε την περίφημη σαρδέλα, παπαλίνα, που συνδυάζεται υπέροχα με τη συνοδεία του ούζου από το Πλωμάρι, το οποίο προσφέρουμε και εμείς στα εγκαίνια των εκθέσεών μας. Αν πάλι, είστε του γλυκού πρέπει να δοκιμάσετε πλατσέντα, που γίνεται με λάδι, αλεύρι και καρύδι, σιροπιάζεται και πασπαλίζεται με κανέλα.
Παράλληλες εκδηλώσεις
Παρασκευή 9 Αυγούστου στις 8:30 μ.μ.: Πρόγραμμα Χορού
«There's a moose growing out of my back»: Χορογραφία: Julie Rasmussen. Ερμηνεία: Julie Rasmussen, Maren Fidje Bjørnseth, Hilde Ingeborg Sandvold
«JunkDance»: Χορογραφία: Ξένια Κογχυλάκη. Ερμηνεία: Νεφέλη Καδινοπούλου Αστερίου, Βενετσιάνα Καλαμπαλίκη, Ευθύμιος Μοσχόπουλος
Σάββατο 10 και Κυριακή 11 Αυγούστου από τις 11 π.μ. έως τις 1 μ.μ.: Δημιουργικά εργαστήρια για παιδιά με την εκπαιδευτικό Κατερίνα Ζάγκλη. Μετά από μια ξενάγηση τα παιδιά μέσα από ασκήσεις και παιχνίδια φτιάχνουν τα δικά τους δείγματα τέχνης ανακαλύπτοντας τα δικά τους νοητικά μονοπάτια μεταξύ μύθου και πραγματικότητας.
Τετάρτη 14 Αυγούστου στις 8 μ.μ.: Ξενάγηση στην έκθεση, με τον επιμελητή Νικόλα Βαμβουκλή
Καθημερινά στην αυλή του οικήματος από τις 9 μ.μ. έως τις 11 μ.μ. θα υπάρχουν προβολές.
Ξύπνησα με ένα μαρμάρινο κεφάλι στα χέρια | Οίκημα Βασιλείας Ταφύλια, Αγία Παρασκευή, Λέσβος | Εγκαίνια: Παρασκευή 9 Αυγούστου στις 8 μ.μ. | Διάρκεια: 9 Αυγούστου – 8 Σεπτεμβρίου | Περισσότερες πληροφορίες