Κάποιοι λένε ότι πήρε το όνομά της από την ομώνυμη ορεινή πόλη της Θεσπρωτίας. Άλλοι πάλι ότι προέρχεται από τον αρχαιότερο τίτλο της Παρηγορήτριας Παναγίας. Οι πιο ονειροπόλοι δε (ανάμεσα σε αυτούς κι εγώ) ότι κρατάει από τους λαϊκούς μύθους που έπλασαν τις παιδικές μας αναμνήσεις. Η οδός Παραμυθιάς –όπως επίσημα αναγράφεται– ή Παραμυθίας –μια και αρκετοί θαμώνες βρίσκουν πιο γουστόζικη αυτήν την εκδοχή– είναι κάπου μεταξύ κέντρου και απόκεντρου. Πέρα από το νοητό σύνορο της Μεγάλου Αλεξάνδρου και δίπλα από τις ράγες της Κωνσταντινουπόλεως, ο sui generis δρόμος βρίσκεται –μόλις για λίγα μέτρα– έξω από την πολύβουη πιάτσα του Κεραμεικού κι εμπλουτίζει χρόνο με το χρόνο το οπλοστάσιό της.
Συγκεντρώσαμε τον πολυσυλλεκτικό «ουρμπανισμό» αυτού του δρόμου μέσα σε 9 στάσεις και 450 μόλις μέτρα απόσταση.
Ανάμεσα στα παραφορτωμένα τρίκυκλα και τα καρότσια-θησαυροφυλάκια των ρακοσυλλεκτών από το σωματείο Ερμής, που για χρόνια στεγάζεται στον από κάτω δρόμο και καθημερινά αποτελεί το σημείο συνάντησης των περισσότερων Πομάκων γυρολόγων της Αθήνας, ανάμεσα στην αμανέδικη Αrab pop και τις προσευχές από το κοράνι που αντηχούν από τα σπίτια των μουσουλμάνων της γειτονιάς, δίπλα στους αξιαγάπητους παππούληδες που τα πρωινά σουλατσάρουν στον πεζόδρομο και δίνουν ραντεβού στο γωνιακό καλτ καφενεδάκι της κυρα-Γιώτας (το οποίο μετρά πάνω από τρεις δεκαετίες ζωής), ανάμεσα στις μπλεγμένες μυρωδιές από φρεσκοπλυμένες μπουγάδες και από φαγητά που βράζουν στο τσουκάλι, η υψηλή γαστρονομία ίσως ήταν το τελευταίο πράγμα που θα περίμενες να συναντήσεις εδώ…
#1 Εσιατόριο υψηλής γαστρονομίας
«Είχαμε ψάξει ολόκληρη την Αττική προτού καταλήξουμε στο γωνιακό νεοκλασικό της Παραμυθιάς, με το οποίο δεθήκαμε συναισθηματικά. Είναι ένα πανέμορφο σπίτι στην επίσης όμορφη και παραδοσιακή γειτονιά του Μεταξουργείου, του real old center της πόλης με την τόσο μεγάλη ιστορική κληρονομιά», μου εξηγεί ο Νίκος Ρούσσος, σεφ και συνιδιοκτήτης –μαζί με τη Γεωργιάννα Χιλιαδάκη– του «Funky Gourmet» (Παραμυθιάς 13 και Σαλαμίνος, 2105242727). Από το 2009 μέχρι σήμερα, η ομάδα του high end εστιατορίου συνεχίζει να αναβαθμίζει τη γαστρονομική του περφόρμανς και τη βραβευμένη με δύο Χρυσούς Σκούφους πρωτοποριακή του κουζίνα, έχοντας μετατρέψει το σταυροδρόμι στο πεζοδρομημένο κομμάτι της Παραμυθιάς σε σημείο συνάντησης ενός γευστικά απαιτητικού κοινού –τουριστών αλλά και ντόπιων–, πράγμα που φάνταζε τουλάχιστον παράδοξο εκείνη τη χρονική περίοδο, που οι επενδύσεις στην περιοχή συγκεντρώνονταν πολύ πιο κοντά στην πλατεία του Κεραμεικού.
#2 Ντιζαϊνάτο κοκτεϊλάδικο
Ύστερα από μία οκταετία, πάντα στο ίδιο γοητευτικό σταυροδρόμι, τρεις φίλοι –ο Νίκος, ο Μάνος και ο Παναγιώτης– αποφάσισαν να φέρουν το πρώτο κοκτεϊλάδικο στην Παραμυθιάς, με μπόλικο γούστο και αρτιστίκ άποψη. «Beauty Κilled the Beast» ή αλλιώς «η ομορφιά που σκοτώνει το τέρας των άσχημων κτιρίων στην Αθήνα», όπως λένε και οι ίδιοι για το ελεγκάντ μπαράκι, το οποίο συνδυάζει την εντυπωσιακή διακόσμηση με ένα πρωτότυπο concept, όπου διαλέγεις το κοκτέιλ βάσει της ψυχολογικής σου κατάστασης. Ενδιαφέρον –θα σκεφτόταν κάποιος–, όσο ενδιαφέρον είναι ότι μόλις λίγα μέτρα μακριά και με λιγότερο από ένα μήνα απόσταση, ένα ορίτζιναλ κρητικό καφενεδάκι σηκώνει ρολά (σε σημείο που γειτνιάζει άμεσα με την οδό Παραμυθιάς), αυξάνοντας έτσι κατά μία τις αφίξεις της γειτονιάς.
#3 Ορίτζιναλ κρητικό καφενεδάκι
Στο «Λαΐνι» (Αρτεμισίου 40, 2114021485) –που σημαίνει «μικρή πήλινη στάμνα», όπως εξηγεί ο αναρτημένος μαυροπίνακας με το απαραίτητο λεξιλογικό kit «για τους πρωτευουσιάνους»– ο Μιχάλης και η Γιούλα φέρνουν διαλεχτά καλούδια από τα χωράφια τους στην Κρήτη, μαζί και τις αυθεντικές συνταγές του τόπου τους, σε ένα ζεστό μαγαζί που σε καλωσορίζει πάντα με μια ρακή. Συχνά πυκνά, λύρες και λαούτα αναλαμβάνουν δράση, με τα κοπέλια να βροντοφωνάζουν μαντινάδες και να στήνουν χορούς.
#4 Βιρτουόζοι τσιρκολάνοι
Αν όλα αυτά δεν σε έχουν πείσει για μια βόλτα από την Παραμυθιάς, ο δρόμος έχει ακόμη πολλούς κρυμμένους άσους στο μανίκι του… Κάπου ανάμεσα στο πεζοδρομημένο σταυροδρόμι και στις όμορφες μυρωδιές από τους κρητικούς μεζέδες, η γοητεία του τσίρκου που κρατάμε νοσταλγικά όλοι στη μνήμη μας κρύβεται πίσω από μια θαμπή τζαμαρία, χωρίς ταμπέλες και αφίσες. Δυναμό, έτσι μου σύστησαν τον πολύπλευρο πολιτιστικό σύλλογο (που έχει την έδρα του στο Νο 28 από το 2011) οι χαμογελαστοί τσιρκολάνοι την ώρα που κρέμονταν από εναέριους ιμάντες κι έκαναν εντυπωσιακές ασκήσεις ακροβατικών με περιστρεφόμενες κορύνες...
«Δίνουμε έμφαση στις παραστατικές τέχνες, για έναν κόσμο με τη δύναμη της σωματικότητας, με τη δύναμη της θέλησης», εξηγεί ο Μανώλης, ιδρυτικό μέλος του συλλόγου κι έμπειρος στο θέατρο δρόμου για πολλά χρόνια, που μαζί με την υπόλοιπη ομάδα (Αντωνία, Χρύσα, Χρόνης, Μιχάλης) απευθύνονται σε μικρούς και μεγάλους ή μάλλον σε όσους κρατούν λίγη από αυτήν τη σπιρτάδα στο αίμα τους.
«Δίνουμε έμφαση στις παραστατικές τέχνες, για έναν κόσμο με τη δύναμη της σωματικότητας, με τη δύναμη της θέλησης»
Πέρα από τα διάφορα μαθήματα ισορροπίας και τα σεμινάρια κλόουν, το σανίδι της αίθουσας φιλοξενεί τις πρόβες της ομάδας Cirko Cachivache (έχει εδώ την έδρα της) καθώς και λογής λογής παραστάσεις κι εκδηλώσεις τσίρκου, θεάτρου και άλλων καλλιτεχνικών εκφράσεων χωρίς να ζητά χρηματικό αντίτιμο (Παραμυθιάς 28-30, 6956065378).
#5 D-I-Y μεταξοτυπία με στιλ
Σχεδόν δίπλα από αυτόν τον πολυχώρο, στην ίδια πλευρά του δρόμου, μια μεγάλη τζαμαρία διαθλά το εσωτερικό λευκό φως και αποκαλύπτει ένα δημιουργικό d-i-y εργαστήριο μεταξοτυπίας, όπου οι merchandise εκτυπώσεις από μουσικά γκρουπ λογίζονται σαν αρτιστίκ κομψοτεχνήματα. «Με τον ένα ή με τον άλλον τρόπο ήμασταν πάντα κομμάτι της αθηναϊκής underground σκηνής του μέταλ και μόλις είχαμε κάποιες γνώσεις από τη συγκεκριμένη τεχνική εκτύπωσης θελήσαμε να υποστηρίξουμε με τον τρόπο μας αυτές τις μπάντες», μου εξηγούν για το Heartbomb (συντομογραφία του «This Heart is a Pipebomb») οι ιδιοκτήτες του.
Ξεκινώντας από τα εφαρμοσμένα εργαστήρια του ΕΔΩ (στην κοντινή οδό Προφήτου Δανιήλ), ο Γιάννης, ο Αλέξανδρος και ο Άρης χάραξαν τη δική τους διαδρομή στην οδό Παραμυθιάς (Παραμυθιάς 38, 2110126211), φέρνοντας μαζί την πανκ μεντάλιτι που τους διακατείχε σε ένα παρεΐστικο κλίμα συνεργασίας. Έπειτα από περίπου τρία χρόνια δουλειάς στο μαγαζί (και άλλα πόσα ερασιτεχνικής ενασχόλησης που και οι ίδιοι λησμονούν), δηλώνουν περήφανοι –και με το δίκιο τους– που βρέθηκαν στα πρώτα βήματα καταξιωμένων ελληνικών γκρουπ (λέγε με Planet of Zeus, Nightstalker, Vodka Juniors κ.ά.), βάζοντας το δικό τους λιθαράκι στο rock ’n’ roll status τους.
#6 Κοινωνική κουζίνα
Ανηφορίζοντας και πάλι προς το πεζοδρομημένο μέρος της Παραμυθιάς, αν σταθείς στη συμβολή με την οδό Πλαταιών και υψώσεις λίγο το βλέμμα σου, θα παρατηρήσειςένα τυπωμένο πανό στον πρώτο όροφο του γωνιακού κτιρίου να ανακοινώνει «Δωρεάν φαγητό για όλους».
Όχι, δεν πρόκειται για κάποιον φιλανθρωπικό οργανισμό, ούτε για κάποια μη κερδοσκοπική οργάνωση, αλλά για το σπίτι της κοινωνικής κουζίνας Ο Άλλος Άνθρωπος (Πλαταιών 55 & Παραμυθιάς, 6940882355), μιας πρωτοβουλίας αλληλεγγύης που ξεκίνησε το ’11 και μέχρι σήμερα συνεχίζει να στηρίζει έμπρακτα τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, με τη σημαντική συνεισφορά φυσικά των πολιτών και του επιχειρηματικού δικτύου της περιοχής (τρανή απόδειξη οι δεκάδες τραπεζικές καταβολές που έγιναν πρόσφατα για την εξόφληση των συσσωρευμένων χρεών από ενοίκια και λογαριασμούς).
«Περισσότερο για εμάς αυτό είναι ένα εργαλείο επικοινωνίας, ένα σημείο συνάντησης όλων των πολιτών ανεξάρτητα από τα χαρακτηριστικά που τους διαχωρίζουν»
Ο Κωνσταντίνος, στοχεύοντας κυρίως στον αδύναμο ιστό του κέντρου, ξεκινά καθημερινά από την Παραμυθιάς με ένα σιδερένιο καροτσάκι –φορτωμένο με κατσαρολικά και πρώτες ύλες– για διάφορες γωνιές της πόλης (Κουμουνδούρου, Καπνικαρέα, Θησείο, Αγίου Γεωργίου κ.ά.) και στήνει ανοιχτές κουζίνες με ελεύθερη πρόσβαση. «Περισσότερο για εμάς αυτό είναι ένα εργαλείο επικοινωνίας, ένα σημείο συνάντησης όλων των πολιτών ανεξάρτητα από τα χαρακτηριστικά που τους διαχωρίζουν», εξηγεί ο ίδιος για τη φιλοσοφία των δράσεων, η οποία δίνει προτεραιότητα στην ισότητα των ανθρώπων. Άλλωστε, «ο Άλλος Άνθρωπος είναι ένα σπίτι για όλους, με περισσότερα από 150 άτομα να καλύπτουν καθημερινά τις βασικές τους ανάγκες» [σ.σ.: τροφή, καθαριότητα, επικοινωνία, ενισχυτική διδασκαλία, καλλιτεχνική έκφραση].
#7 Μουσικό καφενεδάκι για ρεμπέτικο τζαμ
Αν πάλι, βγαίνοντας από το σπίτι της αλληλεγγύης, κοιτάξεις στην απέναντι πλευρά του δρόμου, ένα γωνιακό μαγαζάκι με πολύχρωμη διακόσμηση από το Μαρόκο και βραδιές με ολιγομελή γκρουπάκια που τζαμάρουν unplugged με ρεμπέτικα της Σμύρνης αλλά και gypsy jazz σε περιμένει κάτω από την ξύλινη ταμπέλα της «Τυφλόμυγας» (Παραμυθιάς 22, 2155017177). Το μουσικό καφενεδάκι της Γιώτας άνοιξε (με άλλη ιδιοκτησία βέβαια) στην οδό Παραμυθιάς το ’12, μαζί με μερικά άλλα παρόμοιας κοπής στέκια, που έδωσαν την εσάνς της εναλλακτικής διασκέδασης στο δρόμο.
#8 (+1) Δύο καφενεδάκια εναλλακτίκ κοπής
Έτσι λίγα μέτρα παρακάτω συναντάς την τζαμαρία με τις κρεμασμένες αφίσες από το «Τρίπορτο» (Παραμυθιάς 48 & Αρτεμισίου, 2130226351) και στο επόμενο στενό το «Παραμύθι ας Είναι» (Παραμυθιάς 54, 6907470154), ένα γουστόζικο νυχτερινό μαγαζί με παραμυθένια διακόσμηση, όπου –αν σταθείς τυχερός– μπορεί να βρεις (πέρα από σπιρτόζικα γκρουπάκια του έντεχνου να ξεσηκώνουν τους θαμώνες) έμπειρους παραμυθάδες να αφηγούνται ιστορίες συνοδεία οργάνων.
Αφού σουρουπώσει και λήξουν οι πρόβες από τα δεκάδες θεατράκια της περιοχής, στα μποέμ καρεκλάκια των low budget μοντέρνων καφενείων συναντιούνται θίασοι, σκηνοθέτες και θεατές. ένα πιο ιντελεκτουέλ κοινό που δίνει ισχυρή ώθηση στην περιοχή. Το πιο αξιομνημόνευτο απ’ όλα είναι ότι όλα αυτά τα ετερόκλητα μέρη της μίνι κοινότητας μπλέκονται αρμονικά σε μια bottom up διαδικασία, που έχει στο κέντρο της την αγάπη για την περιοχή και την αμεσότητα ανάμεσα στους ανθρώπους που φιλοξενεί.
Οι μαγαζάτορες γνωρίζονται προσωπικά μεταξύ τους και χαιρετιούνται με το μικρό τους όνομα, τα καφενεδάκια συχνά πυκνά μαγειρεύουν μερίδες για να στηρίξουν τις δράσεις του Κωνσταντίνου στον Άλλο Άνθρωπο, οι χαμογελαστοί γελωτοποιοί και τσιρκολάνοι ξεχύνονται στους δρόμους της περιοχής (τους θερινούς μήνες που ο καιρός το επιτρέπει) για να στήσουν αυτοσχέδια θεατρικά και να χαρίσουν χαμόγελα, οι καλοθρεμμένες γάτες απολαμβάνουν φροντίδα και φαγητό μέσα κι έξω από τα καταστήματα (όπως ο κατάμαυρος και αξιαγάπητος Μάλκομ στο «Heartbomb»), οι Πομάκοι συνεννοούνται για να «επαναχρησιμοποιούν» οτιδήποτε περιττό από τους χώρους εστίασης και ο δρόμος συνεχίζει να ομορφαίνει με πρωτοβουλία των ιδιωτών (όπως τα παρτέρια και τα ψηλά πλέον δέντρα που φύτεψαν και συνεχίζουν να φροντίζουν οι ιδιοκτήτες του «Funky Gourmet»).
Το γειτονίστικο feeling συναντά την ανάπτυξη ενός ευρύτερου hub δημιουργικής έκφρασης, που έχει ακόμη αρκετά περιθώρια ανάπτυξης στα εγκαταλελειμμένα μαγαζάκια με τις ξεθωριασμένες ταμπέλες από την εποχή άνθησης της εργοστασιακής ζώνης στο Γκάζι. Οψόμεθα...
Streetfood spots γιά να πάρεις δυνάμεις
«Σαν Φρανσίσκο»
Με καλιφορνέζικο αέρα, το σελφ σέρβις μακρόστενο σαντουιτσάδικο (Κεραμεικού 99) προσφέρει πρωτότυπους συνδυασμούς, με αρκετές χορτοφαγικές επιλογές και ένα μακρύ κατάλογο από ελληνικές (αποκλειστικά) μπίρες.
«Έλβις»
Πεντανόστιμα στρέιτ καλαμάκια (1ο βραβείο από τους αναγνώστες του «α») και ζουμερά λουκάνικα σε περιμένουν από τις μεσημεριανές ώρες στο γωνιακό φαστφουντάδικο (Πλαταιών 29 & Λεωνίδου), όπου ο βασιλιάς της rock ‘n’ roll έχει την τιμητική του.
«Η Αυλή του Πέτρου»
Η παλιά ταβέρνα ακολούθησε το street trend των καιρών μας και μεταμορφώθηκε σε ένα διευρυμένο φαλαφελάδικο (Λεωνίδου 86) με πολλαπλές επιλογές που ξεκινούν από χούμους και ταμπουλέ φτάνοντας μέχρι μπέργκερ, λαχματζούν και μπουρίτο.
