Ο Νίκος Λιάρος, αρχαιολόγος, κεραμίστας και εκπαιδευτής στα προγράμματα κεραμικής για ενήλικες του Κέντρου Μελέτης Νεότερης Κεραμικής μας συστήνει ένα ξεχωριστό μικρό και πολύ φιλόξενο μουσείο της πόλης που τώρα το φθινόπωρο μπαίνει δυναμικά στην ατζέντα μας με μαθήματα και εκδηλώσεις.
Οι μαθητές των μαθημάτων κεραμικής μιλούν με τα καλύτερα λόγια για την πολύτιμη εκείνη ώρα που κάθε εβδομάδα βάζουν την ποδιά τους και αφήνουν τον πηλό να τους ξυπνήσει τις πρωταρχικές αισθήσεις. Το κοινό της πόλης τιμά διάφορες εκδηλώσεις και μπαζάρ του καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς, ενώ όποιος έχει βρεθεί στην φιλόξενη αυλή του δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμικού στην ανοιξιάτικη γιορτή όπου κατασκευάζεται και ανάβεται ένα πρωτόγονο μεγάλο καμίνι, δεν πρόκειται να ξεχάσει τις εικόνες. Οι μυημένοι λάτρες της κεραμικής δεν λείπουν από τις θεματικές εκδρομές του, ενώ όλοι θα βρουν κάτι ιδιαίτερο για ένα χειροποίητο δώρο στο πωλητήριό του.
«Η κεραμική λειτουργεί ως αφύπνιση των πρωταρχικών αισθήσεων (όπως σε ένα παιδί) και της πρωτογενούς δημιουργίας με απλά, γήινα υλικά.»
Το Μουσείο Νεότερης Κεραμικής είναι ένα μικρό άλλα φιλόξενο μουσείο σε μια από τις ομορφότερες γειτονιές του ιστορικού κέντρου που μέσα από διάφορες εκπαιδευτικές, πολιτιστικές και ερευνητικές δράσεις καταφέρνει να δίνει το παρών στη ζωή της πόλης. Αν δεν το έχετε επισκεφτεί αξίζει να το ανακαλύψετε, ενώ αν τώρα που μπαίνει το φθινόπωρο αναζητάτε μια νέα δραστηριότητα που θα σας ανανεώσει και θα σας δώσει νέα ενέργεια και παραστάσεις, τσεκάρετε τα μαθήματα κεραμικής.
Τι θα βρει ο επισκέπτης στο Μουσείο Νεότερης Κεραμικής;
Το Μουσείο Νεώτερης Κεραμικής είναι ένα μικρό άλλα φιλόξενο μουσείο. Παρόλο που οι συλλογές του αριθμούν 8000 αγγεία, οι εκθεσιακοί του χώροι είναι περιορισμένοι. Από τη σύστασή του δόθηκε βάση περισσότερο στις εκπαιδευτικές, πολιτιστικές και ερευνητικές δράσεις. Για το λόγο αυτό το μουσείο συνεργάζεται με άλλα μουσεία, φορείς και ιδιώτες, δημιουργεί δίκτυα και βγαίνει στο δρόμο, οργανώνει διαλέξεις, δρώμενα, εκδρομές, εκθέσεις και παζάρια. Στο μουσείο υπάρχει επιπλέον ένα πωλητήριο με επιλεγμένα είδη κεραμικής και άλλα αντικείμενα τέχνης.
«Συγκινητικό είναι πως πολλοί μαθητές ξεκινούν σε προχωρημένη ηλικία κεραμική γιατί αυτό ήταν κάτι που τους άρεσε ή ήθελαν να το κάνουν από παιδιά αλλά δεν είχαν βρει τον χρόνο.»
Πώς χτίστηκαν τα εκπαιδευτικά και παράλληλα προγράμματα του Μουσείου;
Το Μουσείο Νεώτερης Κεραμικής υπήρξε ένα από τα πρώτα μουσεία που διοργάνωσαν εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά, ήδη από την ίδρυση του τη δεκαετία του 1980. Στο μουσείο προσφέρονται σε ετήσια βάση τρία διαφορετικά είδη εκπαιδευτικών προγραμμάτων: 1. Εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολικές ομάδες (πρωινά) 2. Εργαστήρια κεραμικής για παιδιά (κάθε Σάββατο με πρόγραμμα που θα ανακοινωθεί προσεχώς) 3. Εργαστήρια κεραμικής για ενήλικες.
Εκτός αυτών των προγραμματισμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων το Μουσείο οργανώνει κατά τη διάρκεια του έτους ειδικά σεμινάρια μικρής διάρκειας.
Υπάρχει ανταπόκριση; Ποιό είναι το κοινό των μαθημάτων;
Υπάρχει μεγάλη ανταπόκριση. Τα μαθήματα κεραμικής ενηλίκων παρακολουθούν άνθρωποι κάθε ηλικίας. Αρκετοί ασχολούνται με τις καλές και τις εφαρμοσμένες τέχνες (ζωγράφοι, γραφίστες κ.ο.κ.) υπάρχουν όμως και πολλοί συνταξιούχοι που αναζητούν ένα χόμπι, άνθρωποι με κουραστικά/απαιτητικά επαγγέλματα όπως γιατροί/δικηγόροι/επιχειρηματίες που τους λείπει η ενασχόληση με πράγματα απτά και απλά και που με την κεραμική χαλαρώνουν. Συγκινητικό είναι πως πολλοί μαθητές ξεκινούν σε προχωρημένη ηλικία κεραμική γιατί αυτό ήταν κάτι που τους άρεσε ή ήθελαν να το κάνουν από παιδιά αλλά δεν είχαν βρει τον χρόνο.
Γιατί η διαδικασία της κεραμικής γοητεύει όσους μαθαίνουν την τέχνη;
Στη σημερινή εποχή μαθαίνουμε να λειτουργούμε κυρίως εγκεφαλικά, να εκφραζόμαστε εικονικά και να δουλεύουμε με εργαλεία. Στην κεραμική το μοναδικό εργαλείο είναι τα γυμνά χέρια και η κύρια αίσθηση που απαιτείται είναι αυτή της αφής. Για τους λόγους αυτούς η κεραμική είναι μια πολύ προσωπική διαδικασία. Η κεραμική λειτουργεί ως αφύπνιση των πρωταρχικών αισθήσεων (όπως σε ένα παιδί) και της πρωτογενούς – άμεσης δημιουργίας με απλά, γήινα υλικά.
«Η καταγωγή μου είναι από ένα χωριό της Κορώνης, που δεν υπάρχουν πέτρες, μόνο χώμα, «μια χώρα πηλού» όπως το ονόμασε μια καλή φίλη. Από μικρός αντί για πλαστελίνες έπαιζα με πηλό.»
Πώς προέκυψε η ιδέα για τη γιορτή της άνοιξης και τι γίνεται τότε;
Η σημαντικότερη γιορτή του μουσείου είναι η γιορτή της άνοιξης που γίνεται μια Κυριακή του Μαΐου στην αυλή του Μουσείου και απευθύνεται μόνο στους μαθητές κεραμικής. Στην γιορτή αυτή τιμούμε τους δευτεροετείς μαθητές κεραμικής. Κατασκευάζουμε ένα πρωτόγονο καμίνι με άχυρο και λάσπη στο οποίο ψήνονται τα κεραμικά τους για πολλές ώρες με ξύλα.
Η ποσότητα των ξύλων αλλά και η ένταση της φωτιάς που απαιτούνται για να ψηθούν τα κεραμικά είναι πολύ μεγάλες και έτσι οι μαθητές συνειδητοποιούν τι σημαίνει κεραμική. Η φωτιά, η δημιουργία του καμινιού, η γιορτή που τα ακολουθούν μετατρέπουν την όλη διαδικασία σε μια τελετουργία, σε ένα άλλο τρόπο προσέγγισης της κεραμικής πιο βιωματικό.
Εσύ προσωπικά πώς ξεκίνησες την ενασχόλησή σου με την κεραμική;
Η καταγωγή μου είναι από ένα χωριό της Κορώνης, που δεν υπάρχουν πέτρες, μόνο χώμα, «μια χώρα πηλού» όπως το ονόμασε μια καλή φίλη. Από μικρός αντί για πλαστελίνες έπαιζα με πηλό.
Πού εστιάζεται ιδιαίτερα το ενδιαφέρον σου στο χώρο;
Προσωπικά με ενδιαφέρει η διάδοση της τέχνης της κεραμικής αλλά και της χρήσης χειροποίητων κεραμικών. Σαν ερευνητής ασχολούμαι με τη μελέτη της νεώτερης ελληνικής κεραμικής, ειδικά της περιόδου από τον 17ο έως τον 19ο αιώνα. Δυστυχώς υπάρχει ένα μεγάλο κενό στη σοβαρή μελέτη της νεώτερης ελληνικής κεραμικής, γνωρίζουμε περισσότερα πράγματα για την κεραμική του 17ου αιώνα π.Χ. απ’ ότι για τον 17ο αιώνα μ.Χ.
Ποιό είναι το φετινό πρόγραμμα των μαθημάτων κεραμικής για τους ενήλικες;
Αναλυτικά το πρόγραμμα είναι το εξής
Αρχάριοι: α' τμήμα : Δευτέρα 18.00- 21.00 (έναρξη 3/10 )
β’ τμήμα : Σάββατο 10.30 -13.30 (έναρξη 8/10 )
Δευτεροετείς: α’ τμήμα – Τρίτη (έναρξη 4/10 ), 18.00- 21.00
β’ τμήμα – Τετάρτη (έναρξη 5/10 ), 18.00- 21.00
Τριτοετείς : Παρασκευή (έναρξη 7/10 ), 18.00- 21.00
Τελειόφοιτοι : Πέμπτη ( έναρξη 6/10 ), 18.00- 21.00
Τα εργαστήρια είναι τρίωρα και γίνονται μια φορά την εβδομάδα.
Σημειώστε ότι για τη συμμετοχή στα τμήματα κεραμικής απαραίτητη είναι η έγκαιρη εγγραφή στη γραμματεία του Μουσείου στο 210-3318491-2, μέσω email στο kmnk@otenet.gr ή με μήνυμα στο Facebook. Για τα τμήματα των αρχαρίων θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Πόσο κοστίζουν;
15 ευρώ η εγγραφή ( πληρώνεται μια μόνο φορά ) και 80 ευρώ το μήνα. Στην τιμή συμπεριλαμβάνονται ΦΠΑ, τα υλικά και τα εργαλεία που είναι του μουσείου, οι μαθητές χρειάζεται να φέρουν μόνο την ποδιά τους (εάν το επιθυμούν)
Ώρες Λειτουργίας Μουσείου
Δευτέρα – Παρασκευή: 09.00 – 15.00. Σάββατο: Κλειστά. Κυριακή κατόπιν συνεννόησης
Μελιδώνη 4-6, Κεραμεικός, Τηλ.: 210-3318491-5, http://www.potterymuseum.gr/
