Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες ένας αριθμός μέσων ενημέρωσης συνεχίζουν να ερευνούν την ενδεχόμενη εμπλοκή Ρωσικών παραγόντων - από hackers μέχρι διπλωμάτες και μεγαλοεμπόρους - στις εκλογές που ανέδειξαν ως Πρόεδρο τον Donald Trump και είναι πρακτικά βέβαιο ότι το πολιτικό ρεπορτάζ θα φέρει περισσότερες αποκαλύψεις στο φως για το θέμα αυτό κάποια στιγμή. Στο μεσοδιάστημα, ωστόσο, θεωρείται πλέον αδιαμφισβήτητος ο ρόλος που έπαιξαν στον "χρωματισμό" της κοινής γνώμης των ΗΠΑ τα κυρίαρχα κοινωνικά δίκτυα - Facebook και Twitter - και τα ακροδεξιά web sites που αξιοποίησαν το Web και τα δίκτυα αυτά για να σπείρουν τα διαβόητα πια "fake news" συστηματικά. Ε, το ίδιο το Facebook μόλις παραδέχθηκε πως έπαιξε ρόλο αρνητικό σε όλα αυτά, διαθέτοντας διαφημιστικό χώρο σε ρωσική εταιρεία που διαχειριζόταν περίπου 500 ψεύτικα προφίλ. Τα προφίλ αυτά δεν παρότρυναν φανερά την εκλογή του Trump ή της Clinton, αλλά διέδιδαν με τρόπο αυτοματοποιημένο αγορασμένα "διχαστικά" (divisive) μηνύματα για πλειάδα θεμάτων, από την κατοχή όπλων και τους μετανάστες, μέχρι την ρατσιστική συμπεριφορά και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤ. Δημιουργούσαν έτσι τεταμένο κλίμα γύρω από αυτά τα ζητήματα, μέσα στο οποίο στη συνέχεια οι ακραίες απόψεις καλλιεργούνταν και ενισχύονταν με το πέρασμα του χρόνου. Όπως έχουν αποδείξει στατιστικές έρευνες ήδη, η ρητορική του μίσους και του διχασμού ήταν ένας από τους παράγοντες που οδήγησαν στην νίκη Trump.
H εταιρεία αυτή, με το όνομα Internet Research Agency και έδρα την Αγία Πετρούπολη, έχει εκτενή προϊστορία στην ψηφιακή προπαγάνδα και διατηρεί αυτό που ονομάζουμε "troll farm" (σύστημα δημιουργίας κατευθυνόμενων ψεύτικων προφίλ για social media) εδώ και χρόνια. Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες έχουν κατ΄επανάληψη δηλώσει πως έχουν στα χέρια τους αποδείξεις σχετικές με την ανάμιξη της ρωσικής κυβέρνησης στην καθοδήγηση της κοινής γνώμης για το αμερικανικό πολιτικό σκηνικό, με τρόπο που εξυπηρετεί τα συμφέροντά της. Το Facebook από την πλευρά του έκανε πάλι τις... γνωστές δηλώσεις περί "έρευνας του ζητήματος" και "συνεργασίας με τις αρχές", όμως η πικρή αλήθεια είναι πως το κακό έχει πια γίνει και οι ευθύνες του για όλα αυτά δεν είναι μικρές. Είτε επειδή η διοίκησή του υποτίμησε την τεράστια επιρροή που έχει το Facebook, είτε επειδή "έκανε τα στραβά μάτια" θεωρώντας πως δεν πρέπει να παρέμβει στην όλη διαδικασία με τρόπο ενεργό, στην ουσία επέτρεψε τις ψευδείς ειδήσεις και την ρητορική μίσους του Trump να έλθουν στο προσκήνιο. Το αν και κατά πόσο η απενεργοποίηση μερικών εκατοντάδων ψεύτικων προφίλ... κατόπιν εορτής μπορεί να εξιλεώσει το Facebook για τον αρνητικό ρόλο που κατέληξε να παίξει στα πράγματα, παραμένει στην κρίση του καθενός.
