Όλα όσα θα έπρεπε να γνωρίζεις για το Ξινόμαυρο

Μερικά βασικά πράγματα για το ελληνικό Νεμπιόλο, με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου.

ΓΡΑΦΕΙ: ΜΠΑΜΠΗΣ ΔΟΥΚΑΣ 01 Νοεμβρίου , 2024

Όλο και κάπου θα έχει πάρει το μάτι σου την αλματώδη άνθιση του ελληνικού αμπελώνα τα τελευταία χρόνια, όχι μόνο στο πλαίσιο της παραγωγής ποιοτικών κρασιών αλλά και σε ένα γενικότερο φάσμα που έχει να κάνει με την εικόνα του αλλά και την προβολή του διεθνώς. Οι ελληνικές ποικιλίες γίνονται όλο και πιο γνωστές, διεκδικώντας το μερίδιο που τους αναλογεί στο ποτήρι των απανταχού wine aficionados. Το Ξινόμαυρο είναι μία από τις πλέον εμβληματικές και αξιόλογες γηγενείς ποικιλίες και μία από τις πιο χαρακτηριστικές για την οινοποιία της βορείου Ελλάδος.

Η Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου

Πίσω στο 2019, η ένωση "Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος" διαπίστωσε πως δεν υπάρχει κάποια ελληνική ποικιλία με δική της ημέρα εορτασμού στον παγκόσμιο οινικό χάρτη - ούτε καν στη χώρα μας. Πήρε έτσι την πρωτοβουλία να αναδείξει τη μοναδικότητα του Ξινόμαυρου με μία πρωτοποριακή κίνηση που συμβάλει στην προβολή και προώθησή του, σύμφωνα με τις διεθνείς τάσεις και κινήσεις.

Από τότε και μέχρι σήμερα, παρά την πανδημία και τους εγκλεισμούς, η εν λόγω ημέρα παρέμεινε, θεμελιώθηκε και γίνεται θεσμός. Το κοινό έχει την ευκαιρία να το γνωρίσει και να το αναζητήσει, την ίδια στιγμή που οι επαγγελματίες έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν ελκυστικές προτάσεις γι' αυτό.

Η ποικιλία και οι περιοχές

Όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κάποιος το όνομά του προέρχεται από το ξινό και το μαύρο. Αποκαλείται "ντίβα" του ντόπιου αμπελώνα και είναι η πλέον ευγενής ερυθρή γηγενής ποικιλία της βόρειας Ελλάδας, καλλιεργούμενο κυρίως σε ορεινές περιοχές της Μακεδονίας και της βόρειας Θεσσαλίας. Είναι αρκετά απαιτητικό ως προς τις προδιαγραφές του: Χρειάζεται κατάλληλο terroir και αυξημένη φροντίδα, όπως επίσης και ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες για να αποδώσει τα μέγιστα.

Κατορθώνει όμως πάντοτε να εκπλήσσει με τον χαρακτήρα του, δίνοντας vin de garde ερυθρούς οίνους και μάλλον εκρηκτικά ροζέ. Από πολλούς έχει βαπτιστεί ως το ελληνικό Nebbiolo, θυμίζοντας αρκετά τη σπουδαία ποικιλία του Πιεμόντε. Τέσσερις είναι οι ζώνες παραγωγής οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) της ποικιλίας Ξινόμαυρο: Στη Νάουσα και στο Αμύνταιο (μονοποικιλιακή), στη Γουμένισσα (χαρμάνι μαζί με Νεγκόσκα, σε ένα μικρό ποσοστό) και στη Ραψάνη (μαζί με τις ποικιλίες Κρασάτο και Σταυρωτό, ισομερώς).

Επιπλέον, ως κρασί με τον χαρακτηρισμό Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ), το Ξινόμαυρο συναντάται σε μικρές περιοχές σαν την Επανομή, το Βελβεντό, τη Σιάτιστα και τα Μετέωρα, σε περιφερειακές ενότητες όπως η Θεσσαλονίκη, το Άγιον Όρος, η Πέλλα, η Καστοριά, η Ημαθία, η Πιερία και η Μαγνησία.

Κατά την "παραδοσιακή" σχολή διαθέτει ανοιχτό χρώμα, αρώματα ντομάτας και φράουλας, έντονες οξύτητες και τανίνη στο στόμα, ενώ στις πιο μοντέρνες εκδοχές του εμφανίζεται με σκουρότερο χρώμα, πυκνότερο άρωμα, με την ελιά και τα κοκκινόμαυρα φρούτα να κυριαρχούν, με δυνατές αλλά ώριμες τανίνες. Στη Ραψάνη και στη Γουμένισσα, ο χαρακτήρας του είναι πιο μαλακός σε σχέση με τη Νάουσα, λόγω της παρουσίας και άλλων ποικιλιών, ενώ στο Αμύνταιο συναντάμε την πιο κομψή και φρουτώδη εκδοχή του. Μαζί με το Ασύρτικο, το Μοσχοφίλερο και το Αγιωργίτικο αποτελούν τις 4 ποικιλίες-πρεσβευτές της Ελλάδας.

To pairing

Το Ξινόμαυρο μπορεί να αποτελέσει έναν έξυπνο συνοδοιπόρο για το φαγητό. Συνοδεύει αρκετά ικανοποιητικά τυρένιες pastas (πχ cacio e pepe), ριζότο μανιταριών, ψητό κοτόπουλο και χοιρινό. Ακόμη ιδανικότερο θεωρείται για πιάτα με αρνί ή και στιφάδο. Μπορεί να αποδειχθεί ευχάριστη έκπληξη και για μία dry-aged μπριζόλα, καθώς οι τανίνες βοηθούν αρκετά στον καθαρισμό του ουρανίσκου. Τέλος, είναι έξοχο με παλαιωμένα τυριά.

Τα events

Η ένωση "Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος" με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Ξινόμαυρου στη 1 Νοεμβρίου, παρουσιάζει δύο μοναδικές εκδήλωσες, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αφιερωμένες στην εξερεύνηση των διαφορετικών στυλ της πολυδιάστατης αυτής ποικιλίας.

Αθήνα: Masterclass "Aspects of Xinomavro” με τον Master Sommelier Ελευθέριο Χανιαλίδη

Στην καρδιά της Αθήνας, στο ξενοδοχείο Divani Caravel, ο Master Sommelier Ελευθέριος Χανιαλίδης θα παρουσιάσει ένα συναρπαστικό masterclass, όπου θα αναλύσει 15 μονοποικιλιακούς οίνους της ποικιλίας Ξινόμαυρο σε 3 διαφορετικά θεματικά flights.
Μετά το masterclass, θα ακολουθήσει επιπρόσθετα, ελεύθερη γευστική δοκιμή οίνων από Ξινόμαυρο, πάντα από τα οινοποιεία-μέλη της ένωσης "Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος".

Masterclass "Aspects of Xinomavro”

Ημερομηνία: Παρασκευή 1 Νοεμβρίου 2024
Ώρα: 18:30 – 20:30
Τοποθεσία: Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αίθουσα Horizon – Roof Garden
Κόστος Συμμετοχής: 40€ (με κράτηση)
Κράτηση Θέσης εδώ

Θεσσαλονίκη: Γευστική Δοκιμή "Ξινόμαυρο"

Στη Θεσσαλονίκη, στο "The Wine Hub”, την έδρα της Ένωσης "Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος”, προτείνεται για το κοινό μια σειρά γευστικών δοκιμών αφιερωμένων στο Ξινόμαυρο. Σε 3 διαφορετικές ροές (16:00, 18:00 και 20:00), οι συμμετέχοντες/ουσες θα έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν τις εκφράσεις της ποικιλίας μέσα από 3 θεματικά flights. Κάθε γευστική δοκιμή είναι σχεδιασμένη ώστε να αναδείξει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Ξινόμαυρου και να εμβαθύνει στη γνώση της ποικιλίας.

Γευστική δοκιμή "Ξινόμαυρο"