©Λεωνίδας Τούμπανος
Σε ένα στενό στο κέντρο της Αθήνας, στην οδό Ηπίτου, μπορεί κανείς να βρει το Cool and Conscious, ένα μαγαζί χτισμένο με θεμέλια του την ηθική κατανάλωση και τη βιωσιμότητα. Η ονομασία του καταστήματος προσπαθεί να αντιταχθεί στον αστικό μύθο ότι "η sustainable μόδα είναι βαρετή". Θέλοντας να κάνει ένα λογοπαίγνιο και να περάσει ένα μήνυμα, ότι είναι "cool" να είσαι "conscious", το όνομα που έδωσε η Τάνια Γαϊτάνη, η ιδιοκτήτρια της επιχείρησης, είναι αντιπροσωπευτικό της φιλοσοφίας της.
"Το ηθικό εμπόριο σέβεται τον άνθρωπο που παράγει το προϊόν, πληρώνοντας τον σωστά και παρέχοντας του σωστές εργασιακές συνθήκες."
Η κεντρική ιδέα κατά το ξεκίνημα της ήταν να διαφημιστούν και να προωθηθούν οι άνθρωποι που κάνουν αυτό το παραπάνω βήμα, οι άνθρωποι που θέλουν αυτό που φτιάχνουν να δείχνει σεβασμό ταυτόχρονα στο περιβάλλον και τον ανθρώπινο παράγοντα. Ο πυρήνας της επιχείρησης είναι η ηθική μόδα, που σέβεται τον άνθρωπο που παράγει το προϊόν, πληρώνοντας τον σωστά και παρέχοντας του σωστές εργασιακές συνθήκες. Έτσι, η Τάνια, η οποία υπήρξε ως καταναλώτρια υπέρμαχος του slow fashion και του μινιμαλισμού, άρχισε να κάνει βαθύτερη έρευνα στις βασικές έννοιες της ηθικής κατανάλωσης: το fair trade, το sustainability, το fast fashion και τις επιπτώσεις του στο περιβάλλον, τις συνθήκες εργασίας πίσω από τις παγκόσμιες εταιρείες/ κολοσσούς, το green washing. Έτσι, από ενδιαφέρον τής έγινε μια ανάγκη. Για την ίδια δεν πρόκειται για μια τάση, αλλά κάτι που χρειάζεται να γίνεται ώστε ο πλανήτης να συνεχίσει να λειτουργεί.
"Δεν ήθελα να φτιάξω άλλο ένα μαγαζί. Ήθελα να κάνω κάτι που από πίσω έχει έναν σκοπό και μια ιστορία. Κάτι που θα συντελέσει στο να μεγαλώσει αυτού του είδους το κοινό στην Αθήνα και την Ελλάδα."
Ετσι, το κέντρο της Αθήνας έγινε η βάση της επιχείρησης, ώστε ο κόσμος να έρθει σε πιο άμεση επαφή με έννοιες και ιδέες άγνωστες. Ο κόσμος έχει τη δυνατότητα να περάσει, να ακούσει, να δει κάτι καινούργιο, να του γεννηθούν ερωτήματα όπως "Τι αγοράζω;", "Τι επιρροή έχει η κάθε μου αγορά;". Το κατάστημα περιέχει designers και brands που επιλέγονται με βασικό κριτήριο την ιστορία τους, την ποιότητα των υλικών και την αισθητική τους. Κρίσιμη θεωρείται η ηθική δέσμευση ταυτόχρονα για το περιβάλλον και για τους ανθρώπους που δουλεύουν πίσω από αυτό. Φυσικά υφάσματα, ανακυκλώσιμα υλικά πλαισιώνουν τα προϊόντα του Cool and Conscious, ενώ επικρατεί η νοοτροπία του "δημιουργώ απο κάτι που μπορεί να γινόταν σκουπίδι". Η Τάνια δεν θέλησε να φτιάξει άλλο ένα μαγαζί, αλλά κάτι που από πίσω του να έχει έναν σκοπό και μια ιστορία, αλλά και που θα συμβάλλει στο να μεγαλώσει αυτού του είδους το κοινό στην Αθήνα και την Ελλάδα. Τα προϊόντα προέρχονται κυρίως από γυναίκες δημιουργούς, μια επιλογή συνειδητή ώστε να ενδυναμωθούν οι γυναίκες επιχειρηματίες οι οποίες έχουν λιγότερη ισχύ στην Ελλάδα.
"Οι πολύ μικρές μας καθημερινές επιλογές, το φαγητό μας, τα ρούχα μας, επηρεάζουν γενικότερα τον τρόπο παραγωγής. Μόνο εμείς μπορούμε να αλλάξουμε τα δεδομένα."
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μοιράστηκε μαζί μας η ιδιοκτήτρια του καταστήματος, στην Ελλάδα δεν υπάρχει ούτε μεγάλο κοινό ούτε μεγάλο ενδιαφέρον, γεγονός που δημιουργεί την ανάγκη της εκπαίδευσης και της ευρύτερης διάδοσης πληροφοριών που θα στρέψει τον κόσμο στη βιωσιμότητα. Δυστυχώς, στην χώρα λείπει ταυτόχρονα η συνείδηση και η αγοραστική δύναμη. Παρόλα αυτά, πλέον υπάρχει κόσμος που ασχολείται επαγγελματικά και μη με την βιώσιμη μόδα (που εντάσσεται στο ηθικό εμπόριο). Νέα ελληνικά brands κινητοποιούνται ολόνεα και περισσότερο, στη προσπάθεια να κάνουν τη διαφορά. Μικρά βήματα γίνονται απο μαγαζιά, που χρησιμοποιούν σταδιακά οικολογικές και ηθικές τεχνικές. Ανέφερε ότι παρόλο που η αρχή είναι μικρή, είναι κρίσιμη στο να εξελιχθούμε. Ο τουρισμός είναι επίσης βοηθητικός, καθώς φέρνει το Ευρωπαϊκο πρότυπο και τις τάσεις και έχει τη δύναμη να ασκήσει επιρροή και να διαμοιράσει γνώση. Η τάση δημιουργεί το κοινό και το κοινό με τη σειρά του κρατάει ζωντανές τέτοιες επιχειρήσεις. Εξάλλου, όπως η ίδια τόνισε, οι πολύ μικρές μας καθημερινές επιλογές, το φαγητό μας, τα ρούχα μας, επηρεάζουν γενικότερα τον τρόπο παραγωγής.
Διαβάζοντας και ψάχνοντας ανακαλύπτεις πράγματα που σε σοκάρουν, εξηγεί η Τάνια. Παρόλο που τα έχεις στο μυαλό σου, η απτή εικόνα, οι μαρτυρίες και οι λεπτομέρειες δημιουργούν ένα πολύ διαφορετικό συναίσθημα. Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης έχουν ανοίξει ένα ευρύ πεδίο ώστε να εξηγούνται οι βασικές έννοιες, να εξαπλώνεται περιεχόμενο σχετικά με τους λόγους προτίμησης της ηθικής μόδας αλλά και τις επιπτώσεις της επιλογής ή της μη επιλογής της. Το προσφάτως διαδεδομένο κίνημα κατά του fast fashion και υπέρ της ηθικής κατανάλωσης εξαπλώνεται για να μας διδάξει ότι η έννοια του "cool" έχει αλλάξει: πλέον είναι "cool" να κρατάμε τα ρούχα μας, να μη τα σπαταλάμε, να αγοράζουμε καλύτερης ποιότητας πράγματα, η κυκλική οικονομία.
"Κανείς δεν είναι υπέρ της δουλείας και κανείς δεν θέλει να ζει σε βάρος κάποιου άλλου. Μικρα παιδιά στην Ινδία και στο Νεπάλ δουλεύουν όλη μέρα, πληρώνονται ελάχιστα, ζουν μια μορφή σύγχρονης δουλείας. Όταν κανείς μάθει την λεπτομερή ιστορία πίσω από τις μεγάλες εταιρείες με τα πολύ φθηνά ρούχα δε θα κάνει αυτή την επιλογή. Συχνά ο κόσμος δε γνωρίζει ή δεν σκέφτεται με αυτόν τον τρόπο. Σίγουρα όμως κανένας άνθρωπος δε θα ήθελε να υποστηρίξει κάτι τέτοιο. Είναι τρομακτικό το ότι επιτρέπουμε κάτι τέτοιο να συμβαίνει σε αυτή την εποχή."
Επισημαίνει επίσης ότι η επιλογή είναι το κεντρικό σημείο της ηθικής κατανάλωσης. Το πώς θα επιλέξεις να φτιάξεις ένα προϊόν, το αν θα επιλέξεις να είναι κάτι που θα διαρκέσει πιο πολύ. Σύμφωνα με τη φιλοσοφία του καρταστήματος, αυτό προκαλεί τον σεβασμό και την αξιοπιστία των προϊόντων. Ταυτόχρονα, αυτό δημιουργεί και μια βασική δυσκολία στο ηθικό εμπόριο, δηλαδή τις τιμές των προϊόντων, καθώς λόγω των υλικών και των τεχνικών δημιουργίας τους η κοστολόγηση είναι υψηλότερη. "Ο πολυεστέρας και οι υποπληρωμένοι εργάτες παράγουν πολύ φθηνότερα ρούχα από αυτά που θα φτιαχτούν στο χέρι, από ποιοτικά υλικά" .
"Επειδή υπάρχει μεγάλη συζήτηση να ενδυναμωθούν οι γυναίκες, είναι οξύμωρο να υπάρχει η κουβέντα για τις γυναίκες τις Δύσης που έχουν επιλογές στα ρούχα και το στυλ τους να είναι ανάλογο των πρωσοπικοτήτων τους, ενώ παράλληλα γυναίκες σε άλλες χώρες δουλεύουν σε απάνθρωπες συνθήκες για να παρέχουν στις πρώτες."
Όπως αντιλαμβανόμαστε από τις πληροφορίες που μας δίνει η Τάνια, ο εύκολος δρόμος δεν υφίσταται στο ηθικό εμπόριο. Είναι σημαντικό να έχει κανείς πίστη στις αξίες του, παρόλο που τα αποτελέσματα και οι ανταμοιβές θα έρθουν σε πιο αργούς ρυθμούς. Ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος. Το φθηνό ενδεχομένως είναι και πιο εμπορικό, αλλά το ηθικό, το ποιοτικό και βιώσιμο σηματοδοτεί θεμελιώδεις μακροπρόθεσμες αλλαγές: "Αλλαγές που χρειαζόμαστε στο σήμερα, αλλαγές που χρειαζόμαστε στο τώρα."
Ηπίτου 5, 694 549 1769, IG: @wedress_coolnconscious
Διαβάστε Επίσης
