Η γκαλερί The Breeder παρουσιάζει δύο εκθέσεις εμπνευσμένες από την Αρχαία Ελλάδα

Τη νέα ατομική έκθεση του Αριστείδη Λάππα με τίτλο "Seven Days in New Crete" και την πρώτη ατομική έκθεση του Πάνου Προφήτη με τίτλο "Κωμωδία/Comoedia" θα παρουσιάσει από τις 15 Σεπτεμβρίου έως τις 14 Οκτωβρίου η γκαλερί The Breeder, οι οποίες είναι εμπνευσμένες από την ελληνική μυθολογία, το αρχαίο θέατρο και όχι μόνο.

Τα εγκαίνια και των δύο εκθέσεων θα πραγματοποιηθούν στις 15 Σεπτεμβρίου η ώρα 5 μ.μ. – 10 μ.μ. με την παρουσία των καλλιτεχνών.

Seven Days in New Crete

Η έκθεση του Αριστείδη Λάππα, δανειζόμενη τον τίτλο της από το ουτοπικό στοχαστικό μυθιστόρημα φαντασίας του ποιητή και κριτικού Robert Graves, όπως και το βιβλίο, εξερευνά τον τρόπο που μυθολογικά πλάσματα και προσωπικές μυθολογίες συμπλέκονται στην αφήγηση και επεκτείνονται από το παρελθόν στο παρόν και το μέλλον. Εμπνέεται από το συγκεκριμένο έργο του Graves αλλά και τα ευρύτερα συγγράμματά του σχετικά με την ελληνική μυθολογία. Στο ισόγειο της γκαλερί παρουσιάζεται μια σειρά από πίνακες μεγάλου μεγέθους στους οποίους ο Λάππας ξανασυναντά μυθολογικές φιγούρες που έχουν εμφανιστεί στο έργο του και στο παρελθόν.

Συγκεκριμένα, ο Μινόταυρος πρωταγωνιστεί στον Ιερό Κήπο που έχει δημιουργήσει ο καλλιτέχνης, όπου από τα έργα ξεχειλίζει πλούσια βλάστηση η οποία περιβάλλει τις μορφές. Mε τον ίδιο τρόπο που ο Graves χρησιμοποιεί την λογοτεχνία ως ένα μέσο για να εξερευνήσει τρόπους ώστε να τοποθετήσει τον εαυτό του βιωματικά στα πιο κριτικά του γραπτά, ο Λάππας διερωτάται ποια είναι η σχέση του με τον ελληνικό πολιτισμό, την ιστορία και τις έννοιες του ανήκειν - ζωγραφίζοντάς αυτούς τους προβληματισμούς.

Η αφήγηση μετακινείται ανατολικότερα, πιο πίσω στο χρόνο, πιο βαθιά στην ανθρώπινη ψυχή και στα ερωτήματα του πολιτισμού. Στο έπος του Γκιλγκαμές, που αποτελεί μια από τις αρχαιότερες και πλουσιότερες ποιητικές παραδόσεις της Μεσοποταμίας, συναντάμε έναν από τους πιο θρυλικούς ήρωες – που έχει δώσει το όνομά του στο ποίημα- αλλά και έναν πολύ σημαντικό δευτερεύοντα χαρακτήρα, τον αγαπημένο του φίλο Enkidu.

Όπως ο Μινώταυρος, ο Enkidu αποπνέει μια ζωική ενέργεια που απαιτεί εξημέρωση. Έτσι το ιερό στέλνει την ιέρεια και πόρνη Shamhat για να τον δαμάσει. Μέσα από αυτή την αλχημική διαδικασία, μετά από επτά μέρες και επτά νύχτες έρωτα, ο Enkidu αποσχίζεται από την ζωώδη φύση του και γίνεται εξολοκλήρου άνθρωπος. Αλλά, όπως πολλά αρχαία κείμενα που σώζονται μόνο αποσπασματικά, έτσι και στο έπος του Γκιλγκαμές δεν είναι γνωστό τι συνέβη εκείνες τις επτά ημέρες και νύχτες. Ο Λάππας αξιοποιεί το κενό που άφησε η ιστορία και συμπληρώνει με την φαντασία του αυτή τη συσχέτιση, αυτή την μαθητεία, το ιερό αλχημικό ταξίδι του Enkidu από θηρίο σε ηρωική φιγούρα, αντάξια του Γκιλγκαμές.

Στον πιο ιδιωτικό χώρο του Breeder Feeder μια σειρά ερωτικών σκηνών περιβάλει τον θεατή, δημιουργώντας μια κυκλική αφήγηση που θυμίζει τον ίδιο τον κύκλο ζωής και θανάτου για τον οποίο μιλά συχνά η επική μυθολογία. Εδώ, ο κύκλος ολοκληρώνεται καθώς ο θεατής οδηγείται ξανά στον Ιερό Κήπο στο ισόγειο. Και ο ίδιος ο Λάππας βρίσκεται σε αυτό το ταξίδι αναζήτησης του εαυτού, την οποία εξωτερικεύει επιστρατεύοντας τη φόρμα, το χρώμα και το φως.

Κωμωδία/Comoedia

Η έκθεση αποτελεί οργανική συνέχεια της in situ εγκατάστασης την οποία παρουσίασε ο Πάνος Προφήτης στο αίθριο της γκαλερί κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Τόσο ο τίτλος όσο και η δομή της έκθεσης αντλεί έμπνευση από το σύμπαν του θεάτρου και της αφηγηματικής ποίησης, τη Θεία Κωμωδία του Δάντη, το Αριστοφανικό έργο, αλλά και από τα χαρακτικά του Gustave Dore, τη θρησκευτική τέχνη , την ουτοπική φιλοσοφία (Tomas More, Lewis Mumford, Adorno) και τους κωμικούς υπαινιγμούς του Μπρέχτ.

Με αφετηρία το υπόγειο της γκαλερί, η έκθεση αναπτύσσεται σε τρία νοητά και εννοιολογικά επίπεδα αξιοποιώντας την αρχιτεκτονική του κτιρίου ως μια παραβολή για την μεταφυσική θέαση με σκηνογραφικό τρόπο. Η εικαστική αφήγηση ξεκινά με μια εγκατάσταση που παραπέμπει στο χθόνιο στοιχείο, τον Κάτω Κόσμο για να εξερευνήσει έπειτα τα επίγεια σε παρόντα χρόνο, επίπεδο που στην προσέγγιση του Δάντη αποτελεί επίσης το καθαρτήριο. Στο τρίτο επίπεδο της δράσης, πρωταγωνιστούν έργα που γειτονεύουν με το υπερφυσικό στοιχείο. Αυτά τα πλάσματα ανήκουν σε μια ουτοπική σφαίρα η οποία έχει ραγίσει και τα θραύσματα της παρεισφρύουν στον αστικό ιστό που αγκαλιάζει την γκαλερί, ένα αντιφατικό περιβάλλον που έρχεται σε ρήξη και με τα ίδια τα έργα. Στην έκθεση και τα τρία επίπεδα συγχωνεύονται μεταξύ τους, επιτρέποντας σε κάθε μεμονωμένο έργο να μετέχει όλων των καταστάσεων ταυτόχρονα και σε κάθε θεατή να δημιουργήσει το προσωπικό του ταξίδι προς τη θέωση.

Τα έργα του Προφήτη, μεταξύ άλλων, πραγματεύονται ζητήματα γύρω από τον ρόλο του δημιουργού, της εσωτερικής διαμάχης, της υποκριτικής στάσης (θεσμικής ή ατομικής) που μπορεί να ξεπερνάει τα όρια της μυητικής τέχνης και να υπεισέρχεται στο φάσμα του λόγου, του τραγελαφικού, του σαρκασμού και της λυτρωτικής φύσης του. Αν ο ρους της ιστορίας και η ίδια η ζωή είναι ένα νόμισμα, τότε οι δύο όψεις του φέρουν αντίστοιχα την τραγωδία και την κωμωδία. Αυτή η διττότητα στο παιχνίδι των όψεων χαρακτηρίζει το συγκεκριμένο σώμα δουλειάς, όπου αγγελικές μορφές διαθέτουν αιχμηρά μέλη κοφτερά σαν λεπίδες και επιθετικά σαν όπλα, ενώ η υλικότητα των γλυπτών υπογραμμίζεται από την ψυχρότητα και την μνημειακή/αντιμνημειακή ιδιότητα του αλουμινίου.

Έτσι οι μπροστινές ανάγλυφες όψεις των γλυπτών ειναι επιμελώς δουλεμένες ενώ οι πίσω είναι πιο τραχιές, φανερώνοντας τον τρόπο που έχει δουλευτεί το γύψινο πρόπλασμα πριν χυτευτεί και αποκαλύπτοντας κινήσεις των χεριών και υφές των υλικών. Και οι δύο πλευρές, εμφανείς στο θεατή, εξερευνούν τα δίπολα της σκηνής και του παρασκηνίου, του προσώπου και του προσωπείου.

Πού θα μπορούσαν να κατοικούν αυτές οι δαιμονικες/αγγελικές μορφές; Μήπως περιφέρονται στους δρόμους των μητροπόλεων; Πώς ακούγεται το φτερούγισμα ή το σατυρικό γέλιο τους; Πάντως, η σύγχρονη πόλη αποτελεί ένα αφιλόξενο οικοσύστημα, γιατί τέτοιες μορφές θα μπορούσαν να ανατρέψουν την φαινομενική ισορροπία της και την ίδια την δομή της- ένα καπιταλιστικό κατασκεύασμα που φιλοξενεί στα σπλάχνα του ψυχές παγιδευμένες, αποστασιοποιημένες, όπου εργάζονται σαν γρανάζια, προς όφελος μιας πλασματικής "προόδου".

Το έργο Κωμωδία/ Comoedia εξετάζει το αστικό τοπίο που απλώνεται μπροστά μας με ένα ερώτημα: θα καταφέρει ο ποιητής να σώσει τήν πόλιν, όπως στους Βατράχους, ή μόνο μας παρατηρεί αμέτοχα πάνω από τον ουράνιο θόλο, όπως ο Δάντης όταν μετέβη στον Παράδεισο;