"Αυτή η πόλη, των ταξιδιωτών, των λιμενεργατών, των προσφύγων, των εργοστασίων, του ρεμπέτικου και του Ολυμπιακού, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για να σχεδιαστούν διακοσμητικά και χρηστικά αντικείμενα με τέτοια καλλιτεχνική ματιά που αποπνέουν μνήμες οικίες" διαβάζουμε στο μανιφέστο που ακολουθεί τη μόνιμη έκθεση "allilepidrasis" που παρουσιάζεται από το Lab Pirée Superstudio και τον αναγνωρισμένο βιομηχανικό σχεδιαστή Σωτήρη Λάζου στον χώρο του Lab Pirée – Π Gallery (Αιτωλικού 7, Πειραιάς).
Σε ένα πρώην καμπανάδικο του 1900, στη βιομηχανική περιοχή του Αγίου Διονυσίου, αντικείμενα συνυφασμένα με την κουλτούρα του Πειραιά, αντικείμενα από κεραμικό, μέταλλο και μάρμαρο συνομιλούν με το σύγχρονο design, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του μεγάλου λιμανιού της χώρας. "Ένας συνεχής διάλογος ανάμεσα στον χώρο και τον χρόνο". Ένα κρεμαστό φωτιστικό από τσιμέντο που φέρνει μνήμες από τη γιαγιά Ευανθία, ένα γλυπτό βρεφοδόχος για τα βρέφη που εγκαταλείφθηκαν στο παρελθόν, γένους θηλυκού τα περισσότερα, ντουντούκες από λευκό μάρμαρο και μέταλλο που μας γυρνάνε πίσω στην Καταστροφή της Σμύρνης, με αυτές τις ντουντούκες καλούσε ο Γιαπωνέζος καπετάνιος εμπορικού πλοίου τους Έλληνες για να ανέβουν στο καράβι και να σωθούν, ένας μικρός δίσκος από λευκό μάρμαρο που μας θυμίζει τις Κυριακές στα καφενεία του Πειραιά…
Η επίσκεψή μας στη βιομηχανική περιοχή του Αγίου Διονυσίου είχε αφετηρία το Pirée αλλά δεν είναι ο μόνος χώρος τέχνης της περιοχής. Σίγουρα, το Pirée πρώτο έδωσε το στίγμα, το σύνθημα και έστρεψε το ενδιαφέρον πολλών προς τον Πειραιά.
"To Lab Pirée είναι ένας πολυσυλλεκτικός χώρος, ο οποίος αποτελεί την εξέλιξη της εταιρίας με τα πλακίδια. Θέλαμε να μείνουμε πιστοί σε αυτό που μας ανέδειξε και διαμόρφωσε τη σημερινή ταυτότητά μας, δηλαδή την εμπορία πλακιδίων και ειδικών υλικών, αλλά ταυτόχρονα να το εξειδικεύσουμε και να το εξελίξουμε. Η συνέχειά του είναι η Π Gallery όπου παρουσιάζουμε τα καινούργια υλικά, τα art lofts τα οποία θα είναι χώροι φιλοξενίας, το νέο Lab Pirée concept store – café όπου θα παρουσιάζονται πιο ιδιαίτερα κομμάτια και νέες συνεργασίες με κεραμίστες, ζωγράφους, γλύπτες, μαζί με ένα πωλητήριο επίπλων από ειδικές φόρμες υλικών, καθώς και μία εσωτερική αυλή που θα διοργανώνονται events που θα αφορούν το design, την τέχνη και τα είδη της εταιρίας". Κάπως έτσι μας καλωσορίζει ο Κοσμάς Καραβάς στο Lab Pirée – Π District στην οδό Αιτωλικού. Είναι ο εμπνευστής και η ψυχή του οργανισμού, ξεκινώντας την πορεία του στην περιοχή με το εστιατόριο "Belle Amie" και συνεχίζοντας με τις διάφορες εκδοχές και χώρους του Pirée.
"Υπάρχει μία αλληλεπίδραση των χώρων. Προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε κάτι που θα ξεκινάει από τα πλακίδια, θα πηγαίνει στην τέχνη και στη φιλοξενία και θα καταλήγει στο design, στη γαστρονομία και στα events. Όλα αυτά είναι μία συνέχεια της εταιρίας, αλλά και ένας ζωντανός οργανισμός" μας λέει ο Κοσμάς Καραβάς, ενώ μας κάνει μία μικρή ξενάγηση στους νέους χώρους που είναι έτοιμοι να ανοίξουν σύντομα και ήδη προγραμματίζονται τα πρώτα events.
Πώς, όμως, από την εσωτερική διακόσμηση και τα πλακίδια, βρέθηκαν στην εστίαση, στις τέχνες και στο design; "Ήταν μία ανάγκη να μην μείνουμε σταθεροί σε ένα κομμάτι και να μπορέσουμε να πάμε πιο πέρα. Θεωρούμε ότι τα πλακίδια είναι μία μορφή τέχνης, καθώς πίσω τους υπάρχει η αίσθηση του design και της αρχιτεκτονικής. Στις εταιρίες πλακιδίων δουλεύουν πάρα πολλοί σχεδιαστές που έχουν σχεδιάσει σειρές ολόκληρες, και αυτό ήταν κάτι που μας έδωσε έμπνευση να κάνουμε τα πράγματα με τον δικό μας τρόπο... Είμαι ανήσυχο πνεύμα, δεν ήθελα να παραμείνω στα στενά πλαίσια μίας εταιρίας που σχεδιάζει ή πουλάει πλακίδια· ήθελα όλο αυτό να το εξελίξω, με αφετηρία πάντα τη βασική μας δουλειά" καταλήγει.
Ελάχιστα οικοδομικά τετράγωνα πιο μακριά, υπάρχει και το αγαπημένο καφέ-μπαρ "Pirée" (Κάστορος 78) και το Σημείον Pirée (Γραβιάς 37) με τα ιδιαίτερα events, τα handpicked έπιπλα και την καμπαρέ ατμόσφαιρα, όπως και το νεότερο Lab Pirée Superstudio Warehouse (Δραγατσανίου 59), ένα πρώην μηχανουργείο όπου πρόσφατα φιλοξένησε την έκθεση του Ρώσου καλλιτέχνη Igor Borisov, με έργα που δημιούργησε στη Γαλλία για την Ελλάδα, με ιδιαίτερη αγάπη για το νησί της Κιμώλου. "Το "Pirée" ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Είναι θεωρητικά ένας εμβληματικός χώρος γιατί νομίζω ανάλογος δεν υπάρχει στην Αθήνα· θα τον συναντήσεις μόνο στο εξωτερικό, είτε αυτό είναι το Βερολίνο, το Λονδίνο ή η Νέα Υόρκη, δηλαδή ένας χώρος εστίασης που μέσα του υπάρχει και μία γκαλερί, ένας χώρος για δρώμενα μέσα σε μία παλιά βιομηχανική ζώνη. Είναι ένας χώρος που μας κάνει να ονειρευόμαστε … Θεωρούμε ότι το "Pirée" είναι ένα από τα λίγα μαγαζιά που έφεραν την Αθήνα στον Πειραιά".
Τι είναι αυτό που τράβηξε στην αρχή κάποιον σε αυτή τη βιομηχανική περιοχή του Πειραιά, στον Άγιο Διονύση; Μία περιοχή με εγκαταλειμμένες αποθήκες, μηχανουργεία και συνεργεία, με ελάχιστα μαγαζιά εστίασης; "Ήρθα πρώτος στην περιοχή. Η συγκεκριμένη περιοχή είναι ο τόπος που μεγάλωσα, που έπαιξα, που με έφερνε ο μπαμπάς μου να βλέπω τα καράβια, τα τρένα στον Άγιο Διονύση. Εκεί ήταν τα πρώτα μου σκασιαρχεία από το σχολείο φεύγοντας από το σπίτι… Mε τράβηξε αυτή η αίσθηση από τότε, έβλεπα εγκαταλελειμμένες αποθήκες να υπάρχουν στο λιμάνι χωρίς να έχουν καμία χρήση και ήθελα πάρα πολύ να πάρουν ζωή. Να διατηρήσουν το ρόλο τους, αλλά να έχουν μέσα τους και κάτι καινούργιο, ενεργό, ιδιαίτερο".
Δεν θα μπορούσαμε να μην ρωτήσουμε και για το φαινόμενο του εξευγενισμού, με την ευρύτερη περιοχή να αναπτύσσεται ραγδαία, με νέους χώρους τέχνης και εστίασης. "Απορρίπτω απολύτως την ασύνετη προσέγγιση του επίκτητου εξευγενισμού. Είμαι υπέρμαχος της αναπαλαίωσης και διαφύλαξης των βιομηχανικών περιοχών, μηχανουργείων και πάσης φύσεως χώρων, οι οποίοι έχουν διαμορφώσει την έως τώρα εικόνα της περιοχής και αποπνέουν μία πνοή δημιουργίας και αυθεντικότητας. Απεχθάνομαι κάθε έννοια εξευτελισμού τους, καθώς είναι τα παρασκήνια ενός μυστήριου κόσμου… Οι χώροι αυτοί αποτελούν ορόσημα μιας άλλης εποχής, επισημάνσεις μιας πλούσιας βιομηχανικής κληρονομιάς. Στόχος του Lab Pirée Superstudio ήταν και συνεχίζει να είναι να αναδείξει και να διατηρήσει την κουλτούρα και τον πολιτισμό που έχουν τα κτίρια της περιοχής".
Η συζήτηση με τον Κοσμά Καραβά πηγαίνει φυσικά και στον ίδιο τον Πειραιά. Του τονίζω πόσο γρήγορα, μέσα σε λίγα λεπτά, έφτασα στην καρδιά του λιμανιού με το Μετρό. "Τον Πειραιά τον βλέπω να εξελίσσεται πάρα πολύ, ειδικά τα τελευταία 10 χρόνια. Ο δήμος και ο Γιάννης Μώραλης έχουν κάνει σπουδαία δουλειά. Τα έργα που έχουν γίνει στον Πειραιά είναι πολλά, ο Πύργος του Πειραιά θα δώσει τελείως διαφορετική οντότητα, η ανάπλαση του Αγίου Διονυσίου, όπως το Μικρολίμανο και η νέα ανάπλαση της Πειραϊκής. Τα έργα δίνουν ώθηση σε έναν τουρίστα να φύγει από το κέντρο της Αθήνας, να κατέβει στον Πειραιά και να ζήσει εδώ. Αυτό που στοχεύουμε, τουλάχιστον για την περιοχή του Αγίου Διονυσίου, με τα loft και τους χώρους που λειτουργούμε εδώ, είναι να εξελιχθεί σε ένα μικρό ταξίδι. Να μπορέσουμε να δώσουμε στον επισκέπτη του Πειραιά ένα πρόγραμμα για να επισκεφτεί τις γκαλερί που έχουν ανοίξει δίπλα μας ή στη δική μας γκαλερί, να μείνουν στις αποθήκες μας ή να έρθουν στο concept store όπου κάποιος θα μπορεί να κάτσει σε μία εσωτερική αυλή και θα παρακολουθήσει σινεμά ή θα δει ένα live".
Πέραν των νέων χώρων του οργανισμού Pirée που θα ανοίξουν μέσα στον Ιούνιο, μην ξεχνάμε και το all day café bar "Filotimos" και το "Foyer Café Bistrot" στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά από την ίδια ομάδα συνεργατών. "To "Foyer" του Δημοτικού Θέατρου Πειραιά είναι ένα κομμάτι που μας κάνει ευτυχισμένους. Έχουμε αυτή τη στιγμή τρεις χώρους οι οποίοι είναι μέσα στο τοπόσημο του Πειραιά, ενώ δεν βρίσκονται στη ζώνη των βιομηχανικών αποθηκών. Το Δημοτικό Θέατρο θεωρώ ότι είναι το μεγαλύτερο τοπόσημο της πόλης, πολύ εμβληματικό και εκεί έχουμε δημιουργήσει ένα φανταστικό φουαγιέ που δεν διαφέρει σε τίποτα με ένα βιεννέζικο καφέ, θεωρούμε ότι ίσως είναι το ωραιότερο φουαγιέ που υπάρχει σε θέατρο στην Ελλάδα. Ο "Filotimos" εξελίσσεται σε ένα καταπληκτικό bar bistro – wine bar, θα κάνει και αυτός πολλά πράγματα, πολύ κοντά στη φιλοσοφία της βασικής εταιρίας, καθώς και ένας νέος χώρος που ετοιμάζεται και θα είναι στην μπροστινή πλευρά του θεάτρου, ο οποίος -και αυτός- θα είναι συνυφασμένος με την εστίαση και την τέχνη…"
Ο οργανισμός Pirée έχει συνδεθεί με τον Πειραιά, αλλά στο τέλος της συνέντευξης μας περίμενε μία είδηση. "Το brand Π, δηλαδή η εταιρία Lab, βγαίνει και εκτός Πειραιά. Ετοιμάζουμε έναν καινούργιο χώρο, ένα Lab Pirée concept store στα Εξάρχεια, ο οποίος θα είναι χώρος πώλησης πλακιδίων και ένας χώρος-μικρογραφία μίας γκαλερί με ιδιαίτερα αντικείμενα. Ένας πολύ ωραίος χώρος, στο κεντρικότερο σημείο των Εξαρχείων, Ιπποκράτους και Βαλτετσίου. Είναι η αίσθηση του συνδέω την αδρότητα του λιμανιού, αυτή τη λιμανίσια αίσθηση, με τον αστικισμό της Αθήνας και την αλτερνατίβα των Εξαρχείων, και ένα όνειρο που γίνεται πραγματικότητα".
"Σε αυτόν τον γλυκό πατέρα που έφυγε" Κοσμάς Καραβάς
Π District, Αιτωλικού 7 & Δραγατσανίου, Πειραιάς – Τηλ: 210 4620513
