"Πάντα υπάρχει τρόπος να μεταφέρεις στο κοινό μια πληροφορία, όσο περίπλοκη κι αν είναι", μας διαβεβαιώνει ο πρόεδρος και συνιδρυτής του μη κερδοσκοπικού οργανισμού SciCo και ιδρυτής του Athens Science Festival, Θοδωρής Αναγνωστόπουλος. Αυτή είναι, άλλωστε, και η αποστολή του φεστιβάλ, που επιστρέφει ανανεωμένο στην Τεχνόπολη από 21 έως 23/10, με θεματική "Οι κόσμοι του αύριο": να μας αποκαλύψει τις συναρπαστικές πτυχές της επιστήμης με όχημα την τέχνη, τον πειραματισμό, αλλά και μια σειρά από διαδραστικά δρώμενα.
Με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, λοιπόν, και κύρια έμπνευση το Foresight, τη στρατηγική διερεύνηση πιθανών εκδοχών του μέλλοντος, η φετινή θεματική "Κόσμοι του αύριο" διερευνά έννοιες όπως η κλιματική κρίση, η τεχνητή νοημοσύνη και η αειφόρος ανάπτυξη, μέσα από βιωματικά εργαστήρια και διαδραστικά εκθέματα. Οι ιλιγγιώδεις ρυθμοί με τους οποίους τρέχουν σήμερα η τεχνολογία και η επιστήμη ώθησαν την οργανωτική ομάδα να σκεφτεί πώς εμείς εντασσόμαστε στο "αύριο". "Αν κάτι μας δίδαξε η πανδημία, είναι πως με ένα μη ενημερωμένο κοινό, το αύριο προμηνύεται ιδιαίτερα δύσκολο", μια όχι και τόσο καθησυχαστική δήλωση από τον Αναγνωστόπουλο, που όμως μας υπενθυμίζει την ανάγκη να εστιάσουμε την προσοχή μας σε "φλέγοντα" ζητήματα.
"Μικροί και μεγάλοι θα εξοικειωθούν με έννοιες που αρχικά μπορεί να φαίνονται δυσνόητες, όπως η βιωσιμότητα και η κυκλική οικονομία, ενώ θα δοθεί η ευκαιρία σε επιστήμονες να συσχετίσουν οποιοδήποτε επιστημονικό νέο με αυτούς τους τομείς", εξηγεί. Και, πράγματι, μέσα από 70 διαφορετικά δρώμενα, το κοινό θα δει από κοντά αληθινούς μετεωρίτες, θα αγγίξει τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και θα έρθει σε επαφή με τον κόσμο της χημείας μέσω πραγματικών και εικονικών πειραμάτων, αλλά και με την προσομοίωση των βαρυτικών κυμάτων. "Έχουμε δράσεις που θα μας κάνουν "να βουτήξουμε κάτω από την επιφάνεια του νερού” και θα μας μιλήσουν για υδάτινα οικοσυστήματα, αλλά και ορισμένες που θα μας δείξουν πώς να "προστατεύσουμε τις μέλισσες”", αναφέρει ο Θ. Αναγνωστόπουλος για το πολυθεματικό τριήμερο πρόγραμμα. Από φυσικά και τεχνολογικά "φαινόμενα" (σεισμοί, δορυφόροι, 3D εκτυπωτές και υπερυπολογιστές) έως θέματα με κοινωνικές και ηθικές προεκτάσεις, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η κλιματική αλλαγή, οι "Κόσμοι του αύριο" κρύβουν πτυχές που όχι απλώς αξίζει, αλλά είναι πλέον "επιτακτική ανάγκη" να γνωρίζουμε, σύμφωνα με τον ιδρυτή του φεστιβάλ.
Σημαντικό κομμάτι της φετινής διοργάνωσης αποτελεί επίσης η ρομποτική: πειράματα χημείας εκτελούνται από ρομπότ σε κουζίνα, διαδραστικά εκθέματα επεξηγούν τη λειτουργία των έξυπνων αυτοκινήτων αλλά και πώς μια… μπίρα μπορεί να καταλήξει στο Διάστημα. Οι προσκεκλημένοι επιστήμονες θα αναλύσουν τους διάφορους άξονες που προσεγγίζουν οι "Κόσμοι του αύριο", όπως τη χημεία των πλαστικών και το κατά πόσο πιστή είναι η κινηματογραφική μεταφορά των δεινοσαύρων. Το φεστιβάλ ρίχνει αυλαία με την ομιλία του Δρ. Βασίλη Χαρμανδάρη από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, ο οποίος θα μας ταξιδέψει σε δισεκατομμύρια γαλαξίες, αστέρια και πλανήτες, ενώ η Alessandra Mazzai θα μας κάνει να αναρωτηθούμε αν "είμαστε προετοιμασμένοι για την κλιματική αλλαγή", παροτρύνοντάς μας να συνεισφέρουμε στη διατήρηση της διαρκώς αυξανόμενης θερμοκρασίας της Γης.
Πέρα από την κλιματική κρίση και καθώς ολοένα περισσότεροι ειδικοί επισημαίνουν κάποιες "μεγατάσεις" που μακροπρόθεσμα επηρεάζουν την κοινωνία, την οικονομία και άλλους τομείς, ο Αναγνωστόπουλος ξεχωρίζει δύο ακόμα σημαντικές προκλήσεις που στοχεύει να αναδείξει το φεστιβάλ: την κατασπατάληση πόρων και τις δημογραφικές ανισορροπίες. Ο ίδιος, ως ένας από τους 4.000 εξερευνητές της ομάδας του "National Geographic" από το 2019, έχει συμμετάσχει σε διάφορα πρότζεκτ, ταξιδεύοντας με το εξερευνητικό πλοίο "Ναυτίλος" του Ocean Exploration Trust. Επικεφαλής του "Ναυτίλου" είναι ο διακεκριμένος ωκεανογράφος Bob Ballard, που αναγνωρίστηκε διεθνώς μετά την ανακάλυψη του ναυαγίου του "Τιτανικού", το ’85. Στην πιο πρόσφατη αποστολή του, "From Shore to the Abyss", η ομάδα μελέτησε το θαλάσσιο οικοσύστημα και την πολιτιστική κληρονομιά της Χαβάης, τα ναυάγια και τα μικροπλαστικά που ρυπαίνουν τη γύρω περιοχή. Ο Αναγνωστόπουλος (μοναδικός Έλληνας της αποστολής) συμμετείχε στη συλλογή δειγμάτων νερού και αέρα και στη μετέπειτα εργαστηριακή τους ανάλυση.
Ταυτόχρονα, έχοντας ειδικευθεί στον τομέα της επικοινωνίας της επιστήμης και της εκπαίδευσης, εκτελούσε καθημερινά εκπομπές από τον "Ναυτίλο" σε εκατοντάδες σχολεία ανά τον κόσμο. Δεν είναι επομένως τυχαίο το γεγονός ότι άτομα όπως ο καταξιωμένος εξερευνητής ηγούνται της διοργάνωσης ενός φεστιβάλ επιστήμης, που έχει ως στόχο τη διεύρυνση της γνώσης μας για τον πλανήτη και την προστασία των οικοσυστημάτων του. Αν και πολλοί εξακολουθούν να αγνοούν τις επαναλαμβανόμενες προειδοποιήσεις των επιστημόνων όσον αφορά περιβαλλοντικά ζητήματα, ενδεχομένως η ύπαρξη ενός τέτοιου φεστιβάλ να συμβάλει στην πιο αποτελεσματική ευαισθητοποίηση του κοινού γύρω από αυτά.
Μη χάσετε
Άθληση με ρομπότ
Ο Ελληνικός Οργανισμός Εκπαιδευτικής Ρομποτικής H.E.R.O. και η Minoan Robotsports Competition διοργανώνουν έναν αλλόκοτο διαγωνισμό αθλητικής ρομποτικής, που συνδυάζει το ποδόσφαιρο με την αρχαία τεχνική του σούμο.
Ο πλανήτης στην παλάμη σου
Η βραβευμένη διαδραστική έκθεση "Planets in your hand" μας καλεί να αντιληφθούμε μέσω της αφής και της όρασης τις ιδιαιτερότητες των πλανητών, από τη θερμοκρασία έως τις ατμοσφαιρικές και γεωλογικές συνθήκες.
Η τέχνη των οριγκάμι
Στις 23/10, ο δημιουργός των Origami Robotics, ενός ερευνητικού πεδίου στο οποίο η παραδοσιακή ιαπωνική τέχνη συνυπάρχει με τη ρομποτική, μας μιλάει για τις διάφορες μεθόδους και εφαρμογές τους.