Με την ανάγκη επιστροφής σε ένα τραγούδι καθαρών συναισθημάτων και λέξεων, η Δήμητρα Γαλάνη, η Ελένη Τσαλιγοπούλου και η Γιώτα Νέγκα ξεκινούν το Σάββατο 20/2 μια σειρά εμφανίσεων στο «PassPort Κεραμεικός». Μιλήσαμε μαζί τους για ένα πρόγραμμα που θέλουν να εξελιχθεί σε γιορτή.
Για πρώτη φορά και οι τρεις μαζί (ανά δύο έχουν συνεργαστεί στο παρελθόν), η Δήμητρα Γαλάνη, η Ελένη Τσαλιγοπούλου και η Γιώτα Νέγκα συνδυάζουν τη φιλία που τις συνδέει καθώς και τις καλλιτεχνικές και προσωπικές ανάγκες τους, σε μια πολυαναμενόμενη συνεργασία που επανακαθορίζει τη θέση του λαϊκού τραγουδιού στην κλίμακα των μουσικών αξιών μας. Τις συναντήσαμε στα διαλείμματα από τις πρόβες, όπου δουλεύουν μαζί με τη Μαργαρίτα Μυτιληναίου και μια «ορχήστρα Α΄ εθνικής», όπως τη χαρακτηρίζουν, ένα εγκάρδιο πρόγραμμα.
Δήμητρα Γαλάνη: «Να βρούμε πάλι το κέντρο βάρους μας»
«Εδώ και καιρό αισθάνομαι ότι υπάρχει μια ανάγκη να ξαναγυρίσουμε στα σημεία αναφοράς μας – αν συμβεί αυτό, τόσο σε προσωπικό όσο και συλλογικό επίπεδο, τότε όλα θα πάνε προς το καλύτερο. Τα τραγούδια που έχουμε επιλέξει είναι εκείνα που έχει τραγουδήσει όλος ο κόσμος, οποιασδήποτε τάξης ή επιπέδου μόρφωσης. Αν τα βάλουμε κάτω, θα δούμε ποιος είναι ο πολιτισμός μας. Το καλό λαϊκό τραγούδι βάζει πάντα ένα μέτρο στα πράγματα. Δεν έχει άναρθρες κραυγές. Έχει φως και το αίσθημα ελευθερίας που σου δίνει η θέα προς τη θάλασσα. Φέρνει μπροστά μας ό,τι συνθέτει τον ελληνισμό και την ελληνικότητα. Κι ο Έλληνας φωνάζει απελπισμένα μέσα από τα τραγούδια του: “Θέλουμε να είμαστε ενωμένοι, μη μας χωρίζετε”.
Για να πούμε τέτοια τραγούδια, η επιλογή της Ελένης ήταν εκ των ων ουκ άνευ. Τη θαυμάζω απεριόριστα, γιατί έχει βαθιά περασμένη μέσα της την παράδοση και την έχει εξελίξει. Από την άλλη, η Γιώτα έχει το κίνητρο και το ήθος των μεγάλων λαϊκών τραγουδιστριών. Παρέα μ’ αυτές τις δύο γυναίκες αισθάνομαι κι εγώ πολύ ασφαλής. Κι όλο αυτό, μαζί με τη Μαργαρίτα τη Μυτιληναίου, που μας βοηθάει στο πρόγραμμα, αγκαλιάζεται από μια μπάντα μουσικών που καθορίζουν το αποτέλεσμα “καθαρίζοντας” τον ήχο του λαϊκού μας τραγουδιού και φέρνοντάς τον στο σήμερα, μέσα από τη μοναδική επιδεξιότητα και μουσικότητά τους. Το αποτέλεσμα είναι μια δουλειά ομαδική.
Αισθάνομαι σαν να ξανανοίγω το σπίτι μου σε φίλους. Έτσι δουλεύω πάντα, γι’ αυτό θεωρώ ότι πετυχαίνουν τα προγράμματα που κάνουμε. Γιατί τα υπογράφουμε με την καρδιά μας. Κι ο κόσμος όταν αισθάνεται την αλήθεια, την αγκαλιάζει. Πολλές φορές “αγκαλιάζει” και το ψέμα, αλλά ξέροντας πολύ καλά ότι είναι ψέμα. Το αποθεώνει και το εξαφανίζει την ίδια στιγμή. Ό,τι όμως αγαπάει και του έχει μιλήσει στην καρδιά το κρατάει μέσα του ως κάτι πάρα πολύ ακριβό».
Ελένη Τσαλιγοπούλου: «Θέλουμε να βραχνιάσει ο κόσμος!»
«Το λαϊκό τραγούδι φθάρθηκε μέσα μου και μέσα μας εξαιτίας της κακομεταχείρισής του στα μεγάλα μαγαζιά. Σαν να χάσαμε την ψυχή του. Δεν είναι τυχαίο ότι μετά το 2008 αρχίσαμε να ξανακοιτάμε προς τα πίσω, προς το λαϊκό και το ρεμπέτικο, με μια νέα ματιά. Όταν ξεκινάει μια μετάβαση σε περιόδους κρίσης, τότε ξαναπιάνουμε το νήμα από την αρχή. Αυτό είναι το σωστό. Γι’ αυτό μας προσκάλεσε η Δήμητρα, ήταν δική της ιδέα.
Την πρώτη φορά που βρέθηκα μαζί της ήταν σε μια παράσταση του Ξαρχάκου το 1988, όπου έκανα τις δεύτερες φωνές. Μου έκανε εντύπωση πώς μιλούσε, πώς γελούσε. Δεν είχε “ύφος”. Όσο για τη Γιώτα, όταν την άκουσα κάποτε σε ένα ραδιοφωνικό σταθμό, τηλεφώνησα στον παραγωγό για να μας φέρει σε επαφή ώστε να τη συγχαρώ και να τη γνωρίσω. Είχα το παράπονο ότι δεν υπήρχαν λαϊκές τραγουδίστριες κι εκείνη διατηρεί την τεράστια μνήμη τους και έχει αφομοιώσει όλα τα λαϊκά γυρίσματα.
Με δουλειά, σκέψη και εμμονή, προσπαθούμε να μην είναι αναμενόμενη η τωρινή μας συνάντηση. Θέλουμε να τραγουδήσει ο κόσμος, να φωνάξει, να βραχνιάσει, να εκτονωθεί, χωρίς να τον ενδιαφέρει να δείξει τα ωραία του ρούχα!»
Γιώτα Νέγκα: «Σαν να μου έδωσε ο θεός ένα κομμάτι απ’ όσα ονειρεύομαι»
«Το καλοκαίρι τραγουδήσαμε με τη Δήμητρα στον κήπο του Μεγάρου. Κολλήσαμε πολύ αρμονικά στη σκηνή και τα πρώτα σχόλια των κοντινών μας ανθρώπων ήταν ότι θα έπρεπε να κάνουμε κάτι μαζί. Είναι σπουδαία η Δήμητρα, είναι δασκάλα. Η παρέα συμπληρώθηκε από την Ελένη, φίλη στενή και των δυο μας. Έτσι συντίθεται ένα παζλ πολύχρωμο και σφιχτό. Εμένα μου φτάνει να νιώθω στη σκηνή ότι θέλω να πάρω αγκαλιά τη Δήμητρα, την Ελένη, τους μουσικούς και να βλέπω την ίδια διάθεση στον κόσμο από κάτω. Να απλώνει ο άλλος το χέρι για να αγκαλιάσει την κοπέλα του, να χαιρετάει το φίλο του, να δακρύζει και να γελάει. Να είναι μαλακωμένος, ευδιάθετος, ζωντανός, κι αυτό να βγαίνει από την ψυχή του.
Δεν είναι προϊόν στρατηγικής η επιστροφή μας στο λαϊκό. Επειδή δεν είμαστε μόνο εκφραστές μιας τέχνης, αλλά κομμάτια της κοινωνίας, είναι ανάγκη και δική μας, όπως και του κόσμου, να θυμηθούμε τι ακούγαμε, πώς γλεντούσαμε, τι έλεγαν τα παλιότερα τραγούδια. Δεν μπορούμε να αφηνόμαστε στην τύχη και να μη θυμόμαστε από πού ερχόμαστε. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε δημιουργώντας αντάξιο έργο. Αυτή η συνεργασία είναι σαν να άκουσε ο θεός τα όνειρά μου και να μου δίνει ένα κομμάτι απ’ αυτά».
Οι μουσικοί που συμμετείχαν καθοριστικά στη δημιουργία του προγράμματος και του ήχου του, και θα βρεθούν στη σκηνή μαζί με τις τρεις καλλιτέχνιδες είναι οι: Σεραφείμ Γιαννακόπουλος (ντραμς), Αργύρης Διαμαντής (κρουστά), Νίκος Κατσίκης (μπουζούκι, τζουράς), Θωμάς Κωνσταντίνου (ούτι, λαούτο, μπουζούκι), Σπύρος Μάνεσης (πιάνο), Στέλιος Προβής (μπάσο), Απόστολος Τσαρδάκας (κανονάκι, μπαγλαμά), Σπύρος Χατζηκωνσταντίνου (ηλεκτρική και ακουστική κιθάρα) και Αριστείδης Χατζησταύρου (κλασική και ακουστική κιθάρα).
