Εσείς τσεκάρετε το setlist μιας μπάντας προτού πάτε στη συναυλία της; Η προσωπική θέση μου είναι ένα κατηγορηματικό "όχι", ειδικά αν είναι πρόκειται για συγκρότημα που ακούς πολύ, αφού νιώθω πως είναι ισάξιο με το να διαβάζεις τι συμβαίνει σε μια ταινία ενώ πας σινεμά. Ισχυρισμός που έφερε τη μήνι της παρέας μου, στη σχετική συζήτηση που κάναμε περιμένοντας να βγουν στη σκηνή του Gagarin 205 οι Protomartyr. Εκείνοι, σαφώς, γνώριζαν ακριβώς τι επρόκειτο να μας παίξουν οι Αμερικάνοι, οι οποίοι επισκέπτονταν ξανά την Αθήνα πέντε χρόνια από τη θερινή εμφάνισή τους στο Eject Festival. Θυμάστε, τη μέρα που η Πλατεία Νερού έγινε όνομα και πράγμα, όταν ξέσπασε καταρρακτώδης βροχή την ώρα που έπαιζαν οι Nick Cave & the Bad Seeds, οι οποίοι απτόητοι ολοκλήρωσαν το σετ τους.
Τέτοιες εξελίξεις δεν αναμένονταν στο κλειστό του Gagarin 205, όπου από νωρίς ο κόσμος είχε συγκεντρωθεί για να παρακολουθήσει τους Αθηναίους Commuter. Το σχήμα, το οποίο τον Ιανουάριο κυκλοφόρησε ένα ομώνυμο EP και ετοιμάζει το ντεμπούτο του, παρέδωσε πρώτης τάξης θορυβώδες post punk με τον ένα κιθαρίστα να κλέβει την προσοχή φορώντας φόρεμα αλά Mark Bowen (βλ. Idles). Συνολικά, απέδειξαν πως αποτελούν μια από τις πιο πολλά υποσχόμενες προσθήκες στα μουσικά πράγματα της πρωτεύουσας, τα οποία έχουν εμπλουτιστεί χαρακτηριστικά τα τελευταία χρόνια. Σημειώστε τους Commuter και μελλοντικά δείτε τους ζωντανά, δε θα απογοητευτείτε.
Τη σκυτάλη πήραν οι Protomartyr, θαρρείς συνεχίζοντας από εκεί που σταμάτησαν το καλοκαίρι του ’18. Στο επίκεντρο ο βροντόφωνος τραγουδιστής Τζο Κέισι, ενδεδυμένος με την αμφίεση με την οποία έχει ταυτιστεί. Δηλαδή, αυτή του κουλ καθηγητή προσωκρατική φιλοσοφίας που έρχεται να παίξει σερί από διάλεξη. Ο άνθρωπος, απλά, αρνείται να βγάλει το σακάκι του, δεν πάει να έχει πενήντα βαθμούς Κελσίου έξω - πάντα με μια μπύρα ανά χείρας. Βέβαια, μικρή σημασία έχουν αυτές οι, μάλλον άβολες, στιλιστικές επιλογές του, από τη στιγμή που δε χάνει απολύτως τίποτα η επίδοσή του όπως και εκείνη των συμπαικτών του. Οι Αμερικάνοι ξεκινήσαν το σετ τους με δύο σερί κομμάτια από το νέο άψογο άλμπουμ τους "Formal Growth in the Desert", με το "Make Way" να λειτουργεί στην εντέλεια ως opening, προτού περάσουν στο παλαιότερο "Windsor Hum" από το "Relatives in Descent" (2017).
Γενικά, πολύ χοντρικά τα κομμάτια των Protomartyr μπορούν να χωριστούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Από τη μία είναι εκείνα που ξεκινούν με μια πωρωτική εισαγωγή, πότε με βάση εθιστικά ριφς πότε το γκρουβ των Σκοτ Ντέιβιντσον (μπάσο) και Άλεξ Λέναρντ (ντράμς), προτού οδηγηθούν σε ένα ισοπεδωτικό κρεσέντο όπως στο προαναφερθέν "Windsor Hum" ή το "Pontiac 87" (το οποίο συνοδεύτηκε με παλαμάκια). Από την άλλη, βρίσκονται κομμάτια που έχουν τη δύναμη από σφηνάκι που σε χτυπά κατακούτελα, αφού οι Κέισι και ΣΙΑ ξεκινούν να παίζουν μανιωδώς σε ένα καρδιοχτύπι, σε τραγούδια σαν τα "For Tomorrow" και "I Forgive You". Όλα ακούστηκαν στη Λιοσίων υπενθυμίζοντάς μας γιατί το σχήμα από το Ντιτρόιτ βρίσκεται στην πρωτοκαθεδρία του post punk την τελευταία δεκαετία. Ένα είδος με ομολογουμένως ανεπαρκή ονοματοδοσία, αλλά όλοι καταλαβαίνουμε ως "περπατάω νευρικά μπρος πίσω ενώ παίζουν εκκωφαντικές κιθάρες κι εγώ φωνάζω τα απωθημένα μου". Κάτι που μας παραδόθηκε στην εντέλεια σε αρκετές αξιομνημόνευτες στιγμές του, όπως στην κορύφωση του "Polacrilex Kid" όπου εκφράζεται η απορία: "Can you hate yourself but still deserve love?".
Από εκεί και πέρα, οι Protomartyr είναι μπάντα που αφήνει τη μουσική να μιλήσει για εκείνους. Έτσι, παρότι και στοιχειωδώς επικοινωνιακοί και προσβάσιμοι υπήρξαν, δίνοντας ειλικρινείς ευχαριστίες στο κοινό που θερμά τους παρακολουθούσε, η μεστή εμφάνισή τους δύσκολα θα χαρακτηριζόταν ξεσηκωτική. Επαγγελματίες όντες, έπαιξαν τραγούδια από όλη τη δισκογραφία τους, αν και ένα μικρό παράπονο για την απουσία του "Half Sister" υπάρχει – θα ήταν υπέροχο για φινάλε. Η υπόσχεσή τους πως θα επιστρέψουν στην Αθήνα ελπίζουμε να εκπληρωθεί, αφού φάνηκε πως όλοι μας στο τέλος βγήκαμε με χαμόγελα από το Gagarin.