Διαμορφωτές του symphonic metal ήχου, οι Φινλανδοί Nightwish ευτύχησαν να γίνουν όνομα με ευρεία αποδοχή στα '00s, κερδίζοντας φίλους από πολλές κατευθύνσεις, αλλά κι ένα γερό εμπορικό πάτημα στο mainstream, το οποίο διατηρούν και στις μέρες μας.
Ωστόσο, αν και η Ελλάδα βρίσκεται ψηλά στις χώρες που τους στήριξαν, έχουν να φανούν 15 χρόνια για συναυλία στα μέρη μας. Αυτό όμως αλλάζει τώρα, καθώς μετράμε πια αντίστροφα για τον ερχομό τους –τον πρώτο με την εκρηκτική Floor Jansen ως τραγουδίστρια– που θα εκκινήσει παράλληλα και το φετινό Release Athens Festival (Τετάρτη 7/6, Πλατεία Νερού). Ευκαιρία, λοιπόν, να διηγηθούμε 10 ιστορίες που τους χαρακτήρισαν, στα 27 έτη πορείας τα οποία μετρούν μέχρι σήμερα.
Να είσαι metal ή να μην είσαι;
Οι Nightwish δεν ξεκίνησαν ως metal μπάντα. Το καλοκαίρι του 1996, παραθερίζοντας σε ένα νησάκι της λίμνης Pyhäjärvi, στην κωμόπολη Kitee της Φινλανδίας (από όπου και κατάγεται), ο 20άχρονος κιμπορντίστας Tuomas Holopainen τους συνέλαβε ως ακουστικό, ατμοσφαιρικό γκρουπ με γυναίκα τραγουδίστρια, στα πρότυπα των Ολλανδών Gathering και των Νορβηγών Theatre Of Tragedy. Το όραμα αυτό καταγράφεται στα τρία τραγούδια ενός demo που ηχογράφησαν τον Δεκέμβριο του 1996, το οποίο θα δινόταν αργότερα στη δημοσιότητα ως bonus υλικό. Ένα από αυτά, το "Nightwish", πρόσφερε και το όνομα στο έως τότε ανώνυμο γκρουπ.
Μια τυχαία μοναδικότητα
Η Tarja Turunen γνώριζε τον Tuomas Holopainen από το σχολείο, ενώ ως πρώτη καθηγήτρια πιάνου είχε τη μητέρα του, Kirsti Nortia-Holopainen. Όταν της πρότεινε να τραγουδήσει για τους Nightwish, ωστόσο, δεν περίμενε κάτι τόσο οπερατικό: τη φανταζόταν πιο κοντά στο αρχέτυπο της Kari Rueslåtten (των The 3rd And The Mortal). Αποφασίζοντας λοιπόν για μια power metal πλεύση με συμφωνικά στοιχεία, δημιουργήθηκε ένας συνδυασμός ήχου και φωνής που δεν είχε ξαναδοκιμαστεί, χαρίζοντας στο νεότευκτο γκρουπ ένα διακριτό στοιχείο, το οποίο έπαιξε ρόλο-κλειδί στην επιτυχία που γνώρισαν. Λίγους μήνες πριν το ντεμπούτο των Nightwish, βέβαια, είχε βγει και ο πρώτος δίσκος των Ολλανδών Within Temptation, οι οποίοι έπρατταν κάτι ανάλογο. Ωστόσο το δικό τους κλίμα, τότε, ήταν πιο goth metal, ενώ η Sharon den Adel, παρά τα κρυστάλλινα φωνητικά της, είναι μια αυτοδίδακτη μέτζο-σοπράνο και όχι "κλασικοσπουδαγμένη" σαν την Turunen.
Συλλεκτικές συγκινήσεις
O Ewo Pohjola, διευθυντής της δισκογραφικής Spinefarm, πρόσφερε μεν συμβόλαιο στους Nightwish (1997), μα το label δεν πίστεψε σε ό,τι ήθελαν να κάνουν. Είδαν όμως έκπληκτοι το τραγούδι "The Carpenter" να σκαρφαλώνει στο #3 των charts, συμπαρασύροντας και τις πωλήσεις του άλμπουμ Angels Fall First, που είχε βγει σε μόλις 500 αντίτυπα. Η Spinefarm έσπευσε λοιπόν να το επανακυκλοφορήσει με εμπλουτισμένη και τροποποιημένη tracklist, καθιστώντας την πρώτη βερσιόν εξαιρετικά συλλεκτική: το 2012 κάποιος πλήρωσε πάνω από 1.000 ευρώ προκειμένου να την κερδίσει σε δημοπρασία στο eBay, ενώ η τρέχουσα τιμή στο Discogs αγγίζει τα 2.700 ευρώ.
Γιουροβίζιον όνειρα
Τι θα είχε γίνει, άραγε, αν ήταν οι Nightwish που κέρδιζαν τη Γιουροβίζιον με κάτι σαν metal, 6 χρόνια πριν το κάνουν οι συμπατριώτες τους Lordi; Θα είχαν άραγε περάσει πιο γρήγορα στο ευρωπαϊκό κοινό; Δεν θα το μάθουμε ποτέ, πάντως εκείνοι το επιχείρησαν στα σοβαρά ενόψει του διαγωνισμού του 2000 –σε μια κίνηση λίαν αμφιλεγόμενη για συγκρότημα του χώρου τους, που έμελλε να γίνει βούτυρο στο ψωμί των επικριτών τους. Σε κάθε περίπτωση, το "Sleepwalker", χαρακτηριστικό του τότε στυλ τους, μα με το metal στοιχείο πιο "χαμηλωμένο", έφτασε κοντά, αλλά έχασε στον φινλαδικό τελικό από τη Nina Åström. Η οποία πήγε στη Γιουροβίζιον, κάνοντας μια τρύπα στο νερό (18η σε σύνολο 24 συμμετοχών).
Μια ξεχασμένη διάλυση
Η πρώτη μεγάλη κρίση των Nightwish ήρθε τον Σεπτέμβριο του 2001. Μετά την ολοκλήρωση των συναυλιακών υποχρεώσεων της τότε τουρνέ, ο Tuomas Holopainen αποφάσισε τη διάλυση της μπάντας και προσανατολίστηκε προς κάποιο νέο εγχείρημα, για το οποίο ήθελε ως τραγουδιστή τον Tony Kakko των Sonata Arctica.
Την ιστορία διηγείται ο ίδιος στο τέλος του ντοκιμαντέρ End Of Innocence (2003), αποκαλύπτοντας ότι η υπόθεση κράτησε για κάτι παραπάνω από μία εβδομάδα, δημιουργώντας σημαντικές εντάσεις. Η αιτία δεν είναι σαφής, σχετίζεται πάντως με το αίσθημα μιας γενικότερης καθίζησης στη ζωή του. Τα ζητήματα επιλύθηκαν τελικά με την απόλυση του μπασίστα Sami Vänskä, την οποία ωστόσο ο Holopainen δεν είχε το θάρρος να του ανακοινώσει ο ίδιος: αν και ήταν μια δεκαετία φίλοι, τον ενημέρωσε ο Ewo Pohjola, από το νέο του πόστο ως μάνατζερ του γκρουπ.
Το πιο χρυσοπληρωμένο άλμπουμ της φινλανδικής δισκογραφίας
Οι Nightwish έγιναν διεθνείς σταρ με το πέμπτο τους άλμπουμ "Once" (2004), το οποίο πέτυχε να φέρει κοντά τους το μαυροντυμένο κοινό των Evanescence, πουλώντας 2.300.000 αντίτυπα σε παγκόσμιο επίπεδο και ανοίγοντάς τους ακόμα και πολύ δύσκολες αγορές, όπως π.χ. αυτή των Η.Π.Α. Ήταν το πιο ακριβό άλμπουμ που είχε φτιαχτεί μέχρι τότε στην ιστορία της φινλανδικής δισκογραφίας –ρεκόρ που θα έσπαγε ξανά, στο επόμενο άλμπουμ "Dark Passion Play"– με τη Spinefarm να ξοδεύει αφειδώς ακόμα και για τα βιντεοκλίπ: εκείνο για το "Nemo", λ.χ., κόστισε 80.000 ευρώ.
Πρώτη φορά στην Ελλάδα
Χάρη στο "Once" οι Nightwish πέρασαν για πρώτη φορά και από την Ελλάδα, δίνοντας μια συναυλία στο ιστορικό Rockwave Festival 2004, το πρώτο που διεξήχθη στο "Terra Vibe" της Μαλακάσας. Στους τότε metal κύκλους, βέβαια, έγινε κάμποσο σούσουρο για το πώς γινόταν να παίζουν πάνω από τους σεβάσμιους Queensrÿche (headliners ήταν πάντως οι Judas Priest, για την ιστορία), όμως είναι γεγονός ότι οι νεότερες ηλικίες πήγαν στο φεστιβάλ κυρίως για αυτούς. Έχοντας έτσι την ευκαιρία να τους θυμούνται με την Tarja Turunen, καθώς σύντομα τα πράγματα θα άλλαζαν.
Η έξωση της Tarja Turunen
Η παγκόσμια περιοδεία για το "Once" πραγματοποίησε πανηγυρικό φινάλε με μια συναυλία στη Hartwall Arena του Ελσίνκι, η οποία καταγράφηκε και σε CD/DVD υπό τον τίτλο "End Of An Era". Και ήταν πράγματι τέλος εποχής, αφού, αμέσως μετά, ο Holopainen απέλυσε την Turunen, έχοντας τη στήριξη και των υπολοίπων (θα την αντικαθιστούσε η Anette Olzon). Το είχαν ήδη προαποφασίσει, αν και αργότερα μάθαμε ότι και η Turunen σκόπευε να φύγει, μετά από ένα ακόμα άλμπουμ και τη σχετική περιοδεία. Όλα, μάλιστα, έγιναν με άγαρμπο τρόπο, δηλαδή με ανοιχτές επιστολές και κατηγορώ για ντιβίστικες συμπεριφορές, με συνεντεύξεις Τύπου, με δημόσιες ανακοινώσεις. Οι οποίες έριξαν τη μπάντα σε περίοδο εσωστρέφειας, αλλά προξένησαν τραύμα και στους φίλους της, που ακόμα ερίζουν για το ποιος φταίει και για το αν εκεί έληξε η "κλασική εποχή" των Nightwish.
Η απόλυση της Anette Olzon
Όπως όλοι περίμεναν, το φιλόδοξο άλμπουμ Imaginaerum (2011) θα υποστηριζόταν από μια νέα παγκόσμια περιοδεία, η οποία ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2012, μα δεν εξελίχθηκε ομαλά: στα τέλη Σεπτέμβρη, ενώ η μπάντα βρισκόταν στις Η.Π.Α., η Anette Olzon αρρώστησε. Για να μην ακυρώσουν λοιπόν μια προγραμματισμένη συναυλία στο Denver, οι Nightwish την έκαναν κανονικά χρησιμοποιώντας δύο τραγουδίστριες από τη support μπάντα των Kamelot, την Elize Ryd και την (πιο διάσημη, πλέον) Alissa White-Glutz.
Λίγο μετά, όμως, η Olzon έβγαλε δημόσια ανακοίνωση, λέγοντας ότι ποτέ δεν ρωτήθηκε, κρίνοντας την απόφαση που πάρθηκε ως λανθασμένη. Την επόμενη μέρα οι Nightwish την απέλυσαν και πήραν ως τραγουδίστρια την Ολλανδέζα Floor Jansen των After Forever. Όμως η Olzon συνέχισε το σίριαλ στις αρχές του 2013, δίνοντας συνεντεύξεις στις οποίες ισχυρίστηκε πως πραγματική αιτία απομάκρυνσής της στάθηκε το γεγονός ότι ήταν έγκυος στο τρίτο της παιδί, αλλά οι Nightwish δεν επιθυμούσαν να αναβάλλουν την περιοδεία περιμένοντάς τη να γεννήσει και να επιστρέψει.
Το καβούρι των Nightwish
Το άλμπουμ Endless Forms Most Beautiful (2015) αντλούσε τον τίτλο του από την κατακλείδα του Δαρβίνου στο περίφημο βιβλίο για την Καταγωγή των Ειδών (1859), έχοντας μια χαλαρή κεντρική ιδέα για την εξέλιξη της ζωής στη Γη –γι' αυτό, άλλωστε, ήρθε και ο διάσημος βιολόγος Richard Dawkins ως καλεσμένος στις ηχογραφήσεις (και στη συναυλία των Nightwish στο Wembley τον Δεκέμβριο του 2015), συνεισφέροντας απαγγελίες. Ο επιστημονικός κόσμος ανταπέδωσε τη φιλοφρόνηση το 2020, όταν ένα άγνωστο μέχρι πρότινος είδος προϊστορικών καβουριών ονομάστηκε επισήμως "Tanidromites nightwishorum", προς τιμήν του φινλανδικού γκρουπ.
