"Κρητικοπούλα": Ερωτικές ανατροπές, πεντοζάλι και πατριωτισμός

Στην ενετοκρατούμενη Κρήτη, η λαϊκή δυσαρέσκεια όλο και μεγαλώνει. Θέλοντας να πάρει μέρος στις υποθέσεις του τόπου της, παρά τους περιορισμούς της εποχής για το φύλο της, η Αρετή μεταμφιέζεται σε άνδρα (Μανωλιός) και γίνεται μέλος μιας επαναστατικής ομάδας, η οποία στοχεύει στην επίτευξη της ανεξαρτησίας του νησιού. Μια μέρα, εντελώς τυχαία, σώζει μαζί με τον συναγωνιστή της Παύλο την Κοντέσα, την κόρη του Δούκα, κατά τη διάρκεια ενός ατυχήματος με άλογο – με αποτέλεσμα να προσκληθούν ενώπιόν του. Τότε, όμως, αρχίζουν να συμβαίνουν διάφορα ευτράπελα, καθώς ο "Μανωλιός" γοητεύει όλες τις γυναίκες του παλατιού. Μεταξύ τους, μάλιστα, και την ίδια τη Δούκισσα.

Αν και τον Μάρτιο του 1916 οι σχέσεις μεταξύ του βασιλιά Κωνσταντίνου και του Ελευθέριου Βενιζέλου όδευαν προς το χειρότερό τους σημείο, οι δυο τους έκαναν ένα διάλειμμα από το βαρύ πολιτικο-στρατιωτικό κλίμα των ημερών για να παρακολουθήσουν την πρεμιέρα της "Κρητικοπούλας" του Σπύρου Σαμάρα. Η όπερα καταχειροκροτήθηκε από το αθηναϊκό κοινό, που απόλαυσε το συνδυασμό πατριωτισμού, τραγουδιού, ερωτικών ανατροπών και κρητικών χορών. Στη συνέχεια, όμως, όπως συνέβη και με άλλες εγχώριες όπερες, ξεχάστηκε σχεδόν ολότελα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, όταν αναζωπυρώθηκε και πάλι το ενδιαφέρον, η μουσική της θα χρειαζόταν να αποκατασταθεί· δουλειά που έφερε σε πέρας ο Γιάννης Τσελίκας.

Δέκα χρόνια πριν, λοιπόν, η "Κρητικοπούλα" αναβίωσε στο πλαίσιο των εορτασμών της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Σπύρου Σαμάρα. Και παρουσιάστηκε στην πλήρη της εκδοχή για πρώτη φορά από το 1916, σε σκηνοθεσία του Πέτρου Ζούλια, με σκηνικά και κοστούμια της Αναστασίας Αρσένη. Το αποτέλεσμα έκανε μεγάλη αίσθηση, δημιουργώντας ένα από τα σπουδαιότερα καλλιτεχνικά ορόσημα του 2011. Το επιτυχημένο κωμικό στοιχείο, συνδυασμένο με τη σαιξπηρική πλοκή, με τις καλοσχηματισμένες μελωδίες του Σαμάρα, αλλά και με μια ισχυρή ελληνική ταυτότητα (παρά το ενετικό φόντο, το ποιητικό κείμενο του Νικόλαου Λάσκαρη και του Πολύβιου Δημητρακόπουλου απηχούσε τις κρητικές επαναστάσεις του 19ου αιώνα), οδήγησε σε εκ νέου αποθέωση. Αυτήν τη φορά από μια πολύ διαφορετική Αθήνα σε σύγκριση με το 1916, που βρισκόταν όμως κι εκείνη στη δίνη νέων διχασμών, λόγω της οικονομικής κρίσης.

Τώρα η επιτυχημένη παράσταση του Ζούλια επιστρέφει, με τον Ανδρέα Τσελίκα να αναλαμβάνει τη μουσική διεύθυνση και τον Σταύρο Μπερή τη διεύθυνση της χορωδίας. Και κάνει πρεμιέρα στο θέατρο Ολύμπια το Σάββατο 18/12 για 6 παραστάσεις, φιλοδοξώντας να αποτελέσει μία από σημαντικότερες χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις του Δήμου Αθηναίων. Μάλιστα, ορισμένοι από τους τραγουδιστές που συμμετείχαν στο καθοριστικό ανέβασμα του 2011 επιστρέφουν για να ξαναπαίξουν τους ίδιους ρόλους, δίπλα σε νεότερους συναδέλφους τους, οι οποίοι θα έχουν την ευκαιρία να δοκιμαστούν σε ένα έργο με αρκετές τεχνικές, εκφραστικές και σκηνικές απαιτήσεις. 

Η Ελένη Βουδουράκη θα επιστρέψει λοιπόν ως Αρετή, ο Διονύσης Τσαντίνης θα ξαναπαίξει τον Δούκα και η Τζούλια Σουγλάκου θα επανεμφανιστεί ως Δούκισσα. Στη δεύτερη διανομή των ίδιων ρόλων θα δούμε (αντίστοιχα) τη Μιράντα Μακρυνιώτη, τον Γιώργο Παπαδημητρίου και τη Μαρία Βλαχοπούλου. Την Κοντέσα θα παίξει η Μαριλένα Στριφτόμπολα (δεύτερη διανομή: Άννυ Φασσέα), ενώ τον χαρακτήρα του Παύλου αναλαμβάνει τώρα ο Δημήτρης Πακσόγλου, με τον Κωνσταντίνο Κληρονόμο στη δεύτερη διανομή.