Ένα κατάμεστο Ηρώδειο υποδέχθηκε τις προάλλες (14/6) την πρώτη ζωντανή συναυλία κλασικής μουσικής στην Αθήνα, μετά από σχεδόν …επτά μήνες λόγω πανδημίας! Επρόκειτο για το εορταστικό γκαλά για τα 30 χρόνια λειτουργίας του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, που φιλοξενήθηκε στο πλαίσιο του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών, εγκαινιάζοντας και τις μουσικές εκδηλώσεις αυτού.
Θέλοντας να προσδώσει τη δέουσα μεγαλοπρέπεια, το Μέγαρο μετακάλεσε διάσημες προσωπικότητες του χώρου, τον Ινδό αρχιμουσικό Ζούμπιν Μέτα, τον βιολιστή Πίνκας Ζούκερμαν και την Ορχήστρα του Φλωρεντινού Μουσικού Μαΐου σ’ένα πρόγραμμα με συνθέσεις Μπραμς, και μάλιστα συγγενούς ύφους και περιεχομένου, αμφότερες σε ρε μείζονα, το μοναδικό «Κοντσέρτο για βιολί» και την 2η Συμφωνία.
Πλήθος κόσμου (από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, την πρώην βασιλική οικογένεια και πολλά μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου μέχρι χιλιάδες επώνυμους και απλούς φιλόμουσους) συνέρρευσε στο ρωμαϊκό κοίλο, τηρώντας υποδειγματικά τα μέτρα. Δυστυχώς, οι ασταθείς καιρικές συνθήκες εκείνης της ημέρας επεφύλασσαν -λίγο μετά την έναρξη της συναυλίας- μια επίμονη βροχή, που δεν επέτρεψε να ακουσθεί παρά μόνο το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος (περίπου 35’) του «Κοντσέρτου για βιολί», παρεμποδίζοντας πάντως την ολοκλήρωσή του, και ενώ υπολείπονταν λίγα μόλις μουσικά μέτρα στο καταληκτικό poco più presto… Ο κίνδυνος ζημιών στα ευαίσθητα μουσικά όργανα είχε καταστεί προφανής.
Σε επίπεδο εκτέλεσης, η τεράστια εμπειρία των σπουδαίων μουσικών και του συνόλου διασφάλισε μια στρωτή, ελεύθερη λαθών ερμηνεία του κοντσέρτου. Σίγουρα, τα μετρημένα τέμπι του Μέτα και η προσεκτική φραστική του Ζούκερμαν οριοθέτησαν μίαν κάπως εκ του ασφαλούς προσέγγιση του κοσμαγάπητου έργου, στην οποία θα ήταν επιθυμητή μία μεγαλύτερη ισορροπία μεταξύ δυναμισμού (ιδίως στα παραδοσιακά ουγγρικά θέματα του τρίτου μέρους) και ευαισθησίας.
Όμως, στο συγκεκριμένο κοντσέρτο (που έχει ορθά χαρακτηρισθεί ως μια «συμφωνία με υποχρεωτική συνοδεία βιολιού»), ο δεξιοτεχνικός ρόλος του βιολιού οφείλει να υποχωρεί μπροστά στην ανάγκη εκφραστικού διαλόγου με την ορχήστρα. Και ο 73χρονος Αμερικανοεβραίος βιολιστής διέθετε όλο το κρίσιμο οπλοστάσιο: το μεστό, θερμό ήχο (που προσομοίαζε προς αυτόν της βιόλας, όργανο στο οποίο εξίσου διαπρέπει!), το ευγενές, πληθωρικό συναίσθημα, την αντίληψη της διαμόρφωσης των φράσεων και της αισθητικής της ρομαντικής μουσικής, που δεν στερείται και πιο κλασικιστικών πτυχών, τον ειρμό της αφήγησης και τη λυρική/στοχαστική διάθεση, στοιχεία ορατά στην καντέντσα του εναρκτήριου allegro non troppo.
Παρά την όποια λιτότητα της διεύθυνσης, ήταν σαφής και η βαθιά εξοικείωση του 85χρονου αρχιμουσικού με τη συμφωνική μουσική του Μπραμς, ιδίως στην τήρηση των αγωγικών ενδείξεων, ενώ ο μεσογειακός ήχος του ιταλικού συνόλου (καλά εστιασμένα έγχορδα, έξοχα ξύλινα) ανεδείκνυε άρτια την πληθωρικά μελωδική γραφή. Διόλου αμελητέος απολογισμός! Κατά τα λοιπά, η χαρά και η συγκίνηση για την επανέναρξη της μουσικής ζωής δεν επιτρέπουν, προς το παρόν, να θιγούν άλλα ζητήματα, όπως π.χ. το πλαίσιο της συνεργασίας μεταξύ των δύο κορυφαίων πολιτιστικών θεσμών (ΜΜΑ – Φεστιβάλ), που έθεσε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Μεγάρου Γιάννης Βακαρέλης, ή ακόμη -και κυρίως!- το στίγμα που θέλουν να εκπέμψουν στο πεδίο της κλασικής μουσικής οι νέοι διευθυντές τους και οι περί τη μουσική σύμβουλοί τους…
