Η «Inescapable Tour» του Wim Mertens ξεκινάει, μέσα σε πρωτόγνωρες φυσικά συνθήκες πανδημίας, στις 15 Σεπτεμβρίου από το Αμβούργο και, αμέσως μετά, 19 Σεπτεμβρίου, ο ιδιόμορφος αυτός και ξεχωριστός συνθέτης βρίσκεται στην Τεχνόπολη – συνεχίζοντας μετά για Ιταλία, Ισπανία και Κάτω Χώρες, όπου στα μέσα Νοεμβρίου θα ολοκληρώσει αυτή την εορταστική του τουρνέ.
40 χρόνια Wim Mertens – ένα διάστημα που μπορεί να μετρηθεί σε ποσότητα: πάνω από οκτώ δεκάδες δίσκοι, από το «For Αmusement Οnly» του 1980 ως το σημερινό «The Gaze of the West». Αλλά και σε ποιότητα, αφού οι περισσότεροι από αυτούς τους δίσκους αντικατοπτρίζουν ξεχωριστές στιγμές της σύγχρονης μουσικής σύνθεσης, μερικές από τις οποίες δένονται με επίσης σημαντικές πράξεις και δράσεις τέχνης (κινηματογραφικές, θεατρικές, χορευτικές κ.ο.κ.). Και, βέβαια, άπειρες συναυλίες και κοντσέρτα ανά τον κόσμο – εκ των οποίων ικανό αριθμό έχουμε απολαύσει και εδώ, στην Ελλάδα.
Ο Φλαμανδός συνθέτης, πριν ακόμα γίνει συνθέτης, έδειξε ένα ολοκληρωμένο ενδιαφέρον για την τέχνη, στις σύγχρονες εκφράσεις της, μέσα από ανάλογες σπουδές αλλά και από παραγωγές μουσικές ή ραδιοφωνικές με μουσικούς και καλλιτέχνες που πολύ γρήγορα έγινε σαφές ότι αυτοί ήσαν οι μουσικοί του ήρωες. Το 1983 οι μελέτες του αποκρυσταλώθηκαν στο βιβλίο του «American Minimal Music», ένα σοβαρότατο έργο για τους πρωτεργάτες του μουσικού μινιμαλισμού, τον La Monte Young, τον Terry Riley, τον Steve Reich και τον Philip Glass. Και ήδη με τις δικές του μουσικές, τα άλμπουμ «Vergessen» και «Struggle for Pleasure» κυρίως, που κυκλοφόρησαν με το όνομα του γκρουπ του (Soft Verdict), έδειχνε πως βάδιζε με δημιουργικό τρόπο στα χνάρια του μινιμαλισμού.
Το αποτέλεσμα ήταν ο Wim Mertens να αναδειχθεί σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες συνθετικές φυσιογνωμίες στην Ευρώπη, μέσα σε ένα απροσδιόριστα πολυμουσικό κλίμα που κυριαρχούσε διεθνώς στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’80.
Αν θέλουμε να τον τοποθετήσουμε στον ευρύτερο μουσικό χάρτη, ο Mertens κατέχει μια δική του θέση και ταυτότητα στο ρεύμα του μουσικού μινιμαλισμού, με σχέσεις αλλά και αποστάσεις τόσο από την κλασική avant garde όσο και από την pop attitude των ’80s. Την ταυτότητά του αυτή την τονίζει με θεμελιώδη άλμπουμ του, όπως το «Maximizing the Audience» του 1985, που περιέχει και μουσική για το έργο «The Power of Theatrical Madness» του Jan Fabre, αλλά και εισαγωγή υψίσυχνων φωνητικών που έγιναν έκτοτε χαρακτηριστικό της μουσικής του. Όμως ο Mertens φροντίζει πάντα να λειτουργεί σε μια καθαρά μελωδική βάση – όχι μόνο για να πιάνει τα μεγάλα ακροατήρια αλλά, κυρίως, γιατί έτσι η εκφραστική του δυναμική γίνεται πληρέστερη.
Η δουλειά του, όχι μόνο γενικά αλλά και ειδικότερα, όπως το σάουντρακ για την ταινία του Peter Greenaway «Η κοιλιά του αρχιτέκτονα», το 1987, έκανε τον Wim Mertens δημοφιλή όχι μόνο στην τυπική διανόηση αλλά και στο πλατύτερο κοινό. Υπήρχαν και κάποια άλλα δεδομένα που σήμερα, πιθανόν, να μη γίνεται κατανοητή η αξία τους, όπως η εταιρεία Les Disques du Crepuscule που εξέδιδε τη μουσική του από την πρώτη στιγμή ως το 2004 και λειτουργούσε σαν «σχολή», με μουσικούς ανάλογης με τον Mertens λογικής όπως ο Michael Nyman, ο Glenn Branca ή ο Gavin Bryars που πήγαιναν τα πράγματα σε παρόμοια πεδία.
Σε όλη τη μουσική –όπως και σε όλη την πορεία– του Wim Mertens ξεχωρίζει η ανθρώπινη ποιότητα και ο κόσμος των συναισθημάτων, η απεικόνιση ενός κόσμου ιδεατού μεν αλλά υπαρκτού έστω και σε εσωτερικές μόνο διαστάσεις. Αυτό τον κόσμο τον συναντάμε στο καινούργιο του άλμπουμ, «The gaze of the West», όσο και σε κάθε άλλο της 40χρονης πορείας του, στιγμές της οποίας θα συνθέσουν το πρόγραμμα της «αναπόφευκτης» συνάντησής μας με τη μουσική του στην Τεχνόπολη.
Τρία τοπ άλμπουμ του
Vergessen (1982)
Πρωτοκυκλοφόρησε με το όνομα των Soft Verdict και δίνει ανάγλυφο τον μουσικό κόσμο από τον οποίο εκκινεί ο Wim Mertens. Μίνιμαλ συνθέσεις με όμορφες μελωδίες. Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται.
The Belly of an Architect (1987)
Παρά την ενδιαφέρουσα συμμετοχή του Glenn Branca, το σύνολο οφείλεται στον Wim. Διατηρεί ακόμα τον κλασικισμό του και δένει θαυμάσια μπαρόκ και μίνιμαλ.
Strategie de la Rupture (1991)
Αν κάποιος θέλει ένα άμπουμ που να συγκεντρώνει όλες τις αρετές και τις ποιότητές του μαζί, δύσκολα θα βρει καλύτερο. Οι ατμόσφαιρες που (ξέρει να) δημιουργεί είναι μοναδικές.
Περισσότερες πληροφορίες
Wim Mertens (αναβάλλεται)
Γιορτάζοντας την 40ή του επέτειο, ο Βέλγος συνθέτης παρουσιάζει ένα ιδιαίτερο πρόγραμμα που καλύπτει όλη την καλλιτεχνική του πορεία από το 1980 έως σήμερα.
