«Κουρέας της Σεβίλλης»: Η δημοφιλής κωμική όπερα ανεβαίνει στο Μέγαρο με όργανα εποχής

Επειτα από δύο χρόνια ο Γιώργος Πέτρου και οι μουσικοί της Καμεράτας αναμετρώνται ξανά με τον «Κουρέα της Σεβίλλης». Ασφαλής επιλογή για ένα έργο που, παρά το... φιάσκο της πρεμιέρας του, απολαμβάνει αειθαλή δημοφιλία και παίζεται συνεχώς σε όλες τις λυρικές σκηνές του κόσμου. Η ξεχωριστή θέση του στην ιστορία της όπερας και η διαχρονική επιτυχία του οφείλονται, ως γνωστόν, στην ιδιοφυΐα του Ροσίνι, στον πλούτο της μουσικής του έμπνευσης και στην κωμική πλην αιχμηρή σκιαγράφηση χαρακτήρων και καταστάσεων.

Αντανακλώντας το κοινωνικό περιβάλλον της νιότης του συνθέτη, οι ήρωες του έργου, άνθρωποι εγωπαθείς σε έναν κόσμο κυνικό και ηδονιστικό, παραμένουν εξαιρετικά επίκαιροι. Η υπόθεση αφηγείται τα τεχνάσματα που μετέρχεται ο κόμης Αλμαβίβα για να παντρευτεί την αγαπημένη του Ροζίνα, την οποία ο ηλικιωμένος κηδεμόνας της Ντον Μπάρτολο προορίζει για τον εαυτό του. Ο στόχος επιτυγχάνεται με τη βοήθεια του κουρέα Φίγκαρο, που μπαινοβγαίνει χωρίς δυσκολία στην κατοικία του Μπάρτολο. Παρότι οι κωμικές όπερες του Ροσίνι είναι άκρως ανθεκτικές σε διαφορετικές σκηνοθετικές προσεγγίσεις, οι συναυλιακές –όπως εν προκειμένω– παρουσιάσεις δεν στερούνται ενδιαφέροντος, ακριβώς γιατί το θέατρο ενυπάρχει στην ίδια τη μουσική. Ο λόγος λειτουργεί εδώ ως πυξίδα: ο πραγματικός χαρακτηρισμός προσώπων και καταστάσεων βρίσκεται στα στοιχεία της μουσικής, στη μελωδία, στο ρυθμό, στην αρμονία.

Σημαντικό ρόλο επωμίζονται σίγουρα οι τραγουδιστές, που καλούνται να συνδυάσουν τη δεξιοτεχνία (κολορατούρες, διανθίσεις, ταχύτατοι γλωσσοδέτες) με τη θεατρικότητα. Βέβαια, για τον Ροσίνι η δεξιοτεχνία δεν αποτελούσε πρόσθετο στοιχείο εξωραϊσμού, αλλά εγγενές χαρακτηριστικό της έκφρασης. Παρότι σκεπτόταν κυρίως με όρους ενόργανης μουσικής, ο συνθέτης από το Πέζαρο στηριζόταν εξίσου στις ικανότητες των ερμηνευτών, τη μουσικότητα και τη δημιουργική φαντασία τους.

Πέτρου και Καμεράτα έχουν ήδη αποδείξει ότι κατέχουν τα μυστικά για έναν καλό Ροσίνι. Η απόδοση της παρτιτούρας με όργανα εποχής ρίχνει άπλετο φως στις καταβολές της μουσικής του Ιταλού συνθέτη στον 18ο αιώνα, στις οφειλές του ρομαντικού μπελ κάντο στον δύσαντα κόσμο του μπαρόκ. Εξάλλου, η επικείμενη «κοντσερτάντε» παρουσίαση μόνο στατική δεν θα είναι: η σπιρτάδα και η συνεχής κίνηση επί σκηνής αναμένεται να κυριαρχήσουν, πόσο μάλλον που η διανομή στηρίζεται σε εμπειρότατους μονωδούς.

Αν η Ροζίνα της μεσόφωνου Μαίρης-Έλεν Νέζη και ο Ντον Μπαζίλιο του βαθύφωνου Χριστόφορου Σταμπόγλη είναι οικείοι, η συναυλία της 1ης Φεβρουαρίου μας συστήνει ως Φίγκαρο τον Μεξικανό ανερχόμενο βαρύτονο Χέρμαν Ολβέρα, ως Αλμαβίβα τον Αμερικανό έμπειρο τενόρο Μαρκ Μίλχοφερ (ο οποίος μάλιστα θα ερμηνεύσει, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, την εκτενή, δεξιοτεχνικά καθηλωτική άρια «Cessa di più resistere» λίγο πριν από το φινάλε) και, κυρίως έναν σημαντικό ροσίνειο μπασοβαρύτονο, τον Μπρούνο Πρατικό (Μπάρτολο), έστω και στη δύση της καριέρας του...