Κάπως αναιμική υπήρξε η παρουσία των ελληνικών ορχηστρών στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών, και αυτό τόσο από πλευράς αριθμού συναυλιών όσο και επιδόσεων.
Δεδομένου ότι αφενός δεν πραγματοποιήθηκε η ανακοινωθείσα εμφάνιση της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης (χωρίς ουδείς να αντιληφθεί το λόγο, παρά την ακύρωση του διάσημου σολίστ Μάρρεϋ Περάϊα) και ότι αφετέρου η Καμεράτα παρουσίασε την όπερα «Αλτσίνα» του Χαίντελ, οι λάτρεις της συμφωνικής μουσικής αρκέσθηκαν στα δύο προγράμματα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και την παραδοσιακή εμφάνιση της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ στο πλαίσιο των εορτασμών για την «Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής».
Βέβαια, εδώ και μερικά χρόνια, επί θητείας Τσιαλή, η πρώτη καλοκαιρινή συναυλία της ΚΟΑ αφιερώνεται σε μουσική για τον κινηματογράφο ...συνοδεία εικόνας (φέτος προσφέρθηκε -στις 24/6- ένα αφιέρωμα στον Στήβεν Σπήλμπεργκ, το οποίο διηύθυνε ο ικανός Ινδονήσιος αρχιμουσικός Άντριαν Πραμπάβα), με αποτέλεσμα το ενδιαφέρον να επικεντρωθεί αναπόφευκτα στη δεύτερη της 16/7.
Παρότι τα έργα του προγράμματος (η δημοφιλέστατη πλην χιλιοπαιγμένη 9η Συμφωνία του Ντβόρζακ και το «Κοντσέρτο για βιολί» του Μπραμς, το οποίο ακούσθηκε για τρίτη φορά μέσα σε λίγους μήνες) δεν ξεχώριζαν για την πρωτοτυπία τους, αρκετοί φιλόμουσοι έσπευσαν στο Ηρώδειο -παρά τις ανησυχητικές μετεωρολογικές προβλέψεις- κυρίως για να απολαύσουν τον σπουδαίο Ρωσοεβραίο βιολιστή Μαξίμ Βενγκέρωφ. Και αυτός ουδόλως διέψευσε τις προσδοκίες, θέτοντας τη δεξιοτεχνία του στην υπηρεσία της έκφρασης!
Η ερμηνεία του στο μεγαλειώδες και δυσκολότατο κοντσέρτο του Μπραμς είχε αρώματα ένδοξου παρελθόντος. Ένα μεγάλο, μυώδη πλην ορθοτονικά ασφαλή ήχο, σαφείς αναλυτικές αρετές συνοδευόμενες από σπάνια πλαστικότητα αφήγησης, μιαν εκφραστική γενναιοδωρία αντάξια της εμβληματικά ρομαντικής σύνθεσης. Τα γρήγορα μέρη δόθηκαν με παλμό, ένταση και προσεγμένες εναλλαγές ταχυτήτων και δυναμικών, το ενδιάμεσο μελωδικό adagio με ευγενές συναίσθημα, ενώ εντυπωσίασαν η ποιότητα της φραστικής και η ανάδειξη της παρτιτούρας σε βάθος λεπτομέρειας (και μάλιστα μέχρις επιπέδου θεμάτων που χρησιμοποιήθηκαν στη δικής του έμπνευσης καντέντσα!). Καθώς η εξοικειωμένη με το έργο ΚΟΑ, υπό τον διευθυντή της Στέφανο Τσιαλή, παρείχε στον 45χρονο σολίστα προσεγμένη και σβέλτων αντανακλαστικών συνοδοιπορία, οι εντυπώσεις ήσαν εξαιρετικές.
Κατά τα λοιπά, το ανκόρ (η «Σαραμπάντ» από την 2η Παρτίτα του Γ.Σ. Μπαχ) ήχησε χωρίς τη δέουσα εσωτερικότητα, ενώ η βραδιά ολοκληρώθηκε άδοξα, λόγω της ...επίμονης καλοκαιρινής βροχής! Η Συμφωνία του «νέου κόσμου» του Ντβόρζακ θα δοθεί, πάντως, στη διάρκεια της επόμενης σαιζόν (και μάλιστα σε μουσική διεύθυνση Βλαντίμιρ Ασκενάζυ), όπως προκύπτει από το εν τω μεταξύ ανακοινωθέν, αρκούντως ερεθιστικό συναυλιακό πρόγραμμα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών...
Στις 21/6, η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, υπό τον καλλιτεχνικό διευθυντή της Αναστάσιο Συμεωνίδη, συμμετέσχε, ως συνήθως, στους εορτασμούς για την «Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής» με ένα ενδιαφέρον πλην ετερόκλητο πρόγραμμα. Παρά τη ζωντανή τηλεοπτική αναμετάδοση της συναυλίας, το Ηρώδειο γέμισε ασφυκτικά εξαιτίας της δωρεάν εισόδου.
Αρχικά προσφέρθηκε μία στρωτή ανάγνωση της δημοφιλούς εισαγωγής «Οι Εβρίδες» του Μέντελσον, από την οποία όμως έλειψε -λόγω και της ξηρής ακουστικής του ωδείου- το μυστήριο και η περιγραφική δύναμη των συναισθημάτων, εικόνων και εντυπώσεων που αποτύπωσε μουσικά ο συνθέτης κατά το ταξίδι του σ’ένα από τα μικρότερα νησιά του ομώνυμου σκωτικού συμπλέγματος, την Στάφφα, όπου βρίσκεται η περίφημη «Σπηλιά του Φίνγκαλ».
Άνισες εντυπώσεις άφησε και η εκτέλεση του κυρίως έργου της βραδιάς, του λαϊκού μπαλέτου «Η Θάλασσα» του Σκαλκώτα, φόρος τιμής στη φετινή 70ή επέτειο από την πρόωρη απώλεια του σημαντικού Έλληνα μουσουργού. Η σπονδυλωτή, σχετικά ανεπιτήδευτη ρυθμομελωδικά παρτιτούρα με την πληθώρα εθνικοσχολικών αναφορών, αποδόθηκε σε γενικές γραμμές με ακρίβεια και καλαίσθητες συνεισφορές από τα ξύλινα πνευστά.
Όμως, για να αναδεικνυόταν με τη δέουσα διαφάνεια και λικνιστική διάθεση η ενορχήστρωση απαιτούνταν και περισσότερο εστιασμένος ήχος από τα έγχορδα (και σίγουρα όχι ορθοτονικά επισφαλή σόλι τσέλου και βιόλας, όπως αυτά στον «Χορό της γοργόνας»!) και μεγαλύτερη γλαφυρότητα αφήγησης. Η διάχυτη νοσταλγία της γραφής έμεινε έτσι στην επιφάνεια, πολλώ δε μάλλον που το κοινό δεν σταματούσε να χειροκροτεί μετά από κάθε ένα από τα ...11 μέρη του έργου, διαρρηγνύοντας την αναγκαία συγκέντρωση και κατανόηση.
Τελικά, τις καλύτερες εντυπώσεις άφησε η ερμηνεία του 2ου Κοντσέρτου για πιάνο του Προκόφιεφ από τον Βασίλη Βαρβαρέσο. Γνωστός για το ρωμαλέο ήχο και το ταμπεραμέντο του, ο ικανότατος Θεσσαλονικιός πιανίστας πρόβαλε πειστικά -αν και όχι τόσο κυρίαρχα όσο ο Τίτος Γουβέλης τον περασμένο Οκτώβρη στο πλαίσιο συναυλίας της ΚΟΑ- τις εναλλαγές και την πολυσχιδία διαθέσεων της παρτιτούρας. Οι συνεχείς μεταβάσεις από τις ιδιότυπα λυρικές παραγράφους (όπως το αρχικό andantino ή το ενδιάμεσο intermezzo) στις εκρηκτικές κορυφώσεις δόθηκαν με ρευστότητα, ενώ άκρως εντυπωσιακά ήχησε η υπερβατικής δυσκολίας καντέντσα του δεύτερου μισού του πρώτου μέρους. Ανεξαρτήτως της προσεκτικής συνοδείας, η απουσία ενός ορχηστρικού παιξίματος μεγαλύτερης εγρήγορσης και πιο οξείας αίσθησης του διαλόγου στοίχισε στην κρίσιμη εν προκειμένω αφηγηματική συνοχή.
Στις ενθουσιώδεις επευφημίες ο 36χρονος σολίστ αντιχάρισε την «Φαντασία – Αυτοσχεδιασμό» (έργο 66) του Σοπέν.
