Το 1978, οι άγνωστοι τότε The Cure αποφασίζουν να κυκλοφορήσουν το πρώτο τους single με τον επίμαχο τίτλο «Killing an Arab». Μία θύελλα αντιδράσεων ήταν η αναμενόμενη αντίδραση: από Άραβες πολίτες μέχρι την ίδια τη δισκογραφική, η μπάντα βρέθηκε αντιμέτωπη με μία παγκόσμια κατακραυγή για υποκίνηση βίας. Κάτι που (σίγουρα;) δεν περίμενε ο, μαθητής ακόμα, Robert Smith όταν αποφάσισε να γράψει ένα τραγούδι ύμνο προς το αγαπημένο του λογοτέχνημα: τον «Ξένο» του Καμύ.
Φυσικά, η ελάχιστη ενασχόληση με τους στίχους (ή μία ερώτηση προς τον Smith) ήταν αρκετή για να καταλάβει κανείς τον παραλογισμό. Το τραγούδι αφηγείται τη σκηνή όπου ο πρωταγωνιστής Mercault δολοφονεί έναν ανώνυμο Άραβα σε μία παραλία. Ενώ στέκεται πάνω από το άψυχο σώμα του προσπαθεί να διαλευκάνει τη συναισθηματική του κατάσταση και κυρίως την έλλειψη ενοχών. Ο Καμύ κατέθεσε μία μελέτη πάνω στην ψυχοσύνθεση αυτού του ανθρώπου, ένα πόνημα πάνω στο ναρκισσισμό και τον υπαρξισμό· οι Cure, απεναντίας αναγκάστηκαν να προσθέσουν ένα sticker στο single τους που να αναγράφει ότι δεν προωθούν τη ρατσιστική βία και να σταματήσουν να παίζουν ζωντανά το κομμάτι, παρά μόνο με αλλαγμένους στίχους (Kissing an Arab ή Killing Another).
40 χρόνια μετά, οι Rammstein δημοσιεύουν το πρώτο τους τραγούδι μετά από μία δεκαετία, με τίτλο «Deutschland» και το συνοδεύουν με ένα εικαστικά και θεματικά άριστο video clip, το οποίο ανατρέχει την ιστορία της χώρας από τον 16ο αιώνα μέχρι και ένα δυστοπικό μέλλον. Αυτή τη φορά σίγουρα ανέμεναν το σχετικό ντόρο· το teaser που δημοσιεύτηκε λίγο νωρίτερα αποκάλυπτε μόνο μία σεκάνς σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης και μία εκτέλεση των κρατούμενων.
Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που οι Rammstein επιχειρούν να σκανδαλίσουν το κοινό τους αλλά και όσους θίγονται με απομονωμένες φράσεις ή εικόνες· και λέω απομονωμένες γιατί το βίντεο που δημοσιεύτηκε την ίδια μέρα καθάρισε κατά πολύ το τοπίο, τουλάχιστον για όσους επέλεξαν να δώσουν τα ελάχιστα ψήγματα προσοχής στο οπτικό και στιχουργικό κομμάτι.
Τα πρώτα πλάνα μας μεταφέρουν στη μάχη του Τευτβούργιου Δρυμού όπου οι γερμανικές φυλές απωθούν τα στρατεύματα της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Οι γνώσεις ιστορίας δεν είναι απαραίτητες, αφού ο υπότιτλος «Magna Germania 16 A.D.» θέτει εξαρχής το χρονικό πλαίσιο. Από εκεί αφορμάται μία φρενήρης διαδρομή στη βίαιη γερμανική ιστορία: από την Ιερά Εξέταση και την Πανούκλα μέχρι τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης και τον υπερπληθωρισμό του Μεσοπολέμου και από τις πρακτικές της Ανατολικής Γερμανίας και τις εκτελέσεις των στρατοπέδων συγκέντρωσης από τους Ναζί έως την ακροαριστερή τρομοκρατική οργάνωση Μπάαντερ-Μέινχοφ (RAF) και ένα δυστοπικό μέλλον, σε ένα κρυστάλλινο διαστημόπλοιο-φέρετρο.
Μπροστάρισα αλλά και πληγωμένη Παναγία, η αφροαμερικανή ηθοποιός Ruby Commey ως μία άλλη Γερμανία, πρώτα αποκεφαλίζει τον frontman Till Linderman και έπειτα κρατά το κεφάλι του τρυφερά στην αγκαλιά της, υπό το φως κόκκινων, μαύρων και χρυσών χρωματισμών, κλείσιμο ματιού στη σημαία της χώρας. Και αν αυτό δεν είναι αρκετά επεξηγηματικό σημάδι της γερμανικής ενοχής, μία γρήγορη ματιά στους στίχους είναι αρκετή για να διαπιστώσει κανείς την οπτική των Rammstein: Γερμανία / Η καρδιά μου στις φλόγες / Θέλω να σε αγαπήσω θέλω να σε καταδικάσω.
Αλίμονο! Είναι προφανώς πολύ δύσκολο στην εποχή του διαδικτύου να αναζητήσει κανείς τους στίχους και μία μετάφραση τους. Αυτό απέδειξαν τουλάχιστον οι μη γνώστες της γλώσσας που σχημάτισαν την κρίση τους από τη μόνη φράση που κατανοούσαν (Deutschland Uber Allen) αλλά και όσοι έθεσαν ερωτήματα για την απεικόνιση του εβραϊκού δράματος για προωθητικούς, καλλιτεχνικούς λόγους. Όσοι δηλαδή παρέβλεψαν το δριμύ κατηγορώ της μπάντας στην ίδια τους τη χώρα. Μία καταγγελία απέναντι στο πλήρες ένοχο παρελθόν της, ανεξαρτήτως εποχής και πολιτικής πλευράς, σε συνδυασμό με μία αποδοχή του τραύματος που βιώνουν οι πολίτες της σήμερα, φέροντας το βάρος των κριμάτων της αλλά παράλληλα συντηρώντας το πατριωτικό (και όχι εθνικιστικό) τους αίσθημα.
Οι χρήστες των social media, όμως, αλλά και πλήθος οργανώσεων, επέλεξαν να εξαπολύσουν ένα κίνημα πολιτικά ορθού μίσους απέναντι στη γερμανική μπάντα που έχει διευκρινίσει πολλάκις τις πολιτικές της απόψεις, ειρωνευόμενοι πάντα τους επικριτές τους. Μία δεκαπενταετία νωρίτερα το τραγούδι «Links 2 3 4» (Αριστερά Δύο Τρία Τέσσερα, παραφθορά του αντίστοιχου βηματισμού παρέλασης «Εν Δύο Τρία») δήλωνε ότι «η καρδιά τους χτυπά αριστερά» υπό τους ήχους ενός εμβατηρίου, κλείνοντας τα στόματα των επικριτών, τουλάχιστον για λίγο. Αναρωτιόμαστε λοιπόν: Ακόμα κι αν οι ιστορικές ή γλωσσικές μας γνώσεις δεν επαρκούν, πόσο δύσκολο είναι να πραγματοποιήσουμε μία ελάχιστη έρευνα για το τι πραγματικά συμβαίνει; Και, τελικά, μήπως το σύγχρονο αίσθημα δικαίου έχει γίνει πιο δυνατό από το ενδιαφέρον για μία πραγματική, εις βάθος, κατανόηση του σοβαρότερου τραύματος στη σύγχρονη ιστορία και των καλλιτεχνικών αποτυπώσεων του;
