Νότης Μαυρουδής: «Με το τραγούδι ήμουν πάντα εστέτ!»

Γράφει τραγούδια εδώ και 50 χρόνια – από το Νέο Κύμα μέχρι τις μέρες μας. Είναι ο πιο δραστήριος συνθέτης μιας γενιάς μυθικής. Είναι σπουδαίος κλασικός κιθαριστής και δάσκαλος. Επίσης, κοινωνικός και αισθητικός σχολιαστής υψηλού επιπέδου. Και άλλα πολλά. Με τον Νότη Μαυρουδή μιλήσαμε για την ουσία των τραγουδιών και της τέχνης του όλα αυτά τα χρόνια.

Ο Νότης Μαυρουδής συμπλήρωσε το 2014 μισόν αιώνα στο τραγούδι και τη δισκογραφία. Η μεγάλη γιορταστική του συναυλία ήταν προγραμματισμένη στο Ηρώδειο... πέρσι! Έπεσαν όμως πάνω της οι εκλογές και έτσι γίνεται φέτος, στις 23 Ιουνίου. «Πενήντα χρόνια τραγούδι», λοιπόν, με τον Νότη Μαυρουδή, εξαίρετο συνθέτη, κλασικό κιθαριστή, συγγραφέα, άνθρωπο του ραδιοφώνου και της τέχνης, κοινωνικό σχολιαστή και σκεπτόμενο άνθρωπο της δράσης να δίνει ένα μπουκέτο τραγούδια του να μας τα πουν οι Φωτεινή Βελεσιώτου, Νένα Βενετσάνου, Μελίνα Κανά, Αναστασία Μουτσάτσου, Γιώργος Νταλάρας, Μίλτος Πασχαλίδης, Μόρφω Τσαϊρέλη.

Ο Νότης Μαυρουδής μάς μιλάει γι’ αυτήν του την πορεία: «Μια διαδρομή γεμάτη μνήμες, που δεν ήταν εύκολη ούτε χωρίς κατσάβραχα! Νιώθω όμως πολύ ευχαριστημένος μ’ αυτή. Πήρα μεγάλη προίκα – μου έδωσε την ευκαιρία να συνομιλήσω, όχι μόνο ως δημιουργός αλλά και ως πολίτης, με τον Ελύτη και τον Ρίτσο, να είμαι κοντά στον Χατζιδάκι, τον Θεοδωράκη, να έχω φίλο τον Λοΐζο – όλο αυτό είναι πλούτος. Κι εγώ είμαι πλούσιος! Μπορεί να μη βρεις μία στο λογαριασμό μου, όμως αυτά τα 50 χρόνια μού έδωσαν έναν πλούτο εμπειριών και μια σοφία που δεν έχω σπαταλήσει σε ανοησίες και σαχλαμάρες, δεν μπήκα ποτέ στην αγορά για την προβολή ή τη ματαιοδοξία της στιγμής».

Η σχέση του με τη μουσική ξεκινάει από τα νεανικά του χρόνια, με τη σπουδή της κλασικής κιθάρας: «Την κιθάρα τη μελέτησα πάρα πολύ και σε βάθος. Παράλληλα όμως είχα το ζιζάνιο να ασχοληθώ με το τραγούδι, με τη μελωδία – και η κιθάρα είναι ένας πολύ καλός αγωγός της ποίησης! Μπλέκοντας, λοιπόν, με μια παρέα φίλων όπως ήταν τότε [σ.σ.1963-64] ο Γιάννης Κακουλίδης, που με τροφοδότησε με στίχους, επωφελήθηκα και άρχισα δειλά δειλά να φτιάχνω τραγούδια. Βρέθηκε στο δρόμο μου ο Αλέκος Πατσιφάς, ο οποίος, φεύγοντας από τη Philips, είχε φτιάξει τη Λύρα, την “ελληνική μουσική εταιρεία”. μας άκουσε ένα βράδυ που έλεγε ο Γιώργος Ζωγράφος το “Άκρη δεν έχει ο ουρανός” και μας είπε “ελάτε αύριο να το ηχογραφήσουμε στην Κολούμπια”. Έτσι απλά έγιναν τα πράγματα!».

Αν και ο βρέθηκε στην καρδιά του Νέου Κύματος, η τραγουδοποιητική παραγωγή του δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη εκείνη την εποχή – ούτε και μετά: «Δεν υπήρξα ποτέ συνθέτης της παραγωγής. Έψαχνα πάντα με προσοχή να βρω το στίχο που ήθελα. Εξάλλου, από την αρχή δίδασκα κλασική κιθάρα σε ωδεία, έκανα ιδιαίτερα μαθήματα, κάτι μικρές συναυλίες, δούλευα και στις μπουάτ: είχα εξασφαλίσει τα προς το ζην και αυτή η οικονομική κάλυψη με έκανε να είμαι επιλεκτικός και να μη νιώθω την ανάγκη να κάνω δίσκο κάθε χρόνο. Με το τραγούδι ήμουν πάντα κάπως εστέτ! Αυτό δεν είναι κακό – μάλλον καλό είναι!»

Ο «εστετισμός» αυτός είναι μια ποιότητα που διακρίνει γενικότερα τη μουσική του Νότη Μαυρουδή – την πρωτότυπη ή τις διασκευές: «Όταν έκανα το δίσκο “Beatles for Classical Guitar” το 1976, ήταν μια πρωτοτυπία στη διεθνή δισκογραφία. Οι κλασικοί μας κιθαριστές το σνομπάρανε αυτό καθώς ήμουν δακτυλοδεικτούμενος ως... “τραγουδάκιας”. Έπειτα από 4-5 χρόνια, όμως, βγήκε ένας δίσκος με τον John Williams που είχε μέσα το “Michelle” που άρεσε σε όλους!»

Οι τραγουδιστικοί δίσκοι του Νότη σπάνια –και με χαρακτηριστικές εξαιρέσεις– έχουν έναν μόνο ερμηνευτή: «Πάντα στους δίσκους μου ήθελα να υπάρχει ερμηνευτική πολυσυμμετοχή για έναν απλό λόγο: Όταν ένας τραγουδιστής τραγουδάει 10-12 τραγούδια, πάνε όλα και εγκαθίστανται στη δική του καλλιτεχνική ταυτότητα. Φεύγουν από σένα, φεύγει το ύφος σου, και μπαίνουν στον ερμηνευτικό κώδικα του τραγουδιστή. Όταν όμως έχεις πέντε ή έξι τραγουδιστές, όπου ο καθένας θα πει ένα ή δύο τραγούδια, ο συνθέτης έχει την πρωτοκαθεδρία στο δίσκο».

Ποια μπορεί να είναι τα σχέδια του Νότη Μαυρουδή για τα... επόμενα 50 χρόνια; «Άμεσα, αυτή την περίοδο μελοποιώ δέκα κομμάτια/ποιήματα του Γιώργου Σαραντάρη. Η Νένα Βενετσάνου τραγουδάει στις συναυλίες μας ένα από αυτά. Θέλω να γράψω κι άλλα βιβλία – μόλις κυκλοφόρησε το “Book Face”, το τέταρτο βιβλίο μου με σχόλια που έχω γράψει στο Facebook. Η ζωή δεν σταματάει. Ως γενιά έχουμε δει κοσμογονικά πράγματα! Είμαστε οι πριν απ' την τεχνολογία και μέσα στην τεχνολογία! Πού θα μας πάει η τεχνολογία και, κυρίως, πού θα μας πάνε οι σκέψεις μας; Θα πάω μαζί τους – με ενδιαφέρει ο νους μου να λειτουργεί! Και θέλω να κρατήσω ένα συναίσθημα ερωτισμού για πάντα. Το έχω ανάγκη!»