Το νέο λειτουργικό σύστημα της Microsoft και διάδοχος του δημοφιλέστερου στον κόσμο αυτήν την στιγμή, τα Windows 11, είναι εδώ και λίγη ώρα διαθέσιμo στους καταναλωτές των οποίων οι Η/Υ - που βασίζονται σε Windows 10 - πληρούν τις αυστηρές τεχνικές προδιαγραφές που η εταιρεία έθεσε τον Ιούνιο. Όπως είχε ήδη ανακοινώσει ο αμερικανικός κολοσσός, η σχετική αναβάθμιση δεν θα εμφανιστεί σε όλα τα PC ταυτόχρονα αλλά σταδιακά. Στους χρήστες που θα εκτελέσουν την ειδική εφαρμογή ελέγχου συμβατότητας της Microsoft, το PC Health Check App (απευθείας λήψη αρχείου εδώ), αν το σύστημά τους πληροί όλες τις προϋποθέσεις τότε στην περιοχή Windows Update των Settings είτε θα εμφανιστεί η επιλογή για την έναρξη λήψης της αναβάθμισης είτε μήνυμα τύπου... "θα σάς ειδοποιήσουμε".

Για όσους και όσες έχουν PC που πληροί όλες τις προϋποθέσεις και... δεν μπορούν να περιμένουν για κάποιο λόγο συγκεκριμένο, από αυτήν την σελίδα μπορούν να κάνουν λήψη του Windows 11 Installation Assistant, ο οποίος θα "καλέσει" την αναβάθμιση χωρίς να περιμένει "στην σειρά". Οφείλουμε να σημειώσουμε πως δεν συνιστούμε - για τα Windows 11 συγκεκριμένα - αυτήν την προσέγγιση και σίγουρα όχι την γνωστή "φορσέ" μέθοδο του Media Creation Tool και της εγκαταστάσιμης μορφής των Windows 11 για αναβάθμιση "πάνω από" τα υπάρχοντα Windows 10. Μπορεί όλα να πάνε καλά, υπάρχει ωστόσο και η περίπτωση να μην εμφανίζεται η επιλογή αναβάθμισης στην περιοχή Windows Update για λήψη από το Internet επειδή υπάρχει κάποιο "τεχνητό εμπόδιο" (hold) που έχει θέσει η Microsoft λόγω π.χ. γνωστού τεχνικού προβλήματος σχετικού με την διαμόρφωση του εκάστοτε PC, λόγω έλλειψης driver για κάποιο υποσύστημα (με τα νέα Windows μεταβαίνουμε σε νέο μοντέλο driver για πολλά από αυτά και θα υπάρχουν τέτοιες ελλείψεις αρχικά) ή λόγω κάποιου άλλου θέματος.

Για όσους και όσες, ωστόσο, έχουν την επιλογή της αναβάθμισης από Windows 10 σε Windows 11 - άμεσα ή τις επόμενες ημέρες - συγκεντρώσαμε τους λόγους για τους οποίους έχει νόημα κάτι τέτοιο τώρα και τους λόγους για τους οποίους... όχι. Για να δούμε τους μεν και τους δε έναν-έναν, λοιπόν!

Ναι στην αναβάθμιση γιατί... το νέο είναι πάντα ενδιαφέρον.

Ε, προφανώς! Για την αγορά της τεχνολογίας μιλάμε: κάθε καινούργιο, φρέσκο προϊόν αξίζει προσοχής σχεδόν εξ ορισμού στα μάτια του κοινού που θέλει να έχει εικόνα και άποψη για τις εξελίξεις της. Η περιέργεια είναι το ισχυρότερο κίνητρο πίσω απ' όλα αυτά, φυσικά, και οφείλει να μην την υποτιμά κανείς - όπως και τον (όποιο) ενθουσιασμό του να συμμετέχει σε κάτι που βρίσκεται στο κέντρο της επικαιρότητας σε μία δεδομένη χρονική στιγμή. Το... "ειδικό βάρος" της περιέργειας αξιολογείται από τον καθένα μας διαφορετικά, βεβαίως, οπότε και για τα Windows 11 ισχύει εν πολλοίς το ίδιο.

Όχι στην αναβάθμιση γιατί... δεν υπάρχουν νέα στοιχεία αληθινά χρήσιμα στο νέο λειτουργικό.
Η λίστα με τα καινούργια πράγματα που φέρνουν στο προσκήνιο τα Windows 11 δεν ήταν μεγάλη ούτως ή άλλως, αλλά αξιολογώντας τα ένα προς ένα συνειδητοποιεί κανείς ότι στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για τίποτε ιδιαίτερα σημαντικό ή απαραίτητο. Ανασχεδιασμένο γραφικό περιβάλλον; Ευπρόσδεκτο, μα ως εκεί. Widgets εν έτει 2021 και μάλιστα μόνο της Microsoft; Όχι, ευχαριστούμε. Το Microsoft Teams προεγκατεστημένο στην Taskbar κι ενεργοποιημένο προς χρήση; Το έχουμε δωρεάν οποτεδήποτε το χρειαστούμε και στα Windows 10. Λειτυουργίες Snap Assist και Virtual Desktops; Αν τις θέλουμε τις έχουμε με ανεξάρτητα βοηθητικά προγράμματα. Ανανεωμένο Microsoft Store; Δεν χρησιμοποιούσε κανείς το προηγούμενο, γιατί ν' αλλάξει γνώμη; Νέες "χειρονομίες" χειρισμού για οθόνες αφής; Ενδιαφέρουν ελάχιστους. Η λίστα, καλώς ή κακώς, συνεχίζεται με τον ίδιο εν πολλοίς τρόπο: η αλήθεια είναι πως τα Windows 11 δεν έχουν έστω και ένα στοιχείο χρηστικό που να τα καθιστά υποχρεωτική αναβάθμιση.

Ναι στην αναβάθμιση γιατί... η βελτίωση της ασφάλειας είναι ζωτικής σημασίας.

Αυτό είναι το σημαντικότερο επιχείρημα υπέρ των Windows 11 και, υποτίθεται, ο λόγος για τον οποίο η Microsoft έθεσε τόσο αυστηρές προδιαγραφές όσον αφορά στις απαιτήσεις τους σε συγκεκριμένους επεξεργαστές "και πάνω". Είναι όντως ζωτικής σημασίας πλεονέκτημα - έστω κι αν η Microsoft απέτυχε παταγωδώς στο να εξηγήσει στο ευρύ κοινό πώς και γιατί οι νεότεροι επεξεργαστές είναι απαραίτητοι για να το προσφέρουν - που δεν μπορεί να υποτιμηθεί από κανέναν. Το θέμα είναι, ωστόσο, πως αν τηρεί κανείς ορισμένους βασικούς κανόνες και μέτρα προστασίας, και τα Windows 10 ασφαλή θεωρούνται κατά βάση. Μπορεί στο μέλλον κάποια οργανωμένη επίθεση από hackers που εκμεταλλεύεται άγνωστα κενά ασφαλείας των παρόντων Windows να μάς... "βγάλει ψεύτες", μα η αλήθεια είναι πως δεν αισθανόμαστε τόσο ανασφαλείς με τα Windows 10, ώστε να μεταβούμε στα Windows 11 βάσει αυτού του λόγου και μόνο.

Όχι στην αναβάθμιση γιατί... λειτουργίες των Windows 11 για τους gamers θα έλθουν και στα Windows 10.
Για ένα μικρό χρονικό διάστημα, μερικών εβδομάδων ίσως, υπήρχε η εντύπωση πως υπήρχαν τουλάχιστον ορισμένα νέα στοιχεία και δυνατότητες στα Windows 11 που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως κίνητρο αναβάθμισης για τους PC gamers. Μία τέτοια δυνατότητα ήταν το DirectX Storage, η οποία αναλαμβάνει να μεταφέρει δεδομένα προς επεξεργασία από γρήγορους δίσκους SSD κατευθείαν στην μνήμη καρτών γραφικών. Μία άλλη είναι η AutoHDR, η οποία αναλαμβάνει να διευρύνει σε εντυπωσιακό βαθμό την χρωματική παλέτα παλαιότερων PC games ώστε να θυμίζουν περισσότερο μοντέρνες παραγωγές. Τελικά και οι δύο αυτές δυνατότητες θα ενσωματωθούν με ενημερώσεις λογισμικού και στα Windows 10, όπως συνέβη και με την σημαντική DirectX 12 Ultimate και με το λεγόμενο Game Mode. Οι σχεδιαστές games θα χρειαστούν χρόνο ώστε να αξιοποιήσουν σε νέους τίτλους για PC τις λειτουργίες DirectX Storage και AutoHDR ούτως ή άλλως, οπότε δεν υπάρχει κανένα πλεονέκτημα των Windows 11 σε αυτόν τον τομέα για το προσεχές μέλλον.

Όχι στην αναβάθμιση γιατί... δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά στις επιδόσεις.

Παρά τα όσα ισχυρίζεται η Microsoft - τα στατιστικά στοιχεία που επικαλείται ή τα σχετικά προωθητικά video δεν είναι καθόλου, μα καθόλου πειστικά - δημοσιογράφοι, bloggers και άλλοι παραγωγοί περιεχομένου που ακολούθησαν τα Windows 11 από τον Ιούνιο μέχρι την τελική τους έκδοση προχθές αναφέρουν πως, όσον αφορά στην απόδοση συγκεκριμένα, δεν υπάρχει ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στα νέα Windows και τα Windows 10. Σε καθιερωμένα μετροπρογράμματα, απαιτητικές εφαρμογές και games τα αποτελέσματα δείχνουν πως πότε το ένα λειτουργικό σύστημα υπερέχει, πότε το άλλο, αλλά ποτέ κατά πολύ και σίγουρα όχι σε βαθμό αντιληπτό σε καθημερινή χρήση. Είναι γεγονός ότι τα Windows 11 θα αξιοποιούν μελλοντικούς επεξεργαστές ή/και τεχνολογίες - όπως π.χ. τους επερχόμενους "υβριδικούς" Alder Lake της Intel - με τρόπο σαφώς καλύτερο, αλλά για τα παρόντα PC αυτό δεν έχει φυσικά σημασία. Υπάρχουν, δε, σαφείς ενδείξεις πως συγκεκριμένες λειτουργίες σχετικές με την ασφάλεια των Windows 11 έχουν αρνητική επίδραση στις επιδόσεις π.χ. πολλών games.

Ναι στην αναβάθμιση γιατί... στα Windows 11 γίνεται καλύτερη διαχείριση ενέργειας.
Μπορεί το πόσο γρήγορα εκτελούνται και λειτουργούν εφαρμογές ή games να μην διαφέρει ιδιαίτερα ανάμεσα στα Windows 10 και τα Windows 11 (σήμερα), όμως το καλύτερα σχεδιασμένο hardware που τα δεύτερα απαιτούν και βελτιστοποιήσεις στον σχετικό κώδικα από την Microsoft βοηθούν σε κάτι άλλο: στην εξυπνότερη και συνολικά χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας. Αυτό δεν παίζει ρόλο στην χρήση των Η/Υ γραφείου, παίζει όμως σημαντικό στην χρήση των laptops, των tablets και των υβριδικών μεταξύ τους μοντέλων, τα οποία με την καλύτερη διαχείριση ενέργειας προσφέρουν μεγαλύτερη αυτονομία. Οι ίδιες συσκευές άλλωστε "μπαίνουν σε κατάσταση αναμονής" ταχύτερα, επανέρχονται από αυτήν επίσης ταχύτερα κι επαναφέρουν την σύνδεσή τους στο Internet σχεδόν ακαριαία. Το ίδιο ισχύει και για την εκκίνηση και τον τερματισμό των Windows 11 στις φορητές συσκευές. Δεν είναι όλα αυτά σχετικά με την απόδοσή τους αυτήν καθ' αυτήν, είναι όμως σημαντικά σε καθημερινό πλαίσιο χρήσης.

Όχι στην αναβάθμιση γιατί... πολλή η πίεση, πολλές οι διαφημίσεις, Microsoft.

Δεν είναι κάτι που θα απασχολήσει όλους τους καταναλωτές, φυσικά, μα ο τρόπος με τον οποίο ο αμερικανικός κολοσσός διαχειρίστηκε το όλο θέμα "Windows 11" και οι επιλογές της οι σχετικές είναι σαφώς λόγος απογοήτευσης για πολλούς. Από την μέτρια παρουσίασή τους με τα αναπάντητα ερωτήματα και τις αντιλογικές θέσεις της εταιρείας μέχρι τις παλινωδίες της όσον αφορά στο θέμα των απαιτήσεων του νέου λειτουργικού και τον "εκβιασμό" με τις ενημερώσεις λογισμικού σε μη υποστηριζόμενα PC, τα Windows 11 διένυσαν μία από τις χειρότερες προετοιμαστικές περιόδους στην ιστορία για προϊόν λογισμικού. Είναι καθ' όλα δικαιολογημένη η αίσθηση που έχει πολύς κόσμος για τις προθέσεις της Microsoft να "πιέσει" το καταναλωτικό κοινό προς την κατεύθυνση της αγοράς νέου PC για τα Windows 11 και όχι της αναβάθμισης. Αν προσθέσει κανείς και το γεγονός ότι οι Αμερικανοί αντιμετωπίζουν το λειτουργικό τους σύστημα ως... μέσο διαφημιστικής προώθησης άλλων προϊόντων και υπηρεσιών τους, αντιλαμβάνεται πως η εικόνα των Windows 11 έχει σπιλωθεί πριν καν ξεκινήσουν την πορεία τους στην αγορά. Γεγονός για το οποίο ευθύνεται αποκλειστικά η Microsoft και κανένας άλλος.

Όχι στην αναβάθμιση γιατί... δεν είναι ακόμη ασφαλές.
Το τελευταίο "γιατί" είναι, δυστυχώς, το σημαντικότερο: με την προϊστορία της Microsoft τόσο κακή όσον αφορά στην ποιότητα των ενημερώσεων λογισμικού της και τα αμέτρητα προβλήματα που προκάλεσαν τόσους πολλούς χρήστες - ειδικά την τελευταία τετραετία - το να αναβαθμίσει κανείς ένα καθ' όλα άψογα λειτουργικό PC από Windows 10 σε Windows 11 την πρώτη μέρα είναι σαν να... "προκαλεί την τύχη του" πρακτικά. Ακόμη κι αν το λειτουργικό σύστημα βρίσκεται μόνο του σε δικό του υλικό δίσκο (όπως θα έπρεπε), ακόμη κι αν τα δεδομένα του χρήστη βρίσκονται σε άλλους δίσκους και δεν κινδυνεύουν, ακόμη κι αν αντίγραφα ασφαλείας δημιουργούνται τακτικά, το ρίσκο του "να κάτι πάει λάθος" στην διαδικασία της αναβάθμισης των Windows και να χρειάζεται διαμόρφωση κι εγκατάσταση ένα σύστημα παραγωγής από την αρχή είναι δυσανάλογα μεγάλο - και απλώς δεν αξίζει.

Ήδη από τις πρώτες ώρες αναφορών στο Web για την λειτουργία των Windows 11 στα PC πολλών καταναλωτών αναφέρονται διάφορα "θέματα", ορισμένα σοβαρά. Από πολλά πράγματα - μικρά και μεγάλα - στον τρόπο που δείχνουν και λειτουργούν, δε, τα νέα Windows, είναι ολοφάνερο πως δεν είναι ολοκληρωμένα ακόμη. Οι φίλοι και οι φίλες του Αθηνόραμα Digital έχουν λοιπόν πάντοτε την επιλογή να αφήσουν το... αληθινό beta testing σε άλλους και να κάνουν την αναβάθμιση όταν όλα τα πρώτα προβλήματα των Windows 11 έχουν εντοπιστεί και λυθεί. Δεν υπάρχει κάτι τόσο αξιόλογο στην νέα αυτή έκδοση των Windows που να "υποχρεώνει" οποιονδήποτε σε μετάβαση από τα Windows 10 την πρώτη μέρα διάθεσής τους. Καμία βιασύνη, παρακολουθούμε το ζήτημα, αποφασίζουμε με ψυχραιμία, όλα υπό έλεγχο!