Μετά από τις σχετικές διαρροές - ορισμένες και... από την ίδια την Microsoft - επιτέλους ανακοινώθηκαν επίσημα τα Windows 11, το λειτουργικό σύστημα που θα διαδεχθεί τον χειμώνα το αυτήν την στιγμή δημοφιλέστερο στον κόσμο, τα Windows 10. Αν και απομένουν ακόμη πολλά ερωτήματα να απαντηθούν πριν αποκτήσουμε ολοκληρωμένη άποψη για τα νέα Windows και την επιλογή της Microsoft να μεταβεί φέτος σε αυτά, κάποια άλλα πράγματα μπορούμε να πούμε με απόλυτη σιγουριά πως τα γνωρίζουμε ήδη. Ποιά πράγματα; Αυτά που πρέπει να κάνει ο κολοσσός του Redmond ώστε τα Windows 11 να επιτύχουν στην παγκόσμια αγορά.

Από πολλές απόψεις τα πράγματα αυτά δεν χρειάζονται κανενός είδους... στρατηγικό σχεδιασμό, σπουδαίο marketing ή πολλή σκέψη: η Microsoft δεν έχει παρά να μην επαναλάβει τα λάθη που έκανε την περασμένη πενταετία με τα Windows 10 και η επιτυχία των Windows 11 είναι πρακτικά εξασφαλισμένη. Δεν έγιναν και λίγα τέτοια, βέβαια, οπότε εστιάζουμε στα πιο σημαντικά: τα παρακάτω.

Microsoft, δώσε σε όσο το δυνατόν πιο πολλούς καταναλωτές την δυνατότητα αναβάθμισης σε Windows 11
Ο αμερικανικός κολοσσός είχε εκπλήξει τα μέσα ενημέρωσης το 2015, όταν ανακοίνωνε πως η αναβάθμιση στα Windows 10 θα προσφερθεί δωρεάν όχι μόνο στους χρήστες των Windows 8/8.1 - που ήταν το νεότερο ως τότε λειτουργικό της σύστημα - αλλά και στους χρήστες των Windows 7, οι οποίοι όχι μόνο πολλαπλάσιοι ήταν, αλλά και με παλαιότερα PC. Αυτές τις ημέρες συμβαίνει το... ακριβώς αντίθετο: όχι μόνο δεν προσφέρεται στους χρήστες Windows 8/8.1 δυνατότητα αναβάθμισης, αλλά ούτε καν σε όλους τους χρήστες Windows 10 βάσει συγκεκριμένων προδιαγραφών των Η/Υ τους.

Το θέμα της ασφάλειας στα σύγχρονα λειτουργικά συστήματα είναι πολύ σημαντικό και αν η Microsoft επέλεξε να θέσει αυτές τις... αυξημένης αυστηρότητας απαιτήσεις συστήματος με αυτό ως αδιαπραγμάτευτο κριτήριο, είναι δύσκολο να προβάλλει κανείς σοβαρές αντιρρήσεις. Άλλο όμως τα προαπαιτούμενα τύπου Secure Boot και TPM 2.0, άλλο τα προαπαιτούμενα "επεξεργαστές Ryzen δεύτερης γενιάς ή επεξεργαστές Intel όγδοης γενιάς το λιγότερο". Ο αμερικανικός κολοσσός οφείλει να επανεξετάσει αυτά τα δεδομένα έτσι ώστε όσοι καταναλωτές από την τεράστια πελατειακή βάση του 1.3 δισεκατομμυρίων χρηστών Windows 10 μπορούν να μεταβούν στα Windows 11, αν θέλουν να έχουν την επιλογή να το κάνουν χωρίς πλασματικά εμπόδια.

Microsoft, φρόντισε ώστε να έχουν τα Windows 11 σωστή, απροβλημάτιστη, πραγματική υποστήριξη
Αν υπάρχει ένα πράγμα που δεν μπορεί να κάνει ο κολοσσός του Redmond με τα νέα Windows, είναι να διαχειριστεί την υποστήριξή τους με τον τρόπο που το έκανε για τα Windows 10. Το πώς διοχέτευσε στην τεράστια πελατειακή τους βάση τις αναβαθμίσεις αυτού του λειτουργικού, ακόμη και τις ενημερώσεις ασφαλείας του, είναι απαράδεκτος με τα δεδομένα του 2021. Δημιούργησαν υπερβολικά πολλά προβλήματα σε υπερβολικά πολλούς καταναλωτές, σε σημείο που οι χρήστες των Windows 10 να είναι δύσπιστοι πλέον απέναντι τόσο στις αναβαθμίσεις όσο και στις ενημερώσεις, με ό,τι αυτό σημαίνει για την ασφάλεια των συστημάτων τους.

Τα πράγματα η αλήθεια είναι πως βελτιώθηκαν πέρυσι την άνοιξη, όταν υλοποιήθηκε ο μηχανισμός των "εμποδίων" (holds) που αποτρέπει την εγκατάσταση αναβάθμισης των Windows 10 σε PC με hardware που θα δημιουργήσει προβλήματα. Η κατάσταση συνεχίζει να βρίσκεται μακριά από το ιδανικό, μα είναι φανερό πως αν γίνουν αρκετά βήματα προς την σωστή κατεύθυνση, τα Windows 11 θα μπορούσαν να μην πάσχουν από κανένα ουσιαστικό πρόβλημα. Χρειάζεται, ωστόσο, επιμελής, σοβαρός έλεγχος των ενημερώσεων ή αναβαθμίσεων - από επαγγελματίες κι όχι μόνο από τους... εθελοντές Insiders - και αμφότερες να μην διοχετεύονται στο κοινό αν δεν είναι έτοιμες, ασχέτως χρονοδιαγραμμάτων. Η Μicrosoft έχει την ευκαιρία να κάνει επανεκκίνηση σε αυτό το θέμα με τα Windows 11 και οφείλει να την αξιοποιήσει.

Microsoft, μην προσπαθήσεις να επιβάλλεις στον κόσμο τα Windows 11
Το 2016 μπορεί να φαντάζει... μακρινό τώρα, αλλά πολλοί από μας θα το θυμόμαστε ως την χρονιά στην πορεία των Windows 10 κατά την διάρκεια της οποίας είχαμε από την Microsoft μερικά από τα χειρότερα παραδείγματα εταιρικής συμπεριφοράς απέναντι στο καταναλωτικό κοινό. Αν και προσέφερε ο αμερικανικός κολοσσός την αναβάθμιση σε Windows 10 δωρεάν στους χρήστες Windows 7/8/8.1 το 2015, την επόμενη χρονιά διαπίστωσε πως οι περισσότεροι επέλεξαν να μην κάνουν την μετάβαση. Το 2016 και το 2017, λοιπόν, η Microsoft χρησιμοποίησε μία σειρά από τρόπους, σε πολλές διαφορετικές περιστάσεις, προκειμένου να τους... κάνει να την κάνουν, "με το ζόρι" σχεδόν. Εννοείται πως η επιλογή αυτή είχε εν τέλει το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που η εταιρεία επεδίωκε.

Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να επαναληφθεί με τα Windows 11. Η Microsoft θα πρέπει, είτε της αρέσει είτε όχι, να επιτρέψει στους κατόχους PC με Windows 10 να αποφασίσουν οι ίδιοι αν θα μεταβούν στα νεότερα και, αν ναι, πότε θα το κάνουν. Ο,τιδήποτε διαφορετικό από αυτό θα έχει πιθανότατα τις ίδιες συνέπειες με την προηγούμενη φορά. Ας μην ξεχνάμε, δε, πως τα Windows 10 είναι ένα μοντέρνο, γενικώς σταθερό, γενικώς ασφαλές λειτουργικό σύστημα: το επιχείρημα της αναβάθμισης από ένα "απαρχαιωμένο" (όπως ήταν τα Windows 7 το 2015) δεν στέκει σήμερα. Η Microsoft οφείλει απλώς να κάνει το καλύτερο δυνατό σε όλους τους άλλους τομείς των Windows 11, ώστε να πείσει τους χρήστες των Windows 10 να κάνουν την μετάβαση με την θέλησή τους.

Microsoft, δείξε διάθεση για διαφάνεια κι ειλικρίνεια σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα που συλλέγουν τα Windows 11
Αυτό είναι μάλλον... αντιρεαλιστικό να το ζητήσει κανείς, ναι, μα παραμένει εξαιρετικά σημαντικό γιατί ήταν πρόβλημα το 2015 και παραμένει άλυτο μέχρι σήμερα. Ένα από τα πρώτα παράπονα που είχαν χρήστες οι οποίοι επέλεξαν να αναβαθμίσουν το σύστημά τους σε Windows 10 το καλοκαίρι εκείνο, εστιαζόταν στο γεγονός ότι αυτά συνέλεγαν πολλά, μα πάρα πολλά περισσότερα προσωπικά δεδομένα σε σχέση με αυτά που χρειάζονταν στην πραγματικότητα για να λειτουργήσουν ομαλά. Η Microsoft έχει κάνει όλων των ειδών τις κινήσεις έκτοτε, από κενές διαβεβαιώσεις έως την υλοποίηση επιλογών που μπορούν να ρυθμίσουν οι χρήστες. Το γεγονός ότι κανείς πέραν της ίδιας της εταιρείας δεν γνωρίζει, ακόμη και σήμερα, πόσα και τί είδους προσωπικά δεδομένα συλλέγουν τα Windows 10 και τί κάνουν με αυτά, παραμένει. Πολλές ανεξάρτητες αναφορές, δε, αποδεικνύουν πως το λειτουργικό της σύστημα συνεχίζει να είναι σε μόνιμη επικοινωνία με servers σε όλο τον κόσμο οι οποίοι δεν σχετίζονται με τις ρυθμίσεις ιδιωτικότητας που είναι διαθέσιμες στο κοινό.

Αυτός δεν είναι ο τρόπος με τον οποίο η Microsoft θέλει να ξεκινήσει την εποχή των Windows 11. Ο προβληματισμός σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα και το πώς τα διαχειρίζονται οι πέντε μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας στον κόσμο είναι μεγαλύτερος από ποτέ και όλες βρίσκονται στο μικροσκόπιο κρατών και οργανισμών. Με αυτά ως δεδομένα ο κολοσσός του Redmond οφείλει να εγκαταλείψει τις παλιές του πρακτικές, να προσφέρει μία επιλογή "μέγιστης ιδιωτικότητας/ελάχιστης συλλογής δεδομένων" και να την παραθέσει με σαφήνεια δίπλα στις υπάρχουσες. Οφείλει επίσης να προσφέρει τα Windows 11 σε αξιολόγηση ιδιωτικότητας από ανεξάρτητες αρχές ώστε να αποδείξει ότι οι δεσμεύσεις της για διαφάνεια είναι αληθινές. Θα μπορεί και πάλι να συλλέγει η Microsoft, στην πραγματικότητα, ό,τι και όσα προσωπικά δεδομένα θέλει; Εννοείται. Αλλά χρωστά στους καταναλωτές να κάνει σαφείς τις προθέσεις της. Αν τα Windows 11 είναι το λειτουργικό σύστημα που θα χρησιμοποιηθεί από το επόμενο δισεκατομμύριο χρήστες PC, τότε είναι υποχρεωμένη να το κάνει.

Microsoft, προσπάθησε σε κάθε ετήσια αναβάθμιση να προσφέρεις έστω και ένα νέο στοιχείο
Μπορεί να ακούγεται λιγότερο σημαντικό από τα υπόλοιπα, μα δεν είναι. Ο κύριος λόγος για τον οποίο τα Windows 10 έχουν τελματώσει - σε σημείο που να μάς κάνει να αναρωτιόμαστε πριν από λίγο καιρό τί ακριβώς κάνει η Microsoft με το λειτουργικό της σύστημα - είναι η απουσία οποιασδήποτε ουσιαστικής προσθήκης σε αυτά για πάρα, πάρα πολύ καιρό. Όλα τα άλλα λειτουργικά συστήματα, από το macOS και το iOS μέχρι το Android και το Linux, προσθέτουν καινούργια (ή έστω "καινούργια"...) στοιχεία σε αυτά σε ετήσια βάση, ενώ τα Windows 10 δεν έχουν κάνει κάτι τέτοιο εδώ και 3-4 χρόνια. Δεν νομίζουμε να υπάρχει περισσότερο εύγλωττος τρόπος για να δηλώσει μία εταιρεία λογισμικού πως αδιαφορεί για ένα προϊόν της από αυτόν.

Τα Windows 11 θα πρέπει να μην ακολουθήσουν την ίδια τροχιά αν η Mirosoft θέλει να επιτύχουν. Δεν χρειάζεται να είναι ο... ατέλειωτος κατάλογος με απίθανα καινοτομικά καινούργια στοιχεία κάθε φορά, όχι. Αλλά κάποιες έστω λειτουργίες θα πρέπει να προστίθενται σε κάθε (ετήσια πλέον) αναβάθμισή τους, αν μη τί άλλο για να γίνεται κατανοητό πως υπάρχουν τουλάχιστον ορισμένοι άνθρωποι στα κεντρικά της Microsoft που καταλαβαίνουν την σημασία της προόδου ενός σύγχρονου λειτουργικού συστήματος, έστω και με αργό ρυθμό. Ναι, είναι τόσο απλό.

Αυτά τα πέντε πράγματα που ζητάμε από την Microsoft είναι... απλά στην θεωρία και όχι τόσο απλά στην πράξη, ναι. Αλλά πρόκειται για μία εταιρεία με μεγάλη οικονομική επιφάνεια, άφθονους πόρους και εμπειρία που ελάχιστες άλλες έχουν στον τομέα του λογισμικού. Δεν είναι θέμα του αν ο κολοσσός του Redmond μπορεί να προσφέρει τα παραπάνω. Είναι μόνο θέμα του αν επιθυμεί να το κάνει, να δεσμευτεί απέναντι στο κοινό των Windows 11 με τον τρόπο που θα έπρεπε - και δεν έκανε - στην εποχή των Windows 10. Ελπίζουμε, πραγματικά, να κάνει ακριβώς αυτό.