Εκπλήσσοντας... απολύτως κανέναν, λοιπόν, η Microsoft τελικά όντως αφαίρεσε από τα Windows 10/11 - όπως είχε ανακοινώσει τον περασμένο Σεπτέμβριο - το Wordpad, τον επεξεργαστή κειμένων που ήταν τμήμα των Windows από το 1995. Οι νεότερες δοκιμαστικές εκδόσεις του λειτουργικού συστήματος της αμερικανικής εταιρείας δεν το περιέχουν, ενώ δεν είναι διαθέσιμο και στο Microsoft App Store. Αν και δεν είναι ακόμη σαφές αν κάποια μελλοντική ενημέρωση λογισμικού θα αφαιρέσει το ίδιο το πρόγραμμα από ήδη ενεργές εγκαταστάσεις Windows 10/11, όλα δείχνουν πως αυτό "είναι το τέλος του δρόμου" για το WordPad επίσημα.
Από πολλές απόψεις το WordPad ήταν το πρακτικά ιδανικό πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου για την εποχή του Web. Προσέφερε ακριβώς ό,τι χρειάζονταν οι άνθρωποι που γράφουν καθημερινά κείμενα και σχεδόν τίποτε άλλο από αυτό. Ήταν ό,τι κοντινότερο σε μία... ψηφιακή γραφομηχανή, επιτρέποντας βασική μόνο μορφοποίηση κειμένου: ούτε εκτενείς επιλογές διαμόρφωσης σελίδων, ούτε υποστήριξη σήμανσης markdown (έτσι κι αλλιώς η μορφοποίηση στα κείμενα των websites γίνεται από τα ίδια και τα διαχειριστικά τους συστήματα), ούτε τίποτε. Ούτε καν καταμέτρηση λέξεων, αφού... στο Web, ποιός την χρειάζεται; Μία απλή λευκή σελίδα, με σωστά περιθώρια, την επιθυμητή γραμματοσειρά στο επιθυμητό μέγεθος και τίποτε περισσότερο: ό,τι χρειάζεται κανείς απλώς για να γράψει.
Η Microsoft δεν διευκρίνισε ποτέ για ποιό λόγο αφαιρεί το WordPad από τα 10/11, αλλά οι περισσότεροι απ' όσους δημοσιεύουν σχετικά άρθρα για το θέμα δείχνουν να υποθέτουν πως το κάνει "γιατί κανείς δεν το χρησιμοποιεί πια" - έστω κι αν... στα σχόλια κάτω από τα άρθρα ή στα κοινωνικά δίκτυα είναι σαφές πως ορισμένοι χρήστες διαφωνούν πλήρως με αυτήν την υπόθεση. Ο ίδιος ο αμερικανικός κολοσσός ως υποσημείωση στην ειδική σελίδα όπου συγκεντρώνει όσα αφαιρεί από τα Windows αναφέρει: "Το WordPad δεν ενημερώνεται πλέον και θα αφαιρεθεί σε μελλοντική έκδοση των Windows. Συνιστούμε το Microsoft Word για την επεξεργασία σύγχρονων κειμένων (rich text documents) μορφής αρχείων .doc ή .rtf και το Windows Notepad για απλά κείμενα μορφής αρχείου .txt".
Σε οποιονδήποτε γράφει κείμενα ως τμήμα της δουλειάς του δεν είναι καθόλου δύσκολο να διακρίνει την υποκρισία, την πονηριά και την ιδιοτέλεια ης παραπάνω σημείωσης. Κατ' αρχήν το Wordpad είναι στην πραγματικότητα επεξεργαστής εγγράφων, όχι απλού κειμένου μορφής .txt, οπότε και μόνο η αναφορά στο Notepad εδώ προσβάλλει την νοημοσύνη όλων. Τα προγράμματα τύπου Notepad έχουν φτιαχτεί για τελείως διαφορετική χρήση. Να γράψει κανείς ακόμη και μικρά κείμενα εκεί είναι αδιανόητο. Η Microsoft το γνωρίζει, παρ' όλα αυτά περιλαμβάνει στην σημείωσή της το Notepad ώστε να δημιουργήσει την εντύπωση πως θα μπορούσε να είναι κάποιου είδους ικανό υποκατάστατο του WordPad. Κάτι που σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε.
Το Word, από την άλλη πλευρά, είναι ένας... μονολιθικής λογικής επεξεργαστής κειμένου που ενσωματώνει απείρως περισσότερες λειτουργίες και δυνατότητες χρειάζεται κανείς απλώς για να γράψει μικρά και μεγάλα άρθρα, εργασίες και άλλα έγγραφα σχετικά μικρής έκτασης. Είναι ένα πρόγραμμα βαρύ, υπερβολικό, το οποίο δεν έχει νόημα να χρησιμοποιήσει κανείς παρ' εκτός κι αν έχει σκοπό να γράψει π.χ. μεγάλες αναφορές ενσωματώνοντας πολλά γραφήματα και φύλλα εργασίας ή ολόκληρα βιβλία με βιβλιογραφία και παραπομπές. Το Word είναι ο ορισμός του... overkill, όπως λένε και οι Σάξονες, για απλό γράψιμο κειμένων. Κάτι που η Microsoft επίσης γνωρίζει.
Αυτό που η Microsoft ελπίζει πως θα κάνουν όσοι απλώς θέλουν να γράφουν κείμενα, αν δεν έχουν στην διάθεσή τους πια το WordPad στα Windows - και δεν μπορούν να... πείσουν τον εαυτό τους να γράψει πιο πολλές από λίγες παραγράφους στο Notepad - είναι είτε το ένα, είτε το άλλο: είτε θ' αγοράσουν ένα αντίτυπο του Word είτε, ακόμη καλύτερα για τα... οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας, θα εγγραφούν συνδρομητές στην Δικτυακή υπηρεσία Microsoft 365 για να χρησιμοποιήσουν το Word μέσω αυτής. Σημειώνεται πως το Word ξεχωριστά πωλείται προς €159.99 (για χρήση σε ένα μόνο PC), ενώ η φθηνότερη ετήσια συνδρομή Microsoft 365 - που περιλαμβάνει όλες τις εφαρμογές Office και άλλες παροχές - κοστίζει €69.99. Καμία απορία, λοιπόν, που οι πιο πολλοί καταναλωτές προτιμούν την δεύτερη επιλογή, αφού πρακτικά... "ενθαρρύνονται" να το κάνουν από την Microsoft.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που συμβαίνει είναι πασιφανές: η Microsoft στην ουσία αφαιρεί το WordPad από τα Windows προκειμένου να υποχρεώσει ένα ποσοστό των χρηστών του είτε να αγοράσει περίπλοκα προγράμματα που ποτέ δεν θα αξιοποιήσει στην πράξη, είτε να καταβάλλει συνδρομή σε Δικτυακές υπηρεσίες που δεν χρειάζεται. Κάποιες δωρέαν εναλλακτικές υπάρχουν, ναι, αλλά... το WordPad είναι ένα πρόγραμμα μεγέθους 3MB. Την λειτουργικότητά του δεν την προσφέρει οποιαδήποτε άλλη προεγκατεστημένη εφαρμογή των Windows. Δεν έχει οποιαδήποτε συνέπεια στις επιδόσεις των λειτουργικών της συστημάτων. Δεν υπήρχε στην πραγματικότητα κανένας σοβαρός λόγος να αφαιρεθεί.
Αλλά η Microsoft είναι αποδεδειγμένα πλέον το είδος της πολυεθνικής εκείνης που δεν έχει κανένα πρόβλημα να δημιουργήσει για τον εαυτό της μία ευκαιρία πρόσθετων εσόδων, απλώς στερώντας από τους καταναλωτές κάτι που τούς προσέφερε επί 30 χρόνια δωρεάν. Αν αυτό θεωρεί πως θα έπρεπε να κάνει μία εταιρεία χρηματιστηριακής αξίας... ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων για να εξασφαλίσει πιο πολλές συνδρομές σε μία υπηρεσία της, τότε συγχαρητήρια. Είναι τόσο φθηνή, όσο οι πρακτικές της.
