Το βασικό αντικείμενο της πρόσφατης Δικτυακής παρουσίασης της Apple στο πλαίσιο της WWDC 2023 ήταν η συσκευή μικτής πραγματικότητας Vision Pro, βέβαια, όμως εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο ενδιαφέρονταν περισσότερο για κάτι άλλο: τα νέα πράγματα που θα φέρουν οι επόμενες εκδόσεις λειτουργικών συστημάτων της εταιρείας για iPhone, iPad, Mac και άλλες συσκευές. Από όσα (δεν) είχαν διαρρεύσει τους προηγούμενους μήνες, όλοι περίμεναν πως μόνο το watchOS θα δεχόταν σημαντική αναβάθμιση και... είχαν εν μέρει δίκιο. Υπήρξαν όμως και ορισμένες εκπλήξεις, καθώς και νέα χαρακτηριστικά ή δυνατότητες λογισμικού που το κοινό ζητούσε επίμονα στο παρελθόν.

Το πρόβλημα: όλα αυτά δεν ήταν αρκετά για να εξέλθουν - επιτέλους - τα iOS 17, iPadOS 17, macOS 14 και tvOS 17 από το τέλμα στο οποίο έχουν περιέλθει.

Ξεκινώντας από τα δύο σημαντικότερα, το iOS και το iPad OS: η νέα έκδοση του πρώτου προσφέρει περισσότερα νέα πράγματα καθημερινής, πρακτικής αξίας απ' ότι η νέα του δεύτερου. Οι χρήστες iPhone θα έχουν από τον Σεπτέμβριο στην διάθεσή τους μετατροπή φωνητικών μηνυμάτων σε κείμενο, μηνύματα με εικόνα και ήχο μέσω Facetime, αναζήτηση στα μηνύματα, γρήγορη κι εύκολη αποστολή ή λήψη δεδομένων και στοιχείων επικοινωνίας ασύρματα από ένα iPhone σε ένα άλλο (AirDrop και NameDrop), προβολή πληροφοριών στην οθόνη ενόσω ένα iPhone φορτίζει οριζόντια, καθώς και βελτιωμένη αυτόματη διόρθωση και μετατροπή φωνητικών υπενθυμίσεων σε κείμενο. Οι κάτοχοι iPad, αντιθέτως, έχουν να προσβλέπουν ουσιαστικά μόνο σε διαμόρφωση της αρχικής οθόνης της συσκευής τους, τις αναβαθμίσεις του Facetime που δέχεται και το iPhone, ορισμένες βελτιώσεις στις εφαρμογές Stage Manager και Freeform, περισσότερη ευελιξία στην διαχείριση αρχείων PDF και... αυτά.

Όσον αφορά στην επόμενη έκδοση του macOS, την Sonoma, είναι εύκολο ν' αντιληφθεί κανείς πως δεν κατέβαλλε καμία... υπερπροσπάθεια ακριβώς η Apple όταν ο Craig Federighi αρχίζει την παρουσίασή του γι' αυτό ξεκινώντας από τους screensavers (!!!). Τα εφαρμογίδια της επιφάνειας εργασίας (desktop widgets) δεν μπορούν να θεωρηθούν κάτι εξόχως ενδιαφέρον εν έτει 2023, βέβαια, ενώ οι βελτιώσεις στον browser συστήματος, τον Safari, είναι αυτονόητες όταν γίνονται σε... ετήσια βάση. Ενδιαφέρον έχουν ορισμένες από τις νέες "έξυπνες λειτουργίες" του νέου macOS που σχετίζονται με τις βιντεοκλήσεις και τηλεδιασκέψεις, αλλά αφορούν φυσικά σε συγκεκριμένο κοινό. Σημαντικότερη προσθήκη απ' όλες για σαφώς περισσότερους καταναλωτές ίσως αποδειχθεί μακροπρόθεσμα αυτή υποσυστήματος που επιτρέπει την "μεταφορά" PC games σε macOS ευκολότερα από ποτέ.

Το λειτουργικό σύστημα των Apple Watch δέχθηκε όντως την μεγαλύτερη αναβάθμιση: όχι μόνο ανασχεδιάστηκε ριζικά το γραφικό περιβάλλον χειρισμού του, μα προστέθηκε και νέος τρόπος αλληλεπίδρασης που δείχνει τόσο έξυπνος, όσο κι εύχρηστος. Ονομάζεται Smart Stack και προβάλλει τις πληροφορίες των apps ως "καρτέλες" που βρίσκονται "η μία πάνω από την άλλη" ευδιάκριτα επιτρέποντας την διαχείρισή τους άνετα. Στην οθόνη των smartwatch της Apple προβάλλεται πιο πολλή πληροφορία από ποτέ "με μια ματιά" ούτως ή άλλως γιατί αξιοποιείται απ' άκρου εις άκρον (το ίδιο μπορούν να κάνουν και οι δημιουργοί apps με τα δικά τους). Εφικτή είναι πλέον η ομαδοποίηση αυτών των mini-apps, ενώ ευκολότερα προσβάσιμο από ποτέ είναι και το Control Center. Αισθητά εμπλουτισμένες είναι επίσης οι λειτουργίες του watchOS 10 που σχετίζονται με την υγεία και την εξάσκηση. Καθώς κάθε smartwatch της Apple που στηρίζεται αυτήν την στιγμή σε watchOS 9 δέχεται την έκδοση 10 χωρίς πρόβλημα, είναι μία από τις σημαντικότερες γι' αυτό το προϊόν.

Το λειτουργικό σύστημα των Apple TV - που παραμένουν τα πληρέστερα media player της αγοράς - φαινομενικά δεν χρειάζεται σημαντικές αναβαθμίσεις για τα κύρια σενάρια χρήσης του, όμως η Apple το επέκτεινε προς μία νέα κατεύθυνση, αυτή των... βιντεοκλήσεων! Πράγματι, το φθινόπωρο οι κάτοχοι των συσκευών αυτών θα μπορούν να αξιοποιήσουν το Facetime και τα iPhone ή iPad ως κάμερες και μικρόφωνα ώστε να διενεργούν βιντεοκλήσεις με ευκολία. Η δυνατότητα αυτή είναι συμβατή και με την λειτουργία Center Stage και με επιλογές συμμετοχής πολλών ατόμων για τηλεδιασκέψεις, ενώ σε βάθος χρόνου θα υποστηρίζει και άλλες υπηρεσίες όπως τις Zoom και Webex για εκπαιδευτική, ημιεπαγγελματική ή και επαγγελματική χρήση. Το Control Center του tvOS έχει επίσης ανασχεδιαστεί για ευκολότερη πρόσβαση, ενώ θα επιτρέπεται πλέον και η χρήση εφαρμογών VPN για... "ρύθμιση" της γεωγραφικής θέσης του εκάστοτε Apple TV (ακόμη χρήσιμο για τις υπηρεσίες streaming).

Αξιολογώντας όμως κανείς όλα τα παραπάνω στο σύνολό τους, δεν είναι δύσκολο να καταλήξει σε ένα και μόνο συμπέρασμα. Καθώς γνωρίζει πως κυριολεκτικά δισεκατομμύρια άνθρωποι στηρίζονται καθημερινά στο λογισμικό των συσκευών της, η Apple είναι περισσότερο διστακτική από ποτέ στην υλοποίηση νέω χαρακτηριστικών και δυνατοτήτων για τα λειτουργικά τους συστήματα και περισσότερο αποφασισμένη από ποτέ να μην τροποποιεί πολλά στοιχεία τους γιατί στους καταναλωτές αποδεδειγμένα δεν αρέσουν ιδιαίτερα οι αλλαγές. Κάθε χρόνο λοιπόν η εταιρεία κοιτά προσεκτικά μία λίστα με πράγματα που μπορεί να προσθέσει στα iOS, iPadOS, macOS κλπ. και αποφασίζει ακριβώς πόσα θα υλοποιήσει ώστε να δικαιολογείται η άνοδος ενός αριθμού ως ετήσια αναβάθμιση γι' αυτά. Ούτε ένα λιγότερο πράγμα, ούτε ένα παραπάνω. Είναι τόσο απλό και, μεταξύ μας, τόσο... προφανές πια.

Το πρόβλημα με αυτήν την προσέγγιση είνα το εξής: εξυπηρετεί μεν προσωρινά για όσα οι άνθρωποι (θεωρούν πως) θέλουν αυτήν την στιγμή, αλλά υποβαθμίζει και φθείρει τα λειτουργικά συστήματα της Apple ως προϊόντα αυτά καθ' αυτά μακροπρόθεσμα. Προσθέτοντας μόνο ελάχιστα νέα πράγματα, τα πιο πολλά όχι ιδιαιτέρως σημαντικά, από έκδοση σε έκδοση των λειτουργικών αυτών συστημάτων, η Apple τα καθιστά σιγά-σιγά βαρετά, παρωχημένα, πρακτικά στάσιμα (όπως είναι ήδη από μερικές απόψεις). Ναι, οι καταναλωτές θέλουν τα λειτουργικά συστήματα αυτά να είναι πάνω απ' όλα αξιόπιστα - κι ελπίζουμε οι νέες εκδόσεις τους να είναι περισσότερο απ' ότι πολλές προηγούμενες - αλλά θέλουν ενίοτε να εκπλήσσονται από αυτά και να απολαμβάνουν την χρήση τους σε έναν βαθμό. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, πόσες ώρες κάθε μέρα έρχονται σε επαφή με αυτό το λογισμικό.

Τα λειτουργικά συστήματα της Apple το έχουν χάσει αυτό σε μεγάλο βαθμό επειδή οι αναβαθμίσεις τους είναι ξεκάθαρα διεκπεραιωτικές. Η εταιρεία θα πρέπει λοιπόν κάποια στιγμή να τολμήσει να κάνει ουσιαστικές αλλαγές σε αυτά. Δεν χρειάζεται να γίνουν... αγνώριστα από την μία χρονιά στην άλλη. Μπορεί τον ένα χρόνο να υλοποιηθεί ένας αριθμός από αληθινά καινοτομικές λειτουργίες, τον επόμενο να προσφερθεί ανασχεδιασμένο γραφικό περιβάλλον ή τον μεθεπόμενο χρόνο π.χ. να γίνουν σημαντικές αλλαγές σε επίπεδο χειρισμού κι αλληλεπίδρασης. Αλλά η Apple συνεχίζει να είναι άτολμη. Το γεγονός ότι στην παρουσίασή της στο πλαίσιο της WWDC 2023 δεν αναφέρθηκε ούτε μία φορά στο Dynamic Island, ένα "φρέσκο" στοιχείο που πέρυσι πολλοί περίμεναν πως θα στηρίξει έναν νέο τρόπο να γίνονται πολλά "απλά και καθημερινά" στο iOS, είναι ενδεικτικό.

Ας ελπίσουμε πως, τουλάχιστον, οι νέες εκδόσεις όλων αυτών των λειτουργικών συστημάτων θα παραδοθούν στο καταναλωτικό κοινό στο ανώτερο δυνατό επίπεδο ποιότητας το φθινόπωρο και πως, μετά από την διάθεσή τους, η Apple θα αφιερώσει χρόνο στην αξιολόγηση αυτών των προϊόντων συνολικά. Η εταιρεία ολοκλήρωσε με μεγάλη επιτυχία την μετάβαση των συσκευών της στους δικούς της πλέον επεξεργαστές (Apple silicon) και βρίσκεται πλέον σε πολύ καλό σημείο από πλευράς hardware. Το 2024, λοιπόν, θα πρέπει να ακολουθήσει το software που όντως αξιοποιεί αυτό το hardware... πριν η στασιμότητα μειώσει, εν τέλει, την αξία και των δύο.