Κάποτε, όταν σου σερβίριζαν ένα κοκτέιλ, η ιεροτελεστία ξεκινούσε με τη δοκιμή της πρώτης γουλιάς. Τώρα πια η πρώτη κίνηση είναι να βγάλεις μια φωτογραφία και να την ανεβάσεις στα social media – αν είσαι γρήγορος με την εφαρμογή φίλτρων και την προσθήκη hashtags θα προλάβεις να μη λιώσει ο πάγος! Ας εξετάσουμε, λοιπόν, πώς η δύναμη των social media, και ειδικά του Instagram, επιδρά στη διάδοση και την ενδυνάμωση της κουλτούρας του κοκτέιλ.
Ας κάνουμε ένα τεστ: κάθεσαι στην μπάρα ενός cocktail bar και μπροστά σου σερβίρεται ένα Zombie σε σκαλιστό tiki ποτήρι με ένα κομμάτι κέικ πάνω στον τριμμένο πάγο περιχυμένο με σιρόπι σοκολάτας. Ποια είναι η πρώτη κίνηση που κάνεις; Το εξετάζεις προσεκτικά και στη συνέχεια το δοκιμάζεις; Ή ανοίγεις αμέσως την κάμερα του smartphone σου, το φωτογραφίζεις και το περνάς από φίλτρα για να το ανεβάσεις στο Instagram; Αν επιλέγεις το δεύτερο, τότε ανήκεις στη γενιά των millennials, που πρώτα φωτογραφίζουν και μετά δοκιμάζουν. Ο υποφαινόμενος, ακόμη κι αν οριακά δεν ανήκει σ’ αυτήν τη γενιά, έκανε ακριβώς αυτό όταν στο λονδρέζικο «Nightjar» έφτασε στο τραπέζι το εν λόγω Barrel-Aged Zombie – κι όχι μόνο επειδή ως δημοσιογράφος ήθελε να μοιραστεί την ευρηματικότητα των σερβιρισμάτων αυτού του βραβευμένου bar, αλλά και για να δηλώσει σε φίλους και γνωστούς την παρουσία του εκεί.
Η σχέση των social media με το fine drinking είναι μια αλληλεπίδραση που εξυπηρετεί το διαδικτυακό κοινωνικό προφίλ ενός απλού καταναλωτή και την κινητικότητα των λογαριασμών του στα social media. Από την άλλη, αποτελεί αποτελεσματικό μέσο για την προβολή ενός bar στην παγκοσμιοποιημένη κοινότητα που έχουν δημιουργήσει τα hashtags. Μήπως μάλιστα το αποτελεσματικότερο; Το hashtag #cocktailporn ίσως να μην είναι ακόμη τόσο δημοφιλές όσο το #foodporn, αλλά υπάρχει το #cocktails με 15 περίπου εκατομμύρια δημόσιες αναρτήσεις και το #bar με 19,5 εκατομμύρια: αυτό σημαίνει ότι αν φωτογραφίσεις το ποτό σου και το ποστάρεις με τα συγκεκριμένα hashtags, τα likes θα έρθουν από τους φίλους του κοκτέιλ απ’ όλο τον κόσμο.
Κάπως έτσι, λογαριασμοί όπως το @cocktails_for_you, το @madeincocktails και το @cocktail_mania έχουν συγκεντρώσει χιλιάδες followers κερδίζοντας τον πολυπόθητο χαρακτηρισμό του influencer στην παγκόσμια βιομηχανία του ποτού και του κοκτέιλ. Κι αν χρειάζεται κι άλλη απόδειξη για τη δύναμη του Instagram, υπάρχουν τα αποτελέσματα μιας έρευνας που αφορά το φαγητό, αλλά σίγουρα δεν θα αργήσει να επαναληφθεί για τα κοκτέιλ: σύμφωνα μ’ αυτήν, τα άτομα ηλικίας 18 έως 35 ετών περνούν πέντε ολόκληρες μέρες το χρόνο, κοιτάζοντας φωτογραφίες φαγητού στο Instagram, ενώ το 30% απ’ αυτά αποφεύγουν ένα εστιατόριο αν η παρουσία του στο συγκεκριμένο social medium είναι αδύναμη.
Απευθυνθήκαμε στον Νίκο Μπάκουλη, head bartender και συνιδιοκτήτη του «The Clumsies», το οποίο οφείλει πολλά (μεταξύ άλλων την 6η θέση στη λίστα με τα 50 καλύτερα bars του κόσμου) στη δύναμη της φωτογραφίας και της διακίνησής της στα social media. Σε περσινή ομιλία του στο πλαίσιο του Athens Fine Drinking του World Class των Reserve Brands της Diageo, ο Μπάκουλης έδωσε οδηγίες προς… πλοηγουμένους. Επισημαίνοντας το ρόλο του φωτισμού και της ιστορίας που συνοδεύει τη φωτογραφία ενός κοκτέιλ (με τεχνικές πληροφορίες τύπου ότι για να αναδείξεις τη γαρνιτούρα μέσα σε ένα ποτήρι πρέπει να το φωτογραφίσεις σε γωνία 45 μοιρών), ουσιαστικά καθοδήγησε απλούς χρήστες αλλά και επαγγελματίες για το πώς να χτίσουν και να ενδυναμώσουν μια ταυτότητα στο προσωπικό ή εταιρικό τους προφίλ. Όπως μας είπε ο Μπάκουλης, «το Instagram είναι αυτήν τη στιγμή το μεγαλύτερο όπλο για τους bartenders, καθώς είναι δωρεάν σε μεγάλο βαθμό αλλά και γιατί η πληροφορία, ανάμεσα στις χιλιάδες που δεχόμαστε καθημερινά, εντυπώνεται βαθύτερα με μια όμορφη φωτογραφία».
Όλο και περισσότεροι bartenders μπαίνουν στο παιχνίδι των εντυπώσεων για να δικτυωθούν όχι μόνο με τους συναδέλφους τους σ’ όλο τον κόσμο αλλά και με το καταναλωτικό κοινό. Για παράδειγμα, στο «Mr. Peacock» εδώ και μερικές ημέρες αν παραγγείλεις ένα sour θα σου προτείνουν κάποιο σχέδιο που τυπώνεται σε βρώσιμο χαρτί και κάθεται διακοσμητικά στον αφρό του κοκτέιλ – ποιος θα μπορούσε να αντισταθεί στον πειρασμό να ανεβάσει μια φωτογραφία;
Συχνά θα δεις στην επίσημη σελίδα στο Facebook κάποιου bar καλοφτιαγμένα βίντεο με την παρουσίαση μιας καινούργιας cocktail list ή ενός event, ενώ τα stories στο Instagram έχουν γίνει το νέο φετίχ όσων θέλουν να μεταφέρουν άμεσα και με πολλαπλές δυνατότητες παιχνιδιάρικης προσωποποίησης την εμπειρία τους από ένα κοκτέιλ ή ένα μπαρ. Την ευκαιρία εκμεταλλεύονται μικρές εταιρείες ποτού, οι οποίες έχουν βρει μια σχεδόν ανέξοδη λύση για να κερδίσουν ορατότητα (visibility) και αναγνωρισιμότητα σε μια εξαιρετικά ανταγωνιστική βιομηχανία. Κάποιες απ’ αυτές μάλιστα προσεγγίζουν τους «drinkstagrammers», δηλαδή τους ερασιτέχνες bartenders που χωρίς να έχουν βρεθεί ποτέ πίσω από μια μπάρα, φτιάχνουν cocktails στο σπίτι τους και μεταδίδουν το μικρόβιο στους χιλιάδες followers τους. Κάποιοι απ’ αυτούς, όπως οι @beautifulbooze, @gastronomista_ και @apartment_bartender παίζουν όλο και μεγαλύτερο ρόλο στην παγκόσμια σκηνή, κλείνοντας συμφωνίες με μεγάλες ή μικρές εταιρείες ποτού ώστε να τις προβάλουν με αναρτήσεις τους.
