Πριν το 2022, το όνομα του Γερμανού σκηνοθέτη Έντουαρντ Μπέργκερ ήταν γνωστό κυρίως στους τηλεοπτικούς κύκλους, χάρη σε μια πλειάδα ευρωπαϊκών και αμερικανικών σειρών, με δημοφιλέστερο δείγμα το "Patrick Melrose" στο οποίο πρωταγωνιστεί ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς. Πριν από δύο χρόνια, όμως, ο Μπέργκερ μπήκε στα ραντάρ όλων χάρη στο καλοστημένο πολεμικό έπος "Ουδέν Νεώτερον από το Δυτικό Μέτωπο" που έφτασε να κερδίζει τέσσερα Όσκαρ, μεταξύ τους και εκείνο της διεθνούς ταινίας. Όχι και άσχημα για έναν "άγνωστο", ο οποίος από τα χαρακώματα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου μάς μεταφέρει, τώρα, στα παρασκήνια ενός εκ των ισχυρότερων θεσμών του πλανήτη.
Όπως προδίδει ο τίτλος, το κονκλάβιο αναφέρεται στη διαδικασία κατά την οποία, μετά το θάνατο του πάπα, υψηλόβαθμοι καρδινάλιοι από όλο τον κόσμο συγκεντρώνονται στη Ρώμη ώστε να εκλέξουν τον αντικαταστάτη του. Η περίοδος αυτή συνοδεύεται από άκρα μυστικότητα, καθώς οι συμμετέχοντες είναι έγκλειστοι, χωρίς επαφή με τον έξω κόσμο, ώσπου να φτάσουν σε συμφωνία και να βγει, κυριολεκτικά, λευκός καπνός. Από αυτό ακριβώς το σημείο ξεκινά και η αφήγηση του φιλμ, το οποίο έχει ως σημείο αναφοράς το χαρακτήρα του Ρέιφ Φάινς: έναν ακριβοδίκαιο και πνευματικά νηφάλιο ιερέα, ο οποίος καλείται να διεκπεραιώσει το κονκλάβιο και, παράλληλα, να φροντίσει ότι το μέλλον της εκκλησίας βρίσκεται σε ασφαλή χέρια.
Η κάμερα του Μπέργκερ μπαίνει στις κάμαρες των καρδιναλίων, ακολουθώντας τον Φάινς και δεν βγαίνει ως το τέλος, σημάδι τόσο της στιβαρής σκηνοθεσίας του όσο και της κλειστοφοβικής αύρας που κατασκευάζει μεθοδικά για να καλύψει απ’ άκρη σ’ άκρη την ταινία. Ακολούθως, το βασικό καύσιμο της αφήγησης, εκτός από τις εξαίσιες ερμηνείες μιας πολύπειρης διανομής ηθοποιών (Στάνλεϊ Τούτσι, Τζον Λίθγκοου, Ιζαμπέλα Ροσελίνι), εντοπίζεται στον τρόπο με τον οποίο έρχονται στο προσκήνιο οι ίδιες οι πολιτικές τελετουργίες των καρδιναλίων. Οι μικρο-δολοπλοκίες, οι άρρητες προσωπικές ατζέντες, οι κρυφές συνεννοήσεις και όλα όσα οξύνουν τις αντιπαλότητες μεταξύ των διεκδικητών της εξουσίας προσδίδουν μια χορταστική ένταση στο δράμα, την οποία ο Γερμανός χειρίζεται με περίσσια άνεση.
Οι πόντοι αρχίζουν να χάνονται τη στιγμή που η μάχη μεταξύ ιδεολογιών και χριστιανικών ανησυχιών, όλων συντηρητικών κατά βάση, δίνει τη θέση της σε μια αλληλουχία εύκολων ηθικολογικών σχολίων που κορυφώνονται σε μια συζητήσιμης ευστοχίας τρίτη πράξη. Εκεί που οι προθέσεις του Μπέργκερ απογυμνώνονται, παραμένοντας καλοπροαίρετες και θαρραλέες μεν, αλλά προκρίνοντας μια λίγο προβοκατόρικη και μάλλον βεβιασμένη λύση. Εκεί συνειδητοποιείς πως το σοκαριστικό με το "Κονκλάβιο" δεν είναι το πού οδηγείται, αλλά το πώς καταφέρνει να μιλά για τη σωτηρία της ψυχής αφουγκραζόμενο ανθρώπους που την έχουν ξεπουλήσει προ πολλού.
Αγγλία, ΗΠΑ. 2024. Διάρκεια: 120΄. Διανομή: TANWEER.
Περισσότερες πληροφορίες
Κονκλάβιο
Μόλις επισημοποιείται ο θάνατος του πάπα, καρδινάλιοι από όλο τον κόσμο συγκεντρώνονται στη Ρώμη για να εκλέξουν τον αντικαταστάτη του, σε ένα κονκλάβιο φορτισμένο από εκ διαμέτρου αντίθετες πολιτικές και θρησκευτικές ιδεολογίες.