Έπειτα από δυο αλληγορικά δράματα που κοιτούν λοξά την τραυματισμένη νεοελληνική εικόνα μας, μαζί και τη βίαια χαμένη αθωότητα μιας ολόκληρης κοινωνίας ("Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά", "Ο Γιος της Σοφίας"), η Ελίνα Ψύκου ολοκληρώνει τώρα το πρώτο ντοκιμαντέρ της. Μια προσπάθεια διερεύνησης των δικαιωμάτων του Ευρωπαίου πολίτη πάνω στο σώμα του, μια όχι τόσο απλή και όσο ξεκάθαρη ακούγεται υπόθεση. Η Ψύκου την περιγράφει σαν μια τριπλή διαδρομή γεμάτη εκπλήξεις, ξεκινώντας από τη Βαλέτα και καταλήγοντας στην καρδιά της Γηραιάς Ηπείρου.
Η Ρόμπιν είναι μια κοπέλα από τη Μάλτα, η οποία μένει έγκυος μετά την ερωτική συνεύρεση μιας βραδιάς. Θέλει να διακόψει την κύηση, αλλά η άμβλωση είναι απαγορευμένη στη χώρα της, μέχρι πολύ πρόσφατα ακόμα και για θύματα βιασμού ή περιπτώσεις στις οποίες απειλείται η υγεία της εγκύου. Πρέπει λοιπόν να ταξιδέψει μέχρι τη Σικελία και μια χώρα όπου υπάρχουν πολύ αυστηροί νόμοι όσον αφορά τους όρους της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Έτσι η Κατερίνα, η οποία δεν έχει επίσημη σχέση, αλλά θέλει να γίνει μητέρα, αναγκάζεται να ταξιδέψει μέχρι την Ελλάδα για να δοκιμάσει τις πιθανότητές της μέσω κάποιου ανώνυμου δότη. Η Ελληνίδα Κική, από την άλλη, πάσχει από αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση, μια ανίατη εκφυλιστική νευρολογική ασθένεια, και θα ήθελε να τελειώσει τη ζωή της άμεσα και με αξιοπρέπεια. Η μόνη λύση είναι η Ελβετία, η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που επιτρέπει την ευθανασία με τη μορφή της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας.
Οι στάσεις του ταξιδιού είναι πολλές, αλλά η διαδρομή του μία. Αυτή προς την αυτοδιάθεση και τη σωματική αυτονομία σε μια Ευρώπη η οποία έχει καταργήσει γεωγραφικά σύνορα, όχι όμως και αντικρουόμενες θεσμικές, πολιτικοκοινωνικές, θρησκευτικές και πολιτιστικές αντιθέσεις αιώνων. Δίνοντας το λόγο στις ηρωίδες της, αλλά και σε "εκπροσώπους" αντίθετων απόψεων περί ηθικής και δικαίου, η Ψύκου αποκαλύπτει τη μία μετά την άλλη μια σειρά από αντιφάσεις στη γύρω μας πραγματικότητά. Πρώτη και… χειρότερη, η διαρκής αναφορά της συντηρητικής ρητορικής, από διαφορετικούς εκπροσώπους της, στην ιδιαιτερότητα(!) κάθε εθνικής κουλτούρας και στην πολιτισμική ισοπέδωση την οποία επιχειρεί συντεταγμένα το "ιερατείο των Βρυξελλών". Κι ενώ σε ένα θολό νομικά τοπίο η ιδεολογική σύγχυση φαντάζει ακόμα μεγαλύτερη (η αριστερή συνθηματολογία στα χείλη ακροδεξιών, θρησκόληπτων και εθνικιστών), τα "Αδέσποτα Κορμιά" εξιστορούν μια παράλληλη, ψυχολογική –θηλυκή– οδύσσεια χωρίς να κουνάνε το δάχτυλο. Με χιούμορ, μυθοπλαστικές παρεμβάσεις, σχολιαστική χρήση τραγουδιών και αιχμηρές σκηνοθετικές ιδέες (η Κατερίνα περιμένει μόνη, σε ένα άδειο και ψυχρό δωμάτιο, πριν την άμβλωση) αναρωτιούνται παιχνιδιάρικα όσο και ευθαρσώς τι σημαίνει να ζεις και να πεθαίνεις στη σύγχρονη Ευρώπη.
Ελλάδα, Ιταλία, Ελβετία, Βουλγαρία. 2024. Διάρκεια: 109΄. Διανομή: CINEDOC
Περισσότερες πληροφορίες
Αδέσποτα Κορμιά
Η Μαλτέζα Ρόμπιν είναι έγκυος, αλλά δεν θέλει να γίνει μητέρα. Η Ιταλίδα Κατερίνα θέλει, αλλά δεν μπορεί. H Ελληνίδα Κική θέλει απλώς να πεθάνει με αξιοπρέπεια. Αλλά η άμβλωση, η εξωσωματική γονιμοποίηση και η ευθανασία, αντίστοιχα, δεν είναι νόμιμες στις χώρες τους.