Εχοντας μόλις αλλάξει με μια αιφνιδιαστική κίνηση όλα όσα ξέραμε για την κινηματογραφική αφήγηση, στις αρχές της δεκαετίας του ’60 ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ νιώθει ασυγκράτητο δημιουργικό οίστρο, γυρίζοντας πέντε ταινίες μέσα σε τρία μόλις χρόνια. Μετά τους «Καραμπινιέρους» (1963), όμως, δέχεται να δουλέψει κατά παραγγελία (του παραγωγού Κάρλο Πόντι), διασκευάζοντας ένα μυθιστόρημα του Αλμπέρτο Μοράβια πάνω στην αιώνια διαπάλη καλλιτεχνικής έκφρασης και εμπορικού κέρδους.
Άλλωστε, η συγκεκριμένη θεματική της εκπόρνευσης ιδεών, συναισθημάτων και αξιών στην καπιταλιστική κοινωνία τον απασχολεί σταθερά σ’ όλη τη φιλμογραφία του, ενώ η πλοκή του δίνει τη δυνατότητα να σχολιάσει τη σύγχρονη κινηματογραφική πραγματικότητα: δυσαρεστημένος από την καλλιτεχνική προσέγγιση του σκηνοθέτη του, ένας Αμερικανός παραγωγός προσλαμβάνει έναν Γάλλο συγγραφέα για να διασκευάσει σεναριακά την «Οδύσσεια» με εμπορικότερο πνεύμα. Ο τελευταίος θα παγιδευτεί δημιουργικά, οδηγώντας σε αδιέξοδο ακόμα και την προσωπική του ζωή.
«Όταν ακούω τη λέξη κουλτούρα, βγάζω το μπλοκ των επιταγών μου»: υπογράφοντας την πλέον συντηρητική αφηγηματικά ταινία του, αλλά και μια από τις εμβληματικότερες της δεκαετίας του ’60, ο Γκοντάρ σαρκάζει πικρά τον εαυτό του και την τέχνη του. Η περιφρόνηση την οποία δείχνει ο συγγραφέας-σεναριογράφος Πολ προς τη γυναίκα του, τη «φυσική» ομορφιά και την ίδια τη ζωή τελικά, για χάρη μιας μισθωμένης κινηματογραφικής εργασίας, θα οδηγήσει τη σχέση τους σε αδιέξοδο και θα μετατρέψει αυτό το απλό ερωτικό δράμα σε αρχαιοελληνικών διαστάσεων τραγωδία.
Ο Γκοντάρ σκηνοθετεί μεθοδικά, πατώντας σε διακριτικές αντιθέσεις και αντιστίξεις. Σινεμασκόπ κάδρα γεμάτα εκθαμβωτικά χρώματα και μια υπόγεια ειρωνική ματιά, η Μπριζίτ Μπαρντό και το Κάπρι, ο διάσημος σκηνοθέτης Φριτς Λανγκ («Μετρόπολις») να υποδύεται τον εαυτό του και ο κόσμος του σινεμά σαν μια «βρόμικη» τέχνη, γεμάτη μεγαλείο και φτηνούς συμβιβασμούς («Θα δεχτείς, γιατί έχεις ανάγκη τα λεφτά. Έμαθα πως έχεις πολύ όμορφη γυναίκα»). Και μέσα σ’ όλα αυτά το σύγχρονο ζευγάρι, αλλοτριωμένο από μια ζωή γεμάτη δυνατότητες και αντιμέτωπο με τις ίδιες του τις (προκαθορισμένες) επιλογές.
Γαλλία. 1963. Διάρκεια: 103΄. Διανομή: NEO FILMS.
Περισσότερες πληροφορίες
Η Περιφρόνηση
Δυσαρεστημένος από την καλλιτεχνική προσέγγιση του σκηνοθέτη του, ένας Αμερικανός παραγωγός προσλαμβάνει έναν Γάλλο συγγραφέα για να διασκευάσει σεναριακά την «Οδύσσεια» με εμπορικότερο πνεύμα. Ο τελευταίος θα παγιδευτεί δημιουργικά, οδηγώντας σε αδιέξοδο ακόμα και την προσωπική του ζωή.
