Παταγώδες φιάσκο ή παραγνωρισμένο αριστούργημα; Μετά την πρωτοφανή επιτυχία του «Ξένοιαστου Καβαλάρη», ο Ντένις Χόπερ πήρε λευκή κάρτα από τη Universal για να υλοποιήσει το επόμενο σχέδιό του, βασισμένο σε ένα σενάριο που δούλευε χρόνια με τον Στιούαρτ Στερν του «Επαναστάτη Χωρίς Αιτία». Η ιδέα του βασιζόταν σε αληθινά περιστατικά (τα γυρίσματα του «The Sons of Katie Elder») και αφορούσε τον Κάνσας, έναν Αμερικανό κασκαντέρ ο οποίος συμμετέχει στα γυρίσματα ενός γουέστερν σε ένα απομακρυσμένο χωριό του Περού.
Με το τέλος τους αποφασίζει να μείνει εκεί, επιλέγοντας να ζήσει με μια πόρνη σε ειδυλλιακή απομόνωση. Θα εμπλακεί όμως τόσο στις προσπάθειες ενός συμπατριώτη του να βρει χρυσό όσο και σε εκείνες των κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι έχουν εγκατασταθεί στο ερημωμένο σκηνικό της αμερικανικής ταινίας και προσπαθούν να… γυρίσουν τη δική τους. Με ψεύτικες κάμερες, μικρόφωνα και φώτα στήνουν μια αναπαράσταση όλων αυτών που έχουν δει, ενώ χρησιμοποιούν πραγματική βία και τον Κάνσας ως εξιλαστήριο θύμα.
Γεμάτη ιδέες που αφορούν κυρίως την αποικιοκρατική λογική του δυτικού πολιτισμού, ο οποίος εισβάλλει στην πολιτισμική πραγματικότητα του Τρίτου Κόσμου και τη διαστρέφει ολοκληρωτικά, η «Τελευταία Ταινία» στοχάζεται επιθετικά, τολμηρά, αλλά συχνά απλοϊκά πάνω στην κοινωνία του θεάματος. Καταγγέλλει την ιμπεριαλιστική ιδεολογία του χολιγουντιανού ρεαλισμού, προσπαθώντας να υιοθετήσει μια «επαναστατική» φόρμα για μια «επαναστατική» δήλωση. Έτσι υιοθετεί μια αντισυμβατική αφήγηση που καταργεί τη γραμμική εξέλιξη και προσπαθεί να υιοθετήσει μια ονειρική, συνειρμική «λογική», με τον Χόπερ να ακολουθεί τις απελευθερωτικές συμβουλές του Αλεχάντρο Χοδορόφσκι στο μοντάζ.
Το αποτέλεσμα είναι ένα άνισο, παραληρηματικό και κατά στιγμές μεγαλοφυές μνημείο της κινηματογραφικής αντικουλτούρας, το οποίο εκβιάζει το αισθητικό σοκ. Παραμένει ένα μοναδικό σινε-αξιοπερίεργο και μια συγκινητικά θαρραλέα αποτυχία, η οποία αποτυπώνει το πνεύμα μιας ολόκληρης εποχής (μπροστά από την κάμερα περνούν από τον Κρις Κριστόφερσον και την Μισέλ Φίλιπς μέχρι τον Πίτερ Φόντα και τον σκηνοθέτη Σάμουελ Φούλερ) κι επανακυκλοφορεί ψηφιακά αποκατεστημένη.
ΗΠΑ. 1971. Διάρκεια: 108΄. Διανομή: ONE FROM THE HEART.
Περισσότερες πληροφορίες
Η Τελευταία Ταινία
Ένας Αμερικανός κασκαντέρ συμμετέχει στα γυρίσματα ενός γουέστερν στο Περού. Με το τέλος τους αποφασίζει να μείνει εκεί, επιλέγοντας να ζήσει με μια πόρνη σε ειδυλλιακή απομόνωση.