Το βράδυ της 24ης Αυγούστου 1944 κι ενώ τα συμμαχικά στρατεύματα ετοιμάζονται να εισέλθουν στο Παρίσι, ο πρέσβης της Σουηδίας Ραούλ Νόρντλινγκ προσπαθεί να πείσει τον Γερμανό διοικητή στρατηγό Φον Τσόλτιτζ να παρακούσει τις ρητές διαταγές του Χίτλερ και να μην ανατινάξει τα ιστορικά μνημεία της πόλης. Κινηματογραφημένο με ακαδημαϊκή σύνεση και δεξιοτεχνικά ερμηνευμένο θεατρικό έργο (του Σιρίλ Γκελί), το οποίο βασίζεται σε εν πολλοίς πραγματικά γεγονότα.
Από τις πλέον αμφιλεγόμενες προσωπικότητες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο στρατηγός Ντίτριχ φον Τσόλτιτζ διορίστηκε διοικητής του Παρισιού στις αρχές Αυγούστου του 1944. Ήταν ο άνθρωπος ο οποίος στις 25 του ίδιου μήνα το παρέδωσε στους συμμάχους, αρνούμενος να υπακούσει στις ρητές εντολές να ανατινάξει προηγουμένως όλα τα ιστορικά μνημεία της πόλης. Έχει μείνει μάλιστα ιστορική η ερώτηση «Brennt Paris?» («Καίγεται το Παρίσι;») που του απηύθυνε οργισμένος ο Χίτλερ από το τηλέφωνο λίγες ημέρες νωρίτερα, αν και πολλοί ισχυρίζονται πως στην πραγματικότητα αυτό ειπώθηκε προς τον προσωπάρχη του, τον στρατηγό Άλφρεντ Γιοντλ, το πρωί της 25ης Αυγούστου.
Με το τέλος του πολέμου ο Φον Τσόλτιτζ κρίθηκε ένοχος για την εξόντωση χιλιάδων Ρωσοεβραίων της Σεβαστούπολης, παρέμεινε τρία χρόνια στη φυλακή κι ελευθερώθηκε το 1947. Τιμήθηκε επανειλημμένα από τους Γάλλους, αν και η στάση του τη μοιραία νύχτα της 24ης Αυγούστου δεν έχει πλήρως ξεκαθαριστεί, καθώς δεν υπήρξαν μάρτυρες για να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν τα λεγόμενά του, ότι δηλαδή οικειοθελώς παρέβη τις χιτλερικές διαταγές.
Η ιστορία του μεταφέρθηκε στην οθόνη το 1966 στην ταινία του Ρενέ Κλεμάν «Κάψτε το Παρίσι» («Paris Brule-t-il?») με ένα σπουδαίο διεθνές καστ: ο Όρσον Γουέλς ερμήνευσε τον Σουηδό πρέσβη Ραούλ Νόρντλινγκ και ο Γκερτ Φρέμπε (ο τζεϊμσμποντικός «Χρυσοδάκτυλος») τον Ντίτριχ φον Τσόλτιτζ. Πρέσβης και στρατηγός ξαναβρίσκονται μαζί στο γραμμένο το 2011 θεατρικό έργο του Σιρίλ Γκελί «Diplomatie», το οποίο διασκευάζει τώρα ο βραβευμένος με Όσκαρ Φόλκερ Σλέντορφ («Το Ταμπούρλο»). Πρόκειται για την ιστορία της σύντομης συνάντησης των δύο αντρών το βράδυ της 24ης Αυγούστου, λίγες ώρες πριν από την είσοδο των συμμαχικών στρατευμάτων στη γαλλική πρωτεύουσα. Ο Φον Τσόλτιτζ είναι αποφασισμένος να εκτελέσει τις εντολές του Βερολίνου και ο Νόρντλινγκ, μεταφέροντας όρους αναίμακτης παράδοσης από έναν Γάλλο στρατηγό, κάνει τα πάντα για να τον μεταπείσει.
Δραματική αντιπαράθεση χαρακτήρων, η οποία εξελίσσεται σε θρίλερ πάνω στο μέλλον της ιστορικής πόλης (και της ανθρώπινης πολιτιστικής ιστορίας), η «Νύχτα…» κερδίζει το στοίχημα να μας πάρει μαζί της, αν και γνωρίζουμε από πριν την κατάληξη της σφοδρής λεκτικής διαμάχης. Ως ταινία, δεν αποφεύγει εντελώς τις θεατρικές ευκολίες, είναι στατική και φλύαρη. Στολίζεται όμως από τον Σλέντορφ με μερικές φίνες κινηματογραφικές πινελιές, όπως το απαλό ημίφως που «εξαφανίζει» τις στολές μέσα στο ντεκόρ και αναδεικνύει τα πρόσωπα ή η εναρκτήρια σεκάνς με την αντίστιξη ανάμεσα στη μουσική του Μπετόβεν και την ολοκληρωτική καταστροφή της Βαρσοβίας. Διαθέτει επίσης δύο πρώτης τάξεως πειστικές πρωταγωνιστικές ερμηνείες, με εκείνη του Νιλς Άρεστρουπ («Ο Προφήτης») να είναι πολυεπίπεδη και αριστοτεχνικά ζυγισμένη, πραγματικά αξιομνημόνευτη.
Γερμανία, Γαλλία. 2014. Διάρκεια: 84΄. Διανομή: ODEON.
Περισσότερες πληροφορίες
Η Νύχτα Πριν Πέσει το Παρίσι
Το βράδυ της 24ης Αυγούστου 1944 κι ενώ τα συμμαχικά στρατεύματα ετοιμάζονται να εισέλθουν στο Παρίσι, ο πρέσβης της Σουηδίας Ραούλ Νόρντλινγκ προσπαθεί να πείσει τον Γερμανό διοικητή στρατηγό Φον Τσόλτιτζ να παρακούσει τις ρητές διαταγές του Χίτλερ και να μην ανατινάξει τα ιστορικά μνημεία της πόλης.