Γιάννη Βεσλεμέ, πώς έφτιαξες τον θαυμαστό κόσμο του "Αγαπούσε τα Λουλούδια Περισσότερο";

Δέκα χρόνια μετά τη "Νορβηγία", η οποία εξελίχθηκε σε ένα μοντέρνο cult classic του ελληνικού σινεμά, ο σκηνοθέτης Γιάννης Βεσλεμές επιστρέφει με την ταινία "Αγαπούσε τα Λουλούδια Περισσότερο". Ύστερα από μια αξιοπρόσεκτη διεθνή πορεία, η οποία ξεκίνησε από το σημαντικό φεστιβάλ της Τραϊμπέκα, η παραγωγή πραγματοποίησε ελληνική πρεμιέρα στο πρόσφατο 65ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης όπου αφού την παρακολουθήσαμε γράψαμε σχετικά: "Όλα ξεκινούν από την απόπειρα τριών αδελφών να επαναφέρουν τη νεκρή μητέρα τους κατασκευάζοντας μια χειροποίητη χρονομηχανή. Τα πειράματά τους αρχίζουν να παίρνουν παράξενη τροπή όταν ο πατέρας τους αποφασίζει να τους επισκεφθεί, την ώρα που χάνουν τον έλεγχο με τις ψυχεδελικές ουσίες που καταναλώνουν. Κάπου εκεί ξεκινά να θολώνει, κυριολεκτικά, το όριο μεταξύ λογικής και παράκρουσης, πραγματικότητας και ονείρου, με την ατμόσφαιρα να παραπέμπει όλο και περισσότερο σε πυρετό. Το ρετρο-γοτθικό φιλμ κόβει την ανάσα με την ποιότητα της παραγωγής του. Ίσως ακουστεί υπερβολικό, ωστόσο, όσον αφορά το συγκεκριμένο στοιχείο δε θυμόμαστε αντίστοιχο παράδειγμα στον πρόσφατο, τουλάχιστον, ελληνικό κινηματογράφο. Ο Βεσλεμές αποτίνει ένα φόρο τιμής στις επιρροές του, θέλοντας να πραγματοποιήσει μια ωδή στο 'τέλος της νοσταλγίας', όπως ανέφερε στη συζήτηση μετά την προβολή, παραδίδοντας ένα αισθητικό κομψοτέχνημα".

Τώρα, με αφορμή την έξοδο του "Αγαπούσε τα Λουλούδια Περισσότερο" στους κινηματογράφους, ο Βεσλεμές μοιράζεται με το "α" τις λεπτομέρειες γύρω από τον τρόπο που κατασκευάστηκε το θεαματικό σύμπαν της ταινίας. Ακολουθεί το κείμενό του.

Ο Γιάννης Βεσλεμές μιλά για το "Αγαπούσε τα Λουλούδια Περισσότερο":

"ΤΟ ΣΠΙΤΙ
Ένας από τους πρωταγωνιστές της ταινίας. Ένα σπίτι χτισμένο το 1903 από Βρετανό αρχιτέκτονα, κάπου στα βόρεια προάστια. Στα αλήθεια, ένα σπίτι αφιερωμένο στην εκλιπούσα μητέρα του ιδιοκτήτη. Ό,τι πιο ταιριαστό για την ιστορία τριών αδελφών που επιθυμούν να φέρουν τη δική τους μητέρα πίσω στη ζωή. Με τη σκηνογράφο Έλενα Βαρδαβά φτιάξαμε εκεί μέσα έναν κόσμο ολόκληρο με τους δικούς του κανόνες. Βρισκόμαστε στην Αθήνα κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ’80, αλλά αυτό το σπίτι στριμώχνει όλες τις εποχές μέσα του και αφηγείται ιστορίες από τα είδη του σινεμά που αγαπώ. Τα ψυχεδελικά sci-fi του ’70, τα ιταλικά giallo, τον γιαπωνέζικο 60s τρόμο.

Η ΜΟΔΑ

Τα ρούχα τον πρωταγωνιστών αψηφούν τη μόδα. Είναι μεν εναρμονισμένα με την εποχή (ένας συνδυασμός late 70s και early 80s τάσεων), αλλά φοριούνται κάθε ώρα της ημέρας σε κάθε πιθανό συνδυασμό. Και αυτό επειδή τα αδέρφια της ιστορίας μας δεν ξεχωρίζουν πια τη μέρα από τη νύχτα, το χειμώνα απ’ το καλοκαίρι. Η ενδυματολόγος Άλκηστη Μάμαλη ξεκίνησε σχεδιάζοντας και ράβοντας πρώτα από όλα τις ρόμπες τους. Το απαραίτητο ένδυμα για κάποιους που κινούνται μεταξύ ύπνου και ξύπνιου, αλήθειας και παραίσθησης. Και όταν ο χειμώνας πλησιάζει, τα μαγικά τους πουλόβερ –με τη γεωμετρία που παίζει θανάσιμα– γίνονται δεύτερο δέρμα γι’ αυτούς τους υπνοβάτες.

ΤΑ ΚΟΜΠΙΟΥΤΕΡ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

Δεκαετία του ’80, ξεκινάει η εποχή των μικρών αφηγήσεων. Ακόμα και αυτής που χωράει σε μια διαφημιστική καταχώριση. Μπορεί και να την έχω ονειρευτεί, άρα με κάποιον τρόπο έχει υπάρξει. Είναι έγχρωμη και δείχνει ένα από τα πρώτα μοντέλα οικιακού υπολογιστή Commodore. Οι τρεις νερντς έφηβοι σε μια γωνία της ιλουστρασιόν σελίδας θέλουν να αγγίξουν το υπέρτατο γκάτζετ. Η στατικότητα της εικόνας τούς το απαγορεύει. Διαβάζω όμως τη σκέψη τους, μια σκέψη κοινή. Ναι, με αυτό το κομπιούτερ μπορούν να φτιάξουν μια χρονομηχανή. Και έτσι να φέρουν τη νεκρή μητέρα πίσω. Πίσω στον κόσμο των ζωντανών. Πίσω στο σπίτι των παιδικών τους χρόνων.

ΠΛΑΣΜΑΤΑ ΑΛΛΟΤΡΙΑ

Χωρίς διάθεση νοσταλγίας, στην ταινία επιστρατεύτηκαν πρακτικά "αναλογικά" εφέ κατά 80%. Με τα υπόλοιπα να είναι ψηφιακά, φτιαγμένα με αγάπη για το φωτοχημικό παρελθόν από τον Γιάννη Αγελαδόπουλο (Kinematic) και την ομάδα του. Το βαρύ πυροβολικό των εφέ που έγιναν στο γύρισμα και περιλαμβάνουν animatronics, puppets, προσθετικά, ανατινάξεις ανέλαβε η γαλλική εταιρεία Atelier 69 (υπεύθυνη μεταξύ άλλων για τα εφέ του "Τitane") και από Ελλάδα ο Προκόπης Βλασσερός (Prokopis Vlasseros SFX studio). Μια επίσης ελληνική ομάδα (Triedros) ανέλαβε τη καθημερινή ανάγκη για αναπαράσταση φυσικών φαινομένων και καταστροφών. Την πηχτή ομίχλη που καλύπτει τα πάντα στην ταινία, το χιόνι, τις πυρκαγιές. Είναι πρώτη φορά που σε ελληνική ταινία γίνεται εκτεταμένη χρήση τόσο πολύπλοκων animatronics. Τα animatronics, ρομποτικά ανδρείκελα που χρειάζονται κάποιες φορές για να κινηθούν πολλαπλούς puppeteers και χειριστές, μιμούνται τις ανθρώπινες κινήσεις και εκφράσεις. Σε κάποιες σκηνές της ταινίας ακόμα και τέσσερα άτομα συντονίστηκαν για ένα πειστικό μειδίαμα ενός προσώπου, ένα ειρωνικό βλέμμα, μια συγκατάβαση ή ένα χαμόγελο. Τεχνική που μεσουράνησε στην κατασκευή πλασμάτων στο Χόλιγουντ του ’80 και σταδιακά εγκαταλείφθηκε παραγκωνισμένη από την "εξέλιξη" των ψηφιακών VFX. Στα "Λουλούδια" –παρά το τεράστιο κόστος– οι τεχνικές αυτές επιστρατεύτηκαν, όχι μόνο για να συντονιστεί η ταινία με την εποχή στην οποία αναφέρεται και την κουλτούρα της, αλλά και επειδή –κατά την άποψη μου– αυτά τα εφέ παραμένουν στην αιχμή της τεχνολογίας και τώρα και το αποτέλεσμα τους είναι διαχρονικό. Μια υπενθύμιση του πραγματικού κόσμου, αφού μιλάμε για χαρακτήρες που παίζουν μαζί με τους σάρκινους ηθοποιούς τις σκηνές στο γύρισμα και δεν ενσωματώνονται ψηφιακά εκ των υστέρων στην ταινία όπως συνηθίζεται στις μέρες μας.

Όπου χρειάστηκε χρησιμοποιήθηκε ψηφιακή τεχνολογία για να αποδώσει πολύπλοκα εφέ, φασματικά και εκτοπλασματικά, μη υλικά, επιπλέοντα μεταξύ των δύο κόσμων. Και αυτά με σύγχρονα εργαλεία αλλά με συνειδητούς περιορισμούς, ώστε το στιλ και η υφή τους να παραπέμπει στο παρελθόν της αφήγησης.

ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠ' ΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ
Με το διευθυντή φωτογραφίας Χρήστο Καραμάνη δουλεύουμε παρέα σχεδόν είκοσι χρόνια. Αγαπήσαμε παρέα την backlit φωτογραφία, αυτή που μεταμορφώνει τους ανθρώπους σε σιλουέτες του μύθου, το πουσάρισμα των υλικών (αναλογικών και ψηφιακών), αυτό που γδέρνει την εικόνα, που την ταλαιπωρεί ή την αφήνει στο έλεος του κόκκου της. Αγαπήσαμε και τον Γκόρντον Γουίλις ασπρόμαυρο και έγχρωμο και τον Σβεν Νικβιστ στον "Ένοικο" και παντού, τον Βίλμος Ζιγκμοντ μαζί με τον Σπίλμπεργκ άλλα και μαζί με τον Άλτμαν. Στα "Λουλούδια" τραβήξαμε ψηφιακά με 70s ρωσικούς φακούς, με 60s γιαπωνέζικους αναμορφικούς, με κουρδιστή 16mm και super 8mm φιλμ, με μια αυτοσχέδια ψηφιακή pinhole, φορώντας τους φακούς ανάποδα, ανεβήκαμε σε μακενιστικά, πήραμε την κάμερα στο χέρι, κάναμε εφέ στην κάμερα – πάνω στο γύρισμα σε λίγα λεπτά, που σε άλλες συνθήκες θα ήθελαν post production ημερών. Υπήρχε μια ελευθερία σε όλες τις επιλογές. Βυθίσαμε τα πρόσωπα στα σκοτάδια, επιβραδύναμε και επιταχύναμε ανάλογα με την περίσταση. Γίναμε και τρυφεροί και μοχθηροί, ακριβώς όπως οι ήρωές μας.

ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ

Το "Αγαπούσε τα Λουλούδια Περισσότερο" είναι μια χριστουγεννιάτικη ταινία τρόμου για όλη την οικογένεια. Γυρίστηκε το καλοκαίρι του 2022 και έκανε τη παγκόσμια πρεμιέρα της τον Ιουνιο του 2024 στo φεστιβάλ της Τραϊμπέκα στη Νέα Υόρκη. Ταξίδεψε σε δεκάδες φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο και ετοιμάζεται για τη διανομή της σε Αμερική και Ευρώπη. Σήμερα, στις 13 Φλεβάρη, θα συναντήσει το ελληνικό κοινό της (ύστερα από δύο πετυχημένες προβολές στο Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης) όπου θα παιχτεί αποκλειστικά στο Άστορ πλαισιωμένη από events και φίλους. Είναι για μένα ένα γράμμα αγάπης σε μια ηλικία που χάθηκε και ένα αποχαιρετιστήριο γράμμα σε μια εποχή που ήρθε η ώρα να αφήσω πίσω.

Σας ασπάζομαι,
Βεσλεμές"