Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται ανησυχητικά ο αριθμός εκείνων που επιδιώκουν να έχουν λόγο στον τρόπο που οι γυναίκες και όσα άτομα έχουν μήτρα διαχειρίζονται τα σώματά τους, πρωτίστως όσον αφορά το ζήτημα της εγκυμοσύνης, απειλώντας μέχρι και στη χώρα μας το θεμελιώδες δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και την ελεύθερη πρόσβαση σε μεθόδους αντισύλληψης, μεταξύ των οποίων είναι και οι αμβλώσεις. Ο κινηματογράφος έχει κρούσει ουκ ολίγες φορές τον κώδωνα του κινδύνου γύρω από τους κινδύνους και τις φριχτές συνέπειες που ενέχει η απαγόρευση των προαναφερθέντων πρακτικών. Για αυτό και εξαιτίας των σκοταδιστικών απόψεων που εκφράζονται τελευταία, επιλέξαμε να παρουσιάσουμε συνοπτικά πέντε ταινίες που θέτουν στο επίκεντρο το ζήτημα των αμβλώσεων, ξεκαθαρίζοντας τη σχετική συζήτηση μια και καλή.
"Αδέσποτα Κορμιά" (Ελίνα Ψύκου)
Από τις ΗΠΑ μέχρι την Ελλάδα, τα πολύτιμα κοινωνικά κεκτημένα των φεμινιστικών κινημάτων και ιδιαίτερα οι νομοθεσίες που αφορούν την αυτοδιάθεση των γυναικείων σωμάτων, βάλλονται όσο ποτέ άλλοτε. Τα "Αδέσποτα Κορμιά" εμβαθύνουν σε αυτήν τη συντηρητική πολιτική μετατόπιση, προσεγγίζοντας διαθεματικά το τι σημαίνει σήμερα για μια γυναίκα να θέλει ή όχι να είναι μητέρα. Οι ηρωίδες του φιλμ μοιράζονται τα βιώματά τους στην κάμερα της Ψύκου καθώς η καθεμία είτε αδυνατεί να κάνει έκτρωση στη χώρα της (Μάλτα) είτε καταφεύγει στον ιατρικό τουρισμό για εξωσωματική εγκυμοσύνη (στη χώρα μας). Ευθύς εξαρχής, δηλαδή, οι πρωταγωνίστριες εμφανίζονται ως ανεπιθύμητες στον τόπο τους και υποχρεωμένες να βρουν με ρίσκο κοστοβόρες εναλλακτικές για να μπορέσουν, απλώς, να ζήσουν με τους δικούς τους όρους. Όλα αυτά λόγω νομικών κανονισμών που ποινικοποιούν τις υπάρξεις τους όχι εξ ολοκλήρου σε κάποια ιδεολογική βάση, αλλά σε μια συναισθηματική - θρησκοληπτική διάσταση που θυμίζει θεοκρατικές λογικές και όχι ευνομούμενα κράτη. Διαβάστε την κριτική του "α" για την ταινία και τη συνέντευξή μας με την σκηνοθέτρια.
"4 Μήνες, 3 Εβδομάδες και 2 Μέρες" (Κριστιάν Μουντζίου)
Μία από τις αριστουργηματικές στιγμές του Ρουμάνικου Νέου Κύματος των '00s, η οποία απέσπασε Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες θεμελιώνοντας τον Κριστιάν Μουντζίου ως ένα από τους σπουδαίους σύγχρονους σκηνοθέτες, τοποθετείται κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών του αδίστακτου καθεστώτος Τσαουσέσκου. Τότε, μια νεαρή φοιτήτρια που αποκτά ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη αποφασίζει με τη βοήθεια της συγκατοίκου της να βρουν τρόπο να πραγματοποιήσουν άμβλωση, πρακτική όχι απλώς παράνομη, αλλά και με βαρύτατες ποινές εφόσον γίνει αντιληπτή. Όσα ακολουθούν για τις ηρωίδες, αφενός, φωτίζουν ένα μέχρι τότε αποσιωπημένο τραύμα εκατοντάδων γυναικών στη Ρουμανία, αφετέρου, καταδεικνύουν τα ρίσκα που υποχρεώνονται να πάρουν θηλυκότητες ρισκάροντας τις ζωές τους, ώστε να προπαθήσουν να προστατέψουν τους εαυτούς τους.
"Η Φυλή" (Μίροσλαβ Σλαμποσπίτσκι)
Προσπαθώντας να εγκλιματιστεί στον τρόπο ζωής ενός ειδικού σχολείου για κωφαλάλους, ο νεαρός Σεργκέι θα γίνει μέλος μιας συμμορίας μικροκακοποιών και θα ερωτευτεί μια από τις συμμαθήτριές του που δουλεύει ως πόρνη, παραβιάζοντας για χάρη της τους άγραφους νόμους της "φυλής". Τολμηρό, σκληρό κοινωνικό δράμα γυρισμένο στη νοηματική γλώσσα (χωρίς υποτίτλους και αφήγηση off), το οποίο αιφνιδιάζει με τον ωμό ρεαλισμό, τη δεξιοτεχνική σκηνοθεσία και το σοκαριστικό φινάλε του. Βραβευμένο στις Κάνες (στο τμήμα "Εβδομάδα Κριτικής"), στη Θεσσαλονίκη (καλύτερη σκηνοθεσία) και στα Ευρωπαϊκά Βραβεία (Αποκάλυψη της χρονιάς). Διαβάστε την αναλυτική κριτική του "α".
"Never Rarely Sometimes Always" (Ελίζα Χίτμαν)
Το συγκινητικό και πολυβραβευμένο φιλμ της ταλαντούχας Ελίζα Χίτμαν διατηρεί χαμηλούς τόνους για να αφουγκραστεί αφοπλιστικά το άλγος των έφηβων πρωταγωνιστριών της. Πρόκειται για δύο φίλες οι οποίες ταξιδεύουν μόνες από την Πενσυλβάνια στη Νέα Υόρκη στην προσπάθεια της μίας εξ αυτών να υποβληθεί σε επέμβαση. Το ταξίδι τους εκτός από γεμάτο απειλές, παίρνει επίσης τη μορφή μιας διαμορφωτικής εμπειρίας, μια ατραπός προς μια αναπόφευκτη πρόωρη ενηλικίωση. Συμμετέχει με μικρό ρόλο η εξαιρετική μουσικός Σάρον Βαν Ίτεν, ενώ το ατμοσφαιρικό σάουντρακ υπογράφει η φοβερή Τζούλια Χόλτερ.
Το Γεγονός (Οντρέ Ντιγουάν)
Στην επαρχιακή Γαλλία του 1963 η Αν, φοιτήτρια φιλολογίας, μένει έγκυος. Αποφασίζει να κάνει έκτρωση, κάτι το οποίο όμως είναι παράνομο και τιμωρείται με φυλάκιση. Χρυσό Λιοντάρι και βραβείο κριτικών στο Φεστιβάλ Βενετίας για μια ρεαλιστικά ωμή, μα ψυχολογικά ευαίσθητη και κοινωνικά πανοραμική μεταφορά ενός αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος της Ανί Ερνό. Διαβάστε την κριτική του "α" και τη συνέντευξή μας με την σκηνοθέτρια.