Θυμάστε, άραγε, πότε ήταν η τελευταία φορά που τσακωθήκατε για τη μουσική; Αν, φυσικά, υπήρξε ποτέ περίοδος που κάτι τέτοιο βρισκόταν μεταξύ των προτεραιοτήτων σας… Προσωπικά, πρέπει να ήταν κάπου το 2021 λίγο μετά την απώλεια του Mad Clip, όπου υπερασπιζόμουν την καλλιτεχνική συνεισφορά του στον εγχώριο trap ήχο. Ήταν το περιεχόμενο της "μάχης" που παλαιότερα, όταν ήμουν είκοσι ας πούμε, θα έδινα πολύ συχνότερα, στο όνομα του thrash, του punk ή ό,τι άλλου θορυβώδους απασχολούσε τα ακουστικά μου. Στην πορεία δεν θα έλεγα πως ωρίμασα, αλλά σίγουρα αποδέχθηκα πως κάποια είδη μού "μιλάνε" πολύ περισσότερο από ό,τι θα ήθελα να παραδεχτώ, ενδεχομένως, σε ορισμένες παρέες, όπως η ποπ της Charli XCX, για παράδειγμα.
Για να περάσουμε, όμως, στο θέμα του κειμένου, ο λογος για αυτήν τη φαινομενικά άκυρη εισαγωγή είναι γιατί μια μουσική κόντρα, η οποία παίρνει σοβαρές υπαρξιακές και πολιτισμικές διαστάσεις, βρίσκεται στον πυρήνα του "A Complete Unknown". Η βιογραφία του νομπελίστα Μπομπ Ντίλαν (Τίμοθι Σαλαμέ) από τον πολύπειρο Τζέιμς Μάνγκολντ ("Walk the Line", "Λόγκαν", "Κόντρα σε Όλα"), εκτός του ότι αναπαριστά την ανέλιξη του θρυλικού τραγουδοποιού από έναν "πουθενά" σε πασίγνωστο καλλιτέχνη, επιστρέφει σε μια εποχή που η μουσική ήταν ζήτημα πολιτικό και ηθικό, όχι απλώς ψυχαγωγία.
Πρίζωσέ τους!
Στην ταινία, το νήμα της ιστορίας του Ντιλαν πιάνεται από το 1961, δύο χρόνια προτού γεννηθεί ο σκηνοθέτης, όταν ο 19χρονος μουσικός καταφθάνει στη Νέα Υόρκη, έχοντας μαζί του μονάχα μια ακουστική κιθάρα και τα όνειρά του. Ήδη αφοσιωμένος στη folk, το είδος που στα καθ’ ημάς, σε πολύ γενικές γραμμές, θα ονομάζαμε έντεχνο, ο νεαρός συστήνεται στους ήρωές του, τον εμβληματικό Πιτ Σίγκερ (Έντουαρντ Νόρτον) και τον θρυλικό Γούντι –"αυτή η μηχανή σκοτώνει φασίστες"– Γκάθρι (Σκουτ ΜακΝέρι), ελπίζοντας πως κάπως έτσι θα ξεκινήσει η καριέρα του. Πράγματι, υπό την επίβλεψη των δύο ανδρών δεν αργεί να βρεθεί στο προσκήνιο, λίγο αργότερα, όμως, θα συμβεί μια κομβική ρήξη. Την ώρα που η folk φλερτάρει με την καθολική δημοφιλία αλλά και τον κορεσμό, ο Ντίλαν αποφασίζει να "πειραματιστεί" παίζοντας ηλεκτρική κιθάρα, κίνηση-πρόκληση για τους θιασώτες του παραδοσιακού, unplugged ήχου. Πρόκειται για ένα από τα βασικά σημεία ενδιαφέροντος του "Complete Unknown", το οποίο όμως, για να μην παρεξηγηθούμε, διατηρεί μια απολαυστική ισορροπία ανάμεσα στον φιλολογικό προβληματισμό και το ρομαντικό δράμα, αφού αφηγηματικά πολύτιμη είναι και η πλοκή που ακολουθεί τα ερωτικά σκιρτήματα και λάθη του Ντίλαν. Συγκεκριμένα, τις γεμάτες σκαμπανεβάσματα σχέσεις του με τις Τζόαν Μπαέζ (άψογη στο ρόλο η Μόνικα Μπαρμπάρο) και Σιλβί Ρούσο (Ελ Φάνινγκ).
Λαϊκός ήρωας
Άλλη μία ενδιαφέρουσα πτυχή της ταινίας αφορά το καλλιτεχνικό βάρος του Ντίλαν, το οποίο αναδεικνύει αξιέπαινα μέσα από το παίξιμό του ένας μεταμορφωμένος Σαλαμέ, ο οποίος να επισημάνουμε πως ερμηνεύει ο ίδιος τα τραγούδια του μουσικού. Από τη μία μέρα στην άλλη, τότε, ο τραγουδοποιός βρέθηκε όχι απλώς να καλείται να διαχειριστεί το τίμημα της επιτυχίας, αλλά και τις προσδοκίες ενός πλήθος κόσμου, που ένιωσε πως εκείνος συμπυκνώνει τα άγχη και τα διακυβεύματα μιας ολόκληρης γενιάς. Για τον ίδιο, βέβαια, αυτά ήταν μάλλον δευτερεύουσας σημασίας. Στο φιλμ τον βλέπουμε να αποστρέφει το βλέμμα στην είδηση της δολοφονίας του Κένεντι, αλλά και να διατηρεί μια αποσπασματική σχέση με τα πολιτικά-κινηματικά τεκταινόμενα, γι’ αυτό και προοδευτικά κλείνεται πλήρως στον εαυτό του. Βεβαίως, όλα αυτά δεν αναιρούν την επιδραστικότητα των συνθέσεών του. Διότι για μια στιγμή στο χρόνο οι πάντες ένιωσαν πως τα πράγματα όντως μπορούν να αλλάξουν κι ας χρειάστηκε ένας "unknown" Αμερικανός να το τραγουδήσει για να το πιστέψουν όλοι.
Περισσότερες πληροφορίες
A Complete Unknown
Τον Ιανουάριο του 1961 ο 19χρονος Ρόμπερτ Ζίμερμαν καταφθάνει από την Μινεσότα στην Νέα Υόρκη με μια κιθάρα. Η συνάντησή του με τους θρύλους της φολκ Γούντι Γκάρθι και Πιτ Σίγκερ θα του ανοίξει το δρόμο για τη μεταμόρφωσή του σε έναν από τους σπουδαιότερους μουσικούς του προηγούμενου αιώνα.