37ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου: Τζον Κασσαβέτης, Φραντς Κάφκα και η ιστορία της Κύπρου στην μεγάλη οθόνη

Το ιστορικότερο αθηναϊκό φεστιβάλ παρουσιάζει ένα πλούσιο πρόγραμμα με αφιερώματα σε σημαντικούς δημιουργούς και ιστορικά θέματα, φέρνοντας κοντά το κοινό με ταινίες που αναδεικνύουν την ανθρώπινη διάσταση του κινηματογράφου και της ιστορίας.

Φραντς Κάφκα

Το 37ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφουπου έκανε την επίσημη έναρξή του την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου και θα διαρκέσει μέχρι την Τετάρτη 27 Νοεμβρίου, προσφέρει ένα πλούσιο πρόγραμμα γεμάτο προβολές, αφιερώματα, και πολιτιστικές δράσεις. Μετά από μια επιτυχημένη προφεστιβαλική εβδομάδα τον Οκτώβριο, η κύρια διοργάνωση ξεδιπλώνει το πολύπλευρο πρόγραμμά της, με κεντρικούς άξονες τρία σημαντικά αφιερώματα και δύο δωρεάν προβολές για το κοινό.

Τζον Κασσαβέτης | Προβολή ταινιών & έκδοση βιβλίου

Τζον Κασσαβέτης

Το Πανόραμα τιμά τον ελληνικής καταγωγής πρωτοπόρο του ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου, Τζον Κασσαβέτης, με προβολές 11 ταινιών του, καθώς και την έκδοση του βιβλίου "Τζον Κασσαβέτης - John Cassavetes: Πρωτοπόρος δημιουργός του ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου", σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου.

Σκιές (1959) 

Πρόσωπα (1968) 

Σύζυγοι (1970)

Μίνι και Μόσκοβιτς (1971) 

Μια γυναίκα εξομολογείται (1974)

Η δολοφονία ενός Κινέζου πράκτορα στοιχημάτων (1976)

Νύχτα πρεμιέρας (1977) 

Γκλόρια (1980) 

Ερωτική θύελλα (1984)

Οι δολοφόνοι (1964) 

Το μωρό της Ρόζμαρι (1968)

Διαβάστε Επίσης

100 χρόνια από τον θάνατο του Φραντς Κάφκα

Το έργο του Φραντς Κάφκα ζωντανεύει μέσα από πέντε ταινίες εμπνευσμένες από τα παράδοξα και υπαρξιακά θέματα του. Από την "Δίκη" του Όρσον Γουέλς έως τον μοντερνισμό του "Tetsuo: Ο σιδερένιος άνθρωπος", το αφιέρωμα εξετάζει τη διαχρονική επιρροή του μεγάλου συγγραφέα.

Η Δίκη, Όρσον Γουέλς (1962)

Ο Πειρασμός, Μάρκο Φερέρι (1972)

Tetsuo: Ο Σιδερένιος Άνθρωπος, Σίνια Τσουκαμότο (1989)

Αμερική, Βλάντιμιρ Μιχάλεκ (1994)

Μετά τα Μεσάνυχτα, Μάρτιν Σκορσέζε (1985)

Διαβάστε Επίσης

50 Χρόνια από την Τουρκική Εισβολή στην Κύπρο

50 Χρόνια από την Τουρκική Εισβολή στην Κύπρο

Το τραγικό γεγονός της τουρκικής εισβολής το 1974 αποτελεί τον πυρήνα αυτού του αφιερώματος, με ταινίες που αναδεικνύουν την ιστορία, τις μνήμες και τις πληγές του Κυπριακού λαού.

Ο Βιασμός της Αφροδίτης, Σκηνοθεσία: Ανδρέας Πάντζης (1985)

Το χρονικό της πολυτάραχης πρόσφατης ιστορίας της Κύπρου μέσα από την ιστορία του Ευαγόρα ο οποίος επιστρέφει στο νησί μετά από χρόνια για να αναζητήσει την οικογένειά του που εξαφανίστηκε κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής. Καθώς ξεκινά την αναζήτησή του, με τη συνοδεία ενός φιλικού ταξιτζή, οι αναδρομές απεικονίζουν το δράμα των Ελληνοκυπρίων προσφύγων και ο συνήθως ήσυχος Ευαγόρας επιλέγει, όλο και περισσότερο, μια μαχητική στάση. Ο Ανδρέας Πάντζης χτίζει την ταινία του πάνω στη σημασιολογία της "Αφροδίτης" ως Θεά της Ομορφιάς, ως Κύπρος, ως ο χαμένος έρωτας του πρωταγωνιστή. Γυρισμένη σε κινούμενα πλάνα που λειτουργούν ως tableaux vivant, η ταινία επιβάλλεται στον θεατή χάρη στην ακρίβεια και τον δυναμισμό της με αποκορύφωμα την τελική πράξη αντίστασης. Η ταινία απέσπασε το ειδικό βραβείο διαγωνιστικού τμήματος στο φεστιβάλ του Manheim και ο Ανδρέας Πάντζης το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.

Το Τείχος Μας, Πανίκος Χρυσάνθου (1993)

Ένα ρηξικέλευθο ντοκιμαντέρ, ίσως το πρώτο συνεργατικό έργο τέχνης μεταξύ Ελληνοκύπριου και Τουρκοκύπριου σχετικά με την αμοιβαία ιστορία τους. Το ντοκιμαντέρ είναι μια ιδιαίτερη συνεργασία του Πανίκκου Χρυσάνθου και του Niyazi Kizilyurek. Οι δύο τολμηροί σκηνοθέτες συναντώνται στην Πράσινη Γραμμή της Λευκωσίας και ξεκινούν ένα ταξίδι στην ιστορία και τον λαό της Κύπρου, ειδικά σε αυτούς που υπέφεραν από τον πόλεμο.

Δρόμοι και Πορτοκάλια, Αλίκη Δανέζη-Κνούτσεν (1996)

Η Δάφνη και η Άννα, δύο αδερφές, ξεκινούν από την Κύπρο με προορισμό την Τουρκία σε μια προσπάθεια να βρουν τον πατέρα τους, ο οποίος αγνοείται μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Πλούσια σε ζεστά χρώματα και με δύο γοητευτικές πρωταγωνίστριες που αμφιταλαντεύονται μεταξύ εύθραυστου κι ανθεκτικού, η ταινία δρόμου της Δανέζη-Κνούτσεν αντιμετωπίζει το κυπριακό τραύμα των αγνοουμένων από την τουρκική εισβολή με κομψότητα, ευαισθησία και ρεαλιστική αποδοχή του δράματος. Αποφεύγει προσεκτικά κοινοτοπίες και στερεότυπα καθώς ακολουθεί τη φόρμα των ταινιών αναζήτησης τόσο σχετικά με την απούσα πατρική μορφή όσο και αναφορικά με την εσώτερη εύρεση του εαυτού μας. Αποκορύφωμά της η εντυπωσιακή μονοπλανική σεκάνς της ανάπαυλας των κοριτσιών. Ειδική Μνεία στο Διεθνές Φεστιβάλ του Μοντεβιδέο (1997), Διάκριση Ποιότητας στα Ελληνικά Κρατικά Βραβεία και συμμετοχή στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Βρυξελλών. 

Ο Τελευταίος Γυρισμός, Κορίνα Αβρααμίδου (2008)

Όταν ο Ορέστης επιστρέφει στο σπίτι της οικογένειάς του με την όμορφη αρραβωνιαστικιά του Αλεξάνδρα, δημιουργούνται εντάσεις καθώς η κοπέλα έλκεται από τον αδερφό του, τον Στέφανο. Σε σενάριο και σκηνοθεσία της Κορίνας Αβρααμίδου, "Ο Τελευταίος Γυρισμός" αφηγείται μια προσωπική ιστορία απειλούμενης αθωότητας, ενώ η απώλεια και η προδοσία θα αλλάξουν για πάντα τα δεδομένα στις ζωές των πρωταγωνιστών. Η ιστορία αγάπης αναμειγνύεται με τη βίαιη σύγκρουση που διαδραματίζεται μέσα στο ασταθές πολιτικό τοπίο της Κύπρου του 1974. Καθώς μια οικογένεια αντιμετωπίζει την παλίρροια του πολέμου αλλά και του έρωτα, η μικρή κοινότητα γύρω της ζει τα κρυφά της όνειρα και τις επιτακτικές επιθυμίες της. Η ταινία κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας Μεγάλου Μήκους στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Λονδίνου το 2009.

Το Παλάτι, Άντονι Μάρας (2011)

Μια οικογένεια Ελληνοκυπρίων διαφεύγει από τις τουρκικές δυνάμεις που προωθούνται κατά την εισβολή του 1974 και καταφεύγει σε ένα εγκαταλελειμμένο παλάτι της Οθωμανικής εποχής. Όταν ένας νεαρός Τουρκοκύπριος στρατιώτης έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με την κρυμμένη οικογένεια, αναγκάζεται να αντιμετωπίσει τη σκληρή πραγματικότητα του πολέμου και τον ρόλο του σε αυτόν. Η ταινία γυρίστηκε σε τοποθεσίες γύρω από την Πράσινη Γραμμή των Ηνωμένων Εθνών στη Λευκωσία της Κύπρου, την τελευταία διαιρεμένη πρωτεύουσα του κόσμου.

Το Νησί που Μοιραζόμαστε, Δανάη Στυλιανού (2012)

Το "Νησί που Μοιραζόμαστε", η πρώτη μεγάλου μήκους σκηνοθετική απόπειρα της Δανάης Στυλιανού, κάνει πραγματικότητα αυτό που δεν θα μπορούσε ίσως ποτέ να συμβεί στη ζωή. Καταγράφει τη συνύπαρξη τριών Ελληνοκυπρίων και τριών Τουρκοκυπρίων που δεν έχουν συναντηθεί ποτέ στο παρελθόν και μοιράζονται ένα σπίτι για πέντε μέρες. Μαζί θα ταξιδέψουν βόρεια και νότια της διαχωριστικής γραμμής στην Κύπρο, θα υποστηρίξουν διαφορετικές εκδοχές της ιστορίας, θα μοιραστούν ιστορίες του παρελθόντος και θα οραματιστούν το μέλλον αποδεικνύοντας πως ό,τι τους χωρίζει είναι πολύ πιο κοντά σε ό,τι τους ενώνει. Θα καταφέρουν να σπάσουν τις προκαταλήψεις; Θα μπορέσουν να λυτρωθούν από τα τραύματα του παρελθόντος που έχουν κληρονομήσει; Θα ανακαλύψουν αλήθειες που δεν είχαν ποτέ αντιμετωπίσει; Πόσο μακριά είναι η Ειρήνη;

Η Ιστορία της Πράσινης Γραμμής, Πανίκος Χρυσάνθου (2016)

Ο Κύπρος, ένας Ελληνοκύπριος στρατιώτης που στέλνεται να υπηρετήσει στην Πράσινη Γραμμή της Λευκωσίας, ανακαλύπτει ότι ένας από τους απέναντι στρατιώτες, ο Μουράτ, μένει στο σπίτι του. Όταν ο Μουράτ πάει με άδεια στο χωριό, φέρνει στον Κύπρο ένα δώρο από το σπίτι του, μια οικογενειακή φωτογραφία, η οποία ξυπνά τα φαντάσματά του.

Αναζητώντας τον Χέντριξ, Μάριος Πιπερίδης (2018)

Στο "Αναζητώντας τον Χέντριξ", την πρώτη ταινία μυθοπλασίας του σκηνοθέτη Μάριου Πιπερίδη, ένας αποτυχημένος και έτοιμος να μεταναστεύσει Ελληνοκύπριος μουσικός πρέπει να σκεφτεί και να δράσει δημιουργικά όταν ο λατρευτός του σκύλος, Τζίμι, περνά κατά λάθος στην τουρκική πλευρά της διαιρεμένης Λευκωσίας, απ’ όπου οι ευρωπαϊκοί νόμοι εμποδίζουν τη νόμιμη επιστροφή του. Ο Πιπερίδης, ο οποίος έχει εργαστεί ως παραγωγός ταινιών στην Κύπρο για περισσότερο από μια δεκαετία, δείχνει τη συμπόνια του για τους ντόπιους και στις δύο πλευρές του νησιού, καθώς αποτυπώνει τρυφερά τον αγώνα τους να βρουν ελπίδα και να βγάλουν τα προς το ζην σε μια διαιρεμένη γη. Αυτή η κωμωδία, που αποτυπώνει τον παραλογισμό και την τραγικότητα μιας περίπλοκης πολιτικής κατάστασης με μια σταθερά κομψή και χιουμοριστική πινελιά, κέρδισε το κορυφαίο βραβείο στο Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Tribeca.

Ο Μπαμπάς του Γάλατου, Τζεμάλ Γιλντιρίμ (2021)

Στο κέντρο της Λευκωσίας, εν μέσω σφοδρών μαχών, ένας Τουρκοκύπριος πατέρας, ο Μεχμέτ, ρισκάρει τη ζωή του για να σώσει την άρρωστη νεογέννητη κόρη του, η οποία χρειάζεται επειγόντως γάλα χωρίς λακτόζη. Εκλιπαρεί για βοήθεια από έναν Ελληνοκύπριο στρατιώτη, τον Ανδρέα, ο οποίος, παραμερίζοντας τη φρίκη του πολέμου, αποφασίζει να τον βοηθήσει. Ο Ανδρέας, με θάρρος και καλοσύνη, περιφέρεται στις άδειες από τη σύρραξη γειτονιές της Λευκωσίας, βρίσκοντας τελικά το απαραίτητο γάλα. Η πράξη αυτή συνεχίζεται για τρεις μήνες, σώζοντας τη μικρή Μπιργκιούλ, η οποία, δεκαετίες αργότερα, αναζητά και βρίσκει τον "πατέρα του γάλατός" της, τον Ανδρέα Ευσταθίου. Μέσα από τη δύναμη της ανθρωπιάς, η ταινία υπογραμμίζει την ελπίδα και τη σύνδεση που μπορούν να υπάρξουν ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές της ιστορίας.

Προβολές δωρεάν για το κοινό

Το φεστιβάλ προσφέρει δύο προβολές με ελεύθερη είσοδο, χάρη στην υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων.

Κυριακή 24/11 @ Newman Cinema

  • 6 μ.μ.: Το Παλάτι, Άντονι Μάρας (2011)
  • 7 μ.μ.: Ο Τελευταίος Γυρισμός, Κορίνα Αβρααμίδου (2008)

Δευτέρα 25/11 @ Studio New Star Art Cinema

  • 5.45 μ.μ.: Δρόμοι και Πορτοκάλια, Αλίκη Δανέζη-Κνούτσεν (1996). Παρουσία της σκηνοθέτιδος. Θα ακολουθήσει Q&A.

Διαβάστε Επίσης

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Σινεμά

Λυκάνθρωπος

Ο μύθος του λυκανθρώπου αναβιώνει κινηματογραφικά με ιδέες που προσδίδουν χαρακτήρα, αλλά όχι και πειστικές ανατριχίλες, εξαιτίας ενός αψυχολόγητου σεναρίου που μοιάζει να γράφτηκε στο πόδι.

ΓΡΑΦΕΙ: ΓΙΑΝΝΗς ΚΑΝΤΕΑ-ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟς
23/01/2025

Αρκάντια

Στοιχεία φαντασίας εισβάλλουν διακριτικά και τελικά στοιχειώνουν ολοκληρωτικά ένα υποβλητικά ατμοσφαιρικό και τελετουργικών ρυθμών ψυχολογικό δράμα πάνω στη διαχείριση της απώλειας.

Και η Γιορτή Συνεχίζεται!

Ένα ακόμα πολιτικό μελόδραμα από τον Γάλλο Κεν Λόουτς ("Τα Χιόνια του Κιλιμάντζαρο"), αφοσιωμένο στις συγκινητικές περιπέτειες των καθημερινών ανθρώπων.

Συγχώρεση

Ενδιαφέρουσα ως πρόθεση, μα καταστροφική ως κινηματογραφικό αποτέλεσμα προσπάθεια στησίματος μιας "ερασιτεχνικής" αλληγορίας πάνω στις εβραϊκές μνήμες και τις ισραηλινές ενοχές.

Στην Κόψη του Ξυραφιού

Στεγνό κινηματογραφικό πορτρέτο που ακολουθεί μια μονοδιάστατη αφήγηση, συνοδευόμενη από ασύντακτες, ελάχιστα διαφωτιστικές εικόνες.

In Heaven: Στην μνήμη του Ντέιβιντ Λιντς

Η συνάντηση με το έργο του Ντέιβιντ Λιντς υπήρξε μια καθοριστική στιγμή, γεμάτη συναισθηματική φόρτιση και ανατροπή, που έφερε στο φως μια νέα αντίληψη για τη ζωή και την τέχνη.

Γεμάτο αστέρες και κορυφαίους σκηνοθέτες το διαγωνιστικό του 75ου Φεστιβάλ Βερολίνου

Υψηλός ανταγωνισμός ήδη για τη φετινή Χρυσή Άρκτο, αφού η Μπερλινάλε παρουσιάζει ένα πολλά υποσχόμενο και ποιοτικό πρόγραμμα με μπόλικα διάσημα ονόματα.