Οι ταινίες που διαγωνίζονται στο 37ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου

Μερικές μέρες μακριά βρίσκεται το 37ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου (21-27/11), το οποίο φιλοξενείται στους κινηματογράφους Τριανόν, Newman, Studio New Star Art Cinema, αλλά και στην Ελληνοαμερικανική Ένωση. Έτσι λοιπόν, προτού αποκαλύψουν το πλήρες πρόγραμμα προβολών, οι διοργανωτές του παλαιότερου κινηματογραφικού φεστιβάλ της πόλης παρουσιάζουν τις ταινίες που διεκδικούν τις δάφνες του θεσμού.

Εγώ σου το 'χα Πει ("Te L'Avevo Detto")

Ιταλία – 2023 – Έγχρωμη – 100’
Σκην./Dir.: Ginevra Elkann | Σεν./Scr.: Chiara Barzini, Ilaria Bernardini, Ginevra Elkann | Φωτ./Cin.: Vladan Radovic | Μοντ./Ed.: Desideria Rayner | Ηθ./Cast: Valeria Golino, Greta Scacchi, Alba Rohrwacher, Danny Huston, Riccardo Scamarcio, Valeria Bruni Tedeschi, Claudia Delli Noci, Bruno Pavoncello | Παρ./Prod.: Simone Gattoni, Lorenzo Mieli, Paolo Sorrentino, Moreno Zani, Mauro Monachini.

Στη Ρώμη, κατά τη διάρκεια ενός Σαββατοκύριακου του Ιανουαρίου, έρχεται ένας ξαφνικός καύσωνας. Ο ήλιος είναι αρχικά ευχάριστος, αλλά η ζέστη κλιμακώνεται γρήγορα σε τρομακτικό βαθμό, με αποτέλεσμα άνθρωποι και ζώα να χάνουν τον αυτοέλεγχό τους. Η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία της Ginevra Elkann είναι ένα πορτρέτο ενός πληθυσμού που παλεύει με τις αγωνίες του στα πρόθυρα μιας αποκάλυψης. Με τις εντάσεις να συμπυκνώνουν τους χειρότερους φόβους και κακίες του κάθε χαρακτήρα, η ταινία διακρινόμενη ταυτόχρονα από μαύρο χιούμορ και γυρισμένη σε τόνους θερμούς που τονίζουν τον πυκνό αέρα, προσπαθεί να κρατήσει τον παλμό των αλληλένδετων ζωών σε μια κατάσταση μη ελέγξιμη. Η ταινία έκανε πρεμιέρα και ήταν υποψήφια για βραβείο στο πρόγραμμα Platform στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο 2023.

Quiet Life

Γαλλία, Ελλάδα, Γερμανία, Εσθονία, Σουηδία – 2024 – Έγχρωμη – 99’
Σκην./Dir.: Αλέξανδρος Αβρανάς/Alexandros Avranas | Σεν./Scr.: Αλέξανδρος Αβρανάς/Alexandros Avranas, Σταύρος Παμπαλλής/Stavros Pamballis | Φωτ./Cin.: Ολυμπία Μυτιληναίου/Olympia Mytilinaiou| Μοντ./Ed.: Dounia Sichov | Μουσ./Mus.: Tuomas Kantelinen | Ηθ./Cast: Chulpan Khamatova, Grigoriy Dobrygin, Naomi Lamp, Miroslava Pashutina, Ελένη Ρουσσινού/Eleni Roussinou | Παρ./Prod.: Sylvie Pialat, Alejandro Arenas Azorin, Benoît Quainon, Adeline Fontan Tessaur, Olivier Guerpillon, Frida Hallberg, Reik Möller, Ulf Israel, Riina Sildos, Κώστας Σφακιανάκης/Kostas Sfakianakis, Βίκυ Μίχα/Vicky Miha, Kaarle Aho.

Σουηδία, 2018. Ένα μυστηριώδες σύνδρομο που πλήττει τα παιδιά προσφύγων προκαλεί έντονη ανησυχία στους γιατρούς και τους πολιτικούς. Ο Σεργκέι και η Νατάλια αναγκάζονται να δραπετεύσουν από τη χώρα τους μετά από μια επίθεση που παραλίγο να στοιχίσει στον Σεργκέι τη ζωή του. Το ζευγάρι εγκαθίσταται στη Σουηδία με τις δύο μικρές τους κόρες και περιμένει την απόφαση της Υπηρεσίας Μετανάστευσης για την αίτηση ασύλου που έχει υποβάλει. Προσπαθούν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή: εργάζονται σκληρά, στέλνουν τα παιδιά τους σε σουηδικό σχολείο, μαθαίνουν τη γλώσσα και υπομένουν τους τακτικούς ελέγχους των αρχών, ελπίζοντας πως κάποια μέρα θα αποκτήσουν τη σουηδική υπηκοότητα. Όταν όμως η αίτησή τους απορρίπτεται, η μικρότερη κόρη τους, η Κάτια, καταρρέει και βυθίζεται σε ένα ανεξήγητο κώμα. Καθώς ο Σεργκέι και η Νατάλια έρχονται αντιμέτωποι με ένα ηθικό δίλημμα, η αντοχή και η αποφασιστικότητα τους δοκιμάζονται. Μπορούν να βρουν τη δύναμη και την ελπίδα που χρειάζονται για να σώσουν τις κόρες τους; Η ταινία κέρδισε το Βραβείο Interfilm στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας.

Κλείσε τα Μάτια σου ("Cerrar los Ojos")

Ισπανία, Αργεντινή – 2023 – Έγχρωμη – 169’ 
Σκην./Dir.: Víctor Erice | Σεν./Scr.: Víctor Erice | Φωτ./Cin.: Valentín Álvarez | Μοντ./Ed.: Ascen Marchena | Μουσ./Mus.: Federico Jusid | Ηθ./Cast: Manolo Solo, Jose Coronado, Ana Torrent, María León, Helena Miquel | Παρ./Prod.: Víctor Erice, José Alba, Odile Antonio-Baez, Agustin Bossi, Pablo Bossi, Pol Bossi, Maximiliano Lasansky.

Ένας διάσημος Ισπανός ηθοποιός, ο Χούλιο Αρένας, εξαφανίζεται κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων μιας ταινίας. Πολλά χρόνια αργότερα, το μυστήριο έρχεται για άλλη μια φορά στην επιφάνεια εξαιτίας μιας τηλεοπτικής εκπομπής και ο πολύ καλός του φίλος, ο Μιγκέλ, που είναι και σκηνοθέτης, αναλαμβάνει να το εξιχνιάσει. Ο σπουδαίος Víctor Erice, δημιουργός του διαχρονικού αριστουργήματος "Το Πνεύμα του Μελισσιού", επιστρέφει ύστερα από τριάντα χρόνια απουσίας, για να καταθέσει την πιο προσωπική ταινία της καριέρας του. Μελαγχολικό, επίπονο, ποιητικό και ταυτόχρονα ιδιότυπο detective film, το αριστουργηματικό αυτό φιλμ διαπερνά τα είδη, δείχνει την αγάπη της στο ίδιο το σινεμά και γίνεται δεκτή από την παγκόσμια κριτική σαν μια σημαντική, σεμνή και ζεστή φιλμική χειρονομία. Με πρεμιέρα στις Κάννες, το Τορόντο και το BFI London Film Festival, έχει πάρει τη θέση της σε λίστες με τις καλύτερες ταινίες του 2023.

Ο Κύριος Κ ("Mr. K")

Ολλανδία, Νορβηγία, Βέλγιο – 2024 – Έγχρωμη – 96’
Σκην./Dir.: Tallulah Hazekamp Schwab | Σεν./Scr.: Tallulah Hazekamp Schwab | Φωτ./Cin.: Frank Griebe | Μοντ./Ed.: Maarten Janssens | Μουσ./Mus.: Stijn Cole | Ηθ./Cast: Crispin Glover, Sunnyi Melles, Fionnula Flanagan, Bjørn Sundquist, Dearbhla Molloy, Barbara Sarafian | Παρ./Prod.: Erik Glijnis, Ineke Kanters.

Ο Crispin Glover επιστρέφει σε πρωταγωνιστικό ρόλο καταδυόμενος στην καφκική παράνοια όπου ένας περιπλανώμενος μάγος περνά τη νύχτα σε ένα ξενοδοχείο μόνο για να ανακαλύψει, το επόμενο πρωί, ότι δεν μπορεί να ξεφύγει. Έτσι συνεχίζει να "βουτάει" βαθύτερα σε αυτή την πραγματικότητα, συναντώντας τους ασυνήθιστους κατοίκους της στην πορεία. Το να αποκαλείται ένα έργο "καφκικό" είναι ίσως εύκολο, αλλά το να ανταποκρίνεσαι σε αυτήν την ετικέτα είναι σαφώς απαιτητικότερο. Ωστόσο, η σκηνοθέτιδα το κατορθώνει δημιουργώντας έναν κόσμο σαν του Charlie Kaufman, μα λίγο λιγότερο νοσηρό και με προσθήκη αρκετού χιούμορ και λίγο τρόμου. Αναλόγως συμβάλει στο αποτέλεσμα και η αισιόδοξη και ελαφρώς απόκοσμη σύγχρονη ορχηστρική μουσική του Stijn Cole. Η ταινία μας ζητά απλά να αποδεχτούμε ότι μπορεί κανείς να μην καταλαβαίνει τα πάντα -και ίσως είναι καλύτερα έτσι- ενώ, ταυτόχρονα, λειτουργεί ως μια αιχμηρή αλλά καθόλου διδακτική κοινωνική αλληγορία.

Bauk

Σερβία – 2024 – Έγχρωμη – 97’
Σκην./Dir.: Goran Radovanović | Σεν./Scr.: Goran Radovanović | Φωτ./Cin.: Vladislav Opelyants | Μοντ./Ed.: Nenad Pirnat | Μουσ./Mus.: Ace Vaptsarov | Ηθ./Cast: Jaksa Prpic, Andjelija Filipovic, Milos Bikovic, Vojin Cetkovic, Sara Klimoska, Davor Janjic | Παρ./Prod.: Goran Radovanović, Nikolay Mutafchiev.

Ο Σάβα, η μητέρα του και ο μικρός του αδερφός ζουν σε έναν ουρανοξύστη στο Βελιγράδι. Ο πατέρας του απουσιάζει καθώς εργάζεται σε φορτηγό πλοίο. Αυτή η κανονική ζωή διακόπτεται από τους βομβαρδισμούς της Σερβίας. Το σχολείο κλείνει, ένα καταφύγιο γίνεται το νέο του σπίτι και η Μίλιτσα, η κόρη του ιερέα με την οποία ο Σάβα είναι ερωτευμένος, φεύγει από τη χώρα. Αυτή η αντιπολεμική ταινία από τη γειτονική μας χώρα, του καταξιωμένου σκηνοθέτη Goran Radovanović με το πολυβραβευμένο "Enclave”, πραγματεύεται τις συνέπειες του βομβαρδισμού της Σερβίας από το ΝΑΤΟ το 1999 και πώς αυτές επηρέασαν την αντίληψη ενός παιδιού για τον κόσμο και την παιδική του ηλικία και ακριβώς γι’ αυτό είναι άκρως επίκαιρη στις μέρες μας. Επίσημη συμμετοχή στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας.

Palazzina Af

Ιταλία – 2023 – Έγχρωμη – 99’
Σκην./Dir.: Michele Riondino | Σεν./Scr.: Maurizio Braucci, Michele Riondino | Φωτ./Cin.: Claudio Cofrancesco | Μοντ./Ed.: Julien Panzarasa | Μουσ./Mus.: Teho Teardo | Ηθ./Cast: Michele Riondino, Elio Germano, Vanessa Scalera, Domenico Fortunato, Gianni D'Addario, Marina Limosani, Eva Cela | Παρ./Prod.: Carlo Degli Esposti, Nicola Serra, Valerio Palusci.

Ο Κατερίνο είναι εργάτης στο εργοστάσιο Ilva στον Τάραντα. Όταν τα στελέχη της εταιρείας αποφασίζουν να τον χρησιμοποιήσουν ως κατάσκοπο για να εντοπίσουν τους εργάτες που θέλουν να ξεφορτωθούν, ο Κατερίνο αρχίζει να παρακολουθεί τους συναδέλφους του, αναζητώντας διάφορους λόγους για να τους καταγγείλει. Εμπνευσμένη από πραγματικά γεγονότα, η ταινία απεικονίζει την πρώτη καταγεγραμμένη περίπτωση εκφοβισμού στον χώρο εργασίας στην Ιταλία στο θανατηφόρο χαλυβουργείο της Ilva στον Τάραντα στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και έτσι το πολύ δυνατό ντεμπούτο του σκηνοθέτη είναι ένα πολιτικό δράμα κοινωνικών προεκτάσεων, στην παράδοση του ιταλικού κινηματογράφου, όπου τοποθετεί την εργατική τάξη μπροστά στην κάμερα προσπαθώντας να τής δώσει φωνή. Βραβευμένη από την Ένωση Ιταλών Κριτικών για το σενάριο, την σκηνοθεσία και την υποκριτική και με τρία βραβεία David Di Donatello (υποκριτικής και μουσικής).

Αδελφός του Καλοκαιριού ("Zomervacht")

Ολλανδία, Βέλγιο – 2023 – Έγχρωμη – 100’
Σκην./Dir.: Joren Molter | Σεν./Scr.: Britt Snel | Φωτ./Cin.: Sam du Pon | Μοντ./Ed.: Dorith Vinken | Μουσ./Mus.: Rutger Reinders | Ηθ./Cast: Jarne Heylen, Joël in 't Veld, Micha Hulshof, Valentijn Dhaenens, Isabelle Kafando, Nazmiye Oral, Manou Kersting | Παρ./Prod.: Floor Onrust, Xavier Rombaut, Mandy Lim

Κατά τη διάρκεια κάποιων αποπνικτικών καλοκαιρινών διακοπών, ο δεκατριάχρονος Μπράιαν, που ζει με τον πατέρα του σε ένα τροχόσπιτο σε μια απομακρυσμένη τοποθεσία, είναι αναγκασμένος να φροντίζει τον μεγαλύτερο αδερφό του Λισιέν, ο οποίος είναι διανοητικά ανάπηρος. Πώς όμως να κάνει τις σωστές επιλογές όταν έχει ακόμα τόσα πολλά να ανακαλύψει για τον εαυτό του; Το ντεμπούτο του Joren Molter είναι μια coming-of-age ταινία που θέτει σοβαρά ηθικά διλήμματα πάνω στην απότομη και ενίοτε βίαιη ενηλικίωση των παιδιών με σκληρή, ωμή όσο και ανθρώπινη κινηματογράφηση βασισμένη στην συγκροτημένη δραματουργία και τις σχέσεις των τριών αυτών χαρακτήρων που προσπαθούν να κρατήσουν την αθωότητα και την ενσυναίσθησή τους ακέραιη. Οικουμενικό Βραβείο της Επιτροπής και Βραβείο Κοινού στο Transylvania International Film Festival.

Αστέρι της Αφρικής ("Africa Star")

Κύπρος - 2024 – Ασπρόμαυρη – 108’
Σκην./Dir.: Άδωνις Φλωρίδης/Adonis Florides | Σεν./Scr.: Άδωνις Φλωρίδης/Adonis Florides | Φωτ./Cin.: Γιώργος Ραχματούλιν/Giorgos Rahmatoulin | Μοντ./Ed.: Στυλιανός Κωνσταντίνου/Stylianos Constantinou | Μουσ./Mus.: Αντώνης Αντωνίου/Antonis Antoniou | Ηθ./Cast: Μαρίνα Μακρή/Marina Makri, Λουκία Βασιλείου/Loukia Vasileiou, Γιολάντα Χριστοδούλου/Yiolanda Christodoulou, Έλενα Καλλινίκου/Elena Kallinikou, Νεόφυτος Νεοφύτου/Neofytos Neofytou, Γιώργος Ευαγόρου/Giorgos Evagorou | Παρ./Prod.: Μάριος Πιπερίδης/Marios Piperides, Janine Teerling

Το "Africa Star" ακολουθεί τρεις γενιές Κυπρίων γυναικών – μητέρας, κόρης και εγγονής – των οποίων η ζωή άλλαξε τραγικά λόγω της αδυναμίας ενός άνδρα να αντισταθεί στον πειρασμό. Η ταινία ακολουθεί αυτή την πορεία μέσα στις δεκαετίες: 1945, 1967 και 2008 όπου ο εξασθενημένος πλέον ογδοντάχρονος κάνει μια τελευταία προσπάθεια να εξιλεωθεί από τις ενοχές του. Ο Κύπριος σκηνοθέτης και σεναριογράφος απέσπασε το Βραβείο Ορφέας στο Los Angeles Greek Film Festival για τη συγκεκριμένη ταινία.