Στα τέλη της δεκαετίας του ’50 το σινεμά βρισκόταν μπροστά σε μια σειρά από θεμελιακές αλλαγές, οι οποίες είχαν ήδη αρχίσει δειλά να αμφισβητούν το λαμπρό χολιγουντιανό θέαμα και αφήγημα. Ένας από τους ανθρώπους οι οποίοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο ξεπέρασμα των πολλαπλών αγκυλώσεων και τη φιλελευθεροποίηση του αμερικανικού κινηματογράφου ήταν ο Αυστριακός Ότο Πρέμινγκερ, ο οποίος το 1935 διέσχισε τον Ατλαντικό και άρχισε να σκηνοθετεί με επιτυχία τόσο στο Μπρόντγουεϊ όσο και στη μεγάλη οθόνη. Γνώρισε μεγάλη επιτυχία με τη "Λάουρα" (1944), ένα από τα κομψότερα φιλμ νουάρ, και ξεπέρασε διαδοχικές φορές τις απαγορεύσεις του "ευνουχιστικού" κώδικα Χέιζ, θίγοντας πρώτος θέματα όπως η χρήση ναρκωτικών ("Ο Άνθρωπος με το Χρυσό Χέρι", 1955) και η ομοφυλοφιλία ("Advise & Consent", 1962). Ήταν επίσης αυτός που, ταυτόχρονα με τον Κερκ Ντάγκλας του "Σπάρτακου", έβαλε στους τίτλους της "Εξόδου" (1960) το όνομα του σεναριογράφου Ντάλτον Τράμπο, μέλους της μακαρθικής Μαύρης Λίστας, τελειώνοντας οριστικά το επαίσχυντο κεφάλαιο των αντικομμουνιστικών διώξεων.
Ήδη το 1959 ο Πρέμινγκερ είχε προχωρήσει, ως παραγωγός και σκηνοθέτης, σε ένα ακόμα τολμηρό βήμα. Τη σινε-μεταφορά τού πρόσφατα εκδοθέντος μυθιστορήματος του Τζον Βόλκερ (με το ψευδώνυμο Ρόμπερτ Τράβερ) "Anatomy of a murder", στην οποία ο συγγραφέας περιγράφει τα αληθινά γεγονότα ενός πολύκροτου φόνου στην πολιτεία του Μίσιγκαν το 1952. Στη δίκη που ακολούθησε ο ίδιος ήταν ο συνήγορος υπεράσπισης, τον οποίο εδώ υποδύεται ο Τζέιμς Στιούαρτ ως Πολ Μπίγκλερ, έναν επαρχιακό δικηγόρο ο οποίος απέτυχε να εκλεγεί ως τοπικός εισαγγελέας. Όταν ένας υπολοχαγός δολοφονεί -εν βρασμώ ψυχής, όπως ισχυρίζεται- έναν ξενοδόχο γιατί βίασε τη σύζυγό του, ο Μπίγκλερ αναλαμβάνει να τον υπερασπιστεί, επικαλούμενος "ακατανίκητη παρόρμηση" και προσωρινή απώλεια συνείδησης. Αν και οι πιθανότητες δεν είναι με το μέρος του, η ακροαματική διαδικασία θα ξεφύγει γρήγορα από τον έλεγχό του.
Ο Γουέντελ Μέις ("The Enemy Below", "Η Περιπέτεια του Ποσειδώνα", "Ο Εκτελεστής της Νύχτας") παρέδωσε μια στιβαρή σεναριακή διασκευή, η οποία σφύζει από αφηγηματική ένταση, σερβίροντας τις ανατροπές της την κατάλληλη πάντα στιγμή. Ταυτόχρονα αποτυπώνει με πρωτόφαντο για τα χολιγουντιανά ταμπού ρεαλισμό τα γεγονότα, σοκάροντας με τη γραφικότητα της κατάθεσης του θύματος, η οποία περιγράφει λεπτομερώς τον βιασμό της στο δικαστήριο. Τα μεγάλης διάρκειας πλάνα υποστηρίζουν την ψυχολογική αλήθεια των ηρώων, το τζαζ σάουντρακ του Ντιουκ Έλινγκτον (άλλη μια πρωτοπόρα επιλογή του Πρέμινγκερ) δημιουργεί μια υποβλητική ατμόσφαιρα και μέσα από τη νομική αντιπαράθεση ξεπροβάλλει μια θαρραλέα, αποκαλυπτική ακτινογραφία της μεταπολεμικής αμερικανικής κοινωνίας και ένα από τα πιο στέρεα κινηματογραφικά δικαστικά δράματα (για πολλούς το κορυφαίο), το οποίο απέσπασε επτά υποψηφιότητες για Όσκαρ και τέσσερις για Χρυσή Σφαίρα.
Α/Μ. ΗΠΑ. 1959. Διάρκεια: 161΄. Διανομή: SUMMER CLASSICS
Περισσότερες πληροφορίες
Ανατομία Ενός Εγκλήματος
Ένας επαρχιακός δικηγόρος αναλαμβάνει να υπερασπιστεί έναν στρατιωτικό ο οποίος σκότωσε εν βρασμώ ψυχής τον βιαστή της γυναίκας του. Κατά πόσο όμως αληθεύει ο ισχυρισμός του;