Η καταξιωμένη Ελληνίδα ηθοποιός Αγγελική Παπούλια, μιλά στο "α" για τη συμμετοχή της στη σπιρτόζικη δραμεντί από τη Σλοβενία με τίτλο "Ο Τελευταίος Ήρωας" (Ζίγκα Βιρτς) όπου υποδύεται μια εκπρόσωπο πολυεθνικής που αναστατώνει μια μικρή φτωχή κοινωνία.
Τα τελευταία χρόνια έχουν πληθύνει οι συμμετοχές σας σε παραγωγές του εξωτερικού. Εκτός από τον "Τελευταίο Ήρωα" αναφέρομαι, μεταξύ άλλων, στο "Touched" (Claudia Rorarius), το "Human Flowers of the Flesh" (Helena Wittmann) και το πιο πρόσφατο "Stranger's Case" (Brandt Andersen). Ταινίες τελείως διαφορετικές μεταξύ τους τις οποίες, φαντάζομαι, επιλέγετε αφενός για τη διαφορετική εμπειρία που προσφέρουν, αφετέρου για την ευκαιρία να ενσαρκώσετε ρόλους που ειδάλλως δε θα βρίσκατε. Είναι καθόλου έτσι;
Ναι, τα τελευταία χρόνια προσπαθώ και έχω την τύχη να συνεργάζομαι με πολύ ιδιαίτερους καλλιτέχνες, σκηνοθέτες ή σκηνοθέτριες και είμαι πολύ χαρούμενη για αυτό. Εχει μεγάλη σημασία για μένα η επικοινωνία μαζί τους καθώς και η συνεισφορά σε ταινίες που όλες με ένα διαφορετικό τρόπο και οπτική, θέτουν ερωτήματα: Σε σχέση με την κινηματογραφική αφήγηση, με τα όρια του ανθρώπινου σώματος, με το μεταναστευτικό, με το παρελθόν και το μέλλον μιας χώρας και πολλά άλλα. Δεν θα έλεγα ότι έχει να κάνει τόσο με τους ρόλους, αλλά περισσότερο αυτό που με κινεί στην επιλογή είναι το θέμα που πραγματεύεται η ταινία και οι προθέσεις των καλλιτεχνών, δημιουργών.
Στο ίδιο μήκος κύματος, πώς ζήσατε τα γυρίσματα του "Τελευταίου Ήρωα"; Ρωτάω διότι η ταινία διαθέτει ορισμένα "κουστουριτσικά" στοιχεία τα οποία, ίσως, να έκαναν διασκεδαστική την παραγωγή.
Τα γυρίσματα ήταν ευχάριστα και αναρωτιόμουν συνεχώς για την ισορροπία ανάμεσα στο κωμικό και το σκοτεινό στοιχείο που υπάρχει στην ταινία. Μετά το τέλος των γυρισμάτων βίωσα μια "κουστουριτσική" στιγμή που θυμάμαι πολύ έντονα. Ημασταν στο πάρτι λήξης των γυρισμάτων με ποτά και μουσική και κάποια στιγμή ακούστηκε το τραγούδι "Ederlezi" του Γκόραν Μπρέγκοβιτς από την ταινία "Ο Καιρός των Τσιγγάνων". Ο τρόπος που συσπειρώθηκαν όλοι οι συντελεστές και άρχισαν να χορεύουν μαζί αυτό το τραγούδι ήταν ανατριχιαστικός. Σαν να συνέβη ξαφνικά μια έκρηξη η οποία τους παρέσυρε όλους σε μια δίνη κι εγω στεκόμουν και τους παρατηρούσα με πολύ συγκίνηση. Δεν βρίσκω ακριβώς τα λόγια να περιγράψω τι συνέβαινε, ούτε δυστυχώς μπορώ γραπτώς να σας μεταφέρω όλη την εμπειρία. αλλά ήταν κάτι που δεν είχα βιώσει ποτέ πριν.
Κατ' επέκταση, πώς προέκυψε η συμμετοχή σας στην ταινία;
Με κάλεσε ο Έλληνας συμπαραγωγός της ταινίας, Μίνως Νικολακάκης, μου μίλησε για τον σκηνοθέτη Ζίγκα Βιρτς και για την ταινία. Υστερα, μας έφερε σε επαφή με τον σκηνοθέτη, αφου προηγουμένως παρακολούθησα την τελευταία δουλειά του το ντοκιμαντέρ "Houston, We Have a Problem!" και μου άρεσε πολύ. O Ζίγκα μου έστειλε το σενάριο και μιλήσαμε για τις προθέσεις του όσον αφορά την ταινία, για το "ηρωικό παρελθόν" της χώρας του Σλοβενίας όπως και για το "ένδοξο παρελθόν" της δικής μας, για τον χαρακτήρα της Χριστίνας και για την πορεία της στην διάρκεια της ταινίας.
Ο χαρακτήρας που υποδύεστε ανήκει στην κατηγορία ανθρώπων που όλο συχνότερα, ακόμα και στην Ελλάδα, σχολιάζονται σαρκαστικά ως "αποικιοκράτες". Γεγονός που έρχεται σε αντίφαση με το ότι η ηρωίδα είναι από την Ελλάδα, όπου και εμείς βιώνουμε ένα είδος επικυριαρχίας ξένων οικονομικών δυνάμεων, από τον πολιτισμό μέχρι τον εξευγενισμό των πόλεων. Πώς αντιλαμβάνεστε εσείς αυτό το φαινόμενο;
Η αντίφαση αυτή του χαρακτήρα μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρουσα. Είναι πιο περίπλοκο, ανεξήγητο θετικά και ενδιαφέρον η "εισβολέας" να είναι από μια χώρα εξίσου αδύναμη με την Σλοβενία που εργάζεται, όμως, για μια γερμανική εταιρεία και που προσπαθεί να επιβληθεί μέσω της εταιρείας της. Αυτή η διπλή ταυτότητα και ιδιότητα της, την κάνει από την μια να καταλαβαίνει τους ντόπιους από την άλλη να πρέπει να υπερασπιστεί την εταιρεία. Δύσκολο.
Ο "Τελευταίος Ήρωας" διαθέτει έναν κωμικό παλμό ο οποίος σήμερα σπανίζει στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο. Φοβόμαστε πια να γελάσουμε σήμερα; Δεν υπάρχουν πια σενάρια με καλό χιούμορ;
Το χιούμορ στο σινεμά το αντιλαμβάνομαι κυρίως τις περισσότερες φορές ως σκοτεινό χιούμορ. Η εναλλαγή των ποιοτήτων από κωμικό σε τραγικό και από γελοίο σε σοβαρό είναι κάτι που με ενδιαφέρει και πάντα μου αρέσει να το ανιχνεύω και να το προσπαθώ. Θεωρώ ότι τελευταία έχουν υπάρξει ταινίες με πολύ μεγάλη απήχηση στο κοινό και έντονα κωμικά στοιχεία π.χ. "Το Τρίγωνο της Θλίψης" του Ρούμπεν Εστλουντ ή τα "Παράσιτα" του Μπονγκ Τζουν-χο. Είναι δύο ταινίες που θεωρώ ότι είναι πολύ καλογραμμένες και με πολύ καλό χιούμορ ενώ ταυτόχρονα αφηγούνται όλη την απελπισία της εποχής.
Η ταινία απεικονίζει έναν κόσμο σε μεταίχμιο, προσκολλημένο στο παρελθόν, εγκλωβισμένο στο παρόν και διστακτικό ως προς το μέλλον. Είναι αυτή η "κατάρα" του 21ου αιώνα ή απλώς ένα χαρακτηριστικό των ευρύτερων Βαλκανίων;
Δεν θα έλεγα ότι είναι χαρακτηριστικό των ευρύτερων Βαλκανίων αυτό, μάλλον έχει να κάνει με μια ανθρώπινη τάση που δεν επηρεάζεται από τοπικές συνήθειες αλλά είναι βαθύτερη και παγκόσμια. Μάλλον ο άνθρωπος σε όλη την διάρκεια της ζωής του αναλογίζεται και νοσταλγεί ένα λαμπρότερο παρελθόν, αγωνιά και ασφυκτιά στο παρόν και φοβάται ένα αβέβαιο μέλλον. Χρειάζεται συνειδητή προσπάθεια για να ξεφύγουμε από αυτήν την τάση και να καταφέρουμε να είμαστε ανοιχτοί και σε ισορροπία με το παρόν το παρελθόν και το μέλλον. Είναι κάτι που συνεχώς απαιτεί επαναπροσδιορισμό και αγώνα. Οπότε θεωρώ ότι είναι ένα προσωπικό ερώτημα που κάθε άνθρωπος οφείλει να επεξεργαστεί και να προσδιορίσει στην πορεία της ζωής.
Περισσότερες πληροφορίες
Ο Τελευταίος Ήρωας
Σε μια σλοβένικη κωμόπολη, στην οποία πρόκειται να ανεγερθεί ένα γιγαντιαίο σουπερμάρκετ γερμανικών συμφερόντων, ο γιος ενός ήρωα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου καλεί τους κατοίκους σε ηρωικό αντάρτικο.