Η σκηνοθέτρια Ιρίς Καλτενμπάκ γύρισε μία από τις εκπλήξεις της χρονιάς

Μία από τις ευχάριστες εκπλήξεις της χρονιάς και ένα από τα πιο ξεχωριστά ντεμπούτα που έχουμε δει τελευταία, φέρει την υπογραφή της Γαλλίδας Ιρίς Καλτενμπάκ. Η σκηνοθέτρια στην υποβλητική "Αρπαγή" σκιαγραφεί το πορτρέτο της Λιντιά, η Χαφσιά Χερζί σε μια καθηλωτική ερμηνεία, μιας μαίας η οποία ύστερα από μια ευκαιριακή σχέση συναντά ξανά τον άντρα με τον οποίο μοιράστηκαν μια νύχτα κρατώντας ένα μωρό, το οποίο ισχυρίζεται πως είναι δικό του. Το πώς οδηγήθηκε η ηρωίδα σε αυτήν την κατάσταση και τα όσα απίθανα ακολουθούν θα σας μείνουν αξέχαστα, όπως ομολογήσαμε και εμείς στη συνέντευξη που κάναμε με τη σκηνοθέτρια και την πρωταγωνίστρια του φιλμ.

Οφείλω να ομολογήσω πως από τη στιγμή που είδα την ταινία σας δεν έχω σταματήσει να τη σκέφτομαι. Πώς εμπνευστήκατε μια ηρωίδα σαν τη Λιντιά;
Χαφσιά Χερζί: Απίστευτο, όλοι μας το λένε αυτό!
Ιρίς Καλτενμπάκ: Πράγματι και εμένα με εκπλήσσει! Αλλά, η αλήθεια είναι πως ως αφετηρία είχα μια σειρά πραγμάτων. Δηλαδή, από τη μία, φυσικά με ιντρίγκαρε η ιδέα πως τα πάντα βαραίνουν εξαιτίας ενός τεράστιου ψέματος, από την άλλη ταυτόχρονα με γοήτευε πως στον πυρήνα βρίσκεται μια ερωτική ιστορία. Ένα δίπολο το οποίο οδηγούμε στα άκρα στο σενάριο, ακριβώς γιατί μας προσφέρει την ευκαιρία να εμβαθύνουμε σε ορισμένες περίπλοκες ποιότητες του ανθρώπινου ψυχισμού. Τώρα, όσον αφορά τη Λιντιά, ομολογώ πως αναρωτήθηκα και εγώ η ίδια πού στέκομαι απέναντί της. Νιώθω, άραγε, εμπάθεια για αυτήν τη γυναίκα; Επειδή, όμως, ολισθαίνει σε ένα καθοδικό σπιράλ συναισθημάτων και καταστάσεων, πιστεύω ότι βρίσκουμε σημεία ταύτισης μαζί της, γιατί βλέπουμε πράγματα που όλοι, λίγο - πολύ, έχουμε ζήσει. Όπως το να μην αντισταθούμε να πούμε ένα ψέμα που θα μας παγιδεύσει σε ένα τρομερό αδιέξοδο.

Ένα ακόμα στοιχείο οικειότητας είναι και το κλάμα που βλέπουμε συχνά, ενίοτε λυτρωτικό και άλλοτε αποκαρδιωτικό.
Χ.Χ.: Όντως, μα και εγώ ένιωσα πολύ κοντά στην προσωπικότητα αυτού του ρόλου. Είναι ένας πολύ μοναχικός, κλειστός άνθρωπος που νιώθει μεγάλη δυσφορία όταν προσπαθεί να εκφράσει τα συναισθήματά του. Μη ξεχνάμε, επίσης, πως έχει πληγωθεί βαθιά. Όλοι μας είναι πιθανό να συμπεριφερθούμε απρόβλεπτα μετά από μια σχέση που μας τραυμάτισε, για αυτό και ως ηθοποιός δεν ενδιαφέρθηκα να την κρίνω, ήταν κάπως δευτερεύον.
Ι.Κ.: Θα ήθελα να προσθέσω ότι επέλεξα να γράψω αυτόν το χαρακτήρα σα να είναι μια έφηβη. Σα να βρίσκεται, δηλαδή, σε μια φάση ζωής όπου δεν ξέρει ακριβώς ποια είναι η ταυτότητά της και πού ανήκει, όταν τα αισθήματα αποδοχής και απόρριψης έχουν την ικανότητα να σε στιγματίσουν ως άνθρωπο.

Κομβικό κομμάτι της αφήγησης αφορά τη σχέση της Λιντιά με τη μητρότητα, η οποία δεν ανταποκρίνεται σε αντίστοιχες απεικονίσεις που έχουμε δει στο σινεμά.
Ι.Κ.: Η μητρότητα για εμένα είναι ένα αίνιγμα. Ως έννοια με προβλημάτιζε από πάντα, διότι ο τρόπος με τον οποίο μας μαθαίνουν να τη μεταβολίζουμε καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και το πώς φερόμαστε ως θηλυκότητες. Υπάρχουν ακόμα περιστάσεις που σε αντιμετωπίζουν ως μητέρα ή "μη-μητέρα", δεν έχεις άλλη ιδιότητα. Για το λόγο αυτό, ήθελα η ταινία μου να αναδεικνύει τις παραδοξότητες στη σχέση γυναικών - μητρότητας, να εντρυφά στις πιο αφανείς και δυσπρόφερτες πτυχές της. Για παράδειγμα, επέλεξα στις σκηνές των εγκυμοσύνων να μην έχω ηθοποιούς που προσποιούνται ότι γεννούν, αλλά πραγματικές γυναίκες. Ήθελα να φανεί όλο το φάσμα των συναισθημάτων, η χαρά, ο τρόμος, η οδύνη, η ευτυχία, ποιες είναι οι εκφράσεις του προσώπου τους, πώς αντικρίζουν για πρώτη φορά το βρέφος τους. Και για να σας προλάβω, ήταν πολύ πιο εύκολο από ότι φανταζόμουν να πείσω αυτές τις μητέρες να τις κινηματογραφήσω. Παραδόξως αποδείχθηκαν όλες εξαιρετικά πρόθυμες!

Αναφερθήκατε νωρίτερα στη μοναξιά, στοιχείο που θα ήθελα να συνδέσω με την αστική αποξένωση. Το βλέπουμε και στην περίπτωση του Μίλος, ενός οδηγού λεωφορείου σε δρομολόγια που οι δρόμοι είναι άδειοι και οι επιβάτες κοιμούνται.
Ι.Κ.: Δε σας κρύβω πως είχα ως σεναριακή βάση στο μυαλό μου τρεις διαφορετικές μοναξιές με παράλληλες πορείες, οι οποίες δε διασταυρώνονται παρά ελάχιστες φορές. Εννοώ, προφανώς, της Λιντιά, της κολλητής της και του Μίλος. Κατά τα άλλα, γνωρίζω καλά την αποξένωση που αναφέρετε γιατί μεγάλωσα στο Παρίσι, μια τόσο πολυάσχολη, ενεργητική και πολυσύχναστη πόλη, η οποία όμως δεν απαλύνει τη μοναξιά, κάθε άλλο θα έλεγα.
Χ.Χ.: Επίσης, πρόκειται για ένα καθολικό συναίσθημα κι είναι αναπόφευκτο να αγγίξει τους θεατές.