Για πρώτη φορά στα 60 και πλέον χρόνια ύπαρξης του θεσμού, ο κορυφαίος πολιτικός παράγων της χώρας παρευρίσκεται στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, το οποίο, ως 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, σήκωσε χθες την αυλαία του. Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου κήρυξε την επίσημη έναρξη της φετινής διοργάνωσης και παρέδωσε τον τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο στον Ισπανό σκηνοθέτη Φερνάντο Τρουέμπα. Είχε προηγηθεί μια σύντομη τελετή με στοχευμένες ομιλίες όλων όσων ανέβηκαν στο βήμα – η πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του φεστιβάλ Ελευθερία Θανούλη, η γενική διευθύντριά του Ελίζ Ζαλαντό, με την πιο συγκινητική παρέμβαση, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης, η Αντιπεριφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Μελίνα Δερμεντζοπούλου και ο Υφυπουργός Πολιτισμού, αρμόδιος για θέματα Σύγχρονου Πολιτισμού, Χρίστος Δήμας.
Την τελετή παρουσίασε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ Ορέστης Ανδρεαδάκης, τονίζοντας τη διάθεση του θεσμού να υπερασπίσει έννοιες όπως η δημοκρατία, η οποία στη χώρα μας συμπληρώνει φέτος 50 χρόνια από την αποκατάσταση της, η ελευθερία της έκφρασης και η συμπερίληψη. Έκανε αναφορά στα 251 ντοκιμαντέρ μεγάλου και μικρού μήκους τα οποία θα προβληθούν, όπως και τα αφιερώματα στον Παναγιώτη Ευαγγελίδη ("Λάμπουν στο Σκοτάδι", "Οι Γάμοι της Τήλου"), τον χορογράφο, κινηματογραφιστή και εικαστικό Δημήτρη Παπαϊωάννου και το "Citizen Queer", με ταινίες που αφορούν LGBTQ+ θεματικές. Παρέμβαση στην τελετή έγινε από ομάδα θεατών, η οποία, καταχειροκροτούμενη από το κοινό, σήκωσε πανό το οποίο έγραφε "Φώτα Κάμερα Γενοκτονία" και φώναξε συνθήματα υπέρ της Παλαιστίνης και κατά του συνεχιζόμενου πολέμου στην Γάζα.
Εύστοχος και περιεκτικός ήταν τέλος και ο λόγος της Προέδρου της Δημοκρατίας, η οποία αφού αναφέρθηκε στην εύθραυστη σχέση του ντοκιμαντέρ με την αλήθεια, παρουσίασε την ταινία του Φερνάντο Τρουέμπα "Πυροβόλησαν τον Πιανίστα" ("They Shot the Piano Player"), η προβολή της οποίας ακολούθησε. Πρόκειται για έναν πρωτότυπο συνδυασμό ταινίας τεκμηρίωσης και animation με θέμα τη βραζιλιάνικη σκηνή της μπόσα νόβα του '50 και του '60, η οποία εξελίσσεται με ένα αβίαστα περίτεχνο τρόπο σε πολιτικό ντοκιμαντέρ πάνω στην εξαφάνιστη ενός σπουδαίου Βραζιλιάνου μουσικού. Ο οσκαρικός Ισπανός δημιουργός ("Μπελ Επόκ"), ο οποίος έχει υπογράψει και στο παρελθόν κινούμενο σχέδιο με θέμα τη μουσική ("Τσίκο & Ρίτα"), διαθέτει μια γοητευτική αφηγηματική ικανότητα, την οποία εδώ μπολιάζει με ωμές ιστορικές αλήθειες, φωτίζοντας από αντιθετες μεριές (από τη μια η μουσική, ο χορός, το λατινοαμερικανικό φολκλόρ και από την άλλη τα βασανιστήρια και οι δολοφονίες των δικτατορικών καθεστώτων) μια ολόκληρη εποχή.